Morgunblaðið - 16.08.2019, Qupperneq 11

FRÉTTIR 11Innlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 16. ÁGÚST 2019
Smiðjuvegi 9 · 200 Kópavogi
Sími 535 4300 · axis.is
Vandaðar íslenskar innréttingar
var þá stödd hér við loftrýmisgæslu.
Flugumferð um Keflavík-
urflugvöll hefur aukist umtalsvert
undanfarin ár sem kunnugt er, en
helstu álagstímarnir eru snemma á
morgnana og í eftirmiðdaginn. „Yf-
irleitt gengur þetta upp þannig við
getum forðast þá „glugga“ þegar al-
þjóðleg flugumferð er mikil,“ segir
Collins, en Bandaríkjamennirnir
hafa stillt flugtök sín þannig af, að
umferð um flugvöllinn truflist sem
minnst. „Þegar tafir hafa orðið hjá
okkur og við nálgumst þessa glugga,
þá hafa flugumferðaryfirvöld verið
mjög hjálpleg við að hjálpa okkur að
komast á loft,“ segir Collins.
Eitt höfuðatriða verkefnisins er að
landsmenn verði fyrir sem minnstu
ónæði vegna loftrýmisgæslunnar, að
sögn Collins. Því snúi aðalflugbraut
flugsveitarinnar þannig að aldrei sé
tekið á loft yfir þéttbýlið á Suður-
nesjum. „Við erum meðvituð um að
hávaðinn er vandamál. Þrýstikraft-
urinn er um 30 þúsund pund, þannig
það myndast talsverður hávaði,“
segir Collins. Þá notast Bandaríkja-
menn við aðferðir sem þróaðar voru
af Norðmönnum til þess að minnka
hávaða við flugtök. „Leiðin sem við
notum í klifri er sú hljóðlátasta sem
til er,“ segir hann.
Þurfa að geta flogið langt
Orrustuþota númer 402 stóð ein í
miðju skýlinu þegar Moggamenn
mættu þangað, en fljótlega bar flug-
manninn að sem hóf að undirbúa
hana fyrir flugtak. Ber sá kallmerkið
„Notch“.
„Í dag mun hann taka á loft með
vængmanni og æfa samhæfingu við
stjórnstöðina,“ segir Collins, en þot-
ur flugsveitarinnar taka á loft á
hverjum degi. „Það er með þotur
eins og marga aðra hluti, það þarf að
nota þær,“ segir Collins sem sjálfur
er flugmaður og flaug sömu þotu,
númer 402, yfir Íslandi ekki fyrir alls
löngu. Næstráðandi hans, Aber-
nathy, er aftur á móti ekki flug-
maður. „Ég fæ ekki að fljúga svona
þotum, en ég naut þeirra forréttinda
heima fyrir að fá að sitja í einni
tveggja sæta F-16. Í flughernum er
reynt að koma sem flestum, flug-
virkjum og öðrum á jörðu niðri, í aft-
ursætið til að upplifa hvernig flug-
ferðin er,“ segir Abernathy, en þetta
er um leið eins konar umbun fyrir vel
unnin störf að þeirra sögn.
Sveitin tekur tveggja sæta þotur
að jafnaði með í verkefni sín, en þó
ekki til Íslands. Hönnun þeirra gerir
að verkum að hluti eldsneytistanks-
ins þarf að víkja fyrir aftursætinu og
því henta slíkar þotur illa hér við
land enda getur oft þurft að fljúga
langar vegalengdir frá Keflavík.
Megi líkja við Formúlu 1
„Í hvert skipti sem flugmennirnir
fara upp í þotuna gera þeir það
sama, ganga kringum hana og
snerta, yfirfara ákveðna mikilvæga
þætti. Yfirleitt er þetta fljótgert,“
segir Abernathy, en fleiri koma að
undirbúningi fyrir flugtak. Fljótlega
bar að flugvirkja og aðra sem hófu að
huga að vélinni. Collins segir þá hafa
unnið þrekvirki hér á Íslandi. „Þot-
urnar eru í stöðugri notkun og flug-
virkjarnir halda þeim betur við en ég
hef nokkurn tímann séð í flug-
hernum,“ segir hann. Þeir félagar
lýsa því að hlutfall flota flughersins
sem sé reiðubúinn hverju sinni, sé
84%.
„Hér erum við í 100% og það er til-
komumikið í ljósi þess að lágmarks-
hlutfall flughersins er 80%,“ segir
hann. „Það er mikil vinna að halda
nokkuð eldri þotum í góðu ásigkomu-
lagi og að halda þotum frá tíunda
áratugnum í 100% standi er ótrúlega
erfitt. Flugvirkjarnir eru fagmenn
og sinna sínu starfi vel. Þess vegna
er hlutfallið 100%,“ segir Collins.
„Hér vinna allir að því, alla daga
og allar nætur, að allt sé tilbúið.
Þetta er aðeins stutt skoðun, til ör-
yggis,“ segir Abernathy, en verka-
skiptingin er skýr og klár. Þeir segja
að ef meira lægi við en æfing væri þó
tilkomumeira að fylgjast með. „Nú
er undirbúningurinn brotinn niður í
fasa, en ef meira lægi við þá myndu
allir sinna sínu í einu,“ segir Aber-
nathy. Collins bætir því við að í sam-
hengi fluggeirans megi þá líkja hrað-
anum við þjónustustopp í Formúlu 1.
„Síðan við komum hingað höfum
við verið tilbúin 24 tíma á sólarhring,
alla daga vikunnar, bæði flug-
virkjar, flugmenn og aðrir, tilbúin
að bregðast við með sekúndna fyr-
irvara,“ segir Abernathy, en við-
bragðstíminn mun vera sá sami að
degi og að næturlagi. „Jafnvel þó við
höfum þotur í lofti, þá höfum við líka
fleiri til taks, tilbúnar á jörðu niðri
ef þörf er á. Við viljum vera tveimur
skrefum á undan,“ segir Abernathy.
Suðurströndin í uppáhaldi
Collins segir Ísland hafa heillað
flugmenn flugsveitarinnar og að
mikil spurn hafi verið eftir því í
hópnum öllum að koma hingað.
„Hvað loftrýmisgæsluna varðar, þá
er eiginlega ekki hægt að biðja um
betri stað. Hér er náttúrufegurðin
alltumlykjandi. Ég hef aldrei flogið
yfir neitt þessu líkt,“ segir hann.
„Þegar manni gefst tækifæri til að
fljúga yfir eitthvað jafn fallegt og
Ísland og æfingin er ekki umfangs-
mikil, þá er freistandi að skoða með
eigin augum hve fallegt Ísland er,“
segir hann.
Spurður hvort eitthvert svæði sé í
uppáhaldi hjá flugmönnunum segir
hann eftirlætis leið þeirra liggja um
Suðurströndina frá Reynisfjöru.
„Þar sérðu jökla, fjöll og fossa.
Þetta er gullfallegt,“ segir Collins.
„Við erum samt sem draugar þarna
og fljúgum ekki nærri ströndinni,
þannig að fólk sér okkur ekki. En
þetta er uppáhalds leiðin okkar, alla
leiðina meðfram ströndinni og áleið-
is til Keflavíkur,“ segir hann. „Hún
er fullkomin.“
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Flugtak Það var sjónarspil þegar orrustuþoturnar hófu sig til flugs, slíkar voru drunurnar og krafturinn. Tillitssemi er þó einna efst í huga flugsveitarinnar.