Hugur og hönd


Hugur og hönd - 01.06.1966, Blaðsíða 6

Hugur og hönd - 01.06.1966, Blaðsíða 6
upp úr veturnóttum og karlmennirnir lögúu þeim lið, eftir því sem þeir höfðu tíma til, og þá aðallega við að kemta og vefa, en þeir voru oft snilldar vefarar, og ég held að flestir karlmenn hafi kunna'u að prjóna. — Einhvern tíma heyrði ég þig minnast á ,,smáband“, hvað var það? — Það voru handprjónaðir sokkar og sjóvettlingar, sem voru unnir fyrri- hluta vetrar og alltaf úr grófari ull. Heima hjá mér var farið með þetta prjcnles kaupstaðinn skömmu fyrir jól og fenginn jólavarningur í staðinn. — Smábandið hefur þá verið ykkar gjaldmiðill? — Já, og við börnin nutum góðs af smábandinu og fengum að kaupa kertapakka með snúnum kertum fyrir sokkaparið, sem við prjónuðum. — Hvernig var svo vinnunni hagað seinni hluta vetrar? — Þá var farið að spinna þráð í vefnað og síðan var ofinn allur fatn- aður. Seinni árin var svo farið að nota vefjargarn í rúmfatnað, milli- skyrtur og handklæði. Nú og svo voru prjónaðir betri sokkar, vettlingar, sjöl og hyrnur og allt úr valinni ull. — Var fólkið, sem gekk í þessum alislenzku ullarfötu.m ánægt með slík- an fatnað? — Já, bæði þekkti það ekki annað og svo var slík alúð og sál lögð í ull- arvinnuna, frá því að ullarlagðurinn var valinn og þar til voðin var full unnin, að undursamlegt var, bæði hvað dúkarnir voru fínir og fjölbreytt- ir í litbrigðum sínum, þótt eingöngu væru notaðir sauðalitirnir. — Og sama hefur gilt um prjóna- skapinn? — Það er óhætt að segja það. Mér er alltaf minnisstætt þegar ég fór fyrst í skóla í kaupstað, hvað hús- móðir mín varð glöð er ég færði henni dúnlétta ullarvisk — og hús- bóndanum þelvettlinga og sokka. Það voru gjafir, sem voru mikils metnar. — En Sigrún, nú þegar vélarnar hafa að mestu tekið við þessum störf- um, sem þú hefur verið að segja frá. Hvar á vegi er þá heimilisiðnað- urinn staddur í dag? — Ég verð að segja það, að þrátt fyrir þær stórfelldu breytingar, sem orðið hafa á íslandi á seinustu ára- tugum, þá hefur heimilisiðnaðurinn haldið velli að vissu marki í ýmsum landshlutum, og á síðustu árum hef- ur áhuginn orðið almennari í kaup- stöðunum á að viðhalda þjóðlegum verðmætum og samrýma heimilisiðn- að nútíma aðstæðum. — Hvernig gengur þér svo að fá fallega og þjóðlega muni í verzlunina? — Hvað snertir ullarvörur prjón- Samkeppni HÍ 1964-65 í marz 1964 boðaði Heimilisiðnaðar- félag íslands og sölufyrirtæki þess, íslenzkur Heimilisiðnaður, til sam- keppni u.m bezt gerða íslenzka muni, ætlaða ferðamönnum, en þó einkum hagnýta og listræna muni til sölu og notkunar innanlands. Heitið var verð- launum: 1. verðlaun 15 þúsund krónur. 2. verðlaun 10 þúsund krónur. 3. verðlaun 5 þúsund krónur. Einnig var heitið sérstökum verð- launum fyrir snjallar hugmyndir, aðar eða ofnar, þá fáum við þær alltaf nokkuð. En á síðustu árum hef- ur eftirspurn eftir þeim bæði utan lands og innan verið svo mikil að við höfum ekki getað annað henni. — Og hérna eru svo útskornir kassar, prjónastokkar o. fl., er eins mikið um slíka vinnu? — Nei, hlutur karlmannanna hefur verið miklu minni á seinni árum, hvað snertir heimilisiðnað, og við, sem höf- um starfað að þessu á undanförnum árum, höfum alltaf fundið betur og betur, hve mikil þörf er á leiðbeining- um fyrir fólkið, sem getur og vill vinna að heimilisiðnaði í tómstund- um sínum. — Leiðbeiningum, hvernig er hægt að koma þeim við? — Æskilegast væri að við hefðum fastráðinn leiðbeinanda, sem ferðað- ist um landið, en enn sem komið er höfum við ekki bolmagn til þess. En nú setjum við allt okkar traust á þetta nýja blað og vonum að það verði einhver hjáip og hvatning til sköpunar á verðmætum í þess orðs fyllstu merkingu. — Áður en við ljúkum þessu sam- tali, Sigrún, þá iangar mig aðeins að minnast á merkið ykkar. Ég sé að það er á flestum vörunum, sem hér eru til sölu. — Við setjum merkið okkar á þær vörur, sem við teljum fallegar og vel unnar, og er það okkar trygging fyrir gæðavöru. Og að lokum langar mig að bera þessa ósk fram til landsmanna allra: Leggjum rækt við heimilisiðnaðinn, hjálpumst að til að láta huga og hönd vinna saman, landi og þjóð til bless- unar. G. H. Kría Ágústu. teikningar eða framkvæmanlegar á- bendingar um framleiðslu góðra gripa, þótt höfundur tillagna hefði ekki að- stöðu til eða möguleika á að sýna munina fullgerða. Til nánari skýringa óskuðu sam- keppnisboðendur fyrst og fremst eftir smíðavinnu alls konar, eins og hlutum unnum úr tré, horni, beini eða málmi. Bent var á að æskilegt væri að kepp- endur byggðu hugmyndir sínar að ein- hverju leyti um gerð og form á þjóð- legum fyrirmyndum, eins og þær finnast í Þjóðminjasafni eða byggða- söfnum víða um land. Þátttakendur áttu að vera búnir að senda samkeppnismuni sína fyrir febrúarlok 1965. Margir haglega gerð- ir munir bárust til samkeppninnar víðs vegar af á landinu, og í Dymbil- viku 1965 var tilkynnt um verðlauna- veitingar og jafnframt opnuð sýning á samkeppnismunum í Bogasal Þjóð- minjasafnsins. Sýningin stóð í 10 daga og var vel sótt. í sýningarlok voru svo verðlaun afhent og úrval af sýn- ingarmunum var síðan sent á nor- rænu heimilisiðnaðarsýninguna, sem 4 HUGUR OG HÖND

x

Hugur og hönd

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Hugur og hönd
https://timarit.is/publication/1414

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.