Vestfirska fréttablaðið - 10.12.1992, Blaðsíða 3

VESTFIRSKA
FRÉTTABLAÐIÐ L
Fimmtudagur 10. desember 1992
ÞEGAR LÁNIÐ HLÆR
- spjallað við Rúnar Helga Vignisson rithöfund um bókarþýðingu, bókaþýðingar
og bókmenntir, en hann dvelst nú í Chicago og leggur síðustu hönd á frumsamda bók,
þar sem Vestfirðir koma töluvert við sögu
ísafjörður:
Nemendur
Ágústu
með söng-
skemmtun
á morgun
Nemendur Ágústu Ágústs-
dóttur söngkonu verða með
samsöng á morgun, föstudag-
inn 11. des. kl. 18.00 (klukkan
sex síðdegis) í Frímúrarasaln-
um á ísafirði, og eru allir vel-
komnir. Nú er tilvalið að koma
inn í hlýjuna og hlusta á söng
og fá sér kaffi og piparkökur.
Persónuleg jólagjöf
STJÖRNUKORT
Persónulýsing, framtíðar-
kort, samskiptakort. Send-
um í póstkröfu samdægurs.
Gunnlaugur Guðmundsson,
Stjömuspekistöðin, Kjör-
garði, Laugavegi 59, sími
91-10377.
Harður
árekstur
viö
Broddanes
Harður árekstur varð við
Broddanes sl. fimmtudag.
Fólksbíll og jeppi lentu harka-
lega saman í blindbeygju en
fljúgandi hálka var á þessum
slóðum. Báðir bílarnir voru ó-
ökufærir á eftir og þurfti að
flytja þá af slysstað með krana.
Engin meiðsl urðu á fólki.
Rúnar Helgi Vignisson sat
síðastliðið sumar hér á ísafirði
við að þýða þekkta bandaríska
skáldsögu. Sagan er nú komin
út og heitir hún, í þýðingu
Rúnars Helga, Leikur hiæjandi
láns. Höfundur sögunnar er
Amy Tan, en hún er af kín-
versku bergi brotin.
í stuttu samtali við Vest-
fírska í haust sagði Rúnar Helgi
að Amy Tan byggði Leik hlæj-
andi láns á mjög markvissan
hátt í kringum fernar mæðgur,
og fengi hver kvennanna tvö
tækifæri til að segja sína sögu.
„Það eru famar tvær umferðir
og virðist sú fyrri tengdari for-
tíðinni en sú seinni nútíðinni.
Mæðgurnar eiga það sameigin-
legt að hafa stofnað með sér
Klúbb hlæjandi láns, þar sem
þær koma saman til að leika
mah-jong, og er j)að helsta
tenging sagnanna. Á stríðstím-
um í Kína verður þessi leikur
það eina sem hlægir konurnar“,
sagði Rúnar Helgi.
„Ef marka má þessa bók er
ekki hlaupið að því að vera
kínverskur innflytjandi í
Bandaríkjunum, þótt konurnar
séu lausar undan þeirri smán og
þeim hörmungum sem þær
máttu þola í Kína. í bókinni eru
mjög áhrifamiklar lýsingar á
kúgun konunnar í Kína fyrir
byltingu. En það er heldur ekki
heiglum hent að vera dóttir
kínversks innflytjanda í
Bandaríkjunum. Flestar dæt-
urnar eru fastar milli skips og
bryggju, ef svo má segja, með
annan fótinn í kínverskri
menningu, hinn í þeirri banda-
rísku. Útlitið er kínverskt, fasið
bandarískt, eins og þær komast
að þegar þær fara til Kfna. Samt
höfðu mæður þeirra ætlað þeim
það sem þær töldu bestu
blönduna - bandarískar að-
stæður og kínverska skapgerð.
Dæturnar freista þess að hefja
líf á bandarískum forsendum,
verða sér úti um menntun, gift-
ast hvi'tum Bandaríkjamönnum
og reyna að vera sjálfstæðar. En
þetta gengur brösuglega vegna
þess að skilaboðin sem þær fá
frá mæðrum sínum stangast á
við bandarísk viðmið. Arfur
mæðranna er gjörólíkur, þeim
var kennd hógværð, að óska
einskis og sporðrenna sinni
eigin biturð. Niðurstaðan verð-
ur endalaus togstreita milli
gildismats kínversku móður-
innar og bandarísku nútíma-
konunnar, sem kristallast í
hjónabandsvandræðum dætr-
anna. Þeim reynist erfitt að
skilgreina hvað felst í því að
vera kínversk-bandarísk. Hætt-
an á að verða bara bandstrikið
á milli, það er hvorki kínversk
né bandarísk, virðist yfirvof-
andi, ef marka má þessa bók.
Þó er gerð ákveðin tilraun til að
sætta þessar andstæður í lok
bókarinnar.
Samband mæðgnanna er
alltaf mjög sérstætt og spenn-
andi. Þær luma ekki aðeins á
heillandi sögum heldur einnig
á Iffsspeki sem kemur okkur
Vesturlandabúum spánskt fyrir
sjónir."
Rúnar Helgi kveðst hafa
hrifist strax af þessari bók þeg-
ar hann las hana fyrst árið 1989.
„Þá var ég með pistla um
bandarískar bókmenntir á Rás
1 og þetta var ein þeirra bóka
sem ég fjallaði um. Eg notaði
síðan hvert tækifæri til að tala
fyrir henni. Það var svo bóka-
forlagið Bjartur sem greip
gæsina, en þar eru við stjóm-
völinn ungir hugsjónamenn
sem hafa gefið út mjög athygl-
isverðar þýðingar undanfarin
ár, höfunda eins og Kazuo Is-
higuro og John Fowles. Þeir
hringdu í mig á afmælisdegi
Nóbelsskáldsins okkar og
sögðust hafa verið að fá þessa
góðu hugmynd. Eg var þá ný-
kominn ofan af Gljúfrasteini,
hafði tekið þátt í skrúðgöngu
Amy Tan, höfundur skáldsögunnar
Leikur hlæjandi láns.
íslenskra listamanna að húsi
skáldsins, og fannst þetta góður
dagur til að taka að sér spenn-
andi verkefni. Ég hafði ætlað
mér hingað vestur í „launa-
vinnu“ um sumarið og tók
fagnandi þessu óvænta tæki-
færi til að stunda ritstörf. Þetta
er í fyrsta skipti sem ég stunda
önnur ritstörf en blaðamennsku
á fsafírði af einhverri alvöru,
þótt ótrúlegt megi virðast.
Það er þolinmæðisverk að
þýða, en ákaflega lærdómsríkt,
sérstaklega á það við um ís-
lenskuna, maður lærir aldrei
nóg í henni. Það sem gerði
þessa skáldsögu sérstaklega
vandþýdda voru skírskotanir til
kínverskrar menningar. Þarna
er verið að fást við framandi
heim og það var því mikill léttir
þegar ég komst á snoðir um ís-
lenska konu sem hefur búið í
Kína. Hún las yfir þýðinguna
fyrir mig og benti mér á margt,
til dæmis varðandi lýsingar á
kínverskum mat. Ymsir aðrir
hafa að sjálfsögðu lesið yfir
fyrir mig og komið með dýr-
mætar ábendingar."
„Amy Tan er að mínu mati í
hópi þeirra höfunda sem mynda
framvarðasveit bandarískra
höfunda nú um stundir. Þá á ég
við höfunda sem hafa innsýn í
tvo menningarheima, sem síð-
an kallast á í verkum þeirra.
Þetta gefur þeim einstakt tæki-
færi til að skoða manneskjuna
í ljósi þjóðernis og menningar-
tengsla. Þessir höfundar hafa til
skamms tíma verið á jaðri bók-
menntaheimsins, én hafa nú
náð eyrum fjöldans. Til marks
um það má nefna að til mun
standa að Oliver Stone geri
mynd eftir Leik hlæjandi láns.
Af öðrum höfundum sem eru í
sama flokki má nefna blökku-
konuna Alice Walker, indíán-
ann Lousie Erdrich, indversku
skáldkonuna Bharati Mukherj-
ee og Kúbverjann Oscar Hiju-
elos. í Bretlandi má finna sam-
bærilega höfunda, Salman
Rushdie og áðurnefndan Kazuo
Ishiguro, sem er af japönsku
bergi brotinn. Því miður eigum
við fslendingar engar bók-
menntir af þessu tagi, þótt
nokkrir höfundar gegni að
nokkru leyti hlutverki svona
tvíhöfða þursa. Þetta er einn af
göllunum við að búa í jafn
einsleitu þjóðfélagi og Island
er. Þegar maður kemur frá
löndum eins og Bandaríkjunum
og Ástralíu finnst manni ís-
lenskt mannlíf ákaflega fá-
breytt, þótt það hafi nú lagast
örlítið hin seinni ár.“
„Amy Tan er fædd í Kali-
fomíu árið 1952, tveimur og
hálfu ári eftir að foreldrar
hennar fluttust þangað frá Kína.
Hún hefur stundum verið spurð
að því hvort Leikur hlæjandi
Iáns sé sjálfsævisöguleg skáld-
saga og svarað því til, að sög-
umar séu allar uppspuni en til-
finningamar sannar, enda sé
skáldskapur mun betri miðill
fyrir þær en sjálfsævisagan.
Þótt oft sé spennandi að velta
fyrir sér hve sjálfævisöguleg
verk höfunda eru, stendur eftir,
að Amy Tan hefur skapað
framúrskarandi verk með Leik
hlæjandi láns, hún er góður
sögumaður, stílar ágætlega og
kann að gefa sögum sínum
táknrænar víddir. Bókin var
tilnefnd til allra þekktustu bók-
menntaverðlauna vestra á sfn-
um tíma og var strax þýdd á ótal
tungumál. Ég hafði til dæmis
bæði sænska og danska þýð-
ingu til hliðsjónar og mér er
kunnugt um franska þýðingu.
Og í Ástralfu hafði bókin slegið
í gegn líka.“
Rúnar Helgi sagðist ætla að
nota veturinn í Chicago til að
leggja síðustu hönd á frum-
samda bók sem er væntanleg á
næsta ári „ef sjóðir endast“. Þar
munu Vestfirðir sennilega
koma töluvert við sögu.
Magnfreð sigursæll
Rey kj avíkurmei s taramót
fatlaðra í sundi fór fram fyrir
skömmu. Þar var á meðal
keppenda fsfírðingurinn
Magnfreð Jensson. Hann stóð
sig frábærlega vel og fékk
tvenn gullverðlaun og ein silf-
urverðlaun.
Róbert teiknar ref
Skíðamót í ítölsku ölpunum
Helmingur íslensku
keppendanna frá ísafirði
Bókaútgáfan Skjaldborg
hefur sent frá sér bókina Rebbi
fjallarefur, bók fyrir alla fjöl-
skylduna, eftir Helga Krist-
jánsson. Sagan fjallar um ís-
lenska fjallarefinn og hans
erfiðu lífsbaráttu. Bókin er 180
blaðsíður og er myndskreytt af
Róbert Schmidt, blaðamanni
og veiðimanni á Bíldudal, sem
varla ætti að þurfa að kynna
frekar.
JÓLAKORT
til styrktar ísafjarðarkirkju
Jólakort til styrktar byggingu ísafjarðarkirkju fást í Bók-
hlöðunni og Húsgagnaloftinu í Ljóninu. Á kortinu er
mynd af hinni nýju kirkju. Þeir sem kaupa 10 kort eða
fleiri geta hringt í síma 3558 (Hansína) og fengið þau
send heim endurgjaldslaust.
Fjáröflunarnefnd ísafjarðarkirkju.
„Ólympíudagar evrópskrar
æsku“ verða haldnir í Aosta í
ítölsku ölpunum dagana 7.-11.
febrúar nk. Þar fá unglingar
fæddir árið 1976 að reyna með
sér í ýmsum skíðagreinum. Sex
keppendur verða sendir frá fs-
landi og er helmingur þeirra er
frá fsafírði. Það eru þau
Kolfinna Yr Ingólfsdóttir, sem
keppir f alpagreinum, og Hlyn-
ur Guðmundsson og Amar
Pálsson sem báðir keppa í
göngu. Aðrir íslenskir kepp-
endur eru Gísli Már Helgason
frá Ólafsfirði, Bjarmi Skarp-
héðinsson frá Dalvik og Berg-
lind Bragadóttir frá Reykjavík.
„Þetta er í fyrsta sinn sem
þetta mót er haldið, en það er að
tilstuðlan Evrópubandalagsins.
Tilgngurinn er að þjálfa skíða-
garpa framtíðarinnar á stór-
mótum og gefa þeim kost á að
koma saman og hittast. Auk
skíðaiðkana verður þarna ým-
islegt um að vera til skemmt-
unnar og reynt verður að gera
krökkunum þennan tíma eftir-
minnilegan", sagði Sigurður
Einarsson, formaður Skfða-
sambands íslands, í samtali við
blaðið.
- En hvemig var valið í liðið?
„Það var einfalt, þetta eru
þeir krakkar sem voru fremstir
á árangurslistum síðasta vetr-
ar“, sagði Sigurður.
Vestfirðingar hafa því á-
stæðu til að vera stoltir af sínu
fólki.
Arnar Pálsson, Kolfinna Ýr Ingólfsdóttir og Hlynur Guömundsson.