Bæjarbót - 01.02.1989, Blaðsíða 6

6
Bæjarbót, óháð fréttablað
Febrúar 1989
Fyrstu kynni sín af Japan fengu Evrópumenn af ferðalýsingum
hins ítalska Marco Polo á 13. öldinni. Síðan er Bðinn langur tími
og hefur hann vafalaust verið meiri breytingatími í Japan, en
næstu aldir þar á undan. Samskiptí vestrænna þjóða og Japana
hófust ekki fyrr en eftir að bandaríski Uðsforinginn Perry fór til
Japan árið 1853. Japanir voru nauðugir viljugir neyddir til að
taka upp meiri samskiptí við vestrænt fólk. Erfittt er að dæma
um hvort sú breyting hefur orðið þjóðinni til góðs eða ills. Víst er
að frá þeim tíma hefur allt atvinnulíf, ekki síst iðnaður á
vestræna visu, tekið ótrúlegum framförum eftír að stöðnun hafði
rikt um aldir, samfara einangrun ríkisins frá öðrum þjóðum. Mér
aukinni velsæld ætluðu Japanir sér um of. Þeir börðust tíl
landvinninga við Kínverja, Rússa, Kóreumenn og tóku Formósu.
Þeir voru sigursæUr á vígvöllunum og urðu óumdeildalega mesta
stórveldi í Asíu. Enn sáu þeir sér leik á borði þegar síðari
heimsstyrjöld braust út og hugðust auka veldi sitt. Réðust reyndar
á Kína nokkru fyrr, eða árið 1937. Það var ekki fyrr en árið 1942
að haUa tók undan fætí hjá hinum sigursælu hersveitum þeirra
og hemám bandaríkjmanna á landi þeirra hófst svo 1945. Þetta
em sögulegar staðreyndir sem hinir stoltu synir sólarinnar verða
að kyngja. Það hafa þeir gert og nú hefur hemaðar- og
útþenslustefnan vildð fyrir viðskiptunum, sem Japanir reka um
allan heim með ágætum árangri. Sú dulúð sem hvflir yfir fortíð
Japana og hröð þróun þeirra á þessari öld gerir heimsókn til
lands þeirra einstaklega forvitnilega.
Svipmynd frá göngugötu í Tokyo. Allt yfirbragð er
snyrtilegt og fágað. Mikil sölustarfsemi er þarna,
enda Búddamusteri við enda götunnar. Verð á
minjagripum er hátt, eins og reyndar verðlag yfir-
leitt í landinu.
Keflavík - London -
Anchorage - Tokyo
Það er ekki hægt að „skjótast
til“ Japan á nokkrum klukku-
tímum. Ferð þangað er meiri-
háttar mál. Það fékk fjórtán
manna hópur á vegum Flugleiða
að reyna á dögunum. Fyrst var
flogið til London. Nokkur bið
eftir Boing 747 þotu Japan Air
Lines. Næst flogið til
Anchorage í Alaska. Það tók 9
klukkutíma. Þaðan til Tokyo.
Það tók rúmar 7 stundir!
Reyndar er hægt að fljúga beint,
frá London til Tokyo, austur
yfir Sovétríkin. Það flug tekur
,,aðeins“ um tólf klukkutíma!
Svona ferðadagar eru ótrúlega
erfiðir, en frábær þjónusta um
borð hjá Japan Air Lines verður
til þess að tíminn líður ótrúlega
hratt. Það var þó nokkuð ferða-
lúinn, en mjög ánægður hópur
sem kom sér fyrir á glæsilegu
Takanawa hótelinu í Tokyo eftir
rúmlega sólarhrings ferðalag frá
einni sögueyju til annarar. Úr
norðri til austurs.
Iðandi mannhaf
og umferð
Auðvitað ber margt fyrir
augu í Tokyo sem teljast verður
framandi, en iðandi manngrú-
inn og geysileg umferð á
götunum er það sem ferða-
langurinn rekur fyrst augun í.
Það þarf ekki að koma á óvart,
því borgina byggja um 12
milljónir manna, auk þess sem í
næsta nágrenni eru tugir
milljóna. Umferð bæði
gangandi og akandi er slík að
fólki hrýs hugur við að ganga
langar leiðir, eða aka með leigu-
bílum, sem komast lítið áleiðis á
meðan gjaldmælirinn skrúfar
upp kostnaðinn, sem er rosa-
Synir sólarinnar heimsóttir:
Útþenslustefna
Japana af
hernaðarsviðinu
yfir á
viðsldptasviðið
— Japanir austræn þjóð með vestrænu
yfirbragði
Hér er hópur íslendinga staddur rétt innan við inngönguhliðið að stærsta Búddamusteri í Japan.
legur. Verðlag í Tokyo er sagt
það hæsta í víðri veröld. Fyrir
tilstilli okkar ágæta leiðsögu-
manns, Masahiro Asano, fórum
við allra okkar ferða í neðan-
jarðarbrautum borgarinnar
gegn vægu gjaldi. Manngrúinn
á brautarpöllunum var slíkur að
þótt lestarnar færu með tveggja
mínútna millibili, fullsetnar af
fólki, sá aldrei högg á vatni. Hið
mikla auglýsingaflóð nútímans
hefur ekki skilið Japana útund-
an. Segja má að í Tokyo sé allt
útbíað í auglýsingum. Sjónvarp-
ið (og sjálfsagt útvarpið líka!),
lestarnar, blöðin og það sem
mesta athygli vekur eru risastór
ljósaskilti um alla borg, tindr-
andi og blikkandi í öllum regn-
bogans litum. Auk þess eru hús
gjarnan með ámáluðum auglýs-
ingum. Allt yfirbragðið ber með
sér að viðskipti blómstra í borg-
inni - þrátt fyrir verðlag sem
jafnvel íslendingum blöskrar -
og er þá nokkuð langt til jafnað!
Engin trúarbrögð
alls ráðandi
Ef skoðaðar eru tölur um
játendur trúarbragða í Japan
verður niðurstaðan nokkuð
skopleg. Samanlagt eru þeir all-
miklu fleiri en íbúar landsins!
Skýringin er sú að flestir hinna
fullorðnu játast undir tvenn eða
fleiri trúarbrögð. Buddhadóm
ber hæst í landinu, en einnig eru
Sjintótrú og Kongfútseisminn
útbreidd trúarbrögð. Það má
með sanni segja að átrúnaður-
inn hvílir ekki þungt á þjóðinni.
Reyndar er orðið átrúnaður
varla viðeigandi, því vaxandi
áhugaleysi á trúmálum almennt
er kunn staðreynd í landinu.
Miklu nær væri að tala um sið-
fræði og helgisiði, en beinan
átrúnað eða dýrkun. Japanir
eru fastheldnir á gamla siði og
tengjast þeir gjarnan ýmsum
hátíðum og mannfagnaði sem
þeir hafa yndi af. Þegar allt
kemur til alls sýna þeir öllum
trúarbrögðum umburðarlyndi -
en dýrka allir Mammon á laun!
Verslunarferð, en
lítið keypt
Það tíðkast alltaf hjá land-
anum að fara að versla þegar
komið er í erlendar stórborgir.
Ýmsir í hópnum voru með hug-
myndir um að nú væri tilvalið að
gera góð kaup í japönskum
vörum, myndavélum, myndupp-
tökuvélum og þvíumlíku. Leið-
sögumaðurinn fór með okkur á
gríðarmikla verslunargötu, sem
lokað hafði verið fyrir akandi
umferð og þar var margt um
manninn, enda var sunnudagur
og flestir áttu frí. Langmest bar á
verslunum með ,,tæknilegar“
vörur, alls kyns raftæki og hljóm-
flutningssamstæður og hávaðinn
var mikil, því allir vildu sýna og
sanna gæði sinnar vöru. Lítið var
Texti:
Björn Birgisson
Masahiro Asano
Myndir: Björn Birgisson