Feykir - 02.04.1986, Blaðsíða 2
2 FEYKIR 7/1986
Óháð fréttablað
^ fyrir Norðurland vestra
Eeykir
■ RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR: Jón Gauti
Jónsson ■ ÚTGEFANDI: Feykir hf. ■ SKRIFSTOFA:
Aðalgötu 2, Sauðárkróki ■ PÓSTFANG: Pósthólf 4,
550 Sauðárkrókur ■ SÍMI: 95:5757 ■ STJÓRN
FEYKIS HF.: Hilmir Jóhannesson, Sr. Hjálmar Jónsson,
Jón F. Hjartarson, Sigurður Ágústsson, Sæmundur
Hermannsson ■ BLAÐAMENN: Hermann Sæmunds-
son, Magnús Ólafsson, Skúli Þórðarson ■ ÁSKRIFTAR-
VERÐ: 45 krónur hvert tölublað; í lausasölu 50
kr. ■ GRUNNVERÐ AUGLÝSINGA: 140 krónur hver
dálksentimetri ■ ÚTGÁFUTÍÐNI: Annan hvern mið-
vikudag ■ PRENTUN: Dagsprent hf., Akureyri
■ SETNING OG UMBROT: SÁST sf„ Sauðárkróki.
-----------------------------leiðari —
Sæluvika
Skagfirðinga
Sæluvika Skagfirðinga gengur brátt í garð. Heimildir
benda til að hún sé orðin aldargamalt menningar-
fyrirbæri í Skagafirði. Upphaflega var hún nefnd
Sýslufundarvika og var haldin í tengslum við árlegan
sýslufund. Á þeim tímum var valdssvið sýsiunefnda með
öðrum hætti en nú, og algengt var að fólk fylgdist með
því sem fram fór á fundunum. Var því ekki óeðlilegt að
menn nýttu sér kaupstaðarferðina og léttu sér lund á
ýmsan hátt í leiðinni.
Frá og með 1885 var farið að halda
sýslunefndarfundina á Sauðárkróki, og þrátt fyrir það
að ekki sé ljóst með öllu um form sýslunefndarfunda á
árunum kringum 1880, bendir flest til að fólk hafi gert
sér dagamun á þessum árstíma. Heimildir benda til að
leiksýningar og dansskemmtanir hafi einna fyrst komið
til, en á síðasta áratug síðustu aldar hafi málfundir,
kappræður og söngur, þ.á m. kórsöngur, verið einnig
mjög í hávegum haft.
Þá geta heimildir einnig um, að ávallt hafi fjölmenni
sótt þessar sæluvikur, jafnvel að samkomugestir hafi
orðið fast að einu þúsundi og var það á þeim tíma um
þreföldun á tölu bæjarbúa. Er ekki að efa, að þá hefur
oft verið glatt á hjalla, ekki síst þegar það er haft í huga,
að á þeim tímum var þessi skemmtun nánast eina
upplyfting fólks og hún þurfti að lifa í endurminningu
þess til þeirrar næstu að ári. Fólk flykktist víða að, allt
frá Siglufirði og vestan úr Húnavatnssýslu, og tæplega
þarf að taka fram, að það voru eingöngu heimamenn
sem stóðu að öllum undirbúningi og sáu um
skemmtiatriði.
Því er þetta rifjað upp núna, að þegar dagskrá
komandi sæluviku er skoðuð, þá er þar margt furðulíkt
og var fyrir um tæpri öld. Sem fyrr eru leiksýningar,
dansleikjahald og söngur aðaluppistaðan í dagskránni.
Þá verður endurvakin sú skemmtan að hafa
mælskukeppni, þar sem í hlut eiga Fjölbrautaskólinn á
Sauðárkróki og Menntaskólinn á Akureyri. Er það
ánægjulegt til þess að vita, að þessi forna íþrótt á sér nú
vaxandi fylgjendur.
Eðlilega er dagskráin fjölbreyttari nú en fyrrum, en
það sem einkennir hana auk þess sem hér að framan
greinir er að enn eru það heimamenn og brottfluttir
Skagfirðingar, sem að mestu leyti standa undir
dagskráratriðum.
Á undanförnum árum hafa þær raddir gerst æ
háværari að landsmenn, og þó einkum þéttbýlisbúarséu
hættir að geta skemmt sér sjálfir, allt þurfi að vera
aðfengið og þá sem mest frá langskólagengnum
sérfræðingum í alþjóða skemmtanaiðnaði. Fólk er
jafnvel farið aðgefa sér það fyrirfram að hið heimagerða
sé ávallt ómerkilegt. Ekki er tekið undir þetta hér, þó
vissulega sé öllum hollt að kynnast því sem er að gerast, í
þessum efnum sem öðrum, fyrir utan þeirra nánasta
umhverfi. Það stendur þó eftir og er hluti af menningu
okkar að geta skemmt okkur sjálf, haft ofan af fyrir
sjálfum okkur. Því er komandi sæluvika ánægjulegur
vottur þess, að við eigum hér enn áhugafólk sem getur
og vill leggja fram sinn skerf til þeirra menningar, og
einnig því að viðhalda með nýju ívafi, gamalli hefð.
sitt úr huerri áttinni —
Eitt þeirra mála, sem
ríkissljórnin leggur áherslu á að
afgreiða fyrir þinglausnir, er
frumvarp um lögverndun á
starfsheiti kennara. Sjálfsagt er
enginn vafi á nauðsyn þessa
frumvarps því auðvitað gengur
ekki, að hver sem er geti notað
svo eftirsóttan titil. En þó að
Ijóst sé að setja verði skilyrði
um það hverjir megi kalla sig og
vera kennarar - þá er það langt
frá því að vera Ijóst, hver
skilyrðin eigi að vera. Samt
hefur verið undar/ega lítið
fjallað um þá hlið málsins enda
sýnist mér stefna í ónauðsynleg
og heimskuleg mistök.
Enginn er sem betur fer svo
vitlaus að hann sjái ekki
nauðsyn þess að gera miklar
kröfur hvað snertir góða og
nœgilega menntun til kennara-
starfsins, - en það verður
auðvitað að vera vit íþví hverjar
kröfurnar eru, og á það vantar
stórlega í frumvarpinu. Þar er
m.a. gerð sú krafa að allir
framhaldsskóla kemarar landsins
sku/i hafa próf í svo kölluðum
uppeldis- og kenns/ufræðum
ásamt háskólaprófi í kennslu-
grein sinni. / Jljótu bragði
virðist þetta ef til vill
skynsamleg og sanngjörn krafa.
Það er þó ekki svo.
í Ijós kemur, að flestir - og
nœstum allir, kennarar í
framhaldsskólum landsins voru
ekki nœgilega menntaðir þangað
til fyrir um tuttugu árum að
einn og einn fór að fullnœgja
þeim kröfum, sem gerðar eru í
hinu nýja frumvarpi. Það var
nefnilega um það leyti sem hin
hávísindalega og ópólitíska
félagsvísindadeild Háskóla Islands
fór að unga út ,,sérfrœðingum” I
uppeldis- og kennslufrœðum -
svo kölluðum.
Skyldi það vera œtlun Sverris
Hermannssonar, menntamála-
ráðherra, sem þekktur er aðþví
að taka heilbrigða og sjálfstœða
afstöðu til mála - og oft í
andstöðu við ..sérfrœðingana”,
að keyra í gegn á Alþingi
frumvarp, semgerirflestabestu
og menntuðustu menn þjóðar-
innar vanhœfa til kennslu - og
það á grundvelli þess að þeir
hafi ekki nœga menntun? Því á
ég erfitt með að trúa. Er þá
menntamálaráðherra og þing-
mönnum ekki Ijóst að nái
frumvarpið samþykki eru t.d.
festir prófessorar við Háskóla
íslands vanhœfir nl kennslu í
framhaldsskólum /andsins - á
grundvelli menntunarskorts, því
fæstir hafa þeir lagt stund á eins
vetrar nám ífélagsvísindadeild?
Er þessum ágætu mönnum Ijóst,
að Sigurður Nordal hefði ekki
verið nógu ,,menntaður” til að
vera kennari í íslensku við
Fjölbrautaskólann á Sauðár-
króki, og sonur hans ágætur Dr.
Jóhannes Nordal, seðlabanka-
stjóri og fremsti hagfræðingur
þjóðarinnar um skeið gæti þar
hvorki kennt bókhald né
hagsögu vegna ónógrar menntunar
til starfans. Hann yrði a.m.k.
að vera á undanþágu, yrði ekki
skipaður I starfið og varla
settur - og mætti ekki kalla sig
kennara. Tja, mátulegt á
Jóhannes kann einhver að
hugsa. En hvað segja menn við
því að flestir, næstum allir
ágætustu skólamem þjóðarinnar
t.d Þórarinn Bjömsson, Sigurður
Guðmundsson, Pálmi Hamesson -
og næstum allir hinir höfðu ekki
félagsvísindadeildar stimpilinn
I uppeldis- og kennslufræðum, og
því ekki nógu ..menntaðir" til
að vera kennarar og kalla sig
það, þrátt fyrir langt og
merkilegt háskólanám.
Hvemig væri að memtamála-
ráðherra léti félagsvísindadeild
gera svo sem eina fræga könnun
á því hversu margir af
frábærustu (og líka miðlungs)
fræði- og vísindamönnum þjóðar-
innar teldust hæfir til að kalla
sig kennara? Eg set fram þá
tilgátu að þeir séu ekki margir -
ég leyfi mér meira að segja þau
,,óvísindalegu” vinnubrögð að
vita að þeir eru ekki margir.
KRÓKSI
Rökkurkorinn
Laugardaginn 15. mars sl.
hélt Rökkurkórinn úr Skagafirði
söngskemmtun í Siglufjarðar-
kirkju.
Rökkurkórinn er blandaður
kór, skipaður fólki úr fram
Skagafirði, úr Akra-, Seylu- og
Lýtingsstaðahreppi, og sem
gefur að skilja eru þetta bændur
og bændakonur og búandlið,
samtals um 40 manns.
Á söngskrá voru hátt í 20 lög,
útlend og innlend. Ekki skal hér
lagður listrænn kvarði á söng
kórsins, en í mínum leikmanns-
eyrum hljómaði söngur hans
vel. Hann sýndi bæði styrk og
mýkt og góðan samhljóm, og
hlýddi. vel stjórnanda sínum,
sem virtist hafa sterk tök á
kórnum. Þrír kórfélagar sungu
einsöng og fengu góðar undir-
tektir urðu að endurtaka lögin.
Þau, sem einsöng sungu með
kórnum voru þau Sigurlaug
Guðmundsdóttir, Sigfús Péturs-
son og Pétur Stefánsson.
Undirtektir þeirra fáu, sem á
kórinn hlýddu voru ágætar og
varð hann að syngja aukalög.
Undirleik með kórnum léku
þau Inga Rún Pálmadóttir og
Rögnvaldur Valbergsson. Söng-
stjóri kórsins var Stefán Gísla-
son, en formaður kórsins er
Hjálmar Guðjónsson, Tungu-
hálsi, Lýtingsstaðahreppi.
Mig langar að þakka Rökkur-
kórnum þessa ánægjulegu stund
hugsa til þess hvað margir
Siglfirðingar fóru á mis við að
hlusta á þennan ágæta söng, því
alltof fáir komu, - þá gladdi það
mig svo sannarlega líka, að
verða vitni að því, hvað margt
fólk í dreifðri byggð nær góðum
árangri og samstillingu með elju
og dugnaði við þær erfiðu
aðstæður, sem það býr við.
Nú, á þessari sjónvarps- og
videoöld, þegar allir geta fengið
snillinga á hvaða sviði sem er,
inn í stofuna til sín, þá finnst
mér það virðingar- og hrósvert
að fólk skuli ekki láta erfiðar
aðstæður aftra sér frá að njóta
tjáningar og sköpunargleðinnar,
ánægjunnar að gera eitthvað
sjálft til að miðla öðrum.
Mér finnst að mötun fjöl-
miðlanna á fullkomleikanum,
t.d. í tónlist og leiklist, skapi
minnimáttarkend hjá alltof
mörgum, sem annars hafa dulda
Framhald bls. 10