Myndmál - 01.03.1984, Blaðsíða 4
Islenskur kvikmyndaannáll 1983
Lilja Þórisdóttir í kvikmyndinni HUSIÐ. Teist sennilega best unna ísienska kvik-
myndin til þessa.
Fágun einkennir framsetningu efnisins,
farið er varlega í að gefa upplýsingar en
ýmislegt gefið í skyn. Uppbyggingin er
tiltölulega hæg, þó aldrei langdregin en oft
á tíðum áhrifamikil og óhugnanleg. Húsið
hefur yfir sér fagmannlegt yfirbragð og teist
sennilega best unna íslenska kvikmyndin
til þessa. Stundum hefur maður þó á
tilfinningunni að höfundar myndarinnar
hafi haldið aftur af sér um of, bæði í því
að gefa upplýsingar til áhorfenda og hvað
varðar látbragð persónanna. Myndin náði
þó tvímælalaust tilgangi sínum sem vönduð
afþreyingarmynd. í nóvember sl. hlaut Hús-
ið þrenn verðlaun á kvikmyndahátíð í
Brussel, fyrir leik Lilju Þórisdóttur í aðal-
kvenhlutverki, fyrir kvikmyndatöku Snorra
Þórissonar og einnig sérstök verðlaun
blaðagagnrýnenda sem besta mynd hátíð-
arinnar. Alls voru sýndar á þessari hátíð 43
myndir frá ýmsum löndum sem allar komu
inná þemað „á mörkum hins raunverulega“
á einn eða annan hátt.
Á Hjara Veraldar
Þann 4. apríl (annan í páskum) birtist
kvikmynd Kristínar Jóhannesdóttur A
Hjara Veraldar í Austurbæjarbíói. Kristín
dvaldist við nám í Frakklandi um rúmlega
áratugs skeið, varð sér úti um fyrri hluta
doktorsgráðu í kvikmyndafræðum og tók
lokapróf í kvikmyndaleikstjórn árið 1978
frá C.L.C.F. skólanum í París. Með þessari
fyrstu bíómynd sinni bauð hún uppá sér-
stæða og stundum tilkomumikla mynd-
smíð. A Hjara Veraldar sker sig afar mikið
en því miður verður lítið úr þeim flestum.
Kristín lætur leikarana vaða elginn með
háttstemmdu tungutaki en tekst ekki að
koma innihaldinu nærri því nógu vel til
skila. Fyrir bragðið verður myndin lang-
dregin og ruglingsleg og áhorfandinn nær
engu sambandi við persónumar. Þrátt fyrir
þessa stórgalla gefur stundum á að líta
áhrifamiklar senur sem einar sér em með
því magnaðasta sem boðið hefur verið
uppá í íslenskri bíómynd. A Hjara Verald-
ar á því sínar björtu hliðar sem gefa manni
von um að Kristín eigi eftir að gera góða
hluti, en því miður er heildarútkoman afar
misheppnuð.
Eggert Þorleifsson og Guðrún Koibeinsdóttir í kvikmyndinni NYTT LIF. Hver
fjallhress fimmaurabrandarinn á fætur öðrum.
Ekki mun tilgangur aðstandenda hafa verið
sá að skapa stórbrotið listaverk, heldur
frekar að kreista hlátur uppúr áhorfendum
yfir kúnstugu sprelli þeirra Eggerts Þor-
leifssonar og Karls Agústs Ulfssonar. Og
sannarlega er það ekki ómerkilegra ætlun-
Helga Jónsdóttir í kvikmyndinni Á HJARA VERALDAR. Bjartar hliðar en heiidarút-
koman afar misheppnuð.
þeim áhrifum sem hún hefur haft á hann.
Skiiaboð til Söndru er frekar átakalítil
og skortir töluverðan kraft til að úr verði
gott bíó. Ásdís Thoroddsen er máttlítil
Sandra og maður spyr sjálfan sig hvað það
hafi verið sem Jónas (Bessi Bjarnason) sá
við hana. Bessi er hér í tiltölulega alvarlegu
hlutverki og sýnir ekki mikil tilþrif, virðist
jafnvel stundum eiga í vandræðum með að
losna við takta sviðsleikarans. Afturámóti
eru þau í fínu formi Benedikt Árnason sem
gamall vinur Jónasar, Rósa Ingólfsdóttir í
hlutverki eiginkonunnar og Bryndís Schram
sem á góða spretti sem gömul vinkona
Jónasar. Annar jákvæður punktur er heim-
sókn þriggja smákrimma í sumarbústaðinn,
kunningja Söndru, sem leiknir eru af þeim
Morthens bræðrum Bubba og Þorláki auk
Björns Björnssonar. Tónlist Gunnars Reynis
Sveinssonar (og Bubba Morthens) fær einn-
ig stóran plús. Skiiaboð til Söndru er
hvorki langdregin né leiðinleg en hefðu
aðstandendur látið gamminn geisa svolítið
meira stæðu þeir kannski uppi með litla
perlu.
En um það leyti sem sýningar á Með Allt
á Hreinu voru að fjara út, nánar tiltekið
þann 12. mars, var kvikmyndin Húsið -
trúnaðarmál frumsýnd í Háskólabíói. Að
þessari myndsmíð stóðu þaulreyndir kraft-
ar sem áður unnu við Sjónvarpið en höfðu
um allnokkurt skeið helgað sig gerð auglýs-
ingamynda. Egill Eðvaldsson leikstýrði,
Snorri Þórisson kvikmyndaði, Björn Björns-
son sá um leikmyndina og Jón Þór Hannes-
son framleiddi. Þráðurinn greindi frá ungu
pari sem í byrjun myndarinnar leitar sér
að húsnæði. Fyrir tilviljun býðst þeim stórt,
gamalt einbýlishús í virðulegu hverfi. Þau
flytja inn en brátt tekur stúlkan að verða
þess vör að húsinu fylgir eitthvað sem
ætlar að verða henni yfirsterkara.
A árinu 1983 var Islendingum boðið uppá fjórar nýjar íslenskar
bíómyndir, auk Stuðmannamyndarinnar Með Allt á Hreinu sem
frumsýnd var í desember 1982 og linnti ekki látum fyrr en liðið
var á marsmánuð. Sú mynd telst tvímœlalaust vinsœlasta bíómynd
sem birst hefur á tjöldum innlendra kvikmyndahúsa en alls munu
110-120 þúsund manns hafa séð hana. Og sé dreginn upp
mœlikvarðinn sem við innfœddir notum til að bera okkur saman
við umheiminn, semsé höfðatalan góðkunna, þá mœtti segja mér
að jafnvel E.T. og og Stjörnustríðin bliknuðu í samanburði...
Ja, við íslendingar...
úr öðru því sem gert hefur verið hér á landi
og yfirleitt frá því sem náð heíur hylli
almennings. (Það er jú einu sinni afar
mikilvæg þegar íslensk kvikmynd á í hlut.)
Myndin er fleytifull af góðum hugmyndum
Kvikmyndin Nýtt Líf var svo frumsýnd í
Nýja Bíói þann 30. september. Þræðinum
var haldið uppi af hverjum fjallhressum
fimmaurabrandaranum á fætur öðrum, en
sagan gekk útá tvo peyja, þjón og kokk, sem
áttu bágt með að halda aftur af óforbetran-
legum prakkaraskap sínum hvar sem þeir
voru staddir. í byrjun myndarinnar missa
þeir vinnuna á reykvísku hóteli og ákveða
að skreppa á vertíð í Eyjum og hefja þar
nýtt líf - enda vanir menn að eigin sögn.
arverk en hvað annað enda tóku landsmenn
framtaki þeirra Þráins Bertelssonar og Jóns
Hermannssonar feikna vel og fjölmenntu
kröftuglega.
Skilaboð Til Söndru
Rúmlega tveimur og hálfum mánuði síðar
eða þann 17. desember birtist fjórða ís-
lenska kvikmyndin, afkvæmi kvikmyndafé-
lagsins UMBA, Skilaboð til Söndru. UMBA
mynda þau Kristín Pálsdóttir leikstjóri,
Ragnheiður Harvey förðungar- og búninga-
meistari, Árni Þórarinsson upptökustjóri og
Guðný Halldórsdóttir framkvæmdastjóri
sem auk þess „handritaði" eftir samnefndri
sögu Jökuls Jakobssonar. Sagan segir frá
rithöfundinum Jónasi sem fengið hefur
stóra tækifærið, að skrifa kvikmyndahandrit
um Snorra Sturluson fyrir ítalskt kvik-
myndafélag. Hann sest að í sumarbústað og
ræður til sín ráðskonu, Söndru, sem reynist
kunna lítið tii húsverka og lætur hverjum
degi nægja sína þjáningu. Hún og kunningj-
ar hennar, sem líta í heimsókn, koma
nokkru róti á Jónas, en það er ekki fyrr en
Sandra hverfur að hann gerir sér grein fyrir
4 MYNDMÁL