Morgunblaðið - 19.10.2018, Qupperneq 2
2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 19. OKTÓBER 2018
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Kristján H. Johannessen
khj@mbl.is
Herskip á vegum Atlantshafsbanda-
lagsins, NATO, eru um þessar
mundir áberandi í höfnum á höfuð-
borgarsvæðinu. Eru skipin hingað
komin vegna Trident Juncture, um-
fangsmestu heræfingar Atlantshafs-
bandalagsins frá árinu 2015, sem
haldin verður á Norður-Atlantshafi
og í Noregi á næstunni.
Stærst þessara skipa er banda-
ríska þyrluflugmóðurskipið USS
Iwo Jima. Í fyrradag var flogið með
fjölmenna sveit landgönguliða þaðan
frá borði með þyrlum og inn á
öryggissvæðið á Keflavíkurflugvelli.
Var það liður í æfingu landgöngulið-
anna sem síðar eiga eftir að taka
þátt í aðalæfingu Trident Juncture.
Þyrluflugmóðurskip þetta er 257
metra langt og 32 metrar á breidd.
Skipið er sérútbúið til að flytja fjöl-
mennt innrásarlið að landi með
skjótum hætti og má um borð finna
fjölbreytt úrval af árásar- og flutn-
ingstækjum. Samkvæmt upplýs-
ingum frá sendiráði Bandaríkjanna
verður skipið opið almenningi á
laugardag milli klukkan 9 og 16, en
það liggur nú við Skarfabakka.
Skammt frá er herskipið USS
New York, 208 metra langt og 32
metrar á breidd. Um borð eru meðal
annars fjölmargar þyrlur, til árása
og flutnings á hermönnum. Þar
skammt hjá má finna kanadísku frei-
gátuna HMCS Toronto, sem er 134
metrar á lengd og tæpir 17 metrar á
breidd.
Við Kornbakka liggur USS Gun-
ston Hall, 190 metra langt og 26
metra breitt, en skipið getur flutt
mikið magn hergagna, pramma og
árásarbáta svo fátt eitt sé nefnt. Við
Sundabakka eru bresku freigát-
urnar HMS Westminster og HMS
Northumberland. Skip þessi eru
systurskip og bæði 133 metrar á
lengd og 16 metrar á breidd.
Við Miðbakka eru kanadísku frei-
gáturnar HMCS Charlottetown og
HMCS Halifax, sem báðar eru 134
metrar á lengd og tæpir 16 metrar á
breidd. Skammt frá þeim er danska
freigátan HDMS Hvidbjørnen. Þá
eru varðskipin Týr, Ægir og Þór á
áðurnefndu hafnarsvæði. Í Hafnar-
fjarðarhöfn má svo finna frönsku
freigátuna Bretagne sem er 142
metra löng og 20 metra breið. Skip
Atlantshafsbandalagsins halda svo
til Noregs næstkomandi sunnudag.
Þramma 10 km vegalengd
Í dag og á morgun fara fram svo-
kallaðar vetraræfingar í Þjórsárdal
og er gert ráð fyrir að um 400 manna
lið landgönguliða æfi þar. Sam-
kvæmt upplýsingum frá utanríkis-
ráðuneytinu munu hermennirnir
ganga um 10 kílómetra vegalengd
með fullan herbúnað. Hernaðar-
andstæðingar hafa boðað komu sína
á svæðið á laugardag.
Herskip
NATO áber-
andi í höfnum
Þyrluflugmóðurskip, freigátur og
flutningaskip frá fjórum ríkjum
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Skarfabakki Þyrluflugmóðurskipið Iwo Jima sést hér við bryggju en fyrir framan það er herskipið New York.
Miðbakki Kanadísku freigáturnar Charlottetown og Halifax sjást hér en skammt frá er freigátan Hvidbjørnen.
Stefán Gunnar Sveinsson
sgs@mbl.is
Ekki var farið eftir innkaupareglum
Reykjavíkurborgar við gerð samn-
inga um endurgerð braggans við
Nauthólsveg 100, samkvæmt áliti
borgarlögmanns, sem gert var opin-
bert í gær. Lög um opinber innkaup
voru hins vegar ekki brotin, þar sem
verkefnið var ekki útboðsskylt sam-
kvæmt þágildandi lögum.
Álitið dróst um 14 mánuði
Innkauparáð Reykjavíkurborgar
óskaði eftir áliti borgarlögmanns á
því hvort innkaupareglum borgar-
innar hefði verið fylgt 18. ágúst 2017,
eða fyrir fjórtán mánuðum, en rekið
er ítarlega í álitinu að embætti
borgarlögmanns hafi ítrekað þurft að
biðja um ýmis gögn og nánari úr-
vinnslu þeirra frá skrifstofu eigna og
atvinnuþróunar hjá Reykjavíkur-
borg, hér eftir SEA, en þau bárust
ýmist ekki eða voru ófullnægjandi.
Var það fyrst í þessum mánuði sem
embættinu bárust nægilegar upplýs-
ingar til þess að leggja mat á álita-
efnið.
Meðal þess sem greint er frá í áliti
borgarlögmanns er að 7. október
síðastliðinn hafi komið fram að þeir
samningar sem voru gerðir hafi ekki
verið „skriflegir samningar heldur
munnlegt samkomulag um að verkið
skyldi unnið“. Þá hafi enn vantað um-
beðið minnisblað með samanteknum
upplýsingum ásamt gögnum um
hvernig samningum hafi verið komið
á í verkefninu. Gerði verkefnisstjóri
SEA munnlega grein fyrir því á fundi
síðastliðinn mánudag, 15. október.
Engir skriflegir samningar
Segir í álitinu að við þá yfirferð hafi
komið í ljós „að aðeins í einu tilviki
voru til gögn sem sýndu saman-
burðartilboð en að öðru leyti voru
ekki til staðar gögn sem sýndu fram á
að leitað hefði verið hagkvæmustu til-
boða“. Liggja því „engir skriflegir
verksamningar til grundvallar fram-
kvæmd þessari eða formleg inn-
kaupaferli, heldur hefur samningum
verið komið á með tilboðum og munn-
legum hætti“.
Í álitinu kemur fram að upphafleg
kostnaðaráætlun hafi verið á bilinu
146-158 milljónir króna og er niður-
staða borgarlögmanns sú að þar með
hafi verkefnið ekki verið útboðsskylt
skv. lögum 84/2007 um opinber inn-
kaup, en í reglugerð 583/2014 um við-
miðunarfjárhæðir er tekið fram að
verk séu útboðsskyld ef áætlunin
nemur meira en 834.842.176 kr.
Hins vegar segir að samkvæmt 11.
grein innkaupareglna Reykjavíkur-
borgar sé skylt að viðhafa innkaupa-
ferli þegar áætluð samningsfjárhæð
verklegrar framkvæmdar nemi hærri
fjárhæð en 28 milljónum króna.
Kemur fram í áliti borgarlögmanns
að ekki hafi verið sýnt fram á það að
þetta verkefni gæti fallið undir þær
undanþáguheimildir sem eru í regl-
unum.
Á hreinu að Dagur vissi ekki
Hrólfur Jónsson, fyrrverandi skrif-
stofustjóri SEA, sagði í gær í samtali
við mbl.is að það væri alveg á hreinu
að Dagur B. Eggertsson borgarstjóri
hefði ekki vitað af stöðu málsins, og að
Hrólfur hefði ekki rætt við Dag um
hana. „Það er alveg á hreinu. Honum
var ekki ljóst hvernig þessi staða
var,“ sagði Hrólfur, en hann lét af
störfum hjá borginni 1. apríl.
Hrólfur greindi frá því í Morgun-
útvarpi Rásar 2 í gærmorgun að
kjörnir fulltrúar hefðu fyrst fengið
upplýsingar um framúrkeyrslu verk-
efnisins í ágúst á þessu ári og að hann
sjálfur hefði gert mistök með því að
grípa ekki inn í.
Ekki farið eftir innkaupareglum
Álit borgarlögmanns gert opinbert í gær Tafir á afhendingu gagna ollu því að
álitið dróst um 14 mánuði Hrólfur Jónsson segir Dag ekki hafa vitað af málinu
Hrólfur
Jónsson
Dagur B.
Eggertsson
Morgunblaðið/Hari
Bragginn Borgarlögmaður segir að ekki hafi verið farið eftir innkaupa-
reglum borgarinnar í framkvæmdunum við Nauthólsveg 100.
Verð á sterkum verkjalyfjum „á göt-
unni“ hefur lækkað undanfarna
mánuði. Þetta kemur fram í mán-
aðarlegri könnun SÁÁ á verðlagi á
ólöglegum vímuefnum. Fram kemur
að 80 mg tafla af OxyContin hafi t.d.
kostað 8.000 kr. í janúar en 4.600 kr.
í ágúst og 5.400 kr. í september.
Allir innritaðir sjúklingar á
Sjúkrahúsinu Vogi taka þátt í könn-
un þar sem spurt er hve margir
þeirra hafa keypt ólögleg efni og
hvað þeir greiddu fyrir þau. Tæpur
helmingur hafði keypt örvandi vímu-
efni, eða 45%, þar af höfðu flestir
keypt kókaín (34%) og/eða amfeta-
mín (33%). Svipaður fjöldi, eða 44%
einstaklinga, keypti kannabisefni,
langflestir gras (43%). Rúmt 31%
aðspurðra hafði keypt lyfseðilsskyld
lyf á svörtum markaði. Fjórðungur
keypti benzódíazepín-lyf, eða róandi
lyf, flestir Xanax (16%) og 14%
keyptu sterk verkjalyf í flokki
ópíóíða.
Morgunblaðið/Heiddi
Vímuefni Mánaðarlega gera SÁÁ
verðkönnun meðal sjúklinga.
34% keyptu
kókaín
Götuverð verkja-
lyfja hefur lækkað