Gistiskýrslur - 01.08.2000, Blaðsíða 17
Gistiskýrslur 1999
15
á milli ára utan höfuðborgarsvæðisins var því gerólík því
sem hún var innan þess. A höfuðborgarsvæðinu fjölgaði
gistinóttum aðallega utan hins hefðbundna ferðamannatíma-
bils en fjölgun gistinátta á landsbyggðinni gerðist hins vegar
einkum á ferðamannatímabilinu sjálfu.
Þegar allt tímabilið frá 1996 til 1999 er skoðað fyrir hótel
og gistiheimili utan höfuðborgarsvæðisins er myndin ekki eins
einhlít. Á árunum 1996-1999 fjölgaði gistinóttunum, á
hótelum og gistiheimilum, um 27,8% utan höfuðborgar-
svæðisins, samanborið við 36% á höfuðborgarsvæðinu.
Aukningin á þessu tímabili er ekki eins augljóslega bundin
við mitt árið og breytingin sem varð á milli áranna 1998 og
1999, þó svo að janúar, febrúar og nóvember séu með áberandi
minnsta aukningu. Desember er t.d. með mestu aukninguna á
þessu tímabili, eða 49,6%. Hlutfall útlendinga af þeim sem
gista á hótelum og gistiheimilum er töluvert minna utan
höfuðborgarsvæðisins en innan þess og minnkaði enn á milli
ára, fór úr 58,4% árið 1998 í 57,9% árið 1999. Lækkun varð
á þessu hlutfalli á milli ára í 8 af 12 mánuðum ársins og
áberandi mest í apríl, þar sem hlutfallið fór úr 27,4% í 16,4%.
Yfir allt tímabilið 1996 til 1999 jókst hlutfall útlendinga utan
höfuðborgarsvæðisins aðeins, fór úr 57,1% í 57,9%.
Þegar þessar tölur, ásamt myndum 4, 5, og 6, eru skoðaðar
sést að dreifing gistinátta á hótelum og gistiheimilum er allt
öðruvísi fyrir höfuðborgarsvæðið en utan þess. Dreifingin er
mun jafnari yfir árið á höfuðborgarsvæðinu og þar er hlutfall
útlendinga mun hærra. Utan höfuðborgarsvæðisins eykst fjöldi
gistinátta umtalsvert yfir sumarmánuðina júní, júlí og ágúst
og það er einungis í þessum þremur mánuðum sem Ijöldi
gistinátta á hótelum og gistiheimilum er meiri utan höfuð-
borgarsvæðisins en innan þess. Árið 1996 voru 70,4% allra
gistinátta á hótelum og gistiheimilum utan höfuðborgar-
svæðisins í júní, júlí og ágúst en 69,5% árið 1999. Á höfuð-
borgarsvæðinu var sama hlutfall hins vegar 40,8% árið 1996
en 38,7% 1999. Þróunin milli áranna 1998 og 1999 eykur
enn frekar þennan mun milli landsvæðanna, því þó að
aukningin hafi verið svipuð fyrir allt árið bæði á höfuðborgar-
svæðinu og utan þess, er dreifingin yfir mánuðina gerólík.
Þegar landsvæði eru skoðuð árin 1998-1999, sést að
gistinóttum á hótelum og gistiheimilum fjölgaði hlutfallslega
mest á Vestfjörðum (12,5%), Austurlandi (10,9%) og
Norðurlandi vestra (10,3%) (sbr. Yfirlit 6). Þegar tímabilið
1996 til 1999 er skoðað kemur í ljós að á tímabilinu hefur
gistinóttum á hótelum og gistiheimilum fjölgað mest á
höfuðborgarsvæðinu ( 36%) og á Austurlandi (34,5%) en
minnst á Norðurlandi eystra (25,9%) og Norðurlandi vestra
(26,9%). Stærstur hluti gistinátta á hótelum og gistiheimilum
var á höfuðborgarsvæðinu eða 52,5% árið 1996 og 54% árið
1999. Norðurland eystra og Suðurland komu næst með 12-
13% hlutdeild á árunum 1996 og 1999. Hlutfall gistinátta
útlendinga á hótelum og gistiheimilum fór úr 81,9% á
Suðurnesjum árið 1996 í 67% árið 1999. Litlar breytingar
urðu á öðrum landsvæðum.
Nýting gistirýmis versnaði nánast undantekningarlaust í
öllum mánuðum frá árinu 1985 og fram til ársins 1995 (sjá
yfirlit 7 og 8). Ástæða þess er sú að á sama tíma og
gistinóttum fjölgaði mikið hafði gistirými stóraukist. Árið
1994 er eins og botninum hafi verið náð, mánuðina janúar-
mars og október-desember árið 1995 var nýting gistirýmis
betri en árið áður. Árið 1999 var nýting gistirýmis einnig
betri flesta mánuði ársins samanborið við árið 1995. Mynd
7 sýnir nýtingu herbergja árin 1998 og 1999 en þar sést að
nýting herbergja í hverjum mánuði fyrir sig árið 1999 er
ýmist betri eða verri en árið áður. Yfir árið 1999 í heild var
nýting herbergja 46,4% (sjá töflu 5) samanborið við 45,2%
árið áður, en nýting á rúmum á sama tímabili var 36,4%
samanborið við 35,8% árið áður. Nýting rúma og herbergja
á hótelum og gistiheimilum batnaði því á milli áranna 1998
og 1999.
Orlofsliúsabyggðir eru gististaðir þar sem í boði er gisting
í sumarhúsum, húsin á staðnum eru a.m.k. þrjú og þau leigð
út gegn gjaldi og í hagnaðarskyni. Sumarhús félagasamtaka
tilheyra ekki þessum hópi. Framan af voru orlofshúsa-
byggðir flokkaðar sem heima- eða bændagististaðir en frá
og með 1996 var farið að flokka þær sérstaklega. Ekki er
auðvelt fyrir gististaðaeigendur að fylgjast nákvæmlega með
fjölda gesta í sumarhúsunum. Oftast er hægt að fylgjast með
fjölda gesta þegar útlendingar eiga í hlut en það er verra
með Islendinga. Umsjónarmönnum hefur því verið bent á
að þegar tala gesta er mjög á reiki þá sé tekið mið af skráðu
gistirými hússins. Gistinætur í húsi með gistirými fyrir fjóra
í eina nótt eru því fjórar.
Orlofshúsabyggðir voru 30 talsins árið 1999 og hafði þeim
9. yfirlit. Gistirými í orlofshúsabyggðum', á farfuglaheimilum, svefnpoka- og heimagististöðum
1997-1999
Summary 9. Available accommodation in holiday centres youth hostels, sleeping-bag and private-home accommodation 1997-1999
Fjöldi gististaða Number of establisments Fjöldi rúma Number of bed-places
1997 1998 | 1999 1997 1998 1999
Alls Total 277 258 288
Orlofshúsabyggðir Holiday centres 22 28 30 645 822 910
Farfuglaheimili Youth hostels 28 28 30 912 817 831
Svefnpokagististaðir Sleeping-bag accommodation 75 66 75
Heimagististaðir Private home accommodation 152 136 153 1.436 1.307 1.454
Með orlofshúsabyggð er átt við sumar- og smáhýsahverfi með a.m.k. þremur húsum sem eru leigð út gegn gjaldi. Orlofshús stéttar- og starfsmannafélaga eru
ekki meðtalin. Holiday centers refers to clusters ofat least three summer houses or cabins (for hire). Holiday centers owned by trade- or company unions
are not included.