Íþróttablaðið - 01.06.1950, Qupperneq 3

XIII. árg.
Reykjavík, júní 1950
6. tbl.
Ólympíuleikarnir að fornu og nýju
Mynd af Ölympíu, þar sem leikarnir voru háðir í fornöld.
Upphaf Ólympíuleikanna.
Fyrir rúmum 2700 árum, og þó ef
til vill fyrr, hófu Grikkir íþrótta-
hátíðir þær, sem nefndar hafa ver-
ið Ólympíuleikar, af því að þær
fóru fram í bænum Ólympíu á Pelo-
ponnes. Talið er, að þeirra tími
hafi verið frá 776 f. Kr. til 389 e.
Kr., eða nálega 1200 ár. Þeir voru
haldnir fjórða hvert ár.
I fyrstu voru leikarnir aðeins
sóttir úr héruðum Peloponnes, en
þegar fram liðu stundir bættust
fleiri og fleiri héruð við, er sendu
þangað menn til kappleika, og loks
urðu þeir allsherjarhátíð fyrir allt
Grikkland og nýlendur þeirra. Þessi
hátíð var ekki aðeins íþróttahátíð;
þar fór fram guðsdýrkun og annar
mannfagnaður. Var það stærsta
stund hátíðarinnar, þegar mann-
skarinn fór í skrúðgöngu að Seifs-
altarinu og færði æðsta guði sín-
um fórnir. Grikkir höfðu hátíðina
í tunglfyllingu. — Er ætlað, að í
fyrstu hafi þessi hátíð verið einn
dag, til ársins 692. Þá mun aðeins
hafa verið keppt í hlaupum í sam-
bandi við fórnfæringuna. Síðar
bættust svo við hinar ýmsu íþrótt-
ir, sem tíðkast enn í dag: langhlaup,
kringlukast, spjótkást, skilmingar,
hnefaleikar, kappreiðar, kappakst-
ur, fimmtarþraut. Eftir að íþróttum
fjölgaði og þátttaka jókst, stóðu
leikarnir lengur en einn dag í senn.
Eftir 688 er talið, að þeir hafi
verið í tvo daga, og loks hafi þeir
verið í fimm daga. Þeir voru jafn-
an settir hátíðlega með skrúðgöng-
um og hljóðfæraslætti, en kallar-
ar tilkynntu boðskap og fregnir.
Við setninguna var unninn Ólym-
íueiðurinn, en bak við hann var
hugsjón manndóms, þar sem hver
og einn átti að sýna hollustu við
hérað sitt, borg sína og ættjörð og
guð sinn. Keppni var oft hörð milli
héraða, og urðu sigurvegarar í í-
þróttum hetjur héraðanna og þjóð-
arinnar í heild, enda voru þeir að
sigri loknum krýndir lárviðarsveig.
Ekkert var því eftirsóknarverðara
fyrir unga menn en að ná hinu
hæsta marki á þessari frægu þjóð-
hátíð. I héruðum voru sigurvegar-
arnir dáðir og til þeirra og fjöl-
skyldunnar litið með virðingu, þeim
voru veitt hlunnindi og heiðursgjaf-
ir, og skáldin ortu þeim ljóð.