Morgunblaðið - 24.10.2019, Blaðsíða 82

A
rkitektastofan Hornsteinar starfar í
hörðu samkeppnisumhverfi, að sögn
framkvæmdastjórans Ögmundar
Skarphéðinssonar arkitekts. „Það
má á stundum líkja starfsumhverfi okkar við
lögmál frumskógarins fremur en heilbrigðan
markað,“ segir Ögmundur.
Fyrirtækið hefur haldið vel á spöðunum í
rekstrinum í gegnum árin, enda er það í hópi
framúrskarandi fyrirtækja á lista Creditinfo í
ár. „Já, sígandi lukka er best. Það eru 25 ár síð-
an stofan hóf störf í því formi sem hún er í í
dag, en ég kom heim árið 1993 eftir sex ára dvöl
í Bretlandi og stofnaði teiknistofu sem síðan
varð að Hornsteinum.“
Ögmundur segir að starfsumhverfi stof-
unnar sé mótað bæði af opinberum aðilum og
einkaaðilum, og það sé alltaf áskorun að reka
fyrirtæki í hörðu samkeppnisumhverfi. „Öll
stærstu verkefni okkar hjá Hornsteinum eru
komin til í gegnum hönnunarsamkeppnir.
Þetta eru ýmist opnar eða lokaðar samkeppnir,
og við höfum tekið þátt í fjölda þeirra í gegnum
tíðina en einnig hefðbundnum útboðum. Oft
hefur okkur vegnað prýðilega, og við höfum
náð ákveðnum tökum á að halda sjó í svona um-
hverfi.“
Fjárfesting í arkitektúr skynsamleg
Auk þess að ná að reka stofuna réttu megin
við núllið þurfa þeir sem starfa í bransanum, að
sögn Ögmundar, að vera duglegir að leiða fólki
fyrir sjónir að fjárfesting í arkitektúr sé góð og
skynsamleg. „Maður þarf að láta fólk skynja að
þetta snýst ekki bara um útlit og yfirbragð
bygginga heldur um fólk og líðan þess, og
hvernig við auðgum þetta mannlega umhverfi.“
Hvernig hefur gengið að koma fólki í skilning
um þetta?
„Það má segja að hönnunarbransanum hafi
tekist að ná ákveðnum árangri í þessum efnum.
Hönnunargreinum hefur almennt séð vaxið ás-
megin, og þær styrkja hver aðra. Hönnun er
orðin miklu sýnilegri og stærri hluti en áður
var, og umræðan er miklu meiri en þegar við
hófum leik á þessum markaði. En þessu verk-
efni lýkur aldrei, og við verðum að halda vöku
okkar.“
En hvað með það sem snýr að helstu straum-
um og stefnum í faginu?
„Sem betur fer koma sífellt nýjar kynslóðir í
fagið, og við höfum verið einstaklega heppin
með teymi okkar hér hjá Hornsteinum í gegn-
um árin. Þótt starfsmannavelta sé lítil hafa nýj-
ar kynslóðir sýnt því áhuga og raunar sótt fast
að slást í hópinn. Það skiptir gríðarlegu máli.“
Spurður hvort aðsókn í nám í arkitektúr sé
góð segir Ögmundur að það gangi í bylgjum.
„Aðaláskorunin er að fá þá sem leggja út í þetta
fag, sem er erfitt og strangt, til að skila sér
heim og út á starfsvettvanginn. Mörgum finnst
kannski spennandi að verða arkitekt, en eftir
að hafa gengið í gegnum hreinsunareldinn helt-
ast of margir úr lestinni.“
Meiri tími í hönnunina
Hornsteinar hafa nýtt sér til fullnustu þau
tækifæri sem innreið tölvutækninnar leiddi af
sér, og hafa viðskiptavinir notið góðs af því, að
sögn Ögmundar. „Þegar menn fóru í tölvu-
studda hönnun fyrir ríflega 20 árum fengum
við miklu meiri tíma til að sinna sjálfri hönnun-
inni. Áður fór kannski 25% tímans í hönnunina
og 75% í að koma þeirri hönnun frá sér, en
möguleikar sköpuðust á að snúa þessu hlutfalli
við með tilkomu tækninnar.“
Hjá Hornsteinum starfa í dag 16 starfsmenn
með ólíkan menntabakgrunn. Bæði er þar fólk
við störf sem lært hefur hér á landi og erlendis.
„Þetta er góð blanda, og vinnustaðurinn er
skemmtilegri fyrir vikið. Svo höfum við þá sér-
stöðu að landslagsarkitektar og arkitektar
vinna saman, og við höfum tilhneigingu til að
líta á okkur sem eina heild. Það er ekki nóg að
byggja bara húsið eða önnur mannvirki, heldur
þarf að sjá hvernig það prjónast við umhverf-
ið.“
Verkefni stofunnar hafa alla tíð verið mjög
fjölbreytt og snúa ekki einvörðungu að nýjum
mannvirkjum. Aðspurður segir Ögmundur að
endurgerð 20. aldar bygginga sé sérstakt
áhugamál hjá stofunni. Meðal annars hafi stof-
an komið að endurgerð gamla Safnahússins á
Hverfisgötu á sínum tíma. „Svo vorum við leið-
andi í stærsta húsverndunarverkefni sem ráð-
ist hefur verið í á Íslandi þegar mannvirki
Sogsstöðva voru endurnýjuð kringum síðustu
aldamót.“
En er eitthvert verkefni Hornsteina í uppá-
haldi hjá Ögmundi?
„Já og nei. Það er hins vegar alltaf gaman
þegar verkefni skipta virkilega sköpum. Ég hef
oft sagt að ég sé afskaplega sáttur við hvernig
okkur tókst til við hönnun Háskólatorgsins, en
það var samkeppnisverkefni sem við tókum
þátt í í samvinnu við góða kollega okkar. Nú er
komin mjög góð reynsla á það. Margir spáðu
ekki vel fyrir því í upphafi en nú spyrja menn
sig að því hvernig í ósköpunum hafi verið hægt
að reka skólann án þessarar byggingar. Þetta
verkefni færir manni stöðugt ánægju, enda hef-
ur því verið afar vel tekið.“
Flóknasta verkefni samtímans
Hornsteinar takast nú á við eitt flóknasta
hönnunarverkefni sem ráðist hefur verið í á Ís-
landi, að sögn Ögmundar, hönnun nýs Land-
spítala. „Það er mikil áskorun og tekur mikið af
athygli okkar. Við erum þar hluti af Corpus-
hönnunarteyminu, þar sem bæði innlendir og
erlendir arkitektar og verkfræðingar koma
saman. Þetta er feykilega krefjandi en líka
bæði spennandi og skemmtilegt. Það er mikil
áskorun að gera svona stóra byggingu og reyna
að fella hana inn í nærumhverfi sitt þannig að
hún verði góður granni. En umfram allt þarf
hún að vera góður vinnustaður og skjól fyrir þá
sem þangað leita, eins konar græðandi um-
hverfi“.
Auðga mannlegt umhverfi
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
194. sæti
HORNSTEINAR
ARKITEKTAR
Meðalstórt 36. sæti
Ögmundur
Skarphéðinsson
Ögmundur Skarphéðinsson
segir að Hornsteinar reki sögu
sína aftur til ársins 1993.
Morgunblaðið/Ómar
Ögmundur segir að
Háskólatorg hafi sann-
að gildi sitt og að
margir velti vöngum
yfir því hvernig Háskól-
inn gat starfað áður en
það kom til skjalanna.
82 MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 23. OKTÓBER 2019 VIÐSKIPTAMOGGINN FRAMÚRSKARANDI FYRIRTÆKI