Morgunblaðið - 10.04.2018, Side 1

Svanhildur Konráðsdóttir, forstjóri
Hörpu, segist finna fyrir því að
margir sem spyrjast fyrir um Hörpu
sem ráðstefnuhús vilji bíða þar til
Marriot-lúxushótelið við hliðina er
risið. „Það skiptir miklu máli að fá
hótelið. Við finnum að margir vilja
bíða með að koma þar til þeir geta
farið að bóka herbergi þar,“ sagði
Svanhildur í samtali við Morgun-
blaðið, en áætlað er að hótelið taki til
starfa í árslok 2019.
Í gær skrifaði Ráðstefnuborgin
Reykjavík undir samstarfssamning
við Háskóla Íslands, Háskólann í
Reykjavík og Listaháskóla Íslands.
Markmiðið með samningnum er að
fjölga alþjóðlegum akademískum
fundum og ráðstefnum á vegum há-
skólanna hér á landi.
Jón Atli Benediktsson, rektor Há-
skóla Íslands, segir að í skólanum sé
mikill mannauður. Þar sé fólk sem
hafi náð árangri á alþjóðavísu og það
gefi skólanum tækifæri til að laða til
sín stórar ráðstefnur. „Það að ná að
draga slíkar ráðstefnur hingað heim
er meiriháttar mál,“ segir Jón Atli.
Hann segir að miklu skipti einnig
að geta verið í fararbroddi í alþjóð-
legu samstarfi. „Það má ekki vera
eingöngu þiggjandi.“ »16
Hinkra
eftir
Marriot
Morgunblaðið/Hari
Samstarf Borgarstjóri og rektorar
háskólanna á þaki Hörpu.
 Unnið með háskól-
um að ráðstefnuhaldi
Þ R I Ð J U D A G U R 1 0. A P R Í L 2 0 1 8
Stofnað 1913  83. tölublað  106. árgangur 
ÁHRIFAMIKIL
LÝSING ACHEBE Á
UMBROTATÍMUM
BRØNDBY VAKNAR
ÚR DVALA
STEFNIR AÐ ÞVÍ AÐ
VERÐA GEISLANDI
ÓPERUSÖNGKONA
HJÖRTUR HERMANNSSON ÍÞRÓTTIR DÓRA STEINUNN 30bbbbb 31
Magnús Heimir Jónasson
mhj@mbl.is
Notkun Íslendinga á metýlfenídat-
lyfjum, örvandi lyfjum eins og rítal-
íni og concerta, jókst gríðarlega árið
2017. Alls var skrifað upp á 3.907
skammta af metýlfenídatlyfjum í
fyrra en slíkt er aukning frá árinu
2016 þar sem skrifað var upp á 3.480
skammta og frá árinu þar á undan
þegar skammtarnir voru 2.908 þús-
und. Þá fengu 6.965 einstaklingar
lyfjaskírteini fyrir metýlfenídatlyfj-
um árið 2017 og 6.010 einstaklingar
árið 2016. Frá árinu 2014 hafa
Sjúkratryggingar Íslands (SÍ) greitt
rúma 2,3 milljarða króna vegna met-
ýlfenídatlyfja.
Fullorðið fólk á örvandi lyfjum
Steingrímur Ari Arason, forstjóri
Sjúkratrygginga Íslands, segir að
þetta sé kostnaðarsamasti einstaki
almenni lyfjaflokkur sjúkratrygg-
inga. Hann segir einnig að þessi
gríðarlega aukning bendi til þess að
fullorðið fólk taki lyfin í auknum
mæli, m.a. rítalín. „Það sem drífur
áfram aukninguna núna er notkun
fullorðinna á lyfinu sem lyfinu [rítal-
íni] var ekki ætlað í upphafi,“ segir
Steingrímur.
Kostnaður SÍ vegna örvandi lyfja í
fyrra var 665 milljónir króna, þar af
521 milljón vegna metýlfenídatlyfja.
Kostnaðurinn lækkaði frá árinu 2016
en þá nam hann 799 milljónum vegna
örvandi lyfja og 613 milljónum vegna
metýlfenídatlyfja. Styrking krón-
unnar hefur þar áhrif, þar sem lyfja-
verð er skráð í erlendri mynt, auk
fjölgunar ódýrari samheitalyfja.
Örvandi lyf í sérstöðu
 Notkun Íslendinga á örvandi lyfjum eykst árlega og kostnaður Sjúkratrygginga
Íslands eykst samhliða  Aukningin ber með sér meiri lyfjanotkun fullorðinna
MNotkun örvandi lyfja »4
2.452
2.908
3.480
3.907
Notkun metýlfenídatlyfja
Þúsundir skammta (DDD)
Heimild: Sjúkratryggingar Íslands
2014 2015 2016 2017
Björk Guðmundsdóttir hélt fyrstu tónleikana í al-
heimstónleikaferð sinni vegna útgáfu plötunnar
Útópíu í Háskólabíói í gærkvöldi. Björk kom fram
með sjö flautuleikurum, slagverksleikara og raf-
tónlistarmanni. Heimir Sverrisson hannaði leik-
mynd og danshöfundur er Margrét Bjarnadóttir.
Ljósmynd/Santiago Felipe
Björk frum-
flutti Útópíu í
Háskólabíói
 Svifryk frá flug-
eldum og áramóta-
brennum á höfuð-
borgarsvæðinu um
síðustu áramót er
talið afar varasamt í
nýrri efnagreining-
arskýrslu sem kynnt
hefur verið Umhverfisstofnun og
heilbrigðiseftirliti sveitarfélaganna.
„Það mælist afar hátt, stór hluti þess
virðist mjög fínn, það er málmríkt,
kolefnisríkt, brennisteinsríkt og
klórríkt,“ segir í skýrslunni. »4
Svifrykið um ára-
mót afar varasamt
 Beinþynning er þögull vágestur
sem fæstir leiða hugann að. Rekja má
1.400 beinbrot á ári til beinþynningar
og 250 aðgerðir vegna mjaðmabrota
eru gerðar á ári eða sem svarar einni
aðgerð á hverjum virkum degi. Þetta
segir Halldóra Björnsdóttir, formað-
ur Beinverndar, félags áhugafólks
um beinþynningu, en hún segir að
stutt sé síðan beinþynning varð við-
urkenndur sjúkdómur. Aldur, kyn og
erfðir eru helstu áhrifavaldar en lyf,
einstaka sjúkdómar, átröskun og of-
þjálfun geta leitt til beinþynningar.
Hreyfing, D-vítamín, prótín og kalk
stuðla að meiri beinþéttni. Talið er að
þriðja hver kona og áttundi hver karl
brotni af völdum beinþynningar. »18
Talið er að 1.400 beinbrot og 250 mjaðma-
aðgerðir á ári megi rekja til beinþynningar
Morgunblaðið/Ómar
Útivera Hreyfing, D-vítamín, prótín og
kalk stuðla að meiri beinþéttni hjá fólki.
 Allt bendir til þess að ísjakar
haldi áfram að prýða Jökulsárlón á
Breiðamerkursandi á komandi ár-
um. Breiðamerkurjökull kelfir í
lónið, það þýðir að jökuljaðarinn
gengur út í lónið þar sem ís brotnar
af sporðinum og myndar ísjaka.
Kelfandi sporðurinn hefur lítið
hörfað frá árinu 2015. Það bendir
til þess að nærri jafn mikill ís hafi
brotnað af jöklinum og skreið inn í
lónið að jafnaði. Áætlað er að ísinn
sem brotnar af sé um hálfur rúm-
kílómetri (km3) á ári.
Jöklahópur Jarðvísindastofnunar
Háskóla Íslands hefur skilað grein-
argerð til Vegagerðarinnar um af-
komu og hreyfingu Breiðamerkur-
jökuls 2017. »4
Allt bendir til að ísjakar haldi áfram að
gleðja augu ferðamanna við Jökulsárlón
Morgunblaðið/Ómar
Jökulsárlón Afkoma og hreyfing Breiða-
merkurjökuls var rannsökuð í fyrra.