Myndmál - 01.10.1983, Síða 19

PUTTNAM:
Það væri ekki útí hött að líkja
ferli breska kvikmyndaframleið-
andans David Puttnam þessa
dagana við fyrsta flokks kvik-
myndahátíð. Hann hefur sent frá
sér hverja gæðamyndina á fætur
annarri á síðustu misserum. Síð-
an hann lauk hinni velheppnuðu
óskarsverðlaunamynd Chariots
of Fire, hefur hann unnið að
myndum eins og Local Hero sem
hlaut frábærar undirtektir krít-
ikera jafnt sem áheyrenda og
sjónvarpsmyndinni Red Mon-
arch um síðustu daga Stalíns. Um
þessar mundir vinnur hann að
kvikmynd í Thailandi um vináttu
bandarísks blaðamanns við
Kambódískan túlk meðan á töku
kommúnista á Phnom Penh
stendur. „Ég lærði fljótt að vinna
aldrei að einu verkefni í einu“
segir Puttnam. „í þessum bransa
er hægt að missa verkefni á einni
nóttu“.
Puttnam, sem nú er 43 ára, er í
hópi nýrrar kynslóðar breskra
kvikmyndaframleiðenda og leik-
stjóra sem snúið hafa dapurlegri
afturför breskrar kvikmynda-
gerðar við. Svo tekið sé dæmi hef-
ur Chariots of Fire, sem hneppti
Óskarinn sem besta myndin árið
1982, halað inn yfir 50 milljónir
dollara. Velgengni Puttnams sýn-
ist næsta ótrúleg þegar tekið er
mið af því að viðfangsefni mynda
hans hafa sannarlega ekki virst
skotheld söluvara við fyrstu sýn.
Hlauparar á þriðja áratugnum
(Chariots of Fire), innrás olíufyr-
irtækis í skoskt sjávarþorp (Local
Hero). Einnig hefur hann yfirleitt
fengið bæði óþekkta leikstjóra og
leikara til að vinna að þessum
myndum. „Ég vel ekki fólk eftir
því hvað það heitir“ segir
Puttnam, „heldur vegna þess að
það hæfir myndinni“.
Enn sem komið er hefur eðlis-
ávísun hans ekki brugðist honum.
Puttnam hefur gefið nokkrum
hæfileikaríkum leikstjórum tæki-
færi til að slá í gegn, t.d. Hugh
Hudson (Chariots), Alan Parker
(Midnight Express) og Ridley
Scott (The Duellists). Hann segir
það ágætt fyrirkomulag að vinna
með byrjendum. „Slíkir leikstjór-
ar hafa ekki orðstírinn til að
vernda og viðhalda", segir hann.
„Þekktir leikstjórar geta oft orð-
ið öfgafullir í þeim tilgangi að
viðhalda orðstírnum og farið
bæði yfir tímaáætlun og fjár-
hagsáætlun til að ná hinni full-
komnu töku“.
Puttnam telur að kvikmyndir
og sjónvarp leiki veigamikið hlut-
verk í mótun samfélagsins. „Min-
ar eigin skoðanir á réttu og röngu
eru undir sterkum áhrifum frá
hundruðum amerískra kvik-
MYNDMÁL 19
Úr Chariots of Fire.
Úr That Sinking Feeling.
mynda sem ég sá á sjötta áratugn-
um. Ég lærði meira um lífið af
kvikmyndum eins og On the
Waterfront og High Noon heldur
en af nokkrum kennara eða
presti“.
Nýjasta mynd Puttnams á
Kampútseu að sögusviði um það
leyti er Rauðu Khmerarnir tóku
völdin í Phnom Penh. Sagan, The
Killing Fields var skráð af Sidney
Schanberg sem er blaðamaður frá
New York. Hann var í Phnom
Penh um það leyti er Rauðu
Khmerarnir hertóku borgina.
Túlkur hans, Dith Pran, bjargaði
lífi hans en var síðan tekinn til
fanga af Rauðu Khmerunum.
Samt sem áður lifði Dith Pran
fangavistina af og þeir hittust
aftur að lokum. „í stað þess að
göfugi hvíti maðurinn bjargar
vesæla gula manninum, þá höf-
um við þennan goðumlíka
Kampútseumann sem tók hvíta
manninum langtum frarnar",
segir Puttnam. Hann veltir þó
vöngum yfir einum þætti mynd-
arinnar — hinum ánægjulega
endi. „Það sem við þurfum að
forðast er að fá áhorfendur til að
hugsa sem svo að harmleikurinn i
Kampútseu hafi verið í lagi vegna
þess að þessir tveir vinir náðu
saman á ný“, segir Puttnam. „Ég
vil ekki að fólk yfirgefi myndina
niðurdregið en ég vil fá því eitt-
hvað til að hugsa um“.
Þó að athafnir Puttnams að
undanförnu hafi gert hann að
efnuðum manni hefur hann engin
Úr Local Hero.
áform uppi um að slaka á. Hann
hefur þegar hafið undirbúning að
næstu mynd sinni, Bodyline, sem
fjallar um grimmilega krikket-
leiki sem Bretar og Ástralir háðu
sín á milli á fjórða áratugnum.
Ennfremur eru nokkur önnur
verkefni í sjónmáli, þ.á.m. mynd
um írska byltingarleiðtogann
Michael Collins og önnur um ævi
Norðurpólskönnuðarins Ernest
Shackleton. Puttnam hyggst þó
draga saman afskipti sín af kvik-
myndum á næstu fjórum árum og
einbeita sér að sjónvarpinu.
„Stærsti áhorfendahópur kvik-
mynda er fólk á aldrinum 16—24
ára. Ég er ekki 16—24 ára leng-
ur“, útskýrir hann. Á meðan bíð-
ur Puttnam næstum í eftirvænt-
ingu eftir fyrstu misheppnuðu
mynd sinni. „Mig langar að sjá
hvort ég geti náð mér upp úr
slíku“, segir hann. En ef ferill
hans er marktæk viðmiðun verð-
ur slíkra atburða langt að bíða.