Bændablaðið - 16.05.2019, Qupperneq 18

Bændablaðið | Fimmtudagur 16. maí 201918
Íslensk hollusta:
Hollustu- og sælkeravörur úr náttúru Íslands
Fyrirtækið Íslensk hollusta var
stofnað árið 2005 af hjónunum
Eyjólfi Friðgeirssyni og Bergþóru
Einarsdóttur. Fyrirtækið hefur
sérhæft sig í að vinna vörur beint
úr náttúrunni og eru fjölmargar
vörur nú í vörulínu fyrirtækisins.
Allt byrjaði þetta með því að
Eyjólfur prófaði sig áfram með
eigin tejurtablöndu sem síðan sló
í gegn, en hún samanstendur af
fjallagrösum, birki og ætihvönn.
Áður var fyrirtækið þeirra rekið
undir nafninu Hollusta úr hafinu,
enda var fyrst ætlunin að útfæra vörur
úr þara fyrst og fremst. Þrátt fyrir
nafnabreytinguna héldu þau áfram
að safna þara; stórþara, beltisþara
og fjörugrösum - en við bættist
ýmiskonar jarðargróði eins og ber
og blóðberg í margskonar útfærslum.
Vörur Íslenskrar hollustu hafa
margar hverjar notið vinsælda
hjá virtum matreiðslumönnum.
Meðal annarra hefur hinn
kunni veitingastaður Noma í
Kaupmannahöfn verið í föstum
viðskiptum við fyrirtækið í mörg ár.
„Við höfum selt þeim söl, beltisþara
og fjallagrös meðal annars,“ segir
Eyjólfur.
Þangskeggið sem bragðast
eins og jarðsveppur
„Árið 2015 fórum við að vinna við
vöruþróun og markaðssetningu
á þangskeggi, sem við köllum
Sea Truffles. Þangskeggið er
rauðþörungur sem hefur lykt og
bragð sem líkist mjög jarðsveppum
eða trufflum. Þangskeggið hefur þó
sjávarbragð; líkist gjarnan skelfiski
og þá nálægt humri. Veitingamenn
og kokkar eru út af þessum
eiginleikum mjög áhugasamir um
þetta til matargerðar. Við erum
þegar komin með nokkrar vörur
sem við erum að prófa okkur áfram
með. Við höfum verið að leita eftir
styrkjum til að halda þessari þróun
áfram.“
Meira selt til veitingahúsa
„Ég, og konan mín Bergþóra
Einarsdóttir, höfum byggt
fyrirtækið upp en erum að eldast.
Árið 2016 kom dóttir okkar
Ragnheiður Eyjólfsdóttir til starfa
hjá Íslenskri hollustu ehf. Hún er
menntuð í textílhönnun og hefur
mikla og góða reynslu af stjórnun.
Með henni kom nýtt líf og kraftur
inn í fyrirtækið. Hún hefur góð
sambönd í veitingageiranum og
hefur lagt áherslu á að þjóna honum
betur. Við seljum núna talsvert
meira af vörum til veitingahúsa,
meðal annars frosin ber, berjasafa,
sultur, þurrkuð ber og jurtir eins
og blóðberg, birki, ætihvönn,
ætihvannarfræ og ætihvannarrót
– fyrir utan nokkrar tegundir af
þara. Það er sífellt að fjölga þeim
jurtum sem við söfnum og erum
með. Heildverslunin Garri hefur
dreift þessum vörum fyrir okkur
í veitingahús,“ segir Eyjólfur um
þróun starfseminnar á síðustu árum.
Bruggverksmiðja
og lífrænt vottað te
„Í vetur keyptum við og settum upp
bruggverksmiðju til að framleiða
bjór og vín í. Við – eða aðallega
Ragnheiður – erum að þróa vörulínu
og erum þegar komin með nokkrar
tegundir af bjór, krækiberjavín,
nokkra líkjöra meðal annars
hrútaberjalíkjör sem hefur fengið
góðar viðtökur og er núna seldur út
á Keflavíkurflugvelli. Við köllum
þessa áfengis-vörulínu Og natura.
Ein ástæðan fyrir því að við fórum
út í vínframleiðslu er að undanfarin
ár höfum við selt talsvert af hráefni
til brugghúsa og vildum koma sjálf
með vín með áherslu á íslenskt
hráefni.“
Íslensk hollusta hefur allt
frá byrjun selt jurtate og nýlega
tóku þau yfir tefyrirtækið Arctic
Mood ehf. sem hefur framleitt
og selt lífrænt vottað te. Eyjólfur
segir að sú staða gefi færi á að
leggja áherslu á að vera með fleiri
tegundir af lífrænt vottuðum vörum
í framtíðinni.
Verða með bás í Hörpu
„Tilnefningin vekur athygli á okkur
og er viðurkenning fyrir starf okkar.
Við vorum búin að ákveða að
vera með bás með vörurnum okkar
á Emblu-ráðstefnunni.
Tilnefningin beinir athyglinni
að okkur í Hörpu og auðveldar okkur
að mynda ný tengsl við fyrirtæki í
veitingarekstri og matvælavinnslu á
Norðurlöndunum,“ segir Eyjólfur að
lokum. /smh
Norrænu Emblu-matarverðlaunin:
Íslensku tilnefningarnar kynntar
Norrænu Emblu-matarverðlaunin
verða afhent í Hörpu í Reykjavík
1. júní og Bændablaðið kynnir hér
þrjár af sjö tilnefningum íslensku
dómnefndarinnar. Í næsta blaði
sem kemur út 29. maí verða svo
hinar fjórar tilnefningarnar
kynntar lesendum.
Athöfnin er haldin á tveggja ára
fresti og voru verðlaunin afhent í
fyrsta skipti í Kaupmannahöfn í
ágúst 2017.
Á öllum Norðurlöndunum
bárust nú 320 tilnefningar alls, þar
af rúmlega 50 á Íslandi.
Samstarfsverkefni norrænna
bændasamtaka
Embluverðlaunin eru samstarfs-
verkefni allra bændasamtaka
Norðurlandanna sem eru í NBC,
samtökum norrænna bændasamtaka.
Norræna ráðherranefndin er einn af
bakhjörlum Embluverðlaunanna.
Ful l t rúar f rá ö l lum
Norðurlöndunum munu koma
saman í lok maí og dómnefndir
velja sigurvegarana.
Í dómnefnd Embluverðlaunanna
sitja fyrir Íslands hönd þau
Guðrún S. Tryggvadóttir, formaður
Bændasamtakanna, Brynja Laxdal,
verkefnastjóri Matarauðs Íslands
og Ólafur Helgi Kristjánsson,
matreiðslumeistari á Hótel Sögu. /smh
Tilnefningarnar eru eftirfarandi:
• Matvælafrumkvöðull
Norðurlanda 2019:
Íslensk hollusta
• Embluverðlaun fyrir mat fyrir
börn og ungmenni 2019:
Matartíminn
• Matvælaiðnaðarmaður
Norðurlanda 2019:
Rjómabúið á Erpsstöðum
• Miðlun um mat 2019:
Gísli Matthías Auðunsson
matreiðslumaður
• Mataráfangastaður
Norðurlanda 2019:
Traustholtshólmi í Þjórsá
• Embluverðlaun fyrir mat fyrir
marga 2019:
Veitingadeild IKEA í
Garðabæ
• Hráefnisframleiðandi
Norðurlanda 2019:
Vogabúið í Mývatnssveit
Matartíminn:
Auka hlut íslenskra
búvara í skólamáltíðum
Matartíminn er verkefni sem
Sölufélag Garðyrkjumanna (SFG)
rekur með það meðal annars að
markmiðið að auka hlut íslenskra
afurða á borðum íslenskra barna
með áherslu á íslenskt grænmeti,
einnig er stór hluti af verkefninu
að minnka matarsóun og fækka
kolefnisfótsporum.
Matartíminn notar alltaf íslensk
matvæli sé það hægt og til að sporna
við matarsóun er grænmeti notað
sem ratar ekki í búðirnar, ferskt og
grænmeti af bestu gerð, sem þó
mögulega uppfyllir ekki útlitsstaðla.
Matartíminn hefur vaxið hratt á
undanförnum árum og framleiðir nú
mat fyrir fimm þúsund skólabörn
og starfsfólk skólanna daglega,
en þjónustar einnig heildsölur og
veitingastaði.
Matartíminn er starfræktur í
höfuðstöðvum SFG að Brúarvogi
2, undir stjórn þeirra Herborgar
Svönu Hjelm forstöðumanns
og framleiðslustjórans Birgis
Reynissonar – en hugmyndin að
verkefninu er frá þeim komin.
Verkefnið hófst formlega í júní 2017.
Stuðst er við ráðleggingar frá
embætti Landlækni þegar matseðlar
eru settir saman, þannig að máltíðirnar
verði næringarríkar og mataræðið
fjölbreytt.
Að mestu gerður frá grunni
Matartíminn leggur gríðarlega mikið
uppúr gæðum hráefnis sem er notað
í matargerðina, bæði það sem er í
matinn og hvað er í honum. Maturinn
sem Matartíminn framleiðir er að
mestu leyti framleiddur frá grunni.
„Þetta er í fyrsta lagi viðurkennig
á því sem við erum að gera og hvetur
okkur til að gera enn betur,“ segir
Herborg.
„Við vorum með þann draum
að bjóða börnum og unglingum
upp á bestu mögulegu gæði
úr nærumhverfinu. Það skiptir
svo miklu máli hvað við getum
börnunum okkar að borða.
Einnig erum umhverfismál
ofarlega í hugum allra í dag. Við
erum rosalega stolt af þessari
tilnefninu – en Matartíminn
samannstendur af flottu starfsfólki
með mikla reynslu, þekkingu og
menntun – og þetta hvetur okkur til
að gera betur og halda áfram þessari
vegðferð.“ /smh
Tilnefningar Íslands til Embluverðlaunanna
Rjómabúið Erpsstaðir:
Hefðbundnu íslensku skyri hampað
Rjómabúið Erpsstaðir í Dölum
var stofnað vorið 2009 þegar
kúabændurnir á Erpsstöðum
hófu að framleiða ís úr mjólkinni
sinni. Bændurnir Helga E.
Guðmundsdóttir og Þorgrímur
Einar Guðbjartsson, sem einnig
er mjólkurfræðingur, hafa tekið á
móti hópum allt frá fyrstu tíð.
Árið 2010 hófst framleiðsla
á gamaldags hefðbundnu skyri
á rjómabúinu og í kjölfarið kom
ostaframleiðsla og skyrkonfektsgerð.
Samhliða var unnið að því að
þróa gestamóttöku sem er þannig
hönnuð að bæði er hægt að fylgjast
með störfunum í heimavinnslunni
og atferli kúanna í fjósinu á sama
tíma. Var það þeim Þorgrími og
Helgu kappsmál frá byrjun að
taka vel á mót gestum og geta eftir
fremsta megni frætt þá um íslenskan
landbúnað, íslensku kúna og daglegt
líf bænda.
Um 15 þúsund ferðamenn sækja
Erpsstaði heim ár hvert og er ísinn
vinsælasta varan í sveitaversluninni
í gestamóttökunni.
Skyrstofa Erpsstaða
Í byrjun apríl 2018 var formleg opnun
á Skyrstofu Erpsstaða; sögusýningu,
fræðslusetri og skyrbar til heiðurs
hinu hefðbundna íslenska skyri. Á
skyrbarnum gefst gestum kostur á að
smakka slíkt fágætt skyr. Rjómabúið
Erpsstaðir er einn fárra aðila í
mjólkurvinnslu sem framleiðir slíkt
skyr.
„Við reynum að vinna með
allt hráefnið og nota íslenskar
náttúruafurðir eins og hægt er. Við
notum til dæmis aðalbláber, rabarbara,
mjaðjurt og fíflahunang sem bragð í
ísinn, notum skyrmysuna í drykki og
slíkt,“ segir Þorgrímur. Hann segir
að í grófum dráttum megi segja að
mjólkurvinnslan sé þannig að fyrst
sé mjólkin skilin, rjóminn fari í ísinn,
undanrennan í skyr, mysan í drykkinn
og hratið úr drykknum í kexið.
„Okkur er það mikill heiður
að hljóta þessa tilnefningu og
vonum svo sannarlega að við
séum verðugir fulltrúar íslenskrar
matvælaframleiðslu í keppninni að
þessu sinni,“ segir Þorgrímur. /smh
Bergþóra og Eyjólfur á matarmarkaði með vörur sínar. Mynd / úr einkasafni
Þorgrímur Guðbjartsson. Mynd / smh
Guðmundur Egill Ragnarsson matreiðslumeistari og Birgir Reynisson
framleiðslustjóri Matartímans. Mynd / smh
Herborg Svana Hjelm. Mynd / Matartíminn