Dagsbrún - 01.05.1893, Síða 6

—70.
BÆKLTR GAMLA TESTAMENTISINS.
Hvað hinar 5 bækur Mósesar snertir, þií er þegar búið að
gjöra það ljóst, að Móses getur ómögulega verið höfundur þeirra, að
minnsta kosti ekki í því formi,sem þær eru í nú. Það er óreiðan-
legt, að þær eru samdráttur teknar saman af fleiri höfundum. Eiln-
ingar fróðir menn þykjast, að minnsta kosti kenna þar þrjá höf-
unda og þrjú aðgreind rit, er þeir nefna hið eldra elohiska, hið
yngra elohiska og hið jehoviska rit. Segir Davidson rithöfundur,
að iiið elsta jehoviska skjal geti ómögulega verið eldra en árið 1000
f. Kr. og Ewald ætlar, að hin elsta sögulega frásaga í Móses-bókun-
um geti ekki verið eldri, (sjá Ewalds Hist. of Israel I. B. hls. 63_
96) og sjáum vér þá, að því nær 500 ára tímabil liggur á rnilli daga
Mósesar og þess, að hækur þær voru samdar, er segja frá gjörðum
hans. Saga Mósesar hefir því hlotið að ganga mann frá manni,sem
munnmælasaga um fleiri hundruð ár. En nú segir 1. bók Mós. frá
athurðum, er ske áttu 300—2500 árum fyrir daga Mósesar. Hvort
ætla menn, að sú saga hafi átt að ganga í munnmælum öld eptiröld
um þúsundir ára? eða ætla menn, að feðurnir gömlu hafi stungið
niður hjá sér punktum á minnisblöðum, sem Móses svo hafi safnað
saman. En þá verða menn að gæta þcss, að Gyðingar þekktu ekkert
stafrof fyr, en um eða eptir daga Mósesar og var þó ófulikomið, því
að í það vantaði hljóðstafina.
Alit þeirra raanna, er best hafa ratmsakað austurlandamál og
austurlandafræði er það, að allar liinar 5 bækur Mósesar hafi verið
skráðar í því formi, sem þær eru í nú af rithöfundi eða rithöfund-
um, ér lifað liafa einum sex eða sjö liundruð árum seinna, en Móses.
En, hverjir þeir rithöfundar hafi verið, getum vér aðeins getið oss
tik Stöðugt vex efi manna á því, hvort það sé nokkuð í öllum
þessum 5 bókum Mósesar, er menu með nokkurri vissu geti honum
eignað, jaínvel tæplega tíma þeim, er hann liíði á, íið undanteknum
hinum 10 boðorðum, þó í stýttri myud, og þrem eða fjórum brotum
öðrum.
Hítla menn að hið fyrsta, sem ritað ii.■ i verið hjá Gyðiiigiini
séu hin „tíu orð“ eptir Móses, er ssinna voru gjörð að hinum tíu
boðorðum, sem vér höfum og þó í tveim útgáfum, er ekki ber alvog
sarcan sjá 2. bók Ivlós. 20 kap. og 5. bók Mós. 5. kap. _Svo er
það og mjög líklegt að ýms lagaboð og siðareglur mogi' annaðhvort
tileinlca Móses sjálfum eða samtíð hans, enn fremur áfa.ngastaðina (