Morgunblaðið - 13.09.2018, Side 20

20 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 13. SEPTEMBER 2018SJÓNARHÓLL
HAGI ehf Stórhöfða 37 • 110 Reykjavík • S. 414-3700 • hagi@hagi.is • Hagi ehf HILTI
Hágæða
vinnuföt
í miklu úrvali
Sérmerkjum fyrir fyrirtæki
Verkfæri og festingar
Mikið úrval af öryggisvörum
Nú fástS s vinnuföt í
KRISTINN MAGNÚSSON
Gjarnan er talað um að fjölmiðlar séu fjórðavaldið, við hlið dómsvaldsins, framkvæmda-valdsins og löggjafarvaldsins með tilvísun til
hlutverks þeirra sem einnar af stoðum lýðræðisins.
Sumir halda því fram að fjölmiðlar séu í eðli sínu nei-
kvæðir, að þeir fjalli frekar um neikvæðar hliðar
mannlífsins en þær jákvæðu. Meint gagnvirkni milli
fjölmiðla og samfélagsmiðla hefur síst slegið á þessar
kenningar. Ef til vill er það svo að neikvæðar fréttir
vekja meiri athygli en þær jákvæðu og afkoma fjöl-
miðla byggist sem kunnugt er á sem mestri athygli
og svörun.
Hve miklum árangri ætli sífelld endurtekning skili
þegar kynna á mikilvægi tiltek-
inna sjónarmiða? Hlutir verða
stundum fyrst áberandi ef þeir
eru endurteknir. Þannig getur
endurtekningin aukið áhrifamátt
skilaboða og í auglýsingum og
markaðssetningu er þetta áber-
andi.
Dr. Joe Vitale hefur haldið því
fram að hugsanir séu sendar út
með rafrænni tíðni og dragi þann-
ig að sér samsvarandi tíðni. Því
oftar sem sama hugsunin sé send
út, þeim mun meiri líkur séu á
samsvörun, eða nokkurs konar seguláhrifum. Hve oft
ætli umræðan á kaffistofunum spegli umfjöllun fjöl-
miðlanna?
Áhugavert er að skoða hlutverk fjölmiðla þegar
kemur að skoðanamyndun almennings. Nýlegasta
dæmið er kannski yfirlýsing sænska ríkissjónvarpsins
(SVT) í kjölfar ummæla Jimmies Åkessons, formanns
Svíþjóðardemókrata, í kosningaþætti þar í landi.
Yfirlýsingin var þess efnis að orðræða Jimmies hefði
falið í sér „blygðunarlausa alhæfingu um útlendinga
og að SVT hafnaði henni“.
Menn veltu því fyrir sér hvort þessi yfirlýsing gæti
haft áhrif á niðurstöður kosninganna og þá á hvorn
veginn. Enginn veit með vissu hvaða áhrif fjölmiðlar
hafa á þróun markaða með umfjöllun sinni en nokkuð
ljóst er að þau áhrif geta verið mikil. Af þessu leiðir
að fjölmiðlar geta þannig haft áhrif á hugsanir og
skoðanir þeirra sem taka kaupákvarðanir.
Í þessu samhengi er vert að velta fyrir sér áhrifum
fjölmiðla á hagsveiflur. Ætli „krepputal“ fjölmiðla
geti ýtt undir eða flýtt fyrir hagsveiflum í báðar átt-
ir? Undanfarið hefur borið á aukinni tíðni svokallaðra
kreppufrétta hjá íslenskum fjölmiðlum. Tíðar fréttir
af versnandi stöðu íslensku flugfélaganna hafa til
dæmis verið áberandi. Sama gildir um þróunina í
ferðaþjónustunni og jafnvel þótt einungis hafi hægt á
fjölgun ferðamanna hingað til lands mætti halda af
inntaki fréttanna að þeim hefði fækkað stórlega!
Í síðustu viku gaf Hagstofan út tölur um hagvöxt á
öðrum fjórðungi þessa árs og reyndist hann vera
7,2% sem verður að teljast jákvæð þróun, sérstaklega
í samanburði við und-
angengna þróun á þessum
vettvangi. Fáir fjölmiðlar
brugðust við þessari nið-
urstöðu og áhugavert er að
velta því fyrir sér af hverju
svo er. Var þessi jákvæða
frétt ekki til þess fallin að
vekja áhuga almennings? Var
hún ekki nógu krassandi eða
var hún ekki í takti við þær
fréttir sem hafa birst und-
anfarið og vísa í gagnstæða
átt?
Árið 2012 birti greiningardeild Arion K-orðs vísi-
töluna svokölluðu í fyrsta sinn en hún byggðist á
sambærilegri vísitölu og þeirri sem breska vikublaðið
The Economist fann upp á, eða svokölluðum R-word
index. Vísitalan er frekar einföld og er í því fólgin að
telja hversu margar fréttir eða greinar innihalda orð-
ið „kreppa“ (e. recession) á ákveðnu tímabili. The
Economist taldi fréttirnar sem innihéldu orðið í dag-
blöðunum Washington Post og New York Times á
hverjum ársfjórðungi.
Margt bendir til þess að neikvæðar fréttir búi til
svartsýnar væntingar og að þær hafi síðan neikvæð
áhrif á ganginn í hagkerfinu. Þetta kallar svo aftur á
neikvæðar fréttir og svo koll af kolli. Í þessu sam-
bandi væri áhugavert að skoða fylgnina á milli K-
orðs vísitölunnar og væntingavísitölunnar. Þannig
mætti komast nær um það hver áhrif frétta eru á
væntingavísitöluna og þar með á hagkerfið.
MARKAÐSMÁL
Þorsteinn Þorsteinsson
rekstrarhagfræðingur (M.Sc.) og deildarstjóri
hjá Hagstofu Íslands
Krepputal
”
Hlutir verða stundum
fyrst áberandi ef þeir
eru endurteknir. Þannig
getur endurtekningin
aukið áhrifamátt skila-
boða og í auglýsingum
og markaðssetningu er
þetta áberandi.
FORRITIÐ
Að henda reiður á kvittunum getur
verið hin mesta pína, og margt
skemmtilegra og gagnlegra hægt að
gera við tímann en að rýna í tölurnar
á litlum snifsum og slá þær inn í bók-
haldsforrit. Enn verra er síðan fyrir
fólk á ferðinni að halda kvittunum til
haga, og hvort sem kaupa þarf bens-
ín á leiðinni með sendingu til Egils-
staða, eða greiða fyrir hádegisverð
með mikilvægum viðskiptavini í
París þá er svo afskaplega auðvelt
að týna kvittuninni inni í hanskahólfi
eða ofan í ferðatösku.
Receipt Stash (www.receipt-
stash.com) á að létta kvittana-
utanumhaldið og notar til þess
gervigreind. Notandinn hleður ein-
faldlega forriti niður í snjallsímann
sinn, tekur síðan ljósmynd af kvitt-
ununum og sér Receipt Stash um að
greina það sem stendur á hverjum
miða.
Höfundar hugbúnaðarins halda
því fram að Receipt Stash geti skilið
hér um bil allar gerðir af kvittunum
– a.m.k. ef þær eru á ensku – og
miðlað áfram til bókhaldsforrits
fyrirtækisins upplýsingum eins og
hvað var keypt og hvar, og hve hár
hluti hvers reiknings eru skattar.
Er síðan hægt að nota gögnin til
að halda utan um útgjöld stakra
starfsmanna, teyma eða deilda, og
færa stjórnendum í hendurnar tæki
til að samþykkja eða synja beiðnum
um endurgreiðslur á útlögðum
kostnaði. ai@mbl.is
Láttu símann sjá um
kvittanabókhaldið