Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.03.1992, Qupperneq 43
yrði að vera í samhengi við heildar-
endurskoðun tryggingakerfisins —
heildaruppstokkun skattkerfisins um
leið.
Öryrkjabandalagið benti á þá
brýnu nauðsyn, sem á því er að bæta
kjör þeirra sem eiga tryggingabætur
einar að tekjulegu athvarfi sínu og
trúlega hefur það orðið til þess að
þeim fjármunum sem við tekjuteng-
inguna spöruðust var varið beint til
hækkunar á tekjutryggingunni —
smávægilegri mjög — í stað þeirrar
hækkunar frítekjumarksins, sem upp-
haflega var gert ráð fyrir.
Öryrkjabandalagið lýsti sig reiðu-
búið til umræðu um tekjutengingu sem
lið í jöfnunaraðgerðum innan trygg-
ingakerfisins, en benti um leið á að þá
yrði einnig að taka rækilega á öðrum
þýðingarmiklum atriðum skattkerfis
okkar þ.e. hærra skattþrepi á hæstu
tekjur svo og skattlagningu fjármagns-
tekna.
Bandormurinn svokallaði sem að
lokum skreið í gegnum þingið var
fyrst og fremst vítaverð ófreskja sakir
þess að þar var nær einvörðungu verið
að ráðast á garðinn þar sem hann var
lægstur, en á sama tíma var öllum
tillögum hafnað um að taka féð þar
sem það sannanlega var til staðar —
og misjafnlega vel fengið í þokkabót.
Hins vegar er það kórrétt stefna
hjá Öryrkjabandalaginu að tengja allt
þetta saman, endurskoðun til úrbóta á
löggjöf trygginganna, réttlátari og
eðlilegri skattlagningu og tekjuteng-
ingu grunnlífeyris í samhengi við sl íkar
aðgerðir, þar sem þó yrði farið með
fyllstu gát.
*
ar kom að því að mælirinn varð
fullur og þótti engum mikið.
Almannaheill — samtök um réttlæti
— sem stofnuð voru árla í febrúar
voru eðlilegt og sjálfsagt andsvar
fólksins í landinu við furðulega
ósvífnum atlögum ríkisvaldsins
aðþeim þegnum sínum, sem um flest
eiga erfiðasta lífsgöngu.
Á meðan horfir þetta sama fólk
upp á það að í engu máhrófla við þeim
sem hafa ofgnótt úr að spila, þeim
sem vart myndu verða varir við, þó
slíkt væri gert.
Dæmigert fyrir viðhorfið er þegar
stjórn völd segja að hátekjuskattur skili
ekkinemamilljarði,svoþaðhreinlega
FRÉTTABRÉF ÖRYRKJABANDALAGSINS
taki því ekki að leggja hann á. En það
tekur aftur á móti sannarlega að sækja
sömu upphæð — milljarðinn — í vasa
þeirra sem minna hafa til skipta, allt
yfir í sáralítið. Það hlaut því að koma
að þvíaðfólkrisi uppogsegði: Hingað
og ekki lengra.
Stjórnmálamönnum er ævinlega
hollt að hlýða á raddir fólksins í land-
inu, ef rök og sanngirni haldast í hendur.
Það eitt skal vonað að á þessi samtök
verði hlustað og ákveðnar sanngjamar
og sjálfsagðar lagfæringar fylgi í
kjölfarið. Öryrkjabandalag íslands er
stuðningsaðili þessara samtaka og tek-
ur heils hugar undir þær meginkröfur
er þar eru settar fram. Svo er að sjá
hverju fram vindur, því á miklu veltur
að velferð okkar verði ekki að háðs-
merki hjá svo auðugri þjóð. Nýleg dæmi
sanna að það er til fjármagn í þessu
landi — það gildir bara að þora að
sækja það til sameiginlegra þarfa.
*
Fyrir Alþingi liggur nú frumvarp
til laga um málefni fatlaðra. Fé-
lagsmálaráðherra mun leggja á það
áherzlu að frumvarpið verði að lögum
nú í vor og muni þá lögin taka gildi frá
og með næstu áramótum. Þingnefnd
sú sem um málið fjallar mun ugglaust
víða þurfa að leita umsagna og fá fólk
til viðtals um þetta viðamikla málefni.
Ljóst er að ekki eru allir á einu
máli um ágæti frumvarpsins, enda
vissulega svo að ýmis atriði þess eru
umdeilanleg, einkum hvað varðartúlk-
un alla s.s. ævinlega er um nýja laga-
skipan. Ritstjóri kom að smíð frum-
varpsins og þykir margt í því horfa til
mætra bóta, en viðurkennir fúslega að
ýmislegt hefði einnig á annan veg
mátt vera.
Aðeins skal hér á nokkur áhyggju-
efni minnzt sem heyrzt hefur að fólk
hafi. Brotthvarf ráðuneytaúryfirstjóm
málaflokksins og ekki síður brotthvarf
fræðslustjóra og héraðslæknis af
stjómarvettvangi heima í héraði vekur
greinilegauggýmissa. Mörgum þykja
skil ekki nógu skýr milli verkefna
hinnanýjusvæðisráðaogsvæðisskrif-
stofanna og óttast árekstra.
Öðrum þykir sem ráðuneyti og
ráðherra fái of mikið vald og muni
miðstýring aukast, en vald heima-
manna minnka.
Sumum þykja ýmis ákvæði frum-
varpsins um réttindi fatlaðra ekki
nægilega skilyrt í bak og fyrir.
Þær raddir heyrast að enn sé alltof
mikil áherzla á sérúrræði hvers konar,
en samskipan ekki gefið það vægi
sem henni ber.
Þessum athugasemdum og ýmsum
öðrum s.s. þeim sem snerta verkefni
Framkvæmdasjóðs fatlaðra verður
eflaust kom ið á framfæri v ið þingnefnd
og alþingismenn almennt og auðvitað
er það allra von að sem bezt og skil-
virkust löggjöf verði niðurstaðan. Það
eru vissulega ýmis álitamál, sem upp
koma í svo viðkvæmri og fjölþættri
löggjöf og þó frumvarpssmiðir hafi
reynt að gera sitt bezta í hvívetna, þá
var mörg málamiðlunin og auðvitað
verður það ævinlega niðurstaðan,
þegarafheilindum erunniðaðenginn
fær allt sitt fram. Meginatriðið er að
sjálfsögðu það að löggjöfin megi til
sem mestrar farsældar verða í fram-
tíðarþróun málaflokksins í heild. Von-
and i fáum v ið s vo altæka og heildstæða
félagsmálalöggjöf sem fyrst, svo víð-
tæka að við getum í fullri alvöru farið
að huga að afnámi allra sérlaga í mál-
efnum fatlaðra. Að því marki vilja
allir vissulega stefna og því fyrr sem
því er náð, því betra.
*
Samningamálin eru í brennidepli,
þegar þessi orð eru rituð um miðjan
marz. Niðurstaða samninga um kaup
og kjör mun að sjálfsögðu skipta miklu
það fólk, sem lifir að mestu eða alveg
á tryggingabótum.
Launaþegahreyfingin hefur áður
sýnt það og sannað í samningum að
húnheldurvel fram h 1 ut tryggingaþega
og á það er treyst og því trúað að svo
verði einnig nú. Miklu varðar að kaup-
máttur tryggingabóta haldist í horfi,
en þar hallar verulega undan frá mið-
biki liðins árs. Eins og venjulega er
um það rætt, að þeir tekjulægstu beri
mest úr býtum og í þeirra hópi eru
tryggingaþegarutan alls efa. Vonandi
veröur það niðurstaðan. Ekki ætti að
standa á stjórnvöldum að tryggja ein-
mitt þessu fólki sem bezt afkomuör-
yggi í ljósi þess að þau ætla að tryggja
„velferð á varanlegum grunni". Einn
drýgsti velferðarþátturinn er einmitt
fólginn í sem tryggastri afkomu
öryrkja.
Hvergi er eins rækilega unnt að
samræmafalleg orð og virkar aðgerðir.
H.S.