Morgunblaðið - 09.02.2018, Qupperneq 4
4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 9. FEBRÚAR 2018
HURÐIR
Tunguháls 10, 110 Reykjavík, sími 567 3440, vagnar@vagnar.is, vagnar.is
• Stuttur afhendingartími
• Hágæða íslensk
framleiðsla
• Val um fjölda lita í
RAL-litakerfinu
• Vindstyrktar hurðir
Bílskúrs- og iðnaðarhurðir
Iðnaðarhurðir
Iðnaðarhurðir með gönguhurð
Bílskúrshurðir
Hurðir í trékarma
Tvískiptar hurðir
Smíðað eftir máli
Fyrsta flokks þjónusta og ráðgjöf
tvennt og þannig var hægt að gutla í
þvottinum,“ segir Jenna sem finnst
lífið allt annað í dag og baslið og fá-
tæktin ekki eins mikil.
18 ára fór Jenna að heiman, lærði
saumaskap og kynntist í kjölfarið
Ingimundi. Í 43 ár settu hjónin sem
voru samrýnd, að sögn Jennu,
drauma sína til hliðar þar til þau
fluttu til Flateyrar árið 1970 þar sem
Ingimundur keypti innrömmunar-
verkstæði og hóf að smíða.
„Við unnum við þetta saman þang-
að til við fluttum í Garðabæinn og fór-
um að smíða stóla, trog og ýmislegt
annað fyrir Fjörukrána. Þar kynntist
ég Karen, fyrrverandi eiganda, og
betri vinkonu er ekki hægt að hugsa
sér,“ segir Jenna.
„Ég átti góðan systkinahóp sem
hélt vel saman. Það skiptir öllu að
eiga góð samskipti við fólk.“
Handavinna hefur verið líf og yndi
Jennu, allt frá því að hekla í það að
sauma kápur. Hún er nú hætt hann-
yrðum en hélt sýningu á verkum sín-
um á 95 ára afmælinu. Í dag nýtur
Jenna lífsins. Hún býr hjá dóttur
sinni og hvílir sig eftir langa og
stranga ævi, sátt og þakklát fyrir
umönnun fjölskyldunnar.
nógur og góður matur alltaf verið til.
„Okkur skorti ýmislegt annað. Það
var kalt að fara út í læk til að skola
fötin, hengja þau upp á snúru í byl og
taka þau inn frosin. Stundum var ég
berfætt í skónum í kuldanum þegar
ég átti ekki sokka.“
Gutlað með netakúlum
Jenna man vel eftir fyrstu þvotta-
vélinni sem eiginmaðurinn Ingimund-
ur Guðmundsson smíðaði eftir að þau
hjónin þurftu gegn vilja sínum að
taka við búi föður hans á Tannanesi í
Önundarfirði.
„Hann útbjó stóran bala með því að
saga ofan af tunnu, svo var sett hand-
fang yfir og sveif. Í henni héngu neta-
kúlur sem skornar höfðu verið í
Guðrún Erlingsdóttir
ge@mbl.is
„Rétt fyrir skírnina mína dreymdi
mömmu nöfn látinna systkina pabba,
Jónu Kristínar og Jens, skrifuð á
rúðu. Þaðan kemur nafnið,“ segir
Jensína Jóna Kristín Guðmunds-
dóttir, kölluð Jenna sem fagnaði 100
ára afmæli í gær en á laugardag verð-
ur blásið til veislu þar sem sungið
verður til heiðurs afmælisbarninu.
„Ég hef alltaf haft gaman af því að
syngja, söng mikið og hátt og eyði-
lagði í mér röddina. Nágrannarnir
kvörtuðu undan hávaðanum við for-
eldra mína,“ segir Jenna hlæjandi.
Spurð hver Jenna sé, svarar hún:
„Ég er 100 ára kelling að vestan
sem þrælað hefur mikið um ævina.
Ég á 5 börn, 18 barnabörn og 42 lang-
ömmubörn. Er það ekki vel af sér vik-
ið?“
Jenna segir að mamma hennar hafi
alltaf verið að eignast börn. Hún átti
14 en 12 komust á legg.
„Ég var næstelst og þurfti að sjá
um heimilið á meðan mamma var að
eiga öll þessi börn. Ég var níu til tíu
ára þegar ég byrjaði í þrældómnum.“
Jenna segir að þrátt fyrir basl hafi
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Hress Jenna fagnar 100 árum sátt og nýtur þess fá að liggja í bólinu sínu að lokinni langri og strangri lífsbaráttu.
„Lífið var þrældómur,
það var bara þannig“
Þvoði sokkalaus í hríðarbyl úti í læk 65 afkomendur
Hannyrðir Brot af verkum Jennu.
Erna Ýr Öldudóttir
ernayr@mbl.is
„Einhver hlýtur að borga það á end-
anum,“ segir Halldór Benjamín Þor-
bergsson, framkvæmdastjóri Sam-
taka atvinnulífsins, um tilrauna-
verkefni Reykjavíkurborgar, m.a. að
stytta vinnutíma 2.200 starfsmanna
borgarinnar.
Halldór Benjamín vill leiðrétta
þann útbreidda misskilning að kjara-
samningsbundinn dagvinnutími á Ís-
landi sé 40 stundir á vinnuviku, held-
ur á bilinu 36,25-37,08 virkar vinnu-
stundir. Þrjár til fjórar stundir á viku
séu matar- og kaffitímar þar sem
fólki sé jafnvel frjálst að yfirgefa
vinnustaðinn á meðan. Í Evrópu sé
talað um vinnutíma að frádregnum
þessum hléum, en ekki hérlendis.
Stytting valdi meiri yfirvinnu
„Ef við setjum þetta í samhengi við
jafnvægi vinnu og heimilislífs, þá
hlýtur markmiðið að vera að draga
úr heildarvinnustundafjölda. En ís-
lenskur vinnumarkaður er upp-
byggður annarsvegar með dagvinnu
og hinsvegar yfirvinnu. Á Íslandi er
miklu hærra hlutfall launa yfirvinna
en annarsstaðar, á Íslandi eru t.d 15%
launagreiðslna vegna yfirvinnu en
aðeins 1% í Danmörku. Ef markmiðið
er komast fyrr heim, þá styttum við
ekki dagvinnu og bætum við yfir-
vinnuna. Áhersla launþega hefur ver-
ið á að hækka laun fyrir allt svigrúm
sem skapast til kjarabóta. Fram-
leiðniaukning verður með samstilltu
átaki yfir langan tíma, ekki með stytt-
ingu vinnutímans.“
Einhver þarf að
borga á endanum
SA efast um ágæti styttri vinnutíma
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Vinnutími Halldór Benjamín efast
um að rétt sé að stytta vinnutímann.
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Skíðafélögin á höfuðborgarsvæðinu
skora á forystumenn sveitarfélaga
höfuðborgarsvæðisins að bæta úr
óviðunandi aðstöðu á skíðasvæðunum
í Bláfjöllum og Skálafelli. Lyfturnar
eru orðnar gamlar og bilanagjarnar.
Endurnýja þarf lyfturnar strax, hefja
þarf snjóframleiðslu á skíðasvæðun-
um og afla tækja til göngusporagerð-
ar. Í framhaldi af því þarf að ráðast í
framtíðaruppbyggingu á skíðasvæð-
unum.
Áætlað er að setja þurfi rúma þrjá
milljarða á næstu árum í endurnýjun
á lyftum og viðhald á mannvirkjum í
Bláfjöllum og Skálafelli, að sögn Guð-
mundar Jakobssonar, formanns
skíðaráðs Reykjavíkur. Hann segir
að það sé vissulega há fjárhæð, en
ekki úr takti við það sem varið er til
annarra íþróttamannvirkja eins og
sundlauga, knattspyrnuhúsa, íþrótta-
húsa og golfvalla.
„Stólalyftan í Skálafelli bilaði við
lokun á laugardaginn var, mótorinn
fór í henni. Það er slæmt þegar lyftan
bilar á fyrsta degi sem er opið,“ sagði
Guðmundur. Hann sagði að skíðaiðk-
endur væru orðnir langþreyttir á að-
gerðarleysi sveitarfélaganna í mál-
efnum skíðafólks á höfuðborgar-
svæðinu. Sáralítið hefði verið gert á
skíðasvæðunum síðan Kóngurinn,
lyftan í Kóngsgili, var byggður 2004.
Aðrar skíðalyftur eru orðnar 30-50
ára, fyrir utan barnalyfturnar. Stóla-
lyftan í Skálafelli var byggð 1980 og
Drottningin í Bláfjöllum í kringum
1976. „Lyfturnar eru orðnar svo
gamlar að það er erfitt að fá varahluti
í þær,“ sagði Guðmundur. „Starfs-
menn Bláfjalla eiga heiður skilinn
fyrir að hafa haldið öllu dótinu gang-
andi. Það er ekki við starfsmenn í
Bláfjöllum að sakast, maður þarf að
taka ofan fyrir þeim fyrir hvernig
þeir hafa staðið sig.“
Nýjar lyftur eru afkastameiri
Nýjar gerðir skíðalyfta eru miklu
hraðvirkari og afkastameiri en gömlu
lyfturnar, að sögn Guðmundar. Hann
sagði mikilvægt að fá nýjar lyftur til
að tryggja flutningsgetu og öryggi.
Hann sagði að íþróttafélögin hefðu
reist margar skíðalyftanna áður en
skíðasvæðin yfirtóku reksturinn.
Bláfjöll anna ekki lengur aðsókn-
inni þegar hún er mest. Guðmundur
sagði að mörgum skíðasvæðum
íþróttafélaganna hefði verið lokað.
Hann nefndi Hamragil ÍR-inga og
Sleggjubeinsskarð Víkinga. Eldborg-
argili var einnig lokað og auk þess var
Skálafell lokað í nokkur ár.
„Það er búið að loka endanlega
þremur skíðasvæðum og Skálafell er
nú bara opið um helgar frá 1. febrúar.
Þegar þessum svæðum var lokað var
gefið munnlegt loforð um að settar
yrðu upp snjóbyssur í Bláfjöllum,“
sagði Guðmundur. Hann sagði brýnt
að setja upp snjóframleiðslu til að
tryggja rekstraröryggi skíðasvæð-
anna og lengja skíðatímabilið.
Guðmundur kvaðst óttast að ekki
yrði farið í snjóframleiðslu í Bláfjöll-
um af ótta við að hún ógnaði vatns-
verndarsvæðunum. „Allt sem viðvík-
ur snjóbyssum er afturkræft. Ef
þetta fæst ekki gert í Bláfjöllum þá
viljum við fá snjóbyssur í Skálafelli.
Ef það kemur grænt ljós á snjófram-
leiðslu í Bláfjöllum er hægt að flytja
búnaðinn á milli. Við verðum að finna
lausnir á þessu.“
Guðmundur sagði nauðsynlegt að
stjórnendur sveitarfélaganna á höf-
uðborgarsvæðinu mótuðu framtíðar-
stefnu varðandi skíðasvæðin. Hann
hafði heyrt að stefnt væri að því að
setja upp 1-2 nýjar skíðalyftur á
næstu árum. „Það hefur lítið verið
gert á skíðasvæðunum frá 2004. Það
skortir framtíðarsýn svo við heyrum
ekki eitt í ár og annað næsta ár. Við
viljum fá að sjá áætlun á blaði og að
henni verði fylgt.“
Gamlar og bilanagjarnar lyftur
Skíðafélögin á höfuðborgarsvæðinu skora á sveitarfélögin að bæta úr óviðunandi aðstöðu skíðafólks í
Bláfjöllum og Skálafelli Áætlað er að endurnýjun búnaðarins geti kostað rúma þrjá milljarða króna
Morgunblaðið/Golli
Bláfjöll Skíðafólk segir að löngu sé orðið tímabært að endurnýja skíðalyft-
urnar og bæta aðra aðstöðu á skíðasvæðum höfuðborgarsvæðisins.