Verslunartíðindi - 01.01.1918, Blaðsíða 10
Verslunartíðindi
2
(Departement). Ber þeim að vinna að því
að efla verslun, iðnað og siglingar og gæta
hagsmuna þeirra atvinnugreina. Ráðin eru
misstór og fer tala fulltrúanna eftir því
sem þörf krefur, frá 9 upp í 21, nema í
verslunarráði Parísarborgar. Það er skip-
að 36 fulltrúum. Fulltrúarnir eru kosnir
með þeim hætti, að lögskipuð nefnd sem-
ur kjörskrárnar og eru teknir á þær kaup-
menn þeir innan kjördæmisins, er kunnir
eru að áreiðanlegleik, reglusemi og dugn-
aði. Auk kaupmanua má ennfremur taka
upp í skrárnar forstjóra fyrir hlutafjeiög-
um, miðlara og skipstjóra á millilanda-
skipum. Verslunarráðin standa í beinu
sambandi við verslunarmálaráðherrann og
gefa honum árlega skýrslu um starfsemi
sína. Stjórnin getur leitað álits verslunar-
ráðanna um hvaða efni sem er -og sam-
kvæmt lögum eiga ráðin heimtingu á því,
að leitað sje álits þeirra þegar um er að
ræða lög eða tilskipanir, er snerta við-
skiftavenjur, kauphallarmál, stofnun við-
skiftadómstóla, ný verslunarráð, útibú Þjóð-
bankans, opinber vörugeymsluhús, skipun
miðlara, staðfesting á flutningsgjöidum og
verklegar framkv. af hálfu þess opinbera.
Af sjálfsdáðum láta verslunarráðin oft í ljósi
álit sitt og koma með tillögur, sjerstaklega
um verslunar- og tolllöggjöf, járnbrauta- og
siglingamál. Undir eftirliti stjórnarinnar
hafa verslunarráðin með höndum ýms opin-
ber störf, svo sem starfrækslu kauphalla,
útgáfu uppruna-vottorða fyrir útflutnings-
vöru, tilnefning matsmanna o. fl. Enn-
fremur geta ráðin tekið að sjer framkvæmd
og stjórn opinberra fyrirtækja, t. d. hafn-
arbyggingar og annað þess háttar. —
Kostnaðinn við rekstur verslunarráðanna
greiða atvinnurekendur á þann hátt, að
þeir gjalda i því skyni viðbótarskatt við
atvinnuskattinn, og er hann innheimtur
ásamt aðalskattinum.
Viðast á meginlandi Norðurálfunnar eru
verslunarráðin opinberar eða hálf opinber-
ar stofnanir. Fyrirkomulag þeirra er nokk-
uð með ýmsu móti, en í aðaldráttunum
eru þau þó venjulega svipuð því sem er í
Frakklandi. í Þýskálandi falla opinberar
fulltrúastofnanir fyrir atvinnuvegina að
mestu leyti undir löggjafarvald sjerríkj-
anna. Þó er verslunarráðum með alríkis-
lögum veittur tillögurjettur um skipun
verslunardómara og rjettur til að skipa
sjerstaka endurskoðunarmenn, er eiga að
hafa eftirlit með stofnun hlutafjelaga. Enn-
fremur veita kauphallarlögin, sem eru al-
ríkislög, heimild til þess að stjórnir sjer-
ríkjanna feli verslunarráðum eða kaup-
mannafjelögum umsjón með kauphöllum
og viðskiftastofnunum, er standa í sam-
bandi við þær. Að öllu öðru leyti ákveða
því sjerrikin sjálf verksvið og fyrirkomu-
lag verslunarráðanna. í Prússlandi er
verslunarráðunum ætlað að vinna að hags-
munum atvinnurekenda í heild sinni, sjer-
staklega á þann hátt að aðstoða stjórnar-
völdin í öllu því, sem gert er af þeirra
hálfu til þess að efla verslun og annan
atvinnurekstur, og ennfremur ber verslun-
arráðunum að láta í tje skýrslur, tillögur
og yfirlýsingar. Þeim er með lögum veitt-
ur rjettur til þess að koma á fót stofnun-
um til eflingar verslunaratvinnunni og
mentastofnunum fyrir verslunarmenn. Kosn-
ingarrjett til verslunarráða hafa allir bú-
settir kaupmenn og fjeiög, sem reka versl-
unaratvinnu, ef hlutaðeigandi greiðir at-
vinnuskatt og er á verslunarskrá sem
firmahafi. Ennfremur námueigendur eða
leigjendur og allir aðrir, er reka atvinnu
á kaupmanna vísu. Kjörgengur í verslun-
arráð er hver sá, er heflr kosningarjett
til þess, sje hann þýskur þegn og fullra
25 ára að aldri. Kostnaðurinn við rekst-
ur verslunarráðanna er greiddur með við-
bótarskatti við atvinnuskattinn, en viðbót-
arskatturinn má þó eigi án samþykkia