Fréttablaðið - 10.10.2016, Blaðsíða 13

Það er hryllilegt að horfa á fréttir af blóðugum börnum á flótta og vanmáttartilfinn­
ingin og reiðin togast á innra með
manni. Skyndilausnin er að loka
augunum, „það er hvort eð er ekk­
ert sem ég get gert“ eða hvað?
Á fyrstu dögum 71. allsherjar­
þings Sameinuðu þjóðanna í New
York í september funduðu leið­
togar heims til að ræða um vanda
flóttamanna og farandfólks en sam­
kvæmt upplýsingaskrifstofu Sam­
einuðu þjóðanna voru flóttamenn
í heiminum 21,3 milljónir talsins
árið 2015 og farandfólk 243,7 millj­
ónir alls. Í lok fundar hétu leiðtog­
arnir fyrir hönd þjóða sinna að taka
á móti fleiri flóttamönnum og setja
meiri pening í málaflokkinn en
niðurstaðan var þó ekki bindandi.
Fyrir ári samþykktu leiðtogarnir
ný heimsmarkið um sjálfbæra
þróun til þess að eyða fátækt,
tryggja velmegun, mannrétt­
indi og jafnrétti um allan heim
með hliðsjón af umhverfi okkar. Í
áætluninni sem er til 15 ára er sér­
stök áhersla lögð á aðgerðir til að
bæta stöðu þeirra allra fátækustu.
Í desember komu svo veraldarleið­
togar saman í París og samþykktu
rammasamning um að halda
hlýnun jarðar innan tveggja gráða
á Celsíus á þessari öld og taka á
afleiðingum loftslagsbreytinga.
Orð eru til alls fyrst og það er
grundvallaratriði að þjóðir heims
komi sér saman um hvernig takast
skuli á við þær miklu áskoranir sem
við jarðarbúar stöndum frammi
fyrir allir sem einn. Við lifum í
flóknum heimi en áskoranirnar
hanga saman þar sem uppskeru­
brestur verður vegna öfga í veðri.
Hungur og fólksflutningar er afleið­
ing uppskerubrests, áttök verða
vegna skorts á gæðum og loks flýr
fólk frá átakasvæðum til að halda
lífi. En það er ekki nóg að álykta og
komast að samkomulagi um mark­
mið. Það þarf að grípa til aðgerða
til þess að ná þeim. Og þá vandast
málið því hagsmunir okkar jarðar­
búa eiga það til að stangast á.
Og hvað getum við þá gert, ég og
þú, hér og nú, til að binda enda á
ófrið, fátækt og misrétti? Við getum
byrjað á því að hætta að loka aug­
unum, hlusta, vera gagnrýnin
og virk í samfélaginu. Við getum
unnið á okkar eigin fordómum,
lagt á okkur að kynnast þeim sem
eru okkur framandi og þrýst á
stjórnvöld hér á Íslandi sem svo
beita sínum þrýstingi hér heima
og á alþjóðavettvangi um að fólk og
samfélög sem eru aflögufær láti af
græðgi því eins og Gandhi sagði þá
fullnægir jörðin þörfum okkar allra
en ekki græðgi allra. Við getum og
eigum að hafa áhrif. Margt smátt
gerir eitt stórt!
Frá orðum
til athafna –
Í okkar valdi
Og hvað getum við þá gert,
ég og þú, hér og nú, til að
binda enda á ófrið, fátækt og
misrétti? Við getum byrjað á
því að hætta að loka augun-
um, hlusta, vera gagnrýnin
og virk í samfélaginu.
Kristín
Ólafsdóttir,
upplýsingafull-
trúi Hjálparstarfs
kirkjunnar
Bíll sem ég hef ekið um á tók upp á þeim furðulega fjanda um daginn að gefa bara stefnuljós til vinstri.
Hvort sem maður fer með stefnuljósa­
stöngina til vinstri eða hægri – þá
blikkar einungis stefnuljósið til vinstri.
Þetta er bíll blairismans. Hann þykist
ætla til vinstri þegar hann stefnir til
hægri.
Græni kallinn eða rauði?
Sem sé bilað stefnuljós. Er ekki póli­
tíkin einmitt þannig þegar stéttastjórn­
málin hafa enn ekki fundið sér farveg
á ný? Og kannski er bíllinn sá arna
ágæt myndhverfing fyrir stjórnmála­
flokkana yfirleitt; þeir segjast ætla í
einhverja stefnu, en svo er undir hælinn
lagt hvort þeir fara þangað eða eitthvað
allt annað, í einhverja leiðangra sem
verkefni dagsins eða bara stjórnsýslan
sendir þá í. Kannski er ekki sá regin­
munur á stefnu flokkanna sem okkur
finnst stundum vera, og hugsanlega er
að verða tímabært að breyta kosninga­
fyrirkomulaginu þannig að okkur gefist
meiri kostur á því að kjósa einstaklinga
sem við teljum vænlega fulltrúa okkar,
fremur en þessa flokka með sín biluðu
stefnuljós.
Eftir hverju eigum við annars að
fara þar sem við stöndum þarna alein í
klefanum með gulan blýant í höndum
og leysum af hendi þetta mikilsverða
verkefni? Það er nú það. Sumt fólk
gerir eins og þegar maður gengur út úr
bankanum og hægt er að ýta á nokkrar
fígúrur og gefa þannig til kynna hvort
maður sé ánægður eða óánægður með
þjónustuna: frá grænni brosfígúru að
rauðum fýlupésa. Fólk er þá að leggja
dóm á kjör sín síðustu fjögur árin og
hvort því finnst að það hafi fengið
nægilega góða „þjónustu“ hjá flokk­
unum.
Nátengt því viðhorfi er þegar stjórn­
málaflokkar fara að lofa því að skaffa
hitt og þetta. Þá skoða kjósendur
loforðalista flokkanna fyrir kosningar
eins og neytendur: hvað er handa mér
hérna? Það er gott og blessað. En getur
verið hættuspil, því að þá getur farið
forgörðum heildarsýn, heildarstefna
viðkomandi flokks – sem sé stefnu­
ljósið: vísar það til hægri eða vinstri?
Vinstrisinnuð manneskja sem vill ekki
sjá meiri einkarekstur í heilbrigðis­
kerfinu eða skólakerfinu, vill ekki
stóriðju, styður ekki hernaðarbrölt,
vill að mannúð sé höfð að leiðarljósi í
meðferð flóttamanna – slík manneskja
gæti álpast til að kjósa stóriðjusinn­
aðan hernaðarhyggjuflokk sem stefnir
að einkarekstri hvar sem honum verður
viðkomið og vill reka burt með harðri
hendi alla nauðleitarmenn, eingöngu af
því að téð manneskja hefur fallið fyrir
loforðum flokksins um stórfenglegar
úrlausnir í húsnæðismálum.
Affarasælast er að fylgja lífsvið­
horfum sínum í grófum dráttum þegar
maður kýs. Aðhyllist maður einka­
framtak, sem stýrt sé í réttar skorður,
kýs maður Sjálfstæðisflokkinn. Fólk
sem kýs Sjálfstæðisflokkinn er að kjósa
tilveru sína; það er að kjósa bílinn sinn,
húsið og garðinn sinn; það er að kjósa
sólskin og sunnanvind. Því líst illa á
kollsteypur, á borð við stjórnarskrár­
breytingar, evrur og kvótakerfisupp­
skurð. Það sér ekkert athugavert við
misskiptingu gæða og tækifæra; telur
að sumir séu réttbornir til auðs en aðrir
ekki. Sé maður á svipaðri línu en vill
samt opna landið meira fyrir erlendri
samkeppni og jafnvel taka upp evru –
þá kýs maður Viðreisn. Sé maður hins
vegar aðdáandi Mjólkursamsölunnar
og áhugamaður um gott gengi afurða­
stöðva og Kaupfélags Skagfirðinga kýs
maður Framsóknarflokkinn.
Frá frá Fylking!
Kjósendur virðast treysta öllum til að
framfylgja stefnu Samfylkingarinnar
– nema Samfylkingunni. Flokkurinn
notaði ekki tækifærið í prófkjörunum
nú til þeirrar gagngeru endurnýjunar
sem hann þurfti svo sárlega á að halda
og sýpur nú seyðið af því. Engu að síður:
fólk sem lítur á sig sem jafnaðarmenn
og telur að ríkisstjórn Jóhönnu og
Steingríms J. hafi unnið gott hreins­
unarstarf við hryllilegar aðstæður,
þegar ríkissjóður var gjaldþrota og
fjárráðin höfðu verið tekin af lands­
mönnum – það fólk hlýtur að minnsta
kosti að íhuga það að greiða þessum
forna sameiningarvettvangi íslenskra
vinstri manna atkvæði sitt.
VG siglir lygnan sjó; laus við síðasta
villiköttinn þegar Ögmundur fór (og
mikill sjónarsviptir er nú að honum).
Með vinsælan og óumdeildan formann.
Þau eru pragmatískir sósíalistar án þess
að hafa lagt fyrir róða gömul gildi, og
myndu eflaust enn í dag greiða atkvæði
gegn bjór og litasjónvarpi, með öllum
réttu rökunum … og bera höfuðið hátt, í
trausti þess að aðrir sjái til þess að þetta
verði samþykkt.
Píratar eru valkostur vinstri manna
sem myndu samþykkja bjórfrumvarpið.
Og líður ekki á netinu eins og þeir séu
að svíkjast um að lesa bókina sem þeir
fengu í jólagjöf í fyrra – og rykfellur á
náttborðinu. Þeim hefur auðnast að
láta andann sem lék um stjórnlaga­
þingið streyma til sín: Ísland er ónýtt!
Stofnum nýtt! Og þeim tókst að halda
prófkjörin sín, laus við rútuhneyksli
gömlu flokkanna, þó vissulega væri þar
augsýnilega höfð misjafnlega ósýnileg
hönd í bagga.
Eru Píratar vinstri flokkur eða hægri
flokkur? Skiptir kannski ekki máli. Eru
ekki allir hættir að gefa stefnuljós hvort
sem er?
Bilað stefnuljós
Affarasælast er að fylgja lífs-
viðhorfum sínum í grófum
dráttum þegar maður kýs.
Guðmundur
Andri Thorsson
rithöfundur
Í dag
s k o ð u n ∙ F R É T T a B L a ð i ð 13M Á n u d a g u R 1 0 . o k T ó B e R 2 0 1 6
1
0
-1
0
-2
0
1
6
0
4
:4
8
F
B
0
5
6
s
_
P
0
5
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
4
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
0
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
1
3
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
A
D
C
-5
D
9
8
1
A
D
C
-5
C
5
C
1
A
D
C
-5
B
2
0
1
A
D
C
-5
9
E
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
B

F
B
0
5
6
s
_
9
_
1
0
_
2
0
1
6
C
M
Y
K