Vestfirska fréttablaðið - 01.02.1980, Blaðsíða 2

2
V estfirs ika
FRE TTABI
Utgefandi og ábyrgðarmaður: Árni Sigurðsson Blaðamenn: Eðvarð T.Jónsson Elísabet Þorgeirsdóttir Prentun: Prentstofan ísrún hf., ísafirði.
„SUÐUR Á ELLIHEIMILI"
—HOLLUR ER HEIMFENGINN BAGGI
Annað slagið heyrum við hér vestra um ein-
hvern aldraðan mann eða jafnvel hjón, að þau
hafi farið „suður á elliheimili“. Þau hafa þá
gjaranan ráðstafað reitum sínum, selt húsið og
gefið nokkra gamla muni þeim, sem áhuga hafa
á slíku og keyrt því, sem þau mega ekki hafa hjá
sér á elliheimilinu á haugana. Jafnan er ástæðan
almennur lítilfjörleiki, sem elli fylgir. Hinn aldr-
aði hefur orðið að hættta sínum venjubundnu
störfum og líka átt í erfiðleikum með að halda
sér hús. Viðhald þess komið nokkrum árum á
eftir því, sem nauðsynlegt hefði verið. Ræsting
og innkaup orðin stórmál og einsemdin óviðun-
andi kostur. Hann hefur e.t.v. orðið fyrir því
áfalli að missa maka sinn og hefur við það misst
að verulegu leyti lífskraftinn. Því grípur hann til
þess úrræðis að fara „suður á elliheimili“. Síðar
fréttum við það af honum að sunnan, að hann
sjái ósköpin öll eftir átthögunum og kunni rétt
mátulega við sig á elliheimilinu.
Svona lagað er ekki hægt að kalla annað en
slys. Slys á borð við þau, sem urðu, þegar menn
voru að brjóta á sér hendurnar við að snúa í
gang ófullkomnum vélum. Slvs, sem verða þegar
vanþróuð tækni er tekin í not, en hætta þegar við
höfum aðlagast aðstæðum. Þannig „lagast þetta
vísast.“ En það gerist ekki af sjálfu sér. Að því
verður að vinna, svo fleiri aldraðir verði ekki
fórnarlömb þróunar „velferðarþjóðfélagsins".
GÓÐ OG SLÆM VINNUBROGÐ
Nú er það svo, að frumlegir menn eru alltaf og
allstaðar næsta fágætir og því er það að þeir, sem
vilja fylgjast með framþróun á einhverju sviði
verða að fylgjast með nýjungum. Þeir geta
tæplega fundið þær allar upp sjálfir. Og það er
gaman að hcyra framámenn í fiskiðnaði hér
vestra velta fvrir sér hinuni ýmsu nýmadum,
vega þau og meta, velja síðan úr og aðlaga þau
aðstæðum og þróa lcngra fagi sínu til stórkost-
legrar fremdar og gagns. Enda erum við vestfirsk-
ir menn á „toppinum“ á því sviði. Hins vegar
virðist gegna öðru máli aðferðir á hinu félagslegu
sviði. I öldrunarmálum notumst við gagnrýnis-
laust við hráar aðferðir. sem berast okkur úr
ýmsum stað.
Það er tekin upp heimilishjálp hér af því að
það hefur verið gert annarstaðar og ráðin í það
Sr. Jakob Hjálmarsson:
-Hollur er
heimafenginn baggi-
Öldrunarmál
kona, sem svo er látin ein með vandamálið. Það
eru byggðar leiguíbúðir þar af því að ríkið leggtir
í svipinn ekki fé í annað. En að frani fari
athugun - þó ekki væri nema í Ijósi holls
brjóstsvits - á því, hvernig megi mæta vanda
þeim, semþjóðfélagsbrevtingar hafa sett aldraða
í, virðist vera fyrir að synja. - þó ekki með öllu.
Haldin var ráðstefna á vegum Fjórðungssam-
bands Vestfjarða í Flókalundi árið 1976 um þessi
málefni og í framhaldi af því var gerð athugun í
Bolungarvík tveim árum síðar, á hvaða sviðum
aldraðir mundu vera í þörf fyrir aðstoð af
samfélagsins hálfu. Þá er og þess að geta. að á
Isafirði er nú risið stórhýsi til íbúðar fyrir
aldraða, en hvernig sem leitað hefur verið eftir.
verður þess ekki vart í höfuðstað Vestfjarða, að
opinberir aðilar hafi nokkra hugmynd um.
hvernig beri að nýta þetta mikla mannvirki,
nerna að helst eru ntenn reyndar á því þarna eigi
að búa gamalt fólk! Þó höfðu sömu aðilar efni á
I vestfirska ~
KifW.Í-IWIt'B
að drepa undan sér starfshóp skipaðan af bæjar-
stjórn til tillögugerðar á sviði öldrunarþjónustu í
kaupstaðnum.
NAUÐSYN NÝSKÖPUNAR
Það er aðeins á síðustu árum, að augu manna
eru að opnast fvrir því að elliheimili leysa ekki
allan vanda. Þau eru dýr og því verður ekki í
móti mælt, að sérhver maður tapar miklu af
sérstæði sínu við að flytjast á slíka stofnun.
Hann, sem áður var kenndur við sitt hús býr nú
bara á einhverju númeri, sem er alveg eins og öll
önnur númer. Hann, sem áður var veitandi er nú
orðinn þiggjandi. Hann, sem áður var sjálfum
sér nógur gerir nú best í því að rugla ekki kerfið
með neinni „sérvisku“. Það verður að vera
markmið allra aðgerða á sviði öldrunarmála, að
þær örvi einstaklinginn til sem mestrar sjálfs-
megunar og um fram allt að vera hann sjálfur.
Því þarf þjónusta samfélagsins við hann að
miða að því, að hann geti búið að sínu sem
lengst, sé það nógu gott að hans og annara mati
og komið verði til móts við skerta getu hans með
fjölbreyttri heimilisþjónustu, sem taki m.a. til
húsverkahjálpar (viðhald eða útvegun hentugra
húsnæðis), sálgæslu (prests eða leikmanns), bóka-
og hljómbandamiðlun, ráðgjöf o.fl. Ástæða er til
að nefna sérstaklega dagvistun, sem hin aldraði
gæti sótt eftir þörfum og mætt þar þjónustuaðil-
um, borið sig sjálfur eftir hjálpinni og félagsskap
við annað fólk, Ýmis þessara verkefna henta fyrir
einstaklinga og félög, sem gott vilja láta af sér
leiða í þágu aldraðra, en mestu máli skiptir, að
þjónustan verði aldrei að stofnunaraðgerð, held-
ur verði alltaf persónuleg, því enginn hinna
öldruðu svarar til neins staðals heldur er jafn
sérstæður og fyrr en hann mátti sín.
Að lokum þetta: Ör félagsleg og atvinnuleg
þróun hefur skapað vandamál fyrir aldrað fólk,
sem ekki voru til áður. Þau vandamál þarf að
levsa. Að þeim verkefnum þarf hvert byggðarlag
að snúa sér eftir sínum aðstæðum og öll verða
þau að sameinast um stórátökin. En enginn,
hvorki einstaklingur né nokkurt félag má í líking
Þvrnirósar bíða prinsins heldur gera átak og
minnast þess að í þessu efni er öllum bæði
öldruðum og samfélaginu hollastur heimafeng-
inn baggi.
Jakob Hjálmarson
Stein-
steypa...
Framhald af l.siðu.
ALLT UNDIR STJÓRNVÖLDUM
KOMIÐ
Þá snéri Vestfirska fréttablaðið
sér til umdæmisverkfræðings
Vegagerðarinnar hér á ísafirði.
Eiríks Bjarnasonar. og innti hann
eftir því hvort ákvörðun hefði ver-
ið tekin um hvort bjóða ætti út
steypu á hraðbrautina.
-Enginn slík ákvörðun hefur
verið tekin ennþá. sagði Eirikur.
Málið stendur og fellur með því
hvaða ákvörðun stjórnvöld taka
um framtíð Olíumalar h.f.. en það
er eina fyrirtækið á landinu. sem á
malbikunarstöð, sem hægt er að
flytja með nokkurn veginn for-
svaranlegum kostnaði hingað vest-
ur á ísafjörð.
Eiríkur sagði, að til álita hefði
komið að steypa hraðbrautina og
hefði Jón Þórðarson gert tilboð í
steypuna. en samkvæmt útreikn-
ingum Vegagerðarinnar var kostn-
aðurinn við lagningu steypunnar
of mikill. Á hinn bóginn hefði
komið til greina, að Jón Þórðarson
gerði tilboð með verktaka bæði í
efni og útlagningu. Sagði Eiríkur.
að ef það tilboð yrði hagstætt.
væri ekki útilokað að hraðbrautin
yrði steypt.
Þá sagði Eiríkur:
-Þetta hangir í rauninni allt á
stjórnarmyndunarspýtunni. I
fyrsta lagi er það framtíð Olíumal-
ar h.f., sem er nokkuð afgerandi.
og í þeim efnum er það einungis
ný ríkisstjórn. sem tekið getur á-
kvörðun. I öðru lagi eru þær verð-
forsendur. sem lagðar voru til
grundvallar við gerð vegaáætlun-
ar. gjörsamlega brostnar vegna
miklu meiri verðbólgu heldur en
leyft var að reikna með. Nauðsyn-
legt er því að það komi til ein-
hverrar endurskoðunar vegaáætl-
unar. Við teljum að það vanti
fimm milljarða upp á, að þessi
vegaáætlun, sem samþykkt var í
fyrra, standist. Að auki segist Sig-
hvatur Björgvinsson, fjármálaráð-
herra, ætla að skera niður tvo og
hálfan milljarð í sínu fjárlaga-
frumvarpi til þessarar áætlunar. .
Ég sé því ekki betur en þessi mál
hangi öll í lausu lofti og ekkert
hægt um þau að fullyrða á þessu
stigi. sagði Eiríkur Bjarnason að
lokum.
etj-
Hárgreiðslan HILDUR
auglýsir
Mánudaginn 4. febrúar opna ég
hárgreiðslustofu að Sundstræti 26, í kjallara.
Pantanir verða fyrst um-sinn teknar niður
milli kl. 13:00 og 14:00 í síma 3921.
Margrét Gestsdóttir.
Hótel
opnað
Framhald al 1. síðu.
notkun þau 22 herbergi. sem eftir
eru. Á efstu hæðinni verður góð
setustofa fyrir gesti og auk þess
lítill funda- og samkomusalur fyrir
bæjarbúa og aðra.
Hugmyndin er að hótelið kaupi
sjálft allt það efni. sem kaupa þarf
í bygginguna og flytji inn eftir
atvikum það sem flytja þarf inn.
þ.a.m. eldhústæki, hreinlætistæki
og annað þessháttar. í annað verð-
ur aflað tilboða á innanlands-
markaði. Reynt verður eftir megni
að standa að þessum málum á sem
allra hagkvæmasta hátt til að
halda kostnaðinum niðri.
Nú hefur að mestu leyti verið
lokið við að einangra bygginguna
og verið er að hlaða milliveggi.
Tilboða var aflað í í milliveggja-
steininn og fékkst hann á mjög
hagstæðum kjörum. Kom hann frá
Loftorku hf. í borgarnesi. en Sem-
entsverksmiðjan átti hagstæðasta
tilboðið í flutning hans hingað.
Þá sagði Ólafur, að verktakinn
Guðmundur Þengilsson hefði
unnið að þessu verki af miklum
dugnaði, en hann varð fyrir alvar-
legu veikindaáfalli nýlega og
hverfur því frá verkinu um
stundarsakir. Fyrirhugað er að
sonur Guðmundar, Jón Guð-
mundsson, brúi bilið og stjórni
framkvæmdum. þangað til Guð-
mundur kemur aftur, sem væntan-
lega verður í apríl eða maí.
Loks sagði Ólafur Halldórsson, að
ákvörðun um ráðningu hótelstjóra
yrði tekin á vori komanda og
myndi hann þá taka við rekstrin-
um nú í haust.
etj-
Starfsmaður
óskast á
kvöldvakt
Upplýsingar veitir Úlfar í síma 3166.
ra
HAMRABORG HF
ORKUBÚ VESTFJARÐA
Hafnarstræti 7—Pósthólf 12
400 ísafjörður
Væntanlegir
notendur
fjarvarmaveitu
athugið.
Þeir sem ætla að láta tengja hús sín við
veituna á næstunni eru beðnir að hafa
samband við Orkubúið, mánudaginn 4.
febrúar í síma 3099.
ORKUBÚ VESTFJARÐA.