Skessuhorn - 01.03.2001, Blaðsíða 10

10
FIMMTUDAGUR 1. MARS 2001
jtt£,33UtlU..
Skemmtilegt firumkvæði
'Penninn
Fösmdaginn 16. febrúar s.l. var okkur oddvit-
um stjórnmálaflokkanna á Akranesi boðið í
gönguferð með áhugasömum íbúuin á efrihluta
Vesturgötunnar um fegrun bæjarins og betri
umgengni.
Gengið var frá gatnamótum Stillholts og
Vesturgötu í áttina að Iðjustíg, gangstéttar,
gata og umhverfi skoðað.
Gengum við Iðjustíginn niður á Ægisbraut,
og upp hana, og var þar m.a. skoðuð umgengni
og hirðing svæða í umsjá Akraneskaupstaðar
umgengni og ástand húsa og viðhald þeirra
skoðuð. Þá var ástand götunnar skoðuð.
Síðan buðu íbúamir okkur upp á kaffi og
vöfflur þar sem málin vora rædd. Var rætt þar
m.a. um starfsleyfi fyrirtækja við Ægisbraut.
Það er mjög gaman að vita af þeim mikla á-
huga sem þetta fólk hefur á umhverfi sínu, og er
það uppörvandi, allavega fyrir mig er þetta ritar,
að finna slíkan áhuga hjá íbúum bæjarins, sem
betur fer er svo um marga aðra íbúa okkar bæj-
ar.
Það er ljóst að Akranesbær þarf að veita mun
meira fé en hingað til hefur verið gert til að
fegra og snyrta bæinn okkar, og það verður best
gert með samstilltu átaki íbúa bæjarins og Akra-
neskaupstaðar. En það er alveg klárt af hálfú
þess er þetta skrifar að verulega þarf að styrkja
starf garðyrkjustjóra bæjarins með auknu fjár-
magni til þeirra framkvæmda sem til þarf til að
fegra bæinn.
Um leið og ég þakka það ffumkvæði þeirra
sem buðu til þessa göngutúrs vil ég vekja athygli
á tillögu sem við bæjarfulltrúar Sjálfstæðis-
flokksins fluttum árið 1999. Hún var ætluð til
að auðvelda okkur að taka ákvarðanir, hvernig
best væri að skipuleggja störf Akraneskaupstað-
ar í þeim tilgangi að Akraneskaupstaður og
bæjarlandið væri alltaf sem snyrtilegast, og að-
laðandi.
Þess má geta að þessi tillaga var samþykkt
samhljóða í bæjarstjórn Akraness árið 1999 en
hefur því miður ekki verið framkvæmd, og
skora ég hér með á þá er málið varðar að sjá til
þess að sú vinna sem í tillögunni felst verði
kláruð sem fyrst.
Tillaga Sjálfstæðis-
manna :
“Bæjarstjórn Akraness
samþykkir að fela bygg-
inga-og skipulagsfulltrúa
ásamt garðyrkjustjóra að
kortleggja bæinn og bæj-
arlandið og útbúa tæm-
andi lista yfir þau atriði
sem tilgreind era hér að
neðan.
Lagt er til að bænvtm
verði skipt upp í 5-10 á-
móta stör svæði og gerð
verði forgangs-
og fram-
kvæmdaáætlun
til að vinna við
þessi verkefni
verði markviss-
ari.
Lauslegt mat
á kostnaði fylgi
með hverjum
lið fyrir sig.
Þetta teljum
við vera til hag-
ræðingar fyrir
allar stofnanir
bæjarins til lengri tíma Iitið, þá ekki síst vinnu-
skólann.
Við teljum eðlilegt að byrjað verði á ffam-
kvæmdum í gamla bænum og að tekið verði til-
lit til þessarar tillögu við gerð fjárhagsáætlunar
fyrir árið 2000.
a) Hvar vantar gangstéttir og hvar þarfnast
þær endurnýjunar.
b) Hvar vantar bundið slitlag og hvar
þarfnast slitlag lagfæringar.
c) Hvar er ástand göngustíga og grænna
svæða ábótavant.
Hvar ffágangi vegna gatnagerðar er á-
bótavant.
d) Móta stefnu um hvernig sé eðlilegt að
standa að hreinsun bæjarins. (Götur, gangstétt-
ar , stofnanir, opin svæði)
Tilgangur með tillögu þessari er að Akranes-
kaupstaður og bæjarlandið sé alltaf sem snyrti-
legast, og aðlaðandi. “
Gimnar Sigurðsson
Bœjniráðsviaður Sjálfstæðisflokksins á Akranesi.
jóðfegt (jorn
Heljarslóðaorrusta
Heilir og sælir lesendur góðir
til sjávar og sveita
Sagan af Heljarslóðarorrusu
hefur löngum verið sögð fyndn-
asta bók er rituð hefur verið á ís-
lenska tungu. Höfundur bókar-
innar er skáldið Benedikt Svein-
bjarnarson Gröndal, Egilssonar
Lærðaskólarektors. A vorum
dögum er Benedikt iðulega kall-
aður hinn eldri til aðgreiningar
frá Benedikt Gröndal þeim er sat
® í forsæti minnihlutastjórnar Al-
@ þýðuflokksins 1979 - 1980, heilli
öld effir að Gröndal eldri var upp
á sitt besta.
Heljarsljóðarorrusta er
stórfurðulegt skáldverk, það nær
þeim fágæta árangri að ganga
fram á ystu brún fáránleikans án
þess að falla í þá gildru, sem flest-
® ir er þar fara um falla í, að ganga
ffam af þessari ystu brún og missa
þannig marks.
Efnislega fjallar bókin um orr-
ustu Frakka, undir stjórni Napól-
eons III keisara og Austíríks-
manna sem að nafninu til lúta Jós-
eppi keisara, en í raun stjórnmála-
manninum slæga, Metternich,
sem áhugamenn um Evrópusögu
þekkja fyrir afturhald og slægð.
Orrustan átti sér stað í raun og
sann við Solferino, sem á Póslétt-
unni ítölsku. I henni var mann-
fall mikið af beggja hálfu en ár-
angur þeim mun minni. Orrust-
una og aðdraganda hennar notar
Gröndal sem umgjörð skemmti-
sögu sinnar, en heldur sig sem
minnst við gang mála að öðra
leyti.
Þótt persónur sögunnar séu
samtímamenn höfundar og fjallað
sé um nýliðna atburði þá minnir
bókin frekar á fornaldarsögur
Norðurlanda. Fjölkynngi, finn-
gálkn, gandreið og afturgengnir
haugbúar koma mikið við sögu.
Fáránlegast er þó að helsta um-
ræðuefni Evrópuleiðtoganna eru
hin sömu og efst eru á baugi hjá
bændum úti á Islandi. Ber það
helst fjárkláðann, sem þá geisaði
um landið og skipti mönnum í
tvær fylkingar, þá sem vildu reyna
lækningu og þá sem vildu skera.
Meðan þessar deilur stóðu sem
hæst létu Islendingar önnur mál
sig lítt varða. Hin mikla þjóð-
félagsumræða sem byltingarnar í
Evrópu höfðu valdið, baráttan
fyrir auknum réttindum Islend-
inga gagnvart Dönum og áhyggj-
ur af stórfelldum fólksflótta til
Vesturheims; allt mátti þetta víkja
fyrir umræðunni um fjárkláðann.
I upphafi sögunnar er heimin-
um lýst í fáum orðum. Eftir stutta
lýsingu á suðurálfu bætir Gröndal
við:
Austr af Austrríki er Garðaríki;
þar ræðr Alexander hinn mikli;
hann er goðborinn og kominn af
Oðni. Þar er brennivín mikið; þar
er Pétrsborg; þar var Katrín. Vestr
undan Garðaríki er Kyrjálabotn
og þar fyrir vestan Svfyjóð; þá er
Noregr; þar er Djúnki; þar eru
hreindýr mörg; þar búa fjöl-
kynngismenn. Kristjanía heitir
höfuðborg í Noregi; þar kom
Guðbrandr og þar er Ivar Aasen.
Norðr af Garðaríki liggr Spits-
bergen, þar er kalt; þar var Duf-
ferin og þar var Sigurðr. Vestr af
Noregi liggr Atlantshaf; þar liggr
Island; þar er Þjóðólfr og þar er
fjárkláðinn mikli. Þá er Græn-
landshaf, þar er Grænland og
Helluland; þar eru skriðjöklar og
þar er Ragnarsslóði; þar vann
Gestr Bárðarson á Ragnari. Þá er
Vestrhálfa.
Síðar í sögunni stefnir í stórá-
tök og verða þá fyrirboðar ýmsir
eins og iðulega í fornum sögum:
Sáu menn nú eigi annað fyrir en
almenna styrjöld, og urðu spell
mikil í allri kaupverslun og siðum
manna. Þá varð skóleðr svo dýrt,
að allir menn í Parísarborg urðu
að ganga berfættir, konur sem
karlar, því að enginn fékk á
fætrna, þar sem allt leðr var tekið
handa herliðinu til að stríða; en
klæði og silki varð eigi selt, svo að
kaupmenn gáfu aleigu sína til þess
að menn skyldi kaupa það af þeim
og fóru á höfuðið hrönnum sam-
an. Þá komust margir úr skuldum,
er setið höfðu í súpunni upp í axl-
ir alla sína ævi og gekk allt önd-
vert. Þá varð einn förukall í París-
arborg svo ríkr, að hann keypti
Sikiley og lét forgylla alla eyna; þá
varð Etna svo fögr að sjá, að sjó-
menn hugðu það vera eldsloga
brennanda, þeir er eigi höfðu haft
fréttir af þessum hlut. Þá var
mörgu logið. Þá andaðist Yeh
grimmi í Kalkútta, og iðraðist
þess mest, að hann hafði eigi látið
drepa eðr pína alla kristna menn.
Þá andaðist Alexander Húmbolt í
Berlín; hann er nefndr í Klaustr-
póstinum. Hann var aldri við
kvenmann kenndr, og eru slíkt
eindæmi í þessari tíð. Þá þuldi
drottningin af Darmstadt alla
Krakksspá upp úr sér í svefni, og
mátti þar margt nýstárligt heyra.
Þá var goldið jafnmikið flutnings-
kaup fyrir fáein blöð af einu ári af
Norðra frá Islandi til Danmerkr
eins og allr Norðri kostar um
hálfan annan mannsaldr; kind
fæddist með tíu hölum norðr í
Þistilfirði.
Þótt við, sem ekki vorum upp á
þessum tímum skiljum lítt í þess-
ari romsu, er ljóst að hér er ekkert
á blað sett af tilviljun einni. Text-
inn er samfelld háðsádeila þar sem
Gröndal heggur á báðar hendur
og eirir engu. Lítið dæmi er
fréttin af andláti Alexanders
Húmbolts, þar sem gert er grín að
Klausturpóstinum þar eð ekki var
vitað til þess að nokkur Islend- ©
ingur hafi nokkurn tímann vitað
hver Húmolt Jtessi var eða hvað
hann gerði. Aður var Þjóðólfur
aftur hæddur fyrir ofuráherslu á
fjárkláðafréttir og loks er gert grín
að litlu upplagi Norðra. Gröndal ©
fékkst sjálfur við blaðaútgáfu um
hríð og skyldi því enginn ætla að
það séu einhver nýmæli á vorum
dögum að fjölmiðlamenn séu
uppteknir af því að fjalla hver um
annan og skiptast á skeytum.
Þegar Heljarslóðarorrusta kom
út hneyksluðust margir og þótti
illt að jafn gott skáld og Gröndal
skyldi smána sjálfan sig með slík-
um ærslalátum. Væri það honum
til ævarandi minnkunar. Þannig ©
hafa menningarvitar ávallt íjallað
um allt sem almenningi þykir
skemmtilegt. Raunin hefur þó
orðið sú að þótt ljóð Gröndals lifi
með þjóðinni þá er Heljarslóðar- „
orrusta það verk sem heldur nafni
hans hæst á lofti.
Verið kært kvödd á öðrum Þórs-
degi í Góu
Bjarki Már Karlsson
sjálfskipaður þjóðháttafrœðingur Æ
fieYgarðshornig
Lög og reglur
-I Bandaríkjunum er allt
leyfiiegt sem ekki er bannað
með lögum.
-I Þýskalandi er allt bannað
sem ekki er lejTilegt með lög-
um.
-I Rússlandi er allt bannað
jafnvel þótt það sé leyfilegt með
lögum.
-I Frakklandi er allt lejdilegt
jafnvel þótt það sé bannað með
lögum.
-I Sviss er allt sem ekki er
bannað með lögum skylda.
Hver öðrum verri
Flver er munurinn á góðum
lögfræðingi og slæmum lög-
fræðingi?
-Slæmur lögfræðingur getur
dregið mál í fleiri ár. Góður
lögfræðingur getur dregið það
enn lengur.
Læknirinn og
lögfræðingurinn
Læknir og lögfræðingur voru
staddir í fínni veislu þegar mað-
ur nokkur vatt sér upp að lækn-
inum og spurði hann ráða varð-
andi þrálátt munnangur sem
hann hafði barist við lengi.
Læknirinn muldraði eitthvert
ráð en snéri sér svo að lögfræð-
ingnum og spurði, “Hvað gerir
þú þegar fólk spyr þig ráða þeg-
ar þú ert staddur á svona al-
menningssamkomum?” “Ein-
falt mál,” svaraði lögfræðingur-
inn. “Þú sendir auðvitað reikn-
ing fyrir ráð sem þetta.” Næsta
morgun þegar læknirinn kom
til vinnu skrifaði hann mannin-
um sem þjáðist af munnangrinu
reikning upp á 5.000 krónur.
Síðar sama dag barst honum
sjálfúm 10.000 króna reikning-
ur frá lögfræðingnum.
Ekkert er ókeypis
Hundur hljóp inn í kjötbúð
og náði að næla sér í safaríka
steik sem lá þar á afgreiðslu-
borðinu. Sem betur fer þekkti
kjötsalinn hundinn þar sem ná-
granni hans var eigandi hans.
Svo illa vildi hins vegar til að
nágranninn sá var lögfræðingur.
Kjötsalinn hringdi í nágranninn
og sagði æstur, “Heyrðu. Ef
hundurinn þinn hefði stolið
steik úr kjötbúðinni minni, vær-
ir þú ábyrgur fyrir því?” “Að
sjálfsögðu,” sagði lögfræðingur-
inn. “Hvað kostaði steikin?”
“900 krónur,” sagði kjötsahnn
yfir sig ánægður með hversu vel
þetta hafði gengið fyrir sig.
Nokkrum dögum síðar fékk
kjötsalinn ávísun í pósti fyrir
steikinni. Við hana var heftuð
rukkun sem á stóð: Lögfræðileg
ráðgjöf: 10.000 krónur.
Þrjár spumingar
Frægur og virtur lögfræðing-
ur í Bandaríkjunum hafði feng-
ið nýjan viðskiptavin. “Getur þú
sagt mér til að byrja með hversu
mikið þjónustan kostar?”,
spurði viðsldptavinurinn. “Að
sjálfsögðu,” svaraði lögfræðing-
urinn. “Ég fer ffam á 15.000
krónur fyrir að svara þremur
spurningum.” “15.000 krónur!”
sagði viðskiptavinurinn forviða.
“Finnst þér það ekki fullmikið?”
“Jú,” sagði lögfræðingurinn.
“Hver er þriðja spurningin?”