Morgunblaðið - 28.04.2018, Blaðsíða 26

26 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 28. APRÍL 2018
Bogi Þór Arason
bogi@mbl.is
Leiðtogar Kóreuríkjanna samþykktu
á sögulegum fundi við landamæri
þeirra í gær að stefna að samningi um
varanlegan frið og kjarnorku-
afvopnun á Kóreuskaga. Ekki kom þó
fram hvaða skilyrði einræðisstjórn
Norður-Kóreu setur fyrir kjarn-
orkuafvopnun og mikil óvissa er því
um hvort hún sé í raun tilbúin að eyða
kjarnavopnum sínum eins og banda-
rísk stjórnvöld hafa krafist fyrir
væntanlegan fund leiðtoga einræðis-
stjórnarinnar og Donalds Trumps
Bandaríkjaforseta í maí eða júní.
Trump fagnaði leiðtogafundi
Kóreuríkjanna í tísti á Twitter í gær,
sagði hann sögulegan. „Góðir hlutir
eru að gerast, en aðeins tíminn leiðir í
ljós!“ tísti hann. Forsetinn bætti
skömmu seinna við öðru tísti:
„KÓREUSTRÍÐINU AÐ LJÚKA!
Bandaríkin og öll FRÁBÆRA
bandaríska þjóðin, ættu að vera stolt
af því sem er að gerast núna í Kóreu.“
Vinahót í stað vopnaskaks
Tilhögun leiðtogafundar Kóreu-
ríkjanna var mjög táknræn og hann
hófst með því að leiðtogarnir tókust í
hendur á markalínu á hlutlausa belt-
inu við landamæri ríkjanna. Þeir
leiddust síðan yfir markalínuna og
gengu að Friðarhöllinni Suður-
Kóreumegin á hlutlausa beltinu þar
sem fundurinn fór fram. Kim Jong-
un varð þar með fyrsti leiðtogi
Norður-Kóreu til að fara á suðurkór-
eskt landsvæði frá því að Kóreustríð-
inu lauk árið 1953.
Leiðtogarnir föðmuðust, brostu
breitt og lögðu sig fram við að sýna
hvor öðrum vinahót. „Ég kom hingað
með þá tilfinningu að við séum á byrj-
unarlínu friðar, hagsældar og nýs
tímaskeiðs í samskiptum Norður- og
Suður-Kóreu,“ sagði Kim Jong-un.
Moon Jae-in, forseti Suður-Kóreu,
sagði að þeir Kim þyrftu að semja um
„djarfar tilslakanir“ til að tryggja
varanlegan frið og „færa þjóð okkar
stóra gjöf“.
Svo vinsamlegur leiðtogafundur
þótti nær óhugsandi fyrir nokkrum
mánuðum þegar Norður-Kóreumenn
höfðu sprengt sjöttu kjarnorku-
sprengjuna í tilraunaskyni og haldið
áfram tilraunum með langdrægar
eldflaugar sem talið er að gætu dreg-
ið til Bandaríkjanna. Um tíma ótt-
uðust margir að nýtt stríð kynni að
blossa upp.
Vilja afstýra nýju stríði
Leiðtogarnir ræddu saman í alls
átta og hálfa klukkustund í Friðar-
höllinni í landamæraþorpinu Pan-
munjom. Að viðræðunum loknum
undirrituðu þeir svonefnda Panmun-
jom-yfirlýsingu þar sem þeir lofuðu
að stefna að samkomulagi fyrir lok
ársins um að binda formlega enda á
Kóreustríðið sem lauk fyrir 65 árum
með vopnahléssamkomulagi en ekki
friðarsamningi. Leiðtogarnir sögðu
að Moon myndi fara í heimsókn til
Norður-Kóreu í haust og þeir hefðu
sammælst um „reglulega fundi og
beinar viðræður í síma“. Þeir sam-
þykktu að hefja viðræður við banda-
rísk stjórnvöld og hugsanlega kín-
versk. Kóreuríkin ætla að opna sam-
eiginlega skrifstofu sem á að
skipuleggja samvinnu þeirra og
stefnt er að því að sameina fjöl-
skyldur sem sundruðust í Kóreu-
stríðinu. „Við ætlum að vinna saman
að því að koma í veg fyrir annað
hræðilegt stríð,“ sagði Kim eftir að
hafa undirritað yfirlýsinguna. „Með
eitt tungumál, eina menningu og eina
sögu mun Norður- og Suður-Kórea
sameinast sem ein þjóð.“
Ekki nýtt loforð
Í yfirlýsingunni sögðust leiðtog-
arnir stefna að því að „tryggja, með
algerri kjarnorkuafvopnun, kjarna-
vopnalausan Kóreuskaga“. Moon
sagði að loforð Norður-Kóreu-
stjórnar um að stöðva kjarnorku- og
eldflaugatilraunirnar væri „mikil-
vægt skref í átt að algerri kjarn-
orkuafvopnun á Kóreuskaga“.
Fundurinn í gær er þriðji leiðtoga-
fundur landanna frá því að Kóreu-
stríðinu lauk. Báðir fyrri fundirnir
voru haldnir í Pjongjang, höfuðborg
Norður-Kóreu, á valdatíma Kim
Jong-il, föður núverandi leiðtoga
Norður-Kóreu. Báðum lauk þeim
með fögrum fyrirheitum, eins og nú,
en svo fór að einræðisstjórnin í
Norður-Kóreu stóð ekki við þau og
hélt áfram smíði eldflauga og kjarna-
vopna, m.a. með peningum sem land-
ið hafði fengið í aðstoð vegna
hungursneyðar.
Sérfræðingar í málefnum Norður-
Kóreu hafa bent á að einræðis-
stjórnin hefur áður lýst því yfir að
hún stefni að „algerri kjarnorku-
afvopnun“ og „kjarnavopnalausum
Kóreuskaga“. Norður-Kóreustjórn
hefur alltaf haldið því fram að hún
þurfi á kjarnavopnum að halda til að
verjast hugsanlegri innrás Banda-
ríkjanna. Þegar hún hefur talað um
„kjarnorkuafvopnun á Kóreuskaga“
hefur hún alltaf krafist þess að
Bandaríkin flytji alla hermenn sína
frá Suður-Kóreu og lofi að nota ekki
kjarnavopn til að verja landið. Banda-
rísk stjórnvöld hafa aldrei léð máls á
slíkum samningi og Trump gaf til
kynna fyrr í vikunni að hann myndi
ekki semja við Norður-Kóreustjórn
um afnám refsiaðgerða nema hún
féllist á að afsala sér kjarnavopnum.
„Það myndi vera mjög auðvelt að
gera einfaldan samning og lýsa yfir
sigri,“ sagði hann á blaðamannafundi.
„Ég vil ekki gera það. Ég vil að þeir
eyði kjarnavopnum sínum.“
Margir fréttaskýrendur eru mjög
efins um að Norður-Kóreustjórn
verði við þeirri kröfu án öryggis-
trygginga sem bandarísk stjórnvöld
hafa talið óaðgengileg. Þeir telja ekk-
ert hafa komið fram sem bendi til
þess að hún líti ekki lengur á kjarna-
vopnin sem einu trygginguna fyrir
því að Bandaríkin reyni ekki að
steypa henni af stóli. Án kjarnavopna
væri einræðisstjórnin máttlaus og
áhrifalítil á alþjóðavettvangi.
Fögur fyrirheit en óvissa um efndir
 Leiðtogar Kóreuríkjanna lofuðu að stefna að kjarnavopnalausum Kóreuskaga á sögulegum fundi
 Norður-Kóreustjórn hefur áður gefið slík loforð en sett skilyrði sem Bandaríkin hafa alltaf hafnað
AFP
Sögulegur fundur Kim Jong-un, leiðtogi N-Kóreu (t.v.) og Moon Jae-in, forseti S-Kóreu, við móttökuathöfn.
Hönd í hönd Þeir héldust í hendur þegar þeir gengu yf-
ir markalínuna á hlutlausu belti við landamærin.
Heilsast Kim Jong-un og Moon Jae-in tókust í hendur
við landamærin áður en leiðtogafundurinn hófst.
Vilhjálmur
Bretaprins og
eiginkona hans,
Katrín, hafa gef-
ið nýfæddum
syni sínum nafn-
ið Louis (Loðvík)
Arthur Charles.
Skýrt var frá
þessu í gær í til-
kynningu frá
Kensington-höll,
aðsetri hjónanna. Pilturinn fær tit-
ilinn „hans konunglega hátign,
Loðvík, prins af Cambridge“.
Loðvík er þriðja barn Vilhjálms
og Katrínar. Hann er sá ellefti sem
ber núna titilinn prins í Bretlandi.
Sjö prinsanna eru afkomendur
Elísabetar II. Bretadrottningar og
þrír eru frændur hennar. Eigin-
maður hennar, Filippus, er einnig
prins.
BRETLAND
Ellefti prinsinn fær
nafnið Loðvík
Katrín með nýja
prinsinn.
HURÐIR
Tunguháls 10, 110 Reykjavík, sími 567 3440, vagnar@vagnar.is, vagnar.is
• Stuttur afhendingartími
• Hágæða íslensk
framleiðsla
• Val um fjölda lita í
RAL-litakerfinu
• Vindstyrktar hurðir
Bílskúrs- og iðnaðarhurðir
Iðnaðarhurðir
Iðnaðarhurðir með gönguhurð
Bílskúrshurðir
Hurðir í trékarma
Tvískiptar hurðir
Smíðað eftir máli
Fyrsta flokks þjónusta og ráðgjöf
Sterkir í stálinu
Skipastál • Lunningajárn • Bakjárn
Kælirör • Fíber- og galvanhúðaðar ristar
Svört- og ryðfrí rör og fittings
Ál • Ryðfrítt stál • PVC plötur
POM öxlar • PE plötur
Lokar af ýmsum gerðum
Opið virka daga kl. 8-17
Skútuvogi 4, Rvk
Rauðhellu 2, Hafnarfirði
Sími 568 6844 | ga@ga.is | ga.is