Fréttablaðið - 12.12.2016, Blaðsíða 10

Frá degi til dags
Útgáfufélag: 365 miðlar ehf. Stjórnarformaður: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir forStjóri: Sævar Freyr Þráinsson Útgefandi og aðalritStjóri: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
aðStoðarritStjórar: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is, Hrund Þórsdóttir hrund@stod2.is, Kolbeinn Tumi Daðason kolbeinntumi@365.is. Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri.
Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSn 1670-3871
fréttaBlaðið Skaftahlíð 24, 105 reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is ÞróunarStjóri: Tinni Sveinsson tinni@365.is helgarBlað: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is
menning: Magnús Guðmundsson magnus@frettabladid.is lífið: Guðný Hrönn Antonsdóttir gudnyhronn@frettabladid.is ljóSmyndir: Vilhelm Gunnarsson villi@365.is framleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Halldór
Magnús
Guðmundsson
magnus@frettabladid.is
Sú fyrsta brött við Bæjarháls
brosandi tók slaginn.
Hundrað bílum, hleðslan frjáls,
hleypir út í daginn.
Við Bæjarháls er ein af 13
hraðhleðslu stöðvum ON.
Yfirgnæfandi líkurnar 
„Það eru yfirgnæfandi líkur á að
við náum saman,“ sagði Smári
McCarthy, þingmaður Pírata,
um stjórnarmyndunarviðræður
fimm flokka á laugardag. Þann
sama dag sagðist Katrín Jakobs-
dóttir, formaður Vinstri grænna,
ekki vilja gefa upp hvort hún
væri bjartsýn á að samstarfs flötur
fyndist. Katrín sagði jafnframt að
engar fastmótaðar tillögur væru
komnar á borðið en á sama tíma
sagði Smári að vel hefði gengið að
stilla saman strengi flokkanna um
tekjuöflun ríkis.
Glasið virðist hálftómt hjá VG en
hálffullt hjá Pírötum. Það er ekk-
ert sem bendir til þess að þessir
flokkar hafi setið á sömu fundum
síðustu daga.
Ögmundur vs. FBI
Ögmundur Jónasson, fyrrver-
andi innanríkisráðherra, komst í
heimsfréttirnar um helgina eftir
viðtal sitt við miðilinn Katoikos,
þar sem hann lýsir því hvernig
hann vísaði fulltrúum FBI,
bandarísku alríkislögreglunnar,
úr landi í krafti ráðherrastóls
síns árið 2011. Að eigin sögn
hafði Ögmundur grunsemdir
um að fulltrúarnir sigldu hér
undir fölsku flaggi. Ögmundur er
yfirlýsingaglaður í viðtalinu og
segist hiklaust standa frekar með
Wikileaks í stað FBI eða CIA.
Það er ekki á hverjum degi
sem ráðamenn þjóða taka jafn
einarða afstöðu gegn valdamesta
ríki heims.
Það hefur verið forvitnilegt að fylgjast með umræðunni í kjölfar afleitrar útkomu íslenskra nemenda Í PISA-könnuninni. Eðlilega er flestum brugðið enda árangur íslenskra nemenda í 10. bekk aldrei verið verri. Ísland er á niðurleið í stærðfræði-læsi, lesskilningi og vísindalæsi auk þess
sem læsi íslenskra nemenda á náttúruvísindi hefur
hrakað mikið í síðastliðnum áratug. Þriðjungur fimm-
tán ára drengja getur ekki lesið sér til gagns og Illugi
Gunnarsson menntamálaráðherra bendir réttilega á
að slík vangeta til upplýsingaöflunar sé í raun ógnun
við lýðræðið í landinu.
Lakur árangur íslenskra nemenda í PISA-könnun-
inni er þó tæpast eitthvað sem kemur þeim sem starfa
að og stjórna menntamálum í landinu stórkostlega á
óvart. Það sem kemur enn síður á óvart er vanhæfni
íslensks samfélags til að taka sjálfsgagnrýna og upp-
byggilega umræðu um stöðuna. Hver höndin virðist
vera upp á móti annarri í eftirleik könnunarinnar og
það síðasta sem nokkurri sálu virðist detta í hug er að
ræða hvað mætti betur fara í eigin störfum en margar
góðar ábendingar hafa komið fram um hvað aðrir þurfi
að gera betur.
Illugi Gunnarsson bendir þó á að menntamálaráðu-
neytið hafi ráðist í fimm ára átak til að efla lesskilning
barna- og ungmenna og að átakinu hafi fylgt 150 millj-
óna króna fjárveiting. Eflaust ágætt mál fyrir þau börn
sem munu njóta átaksins en hvað svo? Og hvað með
þá menntun sem við erum nú þegar að veita? Ætlum
við að halda áfram að gera hlutina með þeim hætti
sem hefur skilað okkur þessum slaka árangri en reyna
að hífa mannskapinn upp með átaki? Á svo að taka
fyrir næstu námsgrein og efna þar til fimm ára átaks
og þannig koll af kolli? Satt best að segja þá hljómar
þetta miður skynsamlega eða vænlegt til þess að efla
læsi, menntun og þar með lýðræði í landinu.
Þó svo margt hafi verið að athuga við íslenska fram-
kvæmd PISA-könnunarinnar þá efast enginn um að
árangur íslenskra ungmenna er langt undir því sem
við teljum ásættanlegt og að menntakerfið á í miklum
vanda. Það leynir sér ekki að sá vandi er víðtækur og
verður ekki leystur með átaksverkefnum heldur aðeins
með róttækri endurskoðun á öllum þeim þáttum sem
snerta menntun íslenskra ungmenna frá grunni. Til
þess þurfa allir sem koma að menntakerfinu að vera
reiðubúnir til þess að skoða eigin starfsaðferðir og jafn-
vel viðurkenna að þar sé margt sem betur mætti fara.
Hér er of mikið undir til þess að persónulegt eða faglegt
stolt einstaklinga verði fjötur um fót.
Þetta er ekki sagt nokkurri sálu til hnjóðs. Það ætti
enginn að efast um að á Íslandi starfar mikið af hæfu
fagfólki sem á hverjum degi leggur sig fram við að veita
góða menntun. En það er greinilega ekki nóg og því
þurfum við að skoða allt sem málið varðar. Allt frá
gildismati samfélagsins og framlögum okkar til þeirrar
menntunar til árangursins sem við erum að ná eða ekki
ná. Við erum öll búin að skítfalla á prófinu sem sam-
félag og það er okkar að snúa þessari þróun við sem
enginn ber ábyrgð á annar en við sjálf.
Öll skítfallin
Til þess þurfa
allir sem
koma að
menntakerf­
inu að vera
reiðubúnir til
þess að skoða
eigin starfs­
aðferðir og
jafnvel
viðurkenna
að þar sé
margt sem
betur mætti
fara.
Samhliða búvörusamningunum, sem fráfarandi ríkis-stjórn gerði í haust, var komið inn endurskoðunar-ákvæði. Það viljum við í Vinstri grænum nýta vel og ná
sátt um breytingar í landbúnaði. Þar eiga umhverfismálin
að vera í forgrunni. Það er skylda okkar að huga að lofts-
lagsmálum, því vistspori sem landbúnaðurinn myndar,
en það á ekki síður við þegar kemur að innflutningi, en 13
prósent af útblæstri gróðurhúsalofttegunda í heiminum
eru tilkomin vegna vöruflutninga.
Það er gríðarlega mikilvægt að huga að dýravelferð og
neytendavernd, þegar kemur að landbúnaði. Það gerum
við með því að gera strangar kröfur um innlenda fram-
leiðslu og huga vel að því hvernig styrkjum er háttað til
hennar. Hvað innflutning varðar þarf uppruni að vera á
hreinu og þar með þær aðstæður sem eru við framleiðsl-
una í landinu sem framleitt er, ekki síðasta viðkomustað á
leiðinni til Íslands. Þannig gefst neytendum val. Við getum
ekki talað fyrir dýravelferð heima fyrir, en stutt við slæman
aðbúnað í öðrum löndum með því að flytja vörur úr slíkri
framleiðslu inn. Vinstri græn hafa verið tilbúin til breyt-
inga í sjávarútvegi og hafa þá stefnu að hluti aflaheimilda
eigi að leigjast út á opinberum leigumarkaði. Við höfum
viljað horfa til þess sem frændur okkar Færeyingar eru að
gera með tilraunum í uppboði á aflaheimildum, en þar,
eins og í landbúnaði, teljum við að umhverfismál eigi að
skipta miklu. Sjávarútvegur verður að þróast enn frekar í
átt til umhverfisvænna veiða og vinnslu.
Auðlindir hafsins eiga að vera sameign þjóðarinnar.
Nokkuð rík samstaða hefur verið um það, a.m.k. á hátíðar-
stundum. En hvað þýðir það í raun? Við í Vinstri grænum
teljum að það þýði að nýtingarréttur verður leigður út til
skamms tíma, en eignarhaldið verði opinbert. Nýtingar-
réttur til langs tíma, áratuga jafnvel, getur nefnilega mynd-
að hefðarrétt.
Vinstri græn telja að nú sé lag að koma umhverfissjónar-
miðum enn frekar að þegar að atvinnumálum kemur. Það
á bæði við hinar hefðbundnari greinar, en einnig nýrri
greinar. Það er raunveruleg framsækni.
Framsækin
atvinnustefna VG
Vinstri græn
hafa verið
tilbúin til
breytinga í
sjávarútvegi
og hafa þá
stefnu að
hluti afla­
heimilda eigi
að leigjast út á
opinberum
leigumarkaði.
Kolbeinn
Óttarsson
Proppé
Höfundur er þing-
maður Vinstri
grænna
1 2 . d e s e m b e r 2 0 1 6 m Á N U d A G U r10 s k o ð U N ∙ F r É T T A b L A ð i ð
SKOÐUN
1
2
-1
2
-2
0
1
6

0
4
:3
5
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
0
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
1
0
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
B
A
2
-9
B
B
0
1
B
A
2
-9
A
7
4
1
B
A
2
-9
9
3
8
1
B
A
2
-9
7
F
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
A

F
B
0
4
0
s
_
1
1
_
1
2
_
2
0
1
C
M
Y
K