Morgunblaðið - 18.10.2016, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 18. OKTÓBER 2016
VÍKURVAGNAR EHF.
Víkurvagnar ehf. | Hyrjarhöfða 8 | 110 Reykjavík
Sími 577 1090 | vikurvagnar.is | sala@vikurvagnar.is
Setjum undir á staðnum
Dráttarbeisli
undir flestar tegundir bíla
Börkur Gunnarsson
borkur@mbl.is
„Já, ferðamenn hafa frekar neikvætt
viðhorf til raflína, sérstaklega á há-
lendinu, þær þykja meðal óæskileg-
ustu mannvirkja og fæstir telja þær
viðeigandi á víðernum. Andstaða við
raflínur er mest meðal íslenskra
ferðamanna auk Frakka og Norður-
landabúa,“ segir
Þorkell Stefáns-
son sem nýlega
lauk mastersrit-
gerð sem fjallar
um viðhorf ferða-
manna til virkj-
ana og raflína.
Rannsóknirnar
sem verkefnið
byggist á voru
mjög viðamiklar
og var niðurstað-
an afgerandi. Eða eins og segir í rit-
gerðinni: „Yfir heildina litið voru
svarendur frekar neikvæðir en já-
kvæðir gagnvart öllum tegundum
orkuframleiðslu og mannvirkja sem
spurt var um. Neikvæðust viðhorf
voru gagnvart frekari lagningu raf-
lína á hálendinu sem og frekari upp-
byggingu vatnsaflsvirkjana á há-
lendinu. Vindmyllur og uppistöðulón
á hálendinu hugnuðust ferðamönn-
um ekki heldur. Síst neikvæð voru
viðhorf gagnvart frekari uppbygg-
ingu jarðvarmavirkjana á láglend-
inu.“
Viðamikil rannsókn
Þetta er ansi viðamikil rannsókn
af mastersritgerð að vera?
„Já, ég er búinn að vinna mikið
uppi í HÍ með tölfræðiúrvinnslu úr
spurningalistakönnunum. Verkefnið
er hluti af vinnu faghóps tvö í 3.
áfanga rammaáætlunar. Þess vegna
verður þetta svona viðamikil rann-
sókn, því ég nýtti gögnin sem komu
úr vinnunni okkar fyrir rammaáætl-
un.
Í heildina svöruðu 2.075 manns
spurningalistanum. Við vorum með
einn til tvo spyrla á hverjum stað en
rannsóknarstaðirnir voru sjö nátt-
úruskoðunarstaðir þar sem fyrir-
hugaðar eru virkjanir. Við vorum í
viku á hverjum stað, frá byrjun júlí
fram í miðjan ágúst,“ segir hann.
Önnur niðurstaða
Gerði Gallup ekki rannsókn um
þetta nýlega?
„Jú, Landsvirkjun lét gera könn-
un um viðhorf ferðamanna til orku-
mannvirkja. Þar kemur skýrt fram
að eiginlega allir ferðamenn eru
hlynntir hreinu orkunni sem við höf-
um hér. Það eru góð rök fyrir því að
áframhaldandi orkuvinnsla myndi
ekki skaða ferðaþjónustuna. Það er
erfitt að segja hvers vegna niður-
stöður okkar eru á allt annan veg, en
líklegast finnst mér að það liggi í því
hvar ferðamenn eru spurðir. Við
spurðum þá á áfangastaðnum sjálf-
um þar sem aðdráttaraflið er fyrst
og fremst náttúran. Þar vill fólk al-
mennt ekki sjá þessi mannvirki.
Flestir í rannsókn Landsvirkjunar
tóku eftir orkumannvirkjunum, en
þar kemur ekki fram hvort þau voru
á sjálfum áfangastaðnum eða aðeins
sýnileg á leið þeirra þangað. Eðlilega
eru fæstir á móti hreinni orku al-
mennt,“ segir Þorkell.
Morgunblaðið/ÞÖK
Fegurð Menn sjá raflínur með misjöfnum augum, ferðamenn virðast ekki vera yfir sig hrifnir af þeim.
Neikvæð viðhorf
ferðamanna til raflína
 Ný mastersritgerð með viðamiklum rannsóknum
Viðhorf ferðamanna til virkjana
Heimild: Skýrsla faghóps 2, HÍ.
Mjög jákvætt
2,16
1 2 3 4 5
2,38
2,47
2,50
2,51
2,63
2,65
2,68
2,77
2,91
Mjög neikvætt
Frekari lagning raflína á hálendinu
Frekari uppbygging vatnsaflsvirkjana á hálendinu
Frekari lagning raflína á láglendi
Vindmyllur á hálendinu
Uppistöðulón á hálendinu
Frekari uppbygging vatnsaflsvirkjana á láglendi
Jarðvarmavirkjanir á hálendinu
Uppistöðulón á láglendi
Vindmyllur á láglendi
Frekari uppbygging jarðvarmavirkjana á láglendi
Þorkell
Stefánsson
Anna Lilja Þórisdóttir
annalilja@mbl.is
Það sem af er þessu ári hafa 14 ein-
staklingar sótt um vernd hér á landi
og borið því við að vera fylgdarlaus
börn eða ungmenni. Þetta er tals-
verð fjölgun frá því í fyrra þegar
hingað komu sjö fylgdarlaus flótta-
börn. Barnaverndarstofa (BVS) aug-
lýsti nýverið eftir fósturfjölskyldum
fyrir börn í þessari stöðu og segir
Bragi Guðbrandsson, forstjóri BVS,
líklegt að þörfin fyrir fósturfjöl-
skyldur muni aukast í takt við fjölg-
un hælisleitenda. Stofan hyggst
bjóða upp á námskeið fyrir áhuga-
sama fósturforeldra í næstu viku.
Samkvæmt upplýsingum frá Þór-
hildi Hagalín, upplýsingafulltrúa Út-
lendingastofnunar, hafa tvö úr hópi
þessara 14 ungmenna sagst vera 14-
15 ára og tólf segjast vera á aldr-
inum 16-18 ára. Þau koma frá Alban-
íu, Alsír, Írak, Marokkó, Pakistan,
Sómalíu og Sýrlandi og í hópnum
eru tvær stúlkur og 12 piltar.
Þrjú ungmennanna hafa nú þegar
fengið vernd, einu hefur verið synjað
á grundvelli Dyflinnarreglugerð-
arinnar og átta mál eru óafgreidd.
Tveir úr þessum hópi reyndust vera
fullorðnir, en þegar umsækjandi um
vernd ber því við að vera fylgdar-
laust ungmenni, en hefur ekki skil-
ríki meðferðis því til staðfestingar,
er óskað eftir því að aldursgreining
fari fram. Að sögn Braga vantar
núna fósturheimili fyrir fjóra ung-
linga. Allt eru það strákar, einn er
frá Afganistan og þrír frá tveimur
löndum í Norður-Afríku.
Talsverð umræða var um að-
stæður fylgdarlausra barna fyrr á
þessu ári. Í kjölfar þess höfðu fjöl-
margir samband við BVS og buðust
til að gerast fósturforeldrar barna í
þessum aðstæðum. Spurður um
hvort margir úr þeim hópi hafi helst
úr lestinni segir Bragi svo vera.
„Fólk vill almennt láta gott af sér
leiða. En þegar það fær meiri upp-
lýsingar um hvað felst í þessu, þá sjá
sumir að þetta hentar þeim ekki.
Það er m.a. þess vegna sem við ætl-
um að halda námskeið fyrir þá sem
hafa áhuga á því að taka þessi börn
inn á heimili sín; þá getur fólk áttað
sig á hvernig verkefni þetta er.“
Misjafnar þarfir
Afar misjafnt er að sögn þeirra
Braga og Þórhildar hvar ungmenni í
þessari stöðu búa. Sum búa hjá
skyldmennum, önnur í ýmsum úr-
ræðum á vegum barnaverndaryf-
irvalda, þ.m.t. fósturheimilum, og
enn önnur búa á vegum Útlend-
ingastofnunar að höfðu samráði við
BVS. „Við tölum um þennan hóp
sem börn vegna þess að þau eru það
fram að 18 ára aldri,“ segir Bragi.
„En í þessum hópi eru jafnvel 17 ára
strákar sem hafa ferðast einir yfir
alla Evrópu og eru mjög sjálfstæðir.
Sum hafa mikla þörf fyrir að vera
hluti af fjölskyldulífi, önnur kjósa að
búa sjálfstætt og við virðum það.“
Fleiri fylgdar-
laus flóttabörn
 Þau koma víða að  Barnaverndar-
stofa auglýsir eftir fósturfjölskyldum
Bragi
Guðbrandsson
Þórhildur
Hagalín
Bragi segir að nú sé verklagið þann-
ig að þegar fylgdarlaust barn óski
eftir stöðu hælisleitanda fari það til
bráðabirgða á Móttökustöð hælis-
leitenda. Barnaverndarnefnd sé
gert viðvart og í kjölfarið lætur Út-
lendingastofnun gera aldursgrein-
ingu á viðkomandi með heilsufars-
og tannskoðun, þyki ástæða til
þess. Slík skoðun er þó aldrei gerð
án samþykkis viðkomandi. Á sama
tíma er einstaklingurinn í umsjón
barnaverndarnefndar sem undirbýr
búsetu, sem getur t.d. verið
skammtímafóstur, á meðan verið er
að vinna í málinu.
Að sögn Braga hefur sú hugmynd
komið upp að sett verði á stofn sér-
stök móttökustöð fyrir fylgdarlaus
börn. Sjálfum líst honum ekki vel á
þá hugmynd. „Við getum leyst mál-
in með því að koma þeim fyrir á
einkaheimilum, sem er í samræmi
við öll alþjóðleg tilmæli. Það er ekki
heppilegt fyrir börn að búa á stofn-
unum.“
Börn búi ekki á stofnunum
VERKLAG VARÐANDI FYLGDARLAUS BÖRN
Vilhjálmur A. Kjartansson
vilhjalmur@mbl.is
„Yfirgnæfandi meirihluti sjómanna
samþykkti verkfallsaðgerðir sem
hefjast 10. nóvember ef ekki tekst að
semja fyrir þann tíma,“ segir Val-
mundur Valmundsson, formaður Sjó-
mannasambands Íslands, en kosið
var í gær um ótímabundið verkfall hjá
sjómönnum sem starfa samkvæmt
kjarasamningi milli Sjómannasam-
bands Íslands og Samtaka fyrirtækja
í sjávarútvegi.
Öll aðildarfélög Sjómannasam-
bandsins að einu undanskildu sam-
þykktu verkfallsboðun með hátt í 90
prósentum atkvæða en Sjómanna-
félag Hafnarfjarðar hafnaði verkfalli.
„Þetta er afgerandi niðurstaða og
hafa verður í huga að Sjómannafélag
Hafnarfjarðar er afar fámennt félag.“
Sjö manns eru skráðir í Sjómanna-
félag Hafnarfjarðar til samanburðar
við 655 manns í Sjómanna- og vél-
stjórafélag Grindavíkur og tóku þrír
af sjö þátt í atkvæðagreiðslunni. Fé-
lag vélstjóra og málmtæknimanna
samþykkti einnig verkfall í gær og
segir Guðmundur Ragnarsson, for-
maður félagsins, að afgerandi niður-
staða kosningarinnar hljóti að vera
viðsemjendum félagsins áminning um
að setjast að samningaborðinu með
öðru hugarfari.
„Það er ánægjulegt að sjá hversu
góð þátttaka var í kosningu um boðun
verkfalls hjá vélstjórum á fiskiskipum
og hve niðurstaðan er afgerandi,“
segir Guðmundur en 90,8 prósent
kusu með verkfalli.
Í yfirlýsingu sem Samtök fyrir-
tækja í sjávarútvegi sendu frá sér í
gærkvöldi er niðurstaða kosninga um
verkfall sögð vonbrigði. Samtökin
segja verkfall vera neyðarúrræði og
komi til þess að sjómenn og vélstjórar
fari í verkfall 10. nóvember muni það
valda samningsaðilum og samfélag-
inu öllu tjóni.
Sjómenn samþykkja verkfall
Morgunblaðið/Ómar
Vinnudeilur Verkfall samþykkt.
 Semja þarf fyrir
10. nóvember til að
afstýra verkfalli