Morgunblaðið - 26.07.2019, Blaðsíða 12

Þ
eir sem þekkja til í Vest-
mannaeyjum segja að það
þurfi að leita langt aftur
til að finna dæmi um fólk
sem átti í vanda með að
finna vinnu. Fyrirtækin í bænum
hafa í gegnum tíðina verið vel rekin
og metnaðarfull og komist klakk-
laust í gegnum alls kyns áföll og
sveiflur.
Eyþór Harðarson, útgerðarstjóri
Ísfélags Vestmannaeyja, segir und-
anfarinn áratug hafa verið farsælan
og einkennst af mikilli uppbyggingu
sem nú er að mestu afstaðin – þó svo
að henni ljúki aldrei. „Munar mest
um að stóru frystihúsin hjá Ísfélag-
inu og Vinnslustöðinni hafa end-
urnýjað uppsjávarvinnslur sínar.
Einnig hefur Langa stóreflt sig í
fiskþurrkun og betri nýtingu alls
kyns fiskafganga og -tegunda.
Vinnslustöðin hefur á sama tíma
stigið stór skref í fullvinnslu og
pökkun loðnu- og síldarafurða, og
svo hafa fyrirtæki á svæðinu sam-
einast um framleiðslu á niðursoðinni
þorsklifur hjá Iðunni Seafoods, sem
er nýlegt fyrirtæki á sviði nið-
ursuðu,“ útskýrir hann. „Þá lauk
Hitaveita Suðurnesja nýverið við
smíði varmadælustöðvar sem gjör-
byltir orkunýtingu við húshitun í
bænum. Við þetta bætist að ferða-
þjónustan hefur verið í mikilli sókn,
sérstaklega yfir sumarmánuðina, og
fjöldi nýrra starfa orðið til í
tengslum við það.“
Vægi sjávarútvegs mun minnka
Sjávarútvegur hefur myndað uppi-
stöðuna í atvinnulífi svæðisins allt
frá því þar varð til fyrsti vísir að
byggð. Bæði er stutt að sækja á
gjöful fiskimið og Vestmannaeyjar
með einstaklega góða höfn frá nátt-
úrunnar hendi. Var Heimaey iðu-
lega fyrsti viðkomustaður skipa á
leið til Íslands og síðasta höfn á leið
aftur til Evrópu sem auðveldaði
bæði inn- og útflutning. Eyþór segir
að það megi núna reikna með því að
vægi sjávarútvegsfyrirtækjanna fari
smám saman minnkandi og er nú
þegar búin að eiga sér stað þróun í
þá átt að endurnýja skip og nútíma-
væða fiskvinnslufyrirtæki til að
auka sjálfvirkni og afköst, svo að
færri hendur þurfi til að veiða fisk-
inn og verka. „Störfum á ekki eftir
að fjölga í sjávarútvegi og eft-
irspurnin eftir ófaglærðu verkafólki
í greininni dregst sífellt saman á
meðan til verða ný störf sem krefj-
ast meiri sérþekkingar. Táningarnir
hlaupa ekki lengur undir bagga í
fiskvinnslufyrirtækjunum á álags-
tímum, heldur ganga í störf af allt
öðrum toga hjá nýjum veit-
ingastöðum bæjarins og eru dugleg-
ir að sækja sér menntun.“
Fjarvinna er framtíðin
Þróunin sem Eyþór lýsir felur í sér
erfiðar áskoranir fyrir bæjarfélag
eins og Vestmannaeyjar. Tími til-
tölulega einhæfs atvinnulífs með
nóg af störfum fyrir ófaglærða er
Atvinnulífið í Eyjum er að breytast
Ljósmyndir/Óskar Pétur Friðriksson
Eyþór Harðarson telur Vestmannaeyjar geta höfðað til þeirra sem þurfa bara tölvu
og síma til að vinna sína vinnu, óháð staðsetningu. Þróunin sé þegar hafin.
12 MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 26. JÚLÍ 2019
Þegar tekist hefur að leysa
ferjusiglingavanda Vestmanna-
eyja má vænta þess að ferða-
þjónustufyrirtækin í bænum efl-
ist enn frekar. Eyþór bendir á að
fjöldinn allur af erlendum ferða-
mönnum eigi leið um Suðurland
og séu þeir forvitnir um Eyjar
en mikli fyrir sér að sigla í þrjá
tíma frá Þorlákshöfn yfir vetr-
artímann. „Það skapast allt aðr-
ar forsendur í ferðaþjónustu
þegar tryggja má margar sigl-
ingar á dag árið um kring og að-
eins rúmlega 30 mínútna ferða-
tíma frá Landeyjahöfn.“
Veit Eyþór til þess að ferða-
skrifstofur vilji koma með fleiri
hópa til Eyja en treysti sér ekki
til að taka þá áhættu að selja í
ferðir yfir vetrartímann ef stutta
siglingaleiðin til Landeyjahafnar
skyldi vera lokuð? „Það þýðir að
ferðalangar fá ekki að bóka
ferðir hingað fyrr en eftir miðj-
an maí og fram í miðjan sept-
ember þótt vel væri hægt að
selja ferðir til Eyja allt árið með
bættum samgöngum og ferða-
þjónustan yrði þá að heilsársat-
vinnugrein í Eyjum. Vonandi ger-
ist það með komu nýs Herjólfs
og með þeim framkvæmdum
sem eiga sér stað nú í Land-
eyjahöfn.“
Ferðaþjónusta
verður heilsárs-
atvinnugrein
liðinn og munu næstu kynslóðir
koma inn á vinnumarkaðinn með
verðmætar gráður og þekkingu frá
öllum heimshornum og eru háð fjöl-
breyttu atvinnulífi til að geta fundið
störf við sitt hæfi. Eyþór segir að
tæknin muni koma með lausnina því
það verði æ algengara að vel mennt-
að fólk geti unnið óháð staðsetningu.
„Það þýðir að þau sem hafa sótt sér
góða menntun eiga þess kost að
flytja aftur heim til Eyja án þess að
það þurfi að bitna á starfsferli
þeirra og atvinnumöguleikum.“
Aftar í blaðinu má finna viðtal við
Tryggva Hjaltason, ungan sérfræð-
ing hjá CCP, sem gerir einmitt
þetta og segir Eyþór að það sé ekki
fjarlæg draumsýn að eyjaskeggjar
geti unnið fjarvinnu hjá fyrirtæki í
borginni eða úti í heimi en á sama
tíma notið þeirra miklu lífsgæða
sem Vestmannaeyjar bjóða upp á.
„Það væri líka mikill ávinningur í
þessu fólginn fyrir þau fyrirtæki
sem opna fyrir fjarvinnu sem mögu-
leika enda mun ódýrara að t.d. leigja
rými undir litla starfsstöð hér en í
hringiðunni á höfuðborgarsvæðinu,“
bætir Eyþór við og greinir frá að Ís-
félagið sé sjálft með fólk að störfum
víðar en í Vestmannaeyjum og jafn-
auðvelt að halda sambandi við það
samstarfsfólk yfir síma eða gegnum
tölvupóst og ef það sæti við skrif-
borð í næsta herbergi. „Stærstu
tækifæri atvinnulífs Vestmannaeyja
eru að nýta þá möguleika sem fjar-
vinna mun skapa og hampa bænum
sem góðum stað fyrir það fólk sem
þarf ekki annað en síma og tölvu til
að vinna vinnuna sína hvar sem er.“
Ætti ekki að vera erfitt að fá
marga til að nota fjarvinnu sem
stökkpall út í Eyjar og segir Eyþór
að svæðið hafi upp á ótalmargt að
bjóða. „Það mætti nefna góða
grunnskóla og frábært íþróttastarf í
öllum helstu greinum, en svo koma
margir fljótt auga á þau verðmæti
sem eru fólgin í því hve stutt er í
allt; verslun og þjónusta í göngufæri
og engin hætta á að sitja fastur í
umferð. Borið saman við taktinn á
lífinu í borginni er fólk hæglega að
spara sér eina eða tvær klukku-
stundir á dag sem má þá verja með
börnum og maka eða nýta til að
sinna áhugamálunum.“ ai@mbl.is
Uppsjávarvinnslan hefur verið efld
hjá Ísfélaginu. Hér er aflinn færður úr
kari yfir í fullkomnar vinnsluvélarnar.
Aukin sjálfvirkni og bætt
afköst þýða að störfum í
sjávarútvegi mun ekki
fjölga og atvinnutæki-
færi fyrir ófaglærða
verða sjaldgæfari. Eyþór
hjá Ísfélaginu telur að
fjarvinna muni skapa
áhugaverða möguleika
og hlutur ferðaþjónustu
komi til með að stækka.