Skólavarðan - 01.01.2001, Blaðsíða 9
Skólavarðan janúar 2001
Pist i l l
„Grunnlaun framhaldsskólakennara hafa
staðið skólastarfi fyrir þrifum í gegnum tíð-
ina og komið í veg fyrir eðlilega nýliðun,“
segir Elna Katrín Jónsdóttir, en þessu hefur
nú verið breytt. Með nýja samningnum er
framhaldsskólanum gert kleift að þrífast í
nýju starfsumhverfi en áhrifaþættir í því eru
svo dæmi séu tekin ný aðalnámskrá, breyt-
ing á samsetningu nemendahóps fram-
haldsskólans, auknar kröfur um þjónustu
og vaxandi þörf fyrir breitt námsframboð
sem gerir hvorttveggja í senn að svara
þörfum breiðs nemendahóps og stuðla að
því að hækka menntunarstig þjóðarinnar
og fjölga þeim sem útskrifast með lokapróf
annaðhvort til áframhaldandi náms eða til
þess að gegna störfum í samfélaginu.“
Að sögn Elnu felst kjarni samningsins í því
að leitað er allra tiltækra ráða til að hækka
grunnlaunin og samhliða því er tekið upp
nýtt launakerfi sem er einskonar farvegur
fyrir endurskilgreiningu og endurmat á störf-
um í framhaldsskólum og inniheldur
einnig skilgreindar forsendur fyrir frekara
mati innan stofnana á störfum og einstak-
lingum til launa og annarra starfskjara.
Þetta svigrúm einstaklingsins til að hafa áhrif
á laun sín með samningum við sinn skóla-
meistara er háð því að nýja launakerfið rími
við stefnu í starfsmannamálum og að fram-
haldsskólar fái nauðsynlegt viðbótarfjármagn
til þess að styrkja rekstur sinn.
„Það er mjög athyglisvert og mikilvægt að
lokið var við reglugerðir sem skipta sköpum í
þessu samhengi áður en til undirritunar
samnings kom, þannig að við þurftum ekki
að bíða þeirra upp á von og óvon,“ segir Elna
Katrín. „Þetta eru reglugerðir um starfstíma
skóla sem styðja við einföldun vinnu-
tímakafla kjarasamningsins og um starfs-
lið, einkum um störf kennara og faglegra
stjórnenda, sem endurspegla aukið sjálfræði
skóla og svigrúm til að ráða kennara til verk-
efnisstjórnar og greiða þeim fyrir þróunar-
störf svo dæmi sé tekið. Fyrir liggur yfirlýs-
ing ráðherra um að styrkja rekstur fram-
haldsskóla sem tengist því að endurskipu-
lagningin sem miðlægi samningurinn gengur
út frá komist í framkvæmd. Þetta er þríhyrn-
ingssamningur kennara, menntamálaráðu-
neytis og fjármálaráðuneytis þar sem allir
hafa lagt sitt af mörkum. Hvernig til tekst
með framkvæmd samningsins er líka öllum
háð, þetta er samningur sem krefur alla um
endurmat.“
Dregið úr miðstýringu - sjálfstæði
hvers skóla eykst
Í sameiginlegri markmiðssetningu kjara-
samningsins eru skilgreind markmið sem ætl-
að er að bæta skólastarf og gera framhalds-
skólann að aðlaðandi starfsvettvangi: Að end-
urskilgreina störf kennara, færa launasetn-
ingu til samræmis við það sem gerist hjá öðr-
um háskólamenntuðum starfsmönnum ríkis-
ins og auka hlut dagvinnulauna um leið og
dregið er úr yfirvinnu. Leiðir að þessum
markmiðum felast þannig í gagngerri endur-
skoðun á skipan starfa og á stjórnkerfi fram-
haldsskólans, einföldun kjarasamningsins og
endurskilgreiningu á störfum kennara og
stjórnenda.
„Segja má að leiðin að auknu sjálfstæði
skólanna hafi verið vörðuð 1996, en stórt
skref til viðbótar er stigið með þessum samn-
ingi nú,“ segir Elna Katrín. „Stefnt er að því
að framhaldsskólar fái umboð til að fram-
kvæma kjarasamninginn í samræmi við mat á
getu þeirra til þess að taka við slíkri ábyrgð.
Gert er ráð fyrir að stofnaðar verði sam-
starfsnefndir í viðkomandi skólum, ein í
hverri stofnun, sem hefur umboð fjármála-
ráðherra til þessarar framkvæmdar. Með nýja
launakerfinu er hver einasti starfsmaður met-
inn upp á nýtt.“
Elna segir miðlæga samninginn gefa
rammann og röðun á grundvelli menntunar
og starfsreynslu, en svo taki skólarnir við.
Hver einstaklingur getur fengið metnar við-
bótarforsendur, til dæmis vegna viðbótar-
náms og/eða sóst eftir viðbótarstörfum, til
dæmis á sviði sjálfsmats skóla eða skóla-
námskrárgerðar, eða með því að afla sér við-
bótarmenntunar sem metin er verðmæt fyrir
skólann. „Það er því annars vegar möguleiki
á viðbótarstörfum og hins vegar á umfram-
launaröðun,“ segir Elna Katrín. „Með þessu
er brotið blað og þetta stóra skref, endurröð-
un á grundvelli menntunar, starfsreynslu og
loks einstaklingsbundinna þátta, eru fram-
haldsskólakennarar að taka allt í einu í stað
þess að fara í þessar breytingar í áföngum,
sem er að mínu mati stórkostlegt.“
keg
„Framhaldsskólinn færður til nútímans,“ segir Elna Katrín Jónsdóttir
Tímamótasamningur
11
Íslensk-ameríska félagið auglýsir til umsóknar styrk fyrir kennara til að sækja fjög-
urra vikna námskeið við Luther College í Decorah, Iowa, sumarið 2001. Námskeiðið er
á vegum Institute in American Studies for Scandinavian Educators, og er ætlað til
kynningar á bandarísku þjóðlífi og menningu. Styrkupphæð nemur USD 2000.- og
gengur hún upp í hluta útgjalda.
Umsóknareyðublöð fást á skrifstofu Íslensk-ameríska félagsins Rauðarárstíg 25, 105
Reykjavík, og einnig á skrifstofu Kennarasambands Íslands Laufásvegi 81, 101 Reykja-
vík. Umsóknareyðublöð má sækja á heimasíðu Íslensk-ameríska félagsins á
www.iceam.is. Upplýsingar: ingibjorg.yr.palmadottir@utn.stjr.is og hannes@ki.is
Umsóknum þarf að skila til Íslensk-ameríska félagsins eða Kennarasambands
Íslands fyrir 15. febrúar 2001.
Íslensk-ameríska félagið
Styrkur á námskeið við Luther College
Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins auglýsir eftir tillögum að verkefnum sem
veittir verða styrkir til í aðildarlöndum ESB og EFTA-EES löndunum, Íslandi, Noregi og
Liechtenstein, vegna evrópsks tungumálaárs 2001. Styrkupphæðin getur orðið mest
50% af styrkbærum heildarkostnaði við verkefni. Reiknað er með að veita styrki til
u.þ.b. 150 verkefna í þátttökulöndunum. Styrkupphæðir nema 10.000 til 100.000 evra
(u.þ.b. 700.000-7.000.000 kr.). Forgang hafa m.a. verkefni sem ná til fleiri en eins lands.
Skilyrði fyrir styrkveitingu eru m.a. að verkefnið sem sótt er um styrk til sé unnið á
tímabilinu frá hausti 2000 til loka árs 2001.
Frestur til að senda inn tillögur að verkefnum var til 2. október 2000 fyrir verkefni
sem eiga að hefjast fyrir 1. júní 2001 en er til 15. febrúar 2001 fyrir verkefni sem eiga
að hefjast eftir 1. júní 2001.
Upplýsingar fást hjá verkefnisstjóra evrópsks tungumálaárs 2001, Jórunni Tómas-
dóttur, sími: 560 9500, netfang: jorunn.tomasdottir@mrn.stjr.is og hjá Maríu Gunn-
laugsdóttur, deildarsérfræðingi í menntamálaráðuneytinu, sími: 560 9500, netfang:
maria.gunnlaugsdottir@mrn.stjr.is.
Styrkir ESB til verkefna á evrópsku
tungumálaári 2001