Morgunblaðið - 05.11.2018, Blaðsíða 1
M Á N U D A G U R 5. N Ó V E M B E R 2 0 1 8
Stofnað 1913 260. tölublað 106. árgangur
SAGA SEM
ÞURFTI AÐ
VERA SÖGÐ
HÆSTVIRTUR
ÆSINGA-
MAÐUR
BRÚ Á MILLI BANDA-
RÍSKA OG EVRÓPSKA
TÓNLISTARHEIMSINS
VINNAN ER LEIKUR 14 FJÖLBREYTT HÁTÍÐ 34EFNIÐ VALDI HANA 37
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
5.400 bílstjórar hafa nú sótt eitt eða
fleiri endurmenntunarnámskeið fyr-
ir ökumenn stórra bíla til farþega-
eða vöruflutninga. Námskeiðin mæl-
ast misjafnlega fyrir meðal bílstjóra
og stjórnenda flutningafyrirtækja
en þau eru skilyrði fyrir endurnýjun
réttinda til að aka stórum bílum í at-
vinnuskyni.
„Þetta kom mér fyrir sjónir nán-
ast eins og afplánun. Mér fannst
Rúnar Garðarsson, formaður hóp-
ferðanefndar Samtaka ferðaþjónust-
unnar, telur að námskeiðin hafi ekki
aukið mikið við þekkingu bílstjóra.
Stundum sé eins og verið sé að búa
til námskeið til að fylla ákveðinn
tímaramma.
Tæplega 20 fyrirtæki í öllum
landshlutum hafa fengið viðurkenn-
ingu Samgöngustofu til að halda
námskeið fyrir bílstjóra. Búið er að
halda tæplega ellefu hundruð nám-
skeið. Meginhlutinn var haldinn á
þessu ári.
Misjafnt er hvernig staðið er að
greiðslu kostnaðar. Fyrirtækin
greiða almennt námskeiðsgjöldin, 75
þúsund krónur í heildina, fyrir fast-
ráðna starfsmenn og fá síðan endur-
greitt úr sjóðum sem til þess eru ætl-
aðir. Rúnar bendir á að
námskeiðsálag sé greitt á laun rútu-
bílstjóra og þeir sem falli undir þá
kjarasamninga hafi fengið greiðslur
undanfarin ár til að standa undir
tímanum sem í þetta fer.
tíma mínum heldur illa varið. […] Ég
hugsa til þess með hryllingi að þurfa
að fara á annað námskeið,“ segir
Logi Óttarsson, rútubílstjóri og leið-
sögumaður á Akureyri.
„Ég hafði mjög gott af þessu,“
segir Símon Hrafn Vilbergsson,
rútubílstjóri á Akureyri. Hann segir
að flestir bílstjórar á hans vinnustað
séu jákvæðir gagnvart námskeið-
unum. Óskar Stefánsson, formaður
Bílstjórafélagsins Sleipnis, tekur
mjög í sama streng. Segir að nám-
skeiðin séu þörf upprifjun.
Fannst þetta eins og afplánun
Misjöfn reynsla bílstjóra af endurmenntunarnámskeiðum sem þeim ber að sækja
MStöðvaðir ef þeir hafa ekki… »16
„Ég lét áhöfn þyrlunnar vita að eitthvað hefði brotnað en að við skyldum
klára þetta,“ segir Guðmundur Ragnar Magnússon, stýri- og sigmaður hjá
Landhelgisgæslunni, sem rifbeinsbrotnaði þegar hann seig niður í skipið
Fjordvik í björgunaraðgerðum aðfaranótt laugardags, en bjarga þurfti
fimmtán mönnum af strandaða skipinu. Morgunblaðið ræddi við Guðmund í
gær þar sem hann slakaði á ásamt konu og syni, Kristjönu Björgu Vilhjálms-
dóttur og Elvari Breka Guðmundssyni, með tvö brotin rifbein og það þriðja
brákað. Hann segir að áhöfn þyrlunnar hafi samstundis byrjað að undirbúa
þyrluna þegar útkallið barst, búnaður hafi verið tekinn úr þyrlunni TF-GNA
til að létta hana, enda óalgengt að fimmtán manns séu hífðir upp í þyrlu.
Guðmundur var síðasti maðurinn af skipinu ásamt skipstjóranum en þá hafði
hann stýrt tengilínunni frá skipinu upp í þyrlu, allan tímann rifbeinsbrotinn.
Hafist var handa við að dæla olíu úr skipinu, sem situr enn fast í Helguvík,
í gær áður en aðgerðum var hætt tímabundið þar sem þær gengu hægar en
vonir höfðu staðið til. Þegar Morgunblaðið fór í prentun stóð til að útvega
öflugri dælur til að hefja mætti dælingu aftur núna í morgunsárið. Rúmlega
hundrað tonn af gasolíu voru á skipinu þegar það strandaði. »4
Bjargaði öllum
með brotin rifbein
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Strand Björgunar- og eftirlitsmenn við störf í norðanáttinni í Helguvík í gær. Dæling olíu úr skipinu hófst í gær en gekk hægt svo að aðgerðum var hætt tíma-
bundið. Í skipinu voru 104 tonn af gasolíu þegar það strandaði aðfaranótt laugardags. Áhöfn skipsins var bjargað upp í þyrlu Landhelgisgæslunnar, TF-GNA.
Sigmaðurinn Guðmundur Ragnar ásamt Elvari og Kristjönu í gær.
Fólk sem leitar
þjónustu heim-
ilislækna vegna
andlegra erfið-
leika er almennt
fúsara í dag en
áður til þess að
greina frá áföll-
um og erfið-
leikum í lífi sínu,
sem oftar en ekki
eru orsök fjöl-
veikinda sem svo eru kölluð. Skýr
breyting hefur orðið á þessu á
síðastliðnum tveimur árum. Fólk er
opnara en áður var.
„Ein helsta orsök langvinnrar
eitraðrar streitu eru endurtekin
áföll í æsku og stöðug hræðsla, svo
sem vegna ofbeldis,“ segir dr. Mar-
grét Ólafía Tómasdóttir heimilis-
læknir. Hún segir lækna almennt
betur meðvitaða en var um áhrif
áfalla í æsku á líðan til lengri tíma.
Af þeim geti fjölveikindi komið til og
þau séu ein mesta áskorunin sem
heilbrigðisþjónustan standi and-
spænis á 21. öldinni. »6
Segja frá
áföllum
Fjölveikindi leiðir
oft af erfiðleikum
Margrét Ólafía
Tómasdóttir
Mið-kjörtímabilskosningar fara
fram í Bandaríkjunum á morgun
og verður um allt land kosið til
fulltrúadeildar þingsins.
Kannanir benda til þess að
repúblikanar haldi meirihlutanum
í öldungadeildinni en demókratar
nái að nýju meirihluta í fulltrúa-
deildinni.
Auk þess að kjósa til fulltrúa-
deildar verður í 36 ríkjum Banda-
ríkjanna kosið um ríkisstjóra.
Ríkisstjórar hvers ríkis ráða miklu
um það hvernig kjördæmalínur
eru teiknaðar og skipta kosning-
arnar í ár miklu máli þar sem ný
íbúatalning kemur út árið 2020. »
11, 15, 16
Stór dagur í Banda-
ríkjunum á morgun
Búist er við að
yfir 40 þúsund
gestir komi í ár í
Selasetrið á
Hvammstanga til
að fræðast um og
skoða seli í ná-
grenninu. Helstu
selaskoðunar-
staðir við Vatns-
nes eru Svalbarð, Illugastaðir og
Ósar/Hvítserkur og er áætlað að
yfir 100 þúsund manns komi þang-
að á þessu ári. Áhugi er á að fjölga
selaskoðunarstöðum á Vatnsnesi í
Húnaþingi vestra til að dreifa álagi
og auka fjölbreytni. Auglýst hefur
verið deiliskipulagstillaga að slík-
um stað á eyðibýlinu Flatnefs-
stöðum. »10
Vilja fjölga sela-
skoðunarstöðum