Hugur og hönd - 01.06.1966, Blaðsíða 25
Frá Heimilisiðnaðarsambandi
norðurlanda
Hinn 26. og 27. ágúst síðastliðinn bauð Sænska heimilis-
iðnaðarsambandið formönnum og fulltrúum frá Heimilis-
iðnaðarfélögum hinna norðurlandanna til fundar í vef-
skóía sambandsins á Sáterglántan í Dölunum.
Fundurinn var aðallega haldinn til undirbúnings undir
næsta heimilisiðnaðarþing og til að sýna fulltrúunum frá
hinum Norðurlöndunum þennan gamla herragarð, sem
heimilisiðnaðarsambandið festi kaup á fyrir allmörgum
árum, til þess að reka þar vefskóla og samastað fyrir
heimilisiðnaðarfólk, bæði í sumarfríum og undir öðrum
kringumstæðum. Á fundinn komu fulltrúar frá hinum
ýmsu samböndum með frásagnir og skýrslur um það
helzta, sem var að gerast hjá þeim. Mest var rætt um
undirbúning næsta heimilisiðnaðarþings, sem halda á í
Danmörku sumarið 1968. Þessi þing eru haldin til skiptis
á Norðurlöndunum á þriggja ára fresti. í Reykjavík var
þingið haldið sumarið 1962. Sýningar eru alltaf haldnar í
sambandi við þessi þing, og er þá ákveðið, einu til tveimur
árum áður, hvað sýna skuli. í þetta sinn varð fyrir valinu
karlmannavinna, sem skildi sýnd á næsta þingi, og þá
helzt járnsmíði eða stórir og smáir munir úr smíðajárni.
Hvernig sem okkur hér tekst að safna munum til sýning-
ar úr eintómu járni. Við erum að mörgu leyti svo mikið
verr sett en hinar Norðurlandaþjóðirnar hvað efnivið
snertir, bæði með tré og járn.
Danir ákváðu þingstað Sönderborg á Suður-Jótlandi, og
þingtíma 1.—3. ágúst 1968.
Arnheiður Jónsdóttir.
Skraut úr fiskbeinum,
Ágústa Snæland.
röð, eru þeir lagðir í kross milli stólanna, þ. e. í skil. Þegar
búið er að rekja, er rétt að binda tryggilega um skilið,
inn í lykkjurnar sitt hvoru megin við krossinn. Þá eru
gerð eins konar höföld fyrir annan helming þráðanna,
öðru hvoru megin við krossinn, hér vinstra megin, sjá
mynd A. í höföldin má nota netagarn, einn spotta í öll.
Spottinn er lagður inn í skilið og síðan dreginn upp á milli
þráðanna, þannig, að einn þráður komi í hvert hafald,
en þau mega vera um 12—15 cm löng. Síðan eru hafalda-
lykkjurnar allar bundnar saman í stóran hnút og þess
gætt um leið, að þær séu jafn langar. Auðvelt er að fá
lykkjurnar jafnar, ef spottanum er vafið utan um litla
bók um leið og höföldin eru búin til. Bezt er að gera
höföldin á meðan uppistaðan er enn á stólunum eða
rakgrindinni. Umbindingin, sem er sömu megin og höf-
öldin, er nú tekin. Hinum megin er hún látin halda sér,
en færð síðar niður að fætinum, mynd B.
Nú má fara að vefa. ívafið er oftast í sama lit og
jaðarsþræðirnir. Það er undið í smáhönk eða haft á spólu.
Uppistaðan er strengd þannig, að fæti er smeygt inn í skil-
ið hægra megin við krossinn, í hinn endann er haldið með
vinstri hendi. Ef uppistaðan er lengri en svo, að hægt sé
að stíga í sjálfa lykkjuna, þarf að flétta upp endann, mynd
B. Annað skilið er svo myndað með því að taka í höföldin,
mynd A, hitt með því að fara með höndina inn í skilið
við fótinn og færa það fram fyrir höföldin, mynd B.
Nauðsynlegt er að ívafið komi hornrétt á uppistöðuna.
Það má slá vefinn með fingrunum, en enn þá betra er að
nota eitthvert áhald með beina, þunna brún, s. s. tréhníf
eða annað, sem ekki skaðar þræðina. Lykkjur myndast
við jaðrana, ef ekki er haldið nógu þétt við ívafið.
Óráðlegt er að fótvefja bönd, sem eru breiðari en 1.5—2
cm. Byrjendur ættu ekki að hafa fleiri þræði en 14—16 við
fyrstu tilraun. Það er ekki vandalaust að vefa allt bandið
jafnbreitt, en það kemur með æfingunni.
Gömlu rósalepparnir voru stundum það, sem kallað var
slyngdir. Þá munu þeir oftast hafa verið prjónaðir báðir
í einu á fjóra prjóna og klipptir sundur. Undir þá var svo
þrætt þétt ullarefni, síðan voru þeir bryddaðir eða slyngd-
ir með fótofnu bandi þannig, að ívafið var dregið í nál og
saumað í gegnum brúnina á leppnum eftir hvert fyrirdrag.
ívafið kom þannig alltaf frá sömu hlið inn í skilið. í
þessum böndum voru venjulega tveir litir (þverröndótt).
íleppa gerist nú ekki lengur þörf, en aðferðina við að
slyngja gætu nútímakonur notfært sér á ýmsan hátt, t. d.
gæti farið vel á því að slyngja brúnir, sem ekki mega
togna á prjónuðum eða saumuðum flíkum.
Böndin, sem lýst hefur verið hér að framan, höfðu
slétta áferð, voru eins beggja megin og mynstruð með
nokkrum litum í uppistöðu. En það má nota þessa sömu
aðferð, svo einföld sem hún er, til þess að vefa skrautleg
bönd, og verður þeim ef til vill lýst hér síðar. S. H.
HUGUROGHÖND 15