Morgunblaðið - 28.07.2018, Side 26

26
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 28. JÚLÍ 2018
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Flokkur ImransKhans fékkflest þingsæti
í kosningunum í Pak-
istan á miðvikudag og
er þar með ljóst að
krikket-hetjan verður væntanlega
næsti forsætisráðherra sjötta fjöl-
mennasta ríkis heims og eins af níu
ríkjum í heiminum með kjarn-
orkuvopn. Hann getur hins vegar
ekki myndað stjórn án stuðnings
annars flokks eða flokka.
Kosið er beint um 272 sæti á
pakistanska þinginu og 70 sæti eru
tekin frá fyrir konur og trúarlega
minnihlutahópa. Til að ná meiri-
hluta þarf 137 sæti. Flokkur Kahns,
Tehreek-e-Insaf eða Réttlætis-
hreyfing Pakistans, fær samkvæmt
kosningayfirvöldum í Pakistan 109
sæti, Múslimafylkingin-Nawaz,
flokkur Shabbaz Sharif, fyrrverandi
forsætisráðherra, 63 sæti og
Þjóðarflokkur Paksitans 39 sæti.
Khan varð frægur fyrir frammi-
stöðu sína a krikketvellinum. Um
árabil leiddi hann landslið Pakist-
ans í íþróttinni og var lykilmaður
þegar liðið varð heimsmeistari árið
1992. Hann var þekktur glaumgosi
og fastur gestur í slúðurdálkum
dagblaða.
Eftir að íþróttaferlinum lauk
skipti hann hins vegar um kúrs.
Hinn nýi Khan var guðhræddur og
helgaði sig baráttu gegn spillingu
og fátækt. Upphafið lofaði ekki
góðu. Hinn nýi flokkur fékk aðeins
eitt þingsæti í kosningunum 1996
og fékk hann það sæti.
Honum hefur hins vegar vaxið
ásmegin og nú er flokkur hans
stærstur á þingi. Panama-skjölin
eiga stóran þátt í velgengni hans.
Fyrir tveimur árum komu fram
gögn um að Nawaz Sharif, þáver-
andi forsætisráðherra landsins,
hefði seilst í opinbert fé til að
kaupa íbúðir í London í nafni barna
sinna. Upphæðirnar skiptu millj-
ónum dollara. Khan krafðist af-
sagnar Sharifs. Svo fór að hæsti-
réttur landsins svipti hann embætti
og tveimur vikum fyrir kosningar
var Sharif handtekinn ásamt dóttur
sinni.
Ásakanir um að Khan skáki í
skjóli pakistanska hersins varpa
hins vegar skugga á sigurinn.
Herinn í Pakistan hefur haft
mikil völd allt frá því landið hlaut
sjálfstæði 1947 og farið með stjórn
landsins í helming þess tíma. Í
kosningunum 2013 gerðist það í
fyrsta skipti að valdataumarnir í
landinu skiptu um hendur með lýð-
ræðislegum hætti.
Í gær tóku nokkrir stjórn-
málaflokkar sig saman og kröfðust
nýrra kosninga vegna afskipta
hersins. Kosningaeftirlitsmenn á
vegum Evrópusambandsins sögðu
að ekki hefði ríkt jafnræði milli
frambjóðenda í kosningunum og
þær hefðu ekki farið jafnvel fram
og kosningarnar 2014.
Múslimafylkingin og Þjóðar-
flokkurinn, sem Benazir Bhutto
leiddi á sínum tíma, hafa skipst á
að fara með völdin í landinu á milli
þess sem herinn hefur stjórnað, en
nú hefur endi verið bundinn á
valdatíð þeirra.
Khans bíða erfið verkefni. Spill-
ing er rótgróin í landinu og fátækt
mikil. Pakistan hefur
tekið lán frá Kínverj-
um til að efla innviði,
en áhyggjur af að
landið muni ekki geta
staðið í skilum fara
vaxandi.
Há fæðingartíðni er vandamál.
Íbúafjöldinn hefur fimmfaldast frá
1960 og er nú um 207 milljónir. Er
talað um að haldi fólksfjölgun
áfram með sama hætti muni það
skapa margvísleg vandamál og þá
helst að skortur á vatni muni
skerða lífskjör verulega.
Spurning er hvernig Khan muni
eiga við herinn. Hann hefur sagt að
hann hafi þegar hann leiddi
krikket-landsliðið verið undir mikl-
um þrýstingi og ávallt staðist hann.
Hann muni ekki kikna gagnvart
hernum.
Mikil spenna var milli hersins og
Nawaz Sharifs. Ástæðan var sú að
hann vildi draga úr völdum hersins
og bæta samskiptin við Indland.
Pakistan er á milli steins og
sleggju. Öðrum megin er Afganist-
an, hinum megin Indland. Pakistan
dróst inn í átök stórveldanna þegar
Bandaríkjamenn beittu sér gegn
Sovétríkjunum í Afganistan. Þegar
Sovétmenn hurfu á braut hvarf
áhugi Bandaríkjamanna. Pakist-
anar sátu uppi með nágranna í
lamasessi. Pakistanska leyniþjón-
ustan varð nátengd talibönum og
Pakistanar reyndu að nýta sér stöð-
una í Afganistan í refskák sinni við
Indverja.
Eftir árásina á tvíburaturnana
2001 birtust Bandaríkjamenn á nýj-
an leik og leituðu aðstoðar sinna
gömlu bandamanna í Pakistan. Hin
nánu tengsl Pakistans við talibana
voru hins vegar iðulega uppspretta
tortryggni. Þá hafa öfgaöfl nánast
farið sínu fram á ákveðnum svæð-
um Pakistans. Öryggissveitir hafa
hins vegar farið hart fram gegn
þeim á undanförnum misserum og
hefur verið rólegra í landinu. Sér-
fræðingar hafa þó sagt að ekki hafi
verið ráðist að rót vandans og enn
hafi öfgaöfl bolmagn til að láta til
skarar skríða. Það sást í aðdrag-
anda kosninganna.
Kosningabaráttan í Pakistan var
hörð og mörkuð af ofbeldi og
hryðjuverkum. Mörg tilræði voru
framin og létust í þeim rúmlega 175
manns, þar á meðal þrír frambjóð-
endur. Á kjördag lést 31 maður í
sjálfsmorðstilræði fyrir utan kjö-
stað í borginni Quetta. Hryðju-
verkasamtökin Ríki íslams lýstu til-
ræðinu á hendur sér.
Ekki er ljóst hvernig samskiptin
verða við Bandaríkin, sem hafa
dregið úr fjárframlögum til Pakist-
ans. „Þeir hafa ekki gefið okkur
neitt nema lygar og svik og halda
að leiðtogar okkar séu fífl,“ tísti
Donald Trump fyrr á árinu. Khan
gagnrýnir Bandaríkjamenn fyrir að
halda að þeir geti látið Pakistana
dansa eftir sínu höfði með því að
henda í þá peningum, en heitir að
koma jafnvægi á samskiptin báðum
löndum í hag.
Khan sýndi útsjónarsemi þegar
hann stýrði pakistanska landsliðinu
í krikket. Nú bíður hans öllu vanda-
samara verkefni og hann mun
þurfa á öllu sínu að halda og gott
betur.
Krikket-hetjunnar
Imrans Khans bíður
vandasamt verkefni}
Valdaskipti í Pakistan
Í
dag (27. júlí) fylgdi ég nafna mínum
til grafar. Ingimar Jón Sæland
Númason er einn ljúfasti og kær-
leiksríkasti einstaklingur sem ég
hef nokkurn tímann kynnst. Það er
í minningu hans sem ég ákvað að hafa
þennan pistil minn eins og raun ber vitni.
Ekkert okkar kæru vinir kemst undan því
að þurfa að kveðja ástvin sem horfið hefur
á braut og flutt sig um set til Sólarlandsins
sem bíður okkar allra að lokum. Það er eitt
af því sem við getum öll verið örugg um.
Það breytir þó ekki þeirri staðreynd að við
erum almennt ekki tilbúin til að horfast í
augu við þann missi sem fylgir dauðanum.
Það er á þessum erfiðu tímamótum sem
fjölskyldan, vinirnir og kærleikurinn skipta okkur öll
hvað mestu máli. Þar sem ég er búsett í Reykjavík
þurfti ég að leggja land undir fót og halda heim til
Ólafsfjarðar þar sem kveðjustundin fór fram. Fjörð-
urinn fagri skein eins og skíragull, sólin umvafði okk-
ur öll, þerraði tár og kyssti kinn. Þar sem ég gekk á
eftir líkfylgdinni og lét hugann reika áttaði ég mig
skyndilega á því að ég söng í huganum „Þessi fallegi
dagur“. Í sorginni var hjarta mitt barmafullt af þakk-
læti vegna alls þess sem gerði þennan dag ógleyman-
legan. Réttum 30 árum áður gekk ég þessa
sömu leið á eftir kistu bróður míns, þá sá
ég enga fegurð, fann ekkert þakklæti og
átti enga gleði. Þá hélt ég að ég myndi
springa af harmi og aldrei líta framar
glaðan dag. En svona er lífið, sagt að tím-
inn lækni öll sár. Ég er að vísu ekki sam-
mála því, en hann dregur úr og deyfir.
Með tímanum lærir maður að lifa með
sorginni og vera þakklátur fyrir það sem
manni er gefið. Það var einmitt þessa helgi
sem búið var að ákveða ættarmót hjá fjöl-
skyldunni. Mikil gleði og kátína var í upp-
siglingu en svona er lífið óútreiknanlegt,
það er alltaf að koma á óvart. Ykkur finnst
kannski skrítið að ég skuli skrifa akkúrat
svona pistil, en það verður bara að hafa það. Ég er
ávallt einlæg í því sem ég geri og í þetta sinn er ég
einungis að skrifa eins og mér líður. Lífið er annað
og svo miklu meira en pólitík. Þess vegna langar mig
að lokum að senda ykkur öllum bjartsýni og bros inn
í daginn. Langar að biðja ykkur að vera góð við hvert
annað og aldrei að gleyma því að „Kærleikurinn kost-
ar ekkert.“
Inga Sæland
Pistill
Í gleði og í sorg
Höfundur er alþingismaður og formaður Flokks fólksins.
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjóri:
Davíð Oddsson
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Ritstjóri og framkvæmdastjóri:
Haraldur Johannessen
BAKSVIÐ
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Lagt er til að dregið verði úrofframleiðslu kindakjötsþannig að jafnvægi komistá milli framleiðslu og eftir-
spurnar haustið 2019. Í tillögum og
framvinduskýrslu samráðshóps um
endurskoðun búvörusamninga eru
hugmyndir um það hvernig bregðast
skuli við erfiðleikum sauðfjárrækt-
arinnar, bæði bráðaaðgerðir og að-
gerðir sem stuðla að hagræðingu og
stöðugleika í sauðfjárrækt til lengri
tíma. Tillögurnar verða grundvöllur
endurskoðunar búvörusamnings í
sauðfjárrækt sem ákveðið hefur ver-
ið að flýta.
Í tillögum um bráðaaðgerðir er
lagt til að hvatt verði til fækkunar
sauðfjár. Fyrst er nefnt að bændum
67 ára og eldri standi til boða að
gera samninga um að hætta. Sér-
stakar greiðslur vegna gæðastýr-
ingar verði frystar til að draga úr
framleiðslu. Meðal annarra aðgerða
er að stofnaður verði stöðugleika-
sjóður sem bændur stjórni og verði
hann stjórntæki til að jafna út sveifl-
ur á mörkuðum.
Þá er í bráðaaðgerðunum farið
yfir tillögur ráðgjafarsviðs KPMG
um hagræðingu í framleiðslu og
vinnslu kindakjöts en skýrslan var
birt fyrr í vikunni. Meðal annars er
lagt til að horft verði til þess að af-
urðastöðvarnar geti unnið saman að
ákveðnum verkefnum og kannað
hvort æskilegt sé að fjármunir verði
tryggðir til úreldingar sláturhúsa.
Uppstokkun á kerfinu
Fram kemur í framvindu-
skýrslu starfshópsins að hann hefur
rætt hugmyndir að breytingum á
kerfinu til framtíðar og leggur þær
fram til frekari umræðu. Tekið er
fram að hugmyndirnar eru ekki full-
mótaðar. Meðal annars þurfi að
kanna betur áhrif þeirra.
Kjarninn í tillögunum er að
stuðningskerfi ríkisins í sauð-
fjárrækt verði opnað mun meira en
verið hefur. Dregið verði úr fram-
leiðsluhvetjandi stuðningi en bændur
fái frelsi til að nýta stuðninginn til
fjölbreyttari starfsemi, í samræmi
við þeirra eigin frumkvæði, hug-
myndir og þá möguleika sem bújörð-
in býður upp á. Þótt stuðningurinn
verði ekki bundinn við ákveðna
framleiðslu verður áfram áhersla á
að auka verðmætasköpun á bújörð-
um og ýta um leið undir styrkingu
byggðar, nýsköpun, sjálfbæra land-
nýtingu, gæði og aukna fagmennsku.
Bændur muni þurfa að gera aðlög-
unarsamninga við ríkið um þessar
breytingar.
Byggt á búsetugrunni
Samráðshópurinn vill upp-
stokkun á styrkjakerfinu. Horft
verði til þeirra fjármuna sem hver
framleiðandi kindakjöts hefur fengið
á undanförnum tveimur til þremur
árum í gegnum stuðning út á ærgildi
og gæðastýringu og á þeim grunni
myndist nýr réttur, svokallaður „bú-
setugrunnur“. Hann verði meg-
instoðkerfi sauðfjárbúskapar. Talið
er að þannig stuðningur muni skapa
greininni rekstrarlegar forsendur og
verð afurðanna til neytenda muni
lækka.
Þeir bændur sem vilji breyta til
geti gert aðlögunarsamninga. Með
því geti þeir skapað skilyrði til
nýsköpunar og fjölþættari
reksturs, dregið úr eða hætt
sauðfjárbúskap til að snúa sér
að annarri nýtingu á jörðinni
eða snúa sér að skógrækt,
náttúruvernd, landgræðslu
eða öðrum verkefnum á
sviði loftslagsmála.
Eldri bændum verði
gefinn kostur á að
hætta en halda stuðn-
ingi til ársins 2023.
Dregið verði úr
framleiðslu kindakjöts
Kristján Þór Júlíusson land-
búnaðarráðherra hefur í sam-
ráði við Bændasamtök Íslands
ákveðið að flýta viðræðum um
endurskoðun búvörusamninga
vegna sauðfjárræktar. Sam-
kvæmd gildandi samningum
áttu viðræður um endur-
skoðun að fara fram á næsta
ári. Skipaðar verða viðræðu-
nefndir á næstu dögum.
Stefnt er að því að ljúka
heildarendurskoðun samn-
ingsins á þessu ári.
Viðræðurnar munu meðal
annars fara fram á grund-
velli tillagna og hug-
mynda um aðgerðir
vegna erfiðleika sauð-
fjárræktar sem samráðs-
hópur um endurskoðun
búvörusamnings í sauð-
fjárrækt hefur
skilað til ráð-
herra og birt-
ar voru í gær.
Endurskoðun
samnings flýtt
SAUÐFJÁRRÆKT
Kristján Þór
Júlíusson
Morgunblaðið/Eggert
Réttir Talið er að draga þurfi úr framleiðslu kindakjöts um að minnsta
kosti 2 til 3 þúsund tonn á ári til að jafnvægi skapist á markaðnum.