Skessuhorn - 18.01.2006, Blaðsíða 16

16
MIÐVIKUDAGUR 18. JANUAR 2006
^«U9unu,j
Hvernig viltu hafa mannlífið í
Borgarfirði? Þú getur sagt álit þitt
á því á opnu menningarþingi í
mánudagskvöldið 23. janúar í Val-
felli. Að þinginu stendur menning-
armálanefnd Borgarbyggðar en öll-
um íbúum Borgarfjarðar er boðið
að talca þátt og leggja sitt af mörk-
um.
Við ætlum að velta því fyrir okk-
ur hvort við séum á réttri leið í
menningarmálum. Hvað viljum
við sjá breytast, bama, eflast? Þurfa
opinberir aðilar að styðja betur við
eða hlúa að ákveðnum þáttum í
menningunni? Við þykjumst vita að
fólk er að gera ýmislegt sem vekja
mætti athygli á og hlúa að. Fólk er
að skapa ýmislegt með huga og
hönd, halda til haga ýmsu í menn-
ingunni sem hætta er á að tapist.
Sumir hafa áhuga á ýmsu sem ekki
er stundað í héraðinu. Getur það
verið jafnt til hugar, handa eða fóta.
Eiga opinberir aðilar að leggja
hönd á plóg til að skapa aðstöðu svo
hægt sé að sinna því?
Menning er ekki fárra útvaldra,
menning er allra. Þótt það geti vaf-
ist fyrir manni að skilgreina orðið,
er í stuttu máli hægt að segja að
menning sé allt það sem gerir okk-
ur mannleg, allt sem ræktar hinn
mannlega eiginleika.
Sterkasti mannlegi eiginleikinn
er tungumálið og því er það ekki
skrítið að á því sviði sé merkilegast
menningararfur landsins þar á
meðal okkar héraðs. Mannlegir
eiginleikar eru þó fjölbreytilegir og
engar tvær mannverur eru ná-
kvæmlega eins. Það skiptir máli að
hver og einn fái sem best tækifæri
til að þroska hæfileika sína, njóta
þeirra og gefa öðrum kost á að
njóta þeirra.
A síðustu áratugum hefur dregið
verulega úr félagslegri virkni fólks í
samfélaginu sem hlýtur að koma
fram í menningunni því við ræktum
m.a. hið mannlega í beinum sam-
skiptum við aðra. Sá sem einangrar
sig fer smátt og smátt að tapa
mannlegum eiginleikum sínum,

Hlutverk foreldraráða í
grunnskólum
- Eigaforeldrar að sinna eftirliti
Með samstarfi heimila og skóla
taka kennarar og foreldrar saman
höndum um uppeldi og mermtun.
Samstarfsgrundvöllurinn er sam-
starfið um barnið. Það að þessir
aðilar geti átt góð samskipti, veiti
gagnvirkar upplýsingar og sýni
hvor öðrum virðingu og traust er
mjög árangursrík uppeldisleið og
skapar góð námsskilyrði fyrir börn-
in. Samstarf heimila og skóla geng-
ur þó ekki alltaf snuðrulaust fyrir
sig og hefur verið í mótun hér á
landi s.l. 30 ár. Ymsar hindranir eru
í veginum og ein af þeim er ótti for-
eldra við að afskipti þeirra af mál-
efnum skólans geti bitnað á barninu
þeirra. Forsvarsmenn í foreldra-
samvinnu vita af þessum akkilesar-
hæl en hvetja foreldra til virkrar
þátttöku, aukins samstarfs við skól-
ann og að þeir temji sér jákvætt við-
horf til skólans. Með samvinnu og
aukinni reynslu hefur myndast á-
kveðið verklag sem flestir
skólastjórar hafa tileiknað sér og
sett hefur verið í lög (1995) með
tilkomu foreldraráða en í foreldra-
ráðum hafa foreldrar formlega leið
til að hafa áhrif á starf og stefnu-
mörkun skólans.
Foreldraráð eru skipuð 3 foreldr-
tun sem eiga börn í skólanum og
eru ekki starfsmenn skólans. For-
eldrum ber skylda til að kjósa full-
trúa í ráðið á sínum vettvangi en í
16. grein grunnskólalaga nr.
66/1995 segir: „Foreldraráð fjallar
um og gefur umsögn til skólans og
skólanefiidar um skólanámskrá og
aðrar áætlanir sem varða skólahald-
ið og fylgist með að áætlanir séu
kynntar foreldrum svo og með
framkvæmd þeirra." Skólastjórum
ber að starfa með foreldraráðum og
veita þeim upplýsingar um starfið í
skólanum. Eins og ffam kernur í
greinargerð með grunnskólalögum
eru foreldraráðin formlegur vett-
vangur til að koma sjónarmiðum
foreldra varðandi innihald og á-
herslur í skólastarfi og skipulagi
skólahalds á ffamfæri við skólann.
Þeim er ætlað að fylgjast með
skólanámskrá og öðrum áætlunum
um skólahaldið t.d. með markmið-
um og skipulagi náms og kennslu,
stundatöflu, skólareglum, öryggis-
málum, skólatíma, skóladagatali,
námsmati, mati á skólastarfi, end-
urmenntun kennara, félagslífi í
skólanum og öðru er varðar starf-
semi skólans. Foreldraráð þarf svo
að kynna öðrum foreldrum starf-
semi sína en yfirleitt flytur ráðið
ársskýrslu á aðalfundum foreldrafé-
laga. Foreldraráðið hlutast einnig
til um að áætlunum skólanámskrár
sé framfylgt. Einhverjir gætu hald-
ið að skólaskrifstofur hefðu það
verk með höndum en í lögunum er
það einnig skylda foreldra.
Samstarf eða eftirlit?
Við heyrum stundum vangavelt-
ur um það hvort foreldrar séu hæf-
ir til að koma með þessum hætti að
jafnvel tungumálinu því það þarf
hann ekki að nota í einverunni.
Við þurfum að spyrna við fótum í
þeirri þróun samfélagsins að menn-
ing sé fyrst og ffemst í höndum „at-
vinnumanna“ og að meirihluti fólks
sé neytendur í stað þess að koma
sinni eigin menningu á ffamfæri.
Sjónvarp, útvarp og aðrir fjölmiðlar
eiga sinn þátt í þeirri þróun. Það
getur verið afskaplega þægilegt að
halla sér aftur á bak í sófanum,
kveikja á sjónvarpinu og horfa á
kvikmynd eða íþróttakappleik í
beinni útsendingu. En það verður
enginn íþróttamaður af því að horfa
á íþróttir, það þroskar enginn tón-
listarhæfileika sína við að hlýða ein-
göngu á tónlist.
Asþór Ragnarsson.
skólastarfinu og hvort rétt sé að
foreldrar hafi „eftirlit" eins og
sumir vilja kalla það eða hvernig
þeir, eins og lögin segja, hlutist til
um að áætlunum skólans sé ffam-
fylgt. Einhverjir spyrja líka hvort
raunveruleg þörf sé á foreldraráð-
um í grunnskólum og hvort sveitar-
stjórn, skólanefnd, skólastjórar og
starfsfólk skóla geti ekki verið um-
sagnaraðilar um eigin áætlanir. Það
er þó hverfandi skoðun að skólayf-
irvöld séu einfær um það. Skóla-
starf og heimilislíf eru ekki tveir að-
skildir pólar. Við sem störfum í for-
eldrasamfélaginu og forvörnum
höfúm marg oft orðið vimi að því
hvernig samstarf heimila og skóla
og einmitt samvinna skólastjóra og
foreldraráða hefur skilað góðum
árangri og bætt skólastarf . Ekki
bara hvað varðar aðbúnað skólanna
heldur einnig innra starf. Það þyk-
ir eðlilegt í nútímasamfélagi að
þeim sem hagsmuna eiga að gæta sé
gert kleift og skylt að taka afstöðu
til mála sem þá varða og næst á eft-
ir nemendum era foreldrar stærsti
hópurinn sem skólinn þjónar.
Helga Margrét Gnðmundsdóttir
verkefnastjóri hjá Heimili og skóla -
landssamtökum foreldra
LATTU OKKUR
FÁÞAÐ
ÓÞVEGIÐ
ll
'LPig? VitiUuq~\
Efnalaugin Múlakot ehf
Borgarbraut 55
310 Borgarnesi
Sími 4371930

Mistök í grein: ijAnglýst eftir stefnu Akranes- kaupstaðar í öldrunarmálum “ Undirritaður greinarhöfundur í Skessuhorni frá 4.01.2006 vil koma á ffamfæri eftirfarandi leiðréttingu:
Ágústínusson og Braga Níelsson
sem eldhuga fyrir málefnum aldr-
aða á Akranesi. Það er eindregin
skoðun undirritaðs.
Mér láðist þó að geta þess að Jó-
hannes Ingibjartsson er einn af
þessum eldhugum og raunar miklu
fleiri einstaklingar eins og Sigríkur
heitinn Sigríksson sem m.a. tók
fyrsm skóflustungu að byggingu
Höfða.
Þá vil ég geta þess að ýmsar upp-
lýsingar sem ffam koma í tilvitn-
aðri grein era fengnar hjá Jóhann-
esi sem þekkir málefni Höfða hvað
best hér á Akranesi.
Ég bið Jóhannes velvirðingar á
þessum mistökum en tel mig eiga
þær málsbæmr að hann er yngri en
ég og þeir sem ég nefndi.
Baldur Ólafsson.

Fólk eldra en 30 ára
œtti að vera dáið!
Meðfylgjandi hugleiðing um Iífið
og forsjárhyggjuna barst okkur,
að vísu nafnlaus en í þessu tilfelli
er horft í gegnum fingur með það:
Sjúkket maður, ég er orðin 30 ára.
Fólk eldra en 30 ætti að vera dáið!
(Eða vorum við bara heppin?) Eg
var að spjalla um daginn við vin
minn um þá „gömlu góðu daga“ og
við komumst að því að fólk sem er
eldra en 30 ára ætti í raun að vera
dáið. Já, samkvæmt löggjöfum og
skriffinnum nútímans ætm þau okk-
ar sem vora börn á 5., 6., 7. og fyrri-
hluta 8. áratuga síðustu aldar ekki að
hafa lifað af.
Hvers vegna var þessi
niðurstaða okkar svona?
-Jú, bamarúmin okkar vora máluð
með blýmálningu.
-Það var engin barnalæsing á
lyfjaglösum, hurðum eða skápum og
þegar við hjóluðum notaði ekkert
okkar hjálm.
-Sem böm sámm við í bflum án ör-
yggisbelta og/eða púða.
-Að fá far á vörabflspalh var sérlega
gaman. Við borðuðum brauð með
smjöri, drukkum gos með sykri, en
fæst okkar lenm í offituvandamál-
tun, því við voram alltaf úti að leika,
við deildum gjaman gosflösku með
öðram og allir drakku úr sömu
flöskunni án þess að nokkur létist.
-Við vörðum löngum smndum í að
byggja kassabfl úr dóti og drash og
þutum á honum niður brekkuna,
bara til að uppgötva að við höfðum
gleymt bremsunum. Eftir nokkrar
veltur lærðum við að leysa vanda-
máhð.
-Við fóram að heiman snemma á
morgnanna til að leika okkur allan
daginn og komum afrnr heim í
kvöldmat. Enginn hafði möguleika
á því að ná í okkur yfir daginn.
-Engir farsímar. Ha, engir farsímar?
Ohugsandi! Sumir átm litlar tal-
stöðvar sem var flott að eiga!
-Við átmm ekki Playstation, Nin-
tento 64, X-box, enga tölvuleiki,
ekki fjölmargar rásir í sjónvarpinu,
ekki video, ekki gervihnattasjón-
varp, ekki heimabíó, farsíma, heim-
ilistölvu eða spjallrásir á Intemet-
inu.
-Við eignuðumst vini! Við fóram
bara út og fúndum þá.
-Við duttum í skurði, skáram okkur,
fótbromuðum, brutum tennur, en
enginn var kærður fyrir þessi óhöpp.
Þetta vora jú óhöpp. Það var ekki
hægt að kenna neinum um? Nema
okkur sjálfum. Manstu eftir óhappi?
-Við slógumst, urðum blá og marin
og lærðum að komast yfir það.
-Við lékum okkur í nýbyggingum,
fundum upp leiki með naglaspýtum
og drasli og átum maðka og reykt-
um njóla. Þrátt fyrir aðvaranir vora
það ekki mörg augu sem dutm út og
ekki lifðu maðkarnir inni í okkur til
eilífðar og margir gáfust upp á fyrsta
njólanum!
-Við hjóluðum eða gengum hvert til
annars, bönkuðum á dymar, geng-
um inn og lémm eins og heima hjá
okkur.
-Við lékum okkur úti eftir kvöld-
mat, fóram í fallin spýta, eina krónu,
eltingaleik eða feluleik, svo ekki sé
minnst á löggu og bófa. Svo þegar
aldurinn sagði til sín fóram við í
kossaleik og eignuðumst kærastu/-
kærasta.
-Það þtnfti engar félagsmiðstöðvar
eða neina til að stjóma okkur - Við
stjórnuðum okkur sjálf.
-Sumir nemendur voru ekki eins
glúmir og aðrir, þeir lenm í tossa-
bekk. Hræðilegt.... En þeir lifðu af.
-Engin vissi hvað Rídalín var og
engin braddi pillur sem bam.
-Það var farið í þrjúbíó á sunnudög-
um með popp með sér og kakó á
Lybbís-flösku, og Andrés Ond var á
dönsku, sem hefur hjálpað mörgum
námsmanninum í að fóta sig í norð-
urlandamálunum seinna meir.
-Við fórum í sunnudagsskóla eða
sóttum KFUM og K, sungum og
vorum í Skátunum og lærðum hnúta
og kurteisi.
-Ef það sprakk á hjólinu lagfærðum
við það í sameiningu og alveg sjálf.
-Morgunkornið okkar var m.a.
TRIX morgunkom, og við lifðum
af litarefnið í því...
Og afleiðingin er þessi:
Síðustu 50 ár hafa verið sprengja
nýsköpunar og nýrra hugmynda.
Við áttum frelsi, sigra, ósigra og
ábyrgð og við lærðum að takast á við
það allt saman. Við sem ólumst upp
áður en löggjafi og stjórnvöld settu
lög og reglur um líf okkar sem þeir
segja að sé okkur sjálfum fyrir bestu.
Þessi kynslóð hefur alið af sér fólk
sem er tilbúið að taka áhættu, góð
að leysa vandamál og bestu fjárfest-
ar nokkra sinni.
Við áttum bara gott líf,
er það ekki?