Skessuhorn - 04.04.2002, Blaðsíða 10

10
FIMMTUDAGUR 4. APRIL 2002

A
—T^éétHÍHH
Fyrir u.þ.b. 10 dögum skrifaði
ég grein í Morgunblaðið um
stækkun Norðuráls. Þar hvatti ég
til þess að fyrirtækið fengi svar við
ósk sinni um stækkun álversins úr
90.000 í 240.000 tonn, en formleg
umsókn þar að lútandi var send
iðnaðarráðuneytinu í september
2000, eða fyrir einu og hálfu ári
og enn bólar ekkert á svari. Mér
fmnst það óviðunandi ef fyrirtæk-
ið þarf að bíða allt að tvö ár eftir
þessu svari og tel að við náum ekki
miklum árangri í stóriðjumálum
ef ekki tekst að stytta þennan fer-
il. Um þetta hélt ég satt að segja
að allir gætu verið sammála, en þá
gerist það að framsóknarmenn
hlaupa upp á nef sér og telja að ég
hafi verið að gera iðnaðarráðherra
tortryggilegan og sjá púka og
samsæri í hverju horni.
I síðasta tölublaði Skessuhorns
var grein eftir Magnús Stefánsson
um þetta mál þar sem hann talar
um að verið sé að sá tortryggni í
garð iðnaðarráðherra og Fram-
sóknarflokksins og fleira í þeim
dúr og í öðru blaði sagði Magnús
að þetta sé of stórt mál til að þing-
maður fari af stað með það með
þessum hætti. Eg satt að segja átta
mig ekki á hvað Magnús á við. Eg
hef fylgst mjög vel með þessu máli
Eítir hvcríu bíour Norðurál?
og fundað nokkuð oft með for-
svarsmönnum Norðuráls í þeim
tilgangi. Ahyggjur þeirra af þess-
um seinagangi hafa ekki farið
fram hjá mér og hef ég gert for-
svarsmönnum ríkisstjórnarinnar
grein fyrir þeim áhyggjum, en
ekki munaði hársbreidd að eig-
andi Norðuráls hætti við þessa
stækkun fyrir einu ári. Eg hef bent
á í þessu sambandi að Alþingi hef-
ur gert þennan feril allt of flókinn
og langdreginn. Jafnframt hvatti
ég mjög til þess að viðræður
hæfúst við fyrirtækið sem fyrst
eftir að umsókn var send í septem-
ber 2000. Því miður tók það ráðu-
neyti iðnaðarmála 7 mánuði að
skipa viðræðunefnd.
Eitt af því sem hefur tafið þetta
mál tel ég vera yfirlýsingar ein-
stöku stjórnmálamanna (ég sleppi
því að nefna úr hvaða flokki) um
að ekki verði hreyft við Þjórsár-
verum, en að mati Landsvirkjunar
verður að hækka nokkuð vatns-
borð með stíflu við Norðlinga-
öldu til að geta orðið við óskum
Norðuráls. Nú mun vera að kom-
ast hreyfing á málið og er það vel.
Magnús Stefánsson leggur mikla
áherslu á að eigna Framsóknar-
flokknum uppbyggingu Norður-
áls og finnst mér það nú dálítið
skondið. Fyrst og fremst var það
náttúrlega einbeittur vilji Kenn-
eth Peterson sem gerði þetta að
veruleika. Ríkisstjórnin kom að
því máli eins og þurfti og átti það
að sjálfsögðu við báða stjórnar-
flokkana.
Islensk stjórnvöld hafa um ára-
tuga skeið leitað að erlendum að-
ilum sem vildu fjárfesta í orku-
frekum iðnaði hér á landi og segja
má að markaðsskrifstofa iðnaðar-
ráðuneytisins hafi ryksugað
heimsbyggðina í þeirri leit með
sorglega litlum árangri. Það var
því mikið lán þegar Kenneth Pet-
erson rak á ljörur okkar og ákvað
að byggja lítið álver við Hvalfjörð.
Þar hefur tekist vel til, fyrirtækið
er á margan hátt til fyrirmyndar;
það er í góðri sátt við umhverfi
sitt, eftirsóttur vinnustaður og
góður viðskiptavinur þjónustuað-
ila. Fyrirtækið skiptir máli fyrir
þjóðarbúið og ekki síður fyrir um-
hverfi sitt en 85% af 200 starfs-
mönnum búa á Akranesi, í Borg-
arnesi og í nágrannasveitarfélög-
um, auk þess sem fyrirtækið skipti
við 67 þjónustuaðila á Vesturlandi
á síðasta ári. Við stækkunina fjölg-
ar starfsmönnum fyrirtækisins
væntanlega um 200 og annað eins
hjá þjónustuaðilum.
Guðjón Guðmundsson
Það er því gríðarlega mikilvægt
fyrir þetta svæði að af stækkun
Norðuráls verði sem fyrst. Þá
skiptir það auðvitað miklu fyrir
þjóðarbúið, en talið er að útflutn-
ingur fyrirtækisins aukist um allt
að 25 milljarða króna á ári við
stækkunina.
Vonandi fær fyrirtækið jákvætt
svar við umsókn sinni þannig að
framkvæmdir geti hafist sem fyrst.
Guðjón Guðmundsson,
þingmaður Sjálfstœðisflokksins
l/ÍUitihó’Uiití
S
Ep kermi það kommni_ minni
Öllum
ber okk-
ur skylda
til að
g j a 1 d a
keisaran-
um það
sem keis-
arans er
og fjár-
málaráð-
herran-
um það sem fjármálaráðherrans er
þó flestum beri saman um að
þeirra framlag til samneyslunnar sé
meira en sanngjamt er miðað við
aðra. Stundum ber það við að
menn fá í pósti sínum bréf með
þeirri ástsælu skammstöfún RSK
og varð það tilefni vísu Ólafs
Gíslasonar:
I mínum pósti miða sé,
mun þar boðfrá rasskinn. (RSK)
Að ég láti allt mittfé
af etjan tninni í vaskinn. (VSK)
Fáir hlutir era svo fáfengilegir
að ekki geti einhverri ríkisstjóm
dottið í hug að leggja á þá skatt. I
fjármálaráðherratíð Matthíasar A
Mathiesen var kveðið í Dölum
vestur:
Stjómin leggur skatt á skatt,
skattanetin þéttast.
Alltafþyngist Matti Matt
meðan aðrir léttast.
Meðan útsvarsskrár gengu
handskrifaðar milli bæja skrifaði
Guðlaugur Jóhannesson á Signýj-
arstöðum efdrfarandi erindi á út-
svarsskrá Hálsahrepps:
Ljótt er að sjá þá Ijótu skrá.
Ljótt þeim háu kemurfrá.
Hlífð við þá sem auðinn á,
efnasmáa rýja ogflá.
A þeim tíma sáu hreppsnefhdir
eða skattanefhdir um niðurjöfhun
útsvara og var alltítt að menn
kærðu útsvar sitt og tóku þá gjarn-
an samanburðarmenn sem kallað
var og tíndu til flest sem hægt var
tdl að styðja mál sitt. Bóndi einn í
Staðarsveit sem átti heilsulitla
konu bar sig saman við Jón G. Sig-
urðsson í Hofgörðum en kona
hans var hinn mesti dugnaðarfork-
ur og hafði bóndi orð á því meðal
annars. Stutm síðar komust eftir-
farandi vísur á flot og voru eignað-
ar Jóni í Hofgörðum:
Eg kenni það konunni minni
að kemst ég í skuldir og basl,
því hún er mér alónýt inni
og eins til að haf'ana í drasl.
Óll störf hennar griðkan má gera
þótt gildi migfjármunatjón,
en verk þessi vott um það bera
að verr er ég giftur en Jón.
Og útsvar mitt œtti að lækka
svo eðli mitt neytt geti sín.
Hjájóni það helst œtti að hækka
því hans kona er duglegri en mín.
Ymsar eru myndbreytingar
skattheimtunnar og kannske sumt
kallað skattheimta sem ekki ætti að
bera það nafn. Jóhann Ólafsson í
Miðhúsum orti um mann sem
þurfti að greiða barnsmeðlag:
Það hryggir marga að sjá af sínu,
svona bara fyrir snatt.
Bjössi varð að borga Stínu
bæði þunga og vegaskatt.
Ekki veit ég hvemig skattheimt-
ur hafa orðið hjá þeirri ágæm konu
sem ísleifur Gíslason kvað um á
stríðsárunum:
Hún Guðríður vildi græða,
og gekk þvt' í ástandið.
Henni skildist það skynsatnlegast
að skipta við setulið.
Það gekk samt ei allt að óskum
með yfirfærslumar þar,
því viðskiptavelta hennar
vom aðeins - tvíburar.
Margt gerðist á ástandsárunum
sem ekki er ástæða til að rifja upp
hér en óneitanlega hafði sjálfstæð-
isbaráttan sín áhrif á viðhorf
manna - og kvenna:
Astandspíkur eignastjóð
iindan svörtum Könum.
Síðan við urðum sjálfstæð þjóð
sinna þær ekki Dönum.
Stefán Stefánsson frá Móskóg-
um orti á síldarárunum um eina
dyggðum prýdda lausakonu „í
edens fínum rann“:
Afþví hún var gleðigjöm
gimileg ogfógur
eignaðist hún átta böm
- og óteljandi sögur.
Sögur skapast stundum af litlu
tilefni og jafnvel af engu. Líka er
það til að mönnum þyki betra að
þær skapist ekki. Jökull Pémrsson
ávarpaði legubekk kunningja síns á
þessa leið:
Ef að Guð þér gæfi mál
og gætum rabbað saman
yrði kannske einhver sál
undarleg íframan.
Eftir þessu að dæma virðist ljóst
að Jökull hafi ályktað sem svo að
legubekkurinn byggi yfir leyndar-
málum en það gátu nú gömlu bað-
stofufletin líka gert, nú eða bara
heygeilar eða moðbásar í gömlu
torffjósunum. Séra Jón Þorláksson
missti hempuna vegna barneigna
og orti þá:
Lukkutjón þá aðfer ört
ekki er hægt að flýja.
Betur hefði guð minn gjört
að gelda mig en vígja.
Skagfirðingur nokkur sem flutt-
ur var á „Suðvestur útkjálkann“
átti á sínum fornu heimaslóðum
eina stóðmeri sem hann hugðist
gera að kjötmeti og hafa sér til lífs-
viðurværis í fásinninu fyrir sunnan.
Fór hann norður þeirra erinda að
slátra merinni en varð það fyrst
fyrir er norður kom að heimsækja
vinkonu sína og dvaldist honum
undir sænginni lengur en til stóð
svo merin lifði þá helgina að
minnsta kosti. Þá orti Hjalti Gísla-
Norður á bóginn flaug hannfljótt,
íflýti aftur sneri.
Hvað er á móti konu um nótt
kjöt af einni meri?
Að öllum líkindum hefur sam-
komulag þessara heiðurspersóna
verið þokkalega gott en Hjörleifur
Jónsson á Gilsbakka orti einhvern-
tíma við konu sína og bendir flest
til að þar hafi samkomulagið verið
í góðu lagi líka:
Um mig streymir andi hlýr
eftir daginn liðinn,
einkum þegar að mér snýr
á þér veika hliðin.
Hjörtur Gíslason á Akureyri gaf
aftur á móti þessa lýsingu á kvöld-
verkum samlyndra hjóna:
Þegar fjörsins fálm er búið
fellur allt í sómu spor,
sveittum rössum saman snúið
og síðan lesið „Faðirvor“.
Bjarni Jónsson frá Gröf orti á
verðbólgutímum þegar hann
horfði á Ólu sína og sá þar ljósan
punkt í lífsbaráttunni:
Hugarvíl og harmur dvín
er horfi ég áfrúna.
Hún er eina eignin mín
sem ekki rýmar núna.
Með þókkfyrir lesturinn.
Dagbjartur Dagbjartsson
Refsstóðum 320 Reykholt
S 435 1367
Þverpólitísk
fjölskyldumál
Óðum styttist í sveitarstjóm-
arkosningar og þessa dagana
sitja listamenn sveittir við smíð-
ar á ffamboðslistum af öllum
stærðum og gerðum. Sem von
er bíður hinn almenni kjósandi
óþreyjufullur efdr að sjá hvaða
valkostir era í boði enda sveitar-
stjómarkosningar ekki alveg á
hverjum degi. Enn mega menn
bíða nokkuð því fáir framboðs-
listar eru framkomnir og þess
heldur hafa menn rýnt í þá sem
kynntir hafa verið af enn meiri
áfergju. Eitt af því sem menn
hafa veitt athygli er að víða á
Vesturlandi virðist vera
þverpólitískt fjölskyldulíf. I
Borgarbyggð eru meðal annars
feðgin á sitt hvorum listanum.
Örn Einarsson bæjarfulltrúi
skipar m.a. 10. sæti Borgar-
byggðarlistans og dóttir hans,
Þórdís er í 12. sæti á lista Sjálf-
stæðismanna. Þá er Katrín Rós
Baldursdóttir fegurðardrottn-
ing í 9. sæti á lista Framsóknar-
manna á Akranesi og samkvæmt
áræðanlegum heimildum Hey-
garðshornsins mun eiginmaður
hennar, Reynir Leósson verða á
svipuðum slóðum á lista Sam-
fylkingarinnar.
Framsóknarefhi
Þá er einnig áhugavert að
fylgjast með hverjir verða kosn-
ingastjórar listanna. Framsókn-
armenn virðast ætla að binda sig
við sinn listabókstaf því í í þess-
um störfum hjá Framsóknar-
mönnum á Akranesi og Borgar-
nesi verður sitt hvor Bjöminn.
Bjöm S. Lárusson verður kosn-
ingastjóri Framsóknarmanna á
Skaganum enda er þar á ferð-
inni vanur fjölmiðlamaður sem
væntanlega kann til verka.
Framsóknarmenn í Borgar-
byggð beita hinsvegar aðeins
öðrum áherslum því sá sem
stýrir þeirra kosningabaráttu er
Bjöm Árni Ólafsson sá hinn
sami og hefur lýst yfir áhuga á
að kanna grundvöll fyrir stofn-
tm sæðisbanka í Borgarfirði. Er
því talið víst að Framsóknar-
menn ætli ekki aðeins að ein-
beita sér að þeirri baráttu sem
framundan er heldur um leið að
búa í haginn fyrir ffamtíðina
enda liggur ljóst fyrir að það
verður æ erfiðara að fá fólk til
sveitarstjórnarstarfa. Er því
væntanlega talið öryggismál að
eiga á lager efni í ffamsóknar-
menn framtíðarinnar.
Boba
Þeir sem fylgjast með hnefa-
leikaútsendingum á Sýn eru
flestir djúpt snortnir yfir lýs-
ingum þeirra félaga Ómars og
Bubba. Það er ekki hvað síst
orðsnilld hins sjálfskipaða
þjóðskálds, Bubba Morthens,
sem hreyfir við fólki enda dynja
gullkomin á áhorfendum ekki
síður en höggin á andliti kepp-
enda. Fyrir skemmstu átti um-
ræddur sjónvarpsmaður vart
orð til að lýsa einhverju snilld-
arhöggi sem small á kjamma
eins boxarans og mælti í mikl-
um æsingi: „Þetta var bomba,
þetta var sko bomba, ég segi B-
O-B-A, Bomba!“ í sömu út-
sendingu minnti Bubbi á
heimasíðu þáttarins sem hann
sagði vera á slóðinni:
www. box/syn. 15.