Feykir - 22.04.2014, Blaðsíða 21

15/2014 Feykir 21
Spjallað við Bjarna Jónsson um koltrefjaverksmiðju í Skagafirði
Hefði gríðarlega þýðingu fyrir svæðið
Iðnaðarráðherra, Ragnheiður Elín
Árnadóttir, telur líklegt að ráðist
verði í framleiðslu á koltrefjum á
Íslandi í náinni framtíð, eins og
fram kemur í svari hennar við fyrirspurn Össurar
Skarphéðinssonar, alþingismanns og fyrrv. iðnaðarráðherra.
Hún vildi þó ekki tjá sig frekar um hvaða staðir kæmu til
greina til uppbyggingar koltrefjaiðnaðar. Össur sagði hins
vegar í samtali við Eyjuna.is það vera skoðun sína að
Sauðárkrókur væri heppilegasti kosturinn, þaðan kæmi
frumkvæðið og að ríkisstjórnin eigi að standa sameinuð á
bakvið staðarvalið.
Að sögn Bjarna Jónssonar,
formanns Atvinnu-, menning-
ar- og kynningarnefndar sveitar-
félagsins, hefur Sveitarfélagið
Skagafjörður unnið að hug-
myndum um koltrefjaverk-
smiðju í Skagafirði í um 10 ára
skeið og á því tímabili kynnt
kosti héraðsins fyrir fyrirtækj-
um sem hafa verið að hasla sér
völl í þessum nýja tækniiðnaði.
„Hér er þegar hefð fyrir
trefjaframleiðslu því við höfum
hér steinullarverksmiðjuna.
Margvíslegur smærri iðnaður
og þjónusta sem nauðsynlegur
er í stoðumhverfi slíkrar verk-
smiðju er hér til staðar og með
þeim öflugri og fjölbreyttari sem
finna má á landsbyggðinni. Við
höfum hér fjölbrautaskóla þar
sem við höfum m.a. komið af
stað námsbraut í trefjaiðnaði
sem er sú eina á landinu,“ sagði
Bjarni í samtali við Feyki og
bendir á að á Sauðárkróki eru
einnig landfræðilega hentug
skilyrði með höfn sem gæti
þjónustað slíkan iðnað. „Hér er
einnig mikill mannauður og góð
búsetuskilyrði, sem skiptir miklu
máli þegar fyrirtæki velja stað til
að setja niður sína starfsemi.
Orkuþörf koltrefjaverksmiðju er
ekki mjög mikil, 15–20 megavött
af raforku og hún er til staðar
í nágrenninu í vannýttri
Blönduvirkjun. Hér er ódýrasta
hitaveita á landinu og marg-
víslegt fleira sem sveitarfélagið er
í stakk búið að semja um til að
greiða fyrir uppbyggingu á
vinnslu koltrefja.“
Miðstöð í framleiðslu
og nýsköpun í vörum
úr koltrefjum
Þó að svf. Skagafjörður hafi
unnið lengi að þessu verkefni
sagði Bjarni það ljóst að fleiri
gætu viljað stökkva á vagninn
fremur en að leita eigin tækifæra
í öðrum verkefnum. „Hér munu
stjórnvöld ráða miklu um
framvinduna og við vonum að
þau standi með okkur, líkt og
þegar farið var af stað með
verkefnið, þannig að við fáum
notið þess frumkvæðis sem við
höfum sýnt.“ Hann segir
markvisst hafa verið unnið að
því að styrkja innviði sem nauð-
synlegir eru slíkri uppbyggingu
ásamt því að greina og kynna
kosti Skagafjarðar sem ákjósan-
legrar staðsetningar. Skagafjörð-
ur hefur verið kynntur fyrir
völdum fyrirtækjum í trefja-
iðnaði, sóttar hafa verið
trefjakaupstefnur, auk þess sem
gestir frá nokkrum fyrirtækjum
hafa heimsótt Skagafjörð og
kynnt sér aðstæður á undan-
förnum árum. „Sveitarfélagið
hefur unnið milliliðalaust að
verkefninu undanfarið auk
samstarfs við aðila eins og
Íslandsstofu og iðnaðarráðu-
neyti. Það hægði nokkuð á
greininni eftir efnahagshrunið
2008, en hún er rækilega að taka
við sér núna og spáð 15% árlegri
aukningu á eftirspurn eftir
koltrefjum. Við höfum því á
undanförnum mánuðum sett
aukinn kraft í þessa vinnu hér
aftur, bæði hvað varðar
heimavinnuna og svo samskipti
við fyrirtæki í koltrefjaiðnaði,“
útskýrði Bjarni. Nýtt kynningar-
efni er ýmist tilbúið eða í vinnslu
um þá möguleika sem Skaga-
fjörður hefur upp á að bjóða og
er miðað að fyrirtækjum sem
gætu viljað byggja upp starfsemi
sína í firðinum. Unnið hefur
verið að frekari greiningum á
valkostum og atriðum sem
skipta máli fyrir væntanlega
uppbygginu svo sem skipulags-
vinnu og fleiru sem liggja þarf
fyrir gagnvart þeim sem sýna
áhuga. Hverskonar ívilnanir
sveitarfélagið er til að mynda
Skagafjörð sem val-kost fyrir
fyrirtæki til að staðsetja
starfsemi sína í firðinum. Meðal
þess sem gera þarf úttekt á er
samkeppnisfærni Skagafjarðar
hvað varðar atriði eins og
jarðhita, vatn, rafmagn, sam-
göngur og mannauð.
Fundað með
lykilaðilum í
koltrefjaiðnaði
Í ljósi þeirrar miklu þróunar og
vaxandi eftirspurnar sem er að
eiga sér stað, ekki síst í flugvéla-
og bílaiðnaði, hefur aukin
kraftur verið settur aftur í kol-
trefjaverkefnið og segist Bjarni
vera bjartsýnn á að það skili
árangri. „Nýlega áttum við fundi
með lykilaðilum í nokkrum af
helstu fyrirtækjum í koltrefja-
iðnaði og hefur því verið fylgt
eftir gagnvart þeim fyrirtækjum
sem sýnt hafa okkur mestan
áhuga. Á þessum fundum
fengum við staðfestingu á því að
við værum á réttri leið í okkar
undirbúningi, en við viljum
vinna málin lengra áður en við
greinum frá einstökum fyrir-
tækjum eða ræðum stöðu
verkefnisins að öðru leyti.“
Bjarni segir að slíkur iðnaður
hefði gríðarlega þýðingu fyrir
svæðið en um er að ræða allt að
70 störf, flest vel launuð hátækni-
störf í kringum framleiðsluna,
að ógleymdum öllum afleiddu
störfunum í öðrum greinum.
Því eru augljóslega miklir hags-
munir í húfi. „Þá er líklegt að
einnig skapist hagfeld skilyrði
fyrir fyrirtæki sem vinna vörur
úr koltrefjum á svæðinu, en það
er ekki síður spennandi, ef
fjörðurinn gæti þannig orðið
miðstöð í framleiðslu og ný-
sköpun með vörur úr kol-
trefjum,“ segir hann að endingu.
VIÐTAL
Berglind Þorsteinsdóttir
Bjarni Jónsson og Viggó Jónsson hafa skoðað fjölmarga hluti úr koltrefjum á sýningum sem þeir hafa
heimsótt, m.a. þetta þotuskrúfublað.
Létt reiðhjól úr bambus og koltrefjum.
Kappakstursbíll úr koltrefjum.
Léttur og sterkur hnakkur að hluta til úr koltrefjum.
SIGURÐUR HANSENKLAUSUR
M.E.H. 3
Draumurinn sem engan hefur dreymt
er draumurinn um það sem ekki lætur dreyma sig
og enginn veit hvort er
eða hefur nokkurn tímann verið
annars staðar en í efanum.
Og þó efast hann um það
þegar hann spyr út í sannleikann.
reiðubúið að bjóða til að greiða
fyrir uppbyggingu. Þess vegna
segir Bjarni Atvinnu-, menning-
ar- og kynningarnefnd m.a. hafa
samþykkt að gera úttekt á fleiri
þáttum sem lúta að því að efla