Austri - 16.12.1993, Qupperneq 6

6
AUSTRI
Egilsstöðum, jólin 1993.
Börnin eru það
besta sem við höfum
upplifað
Allir þekkja þá eftirvæntingu
og spennu sem ríkir þegar von er
á barni í fjölskyldunni. Hjónin
Svanfríður Kristjánsdóttir og
Magnús Gunnarsson, sem búsett
eru að Brávöllum 4 á Egilsstöð-
um hafa upplifað þennan merkis-
atburð í lífí hverrar fjölskyldu á
dálítið óvenjulegan hátt. Þau
hjón eiga tvö börn, Söndru Osk 5
ára og Gunnar Sigurð 1 árs og
eru þau bæði ættleidd. Börnin
eru fædd á Indlandi og þangað
sóttu Svanfríður og Magnús þau
með 5 ára millibili að undan-
genginni langri og erfíðri bið. Eg
leit inn til þeirra hjóna eitt kvöld
í desember og fékk þau til að
segja mér frá reynslu sinni.
Við tókum þetta skref fyrir
skref
Ég spurði fyrst, hvaða skilyrði
þarf fólk að uppfylla til að fá að
ættleiða bam? Svanfríður: “Fyrst
og fremst að hafa verið í hjóna-
bandi a.m.k. í 1 ár og að saman-
lagður tími hjónabands og sambúð-
ar sé a.m.k. 3 ár. Aldurinn skiptir
líka máli, kjörforeldrar mega ekki
vera eldri en 45 ára og ekki yngri
en 25 ára. Svo þarf að veita ýmsar
upplýsingar s.s. um fjárhag, hús-
næði og fleira”.
Tekur langan tíma að fá ættleið-
ingu í gegn? Svanfríður: “Við
byrjuðum fyrst að hugsa um að ætt-
leiða bam þegar við fluttum í Eg-
ilsstaði fyrir 16 ámm síðan, en um
það leyti vom böm ættleidd til Is-
lands frá Kóreu og seinna Srilanka.
Fljótlega var lokað á ættleiðingu
frá báðum þessum löndum og þá
hættum við að hugsa um þetta í
nokkur ár. Arið 1987 fómm við
síðan inn á biðlista hjá íslenskri
ættleiðingu, sem er félagsskapur
sem aðstoðar fólk sem vill ættleiða
böm erlendis frá”. Magnús: “Við
vorum á biðlista í u.þ.b. 2 ár. I
október 1988 fengum við tilkynn-
ingu um að við ættum kost á að
ættleiða mánaðar gamla stúlku frá
Indlandi”. Svanfríður:” Við fórum
síðan til Indlands og sóttum Söndru
Ósk í janúar 1989. Áður en ættleið-
ingin gekk í gegn þurftum við að
fara í gegnum mikla skýrslugerð.
Við sendum í allt um eitt kíló af
pappírum til Indlands. Sum þessi
gögn þurftum við að útfylla sjálf,
önnur voru unnin af Félagsmála-
stofnun, Dómsmálaráðuneyti og
Barnaverndamefnd”.
Magnús:” Félagið aðstoðaði
okkur í þessu öllu saman og leið-
beindi okkur um hvaða pappíra við
þyrftum. Við ákváðum síðan að
taka þetta skref fyrir skref og unn-
um okkur þannig í gegnum papp-
írsflóðið. Skjölin fóm síðan fyrir
dómstóla í Indlandi, þar sem okkur
var dæmdur umráðaréttur yfir barn-
inu og rétturinn gaf út skriflegt
leyfi þess efnis að við mættum fara
með það úr landi. I framhaldi af því
fengum við tilkynningu um hvenær
við mættum koma og sækja barn-
ið.”
Hvernig tilfinning er að fá allt í
einu tilkynningu um að hafa eign-
ast barn? Magnús:”Það er eins og
að fá stóran vinning í happdrættinu.
Langþráð augnablik. Magnús og Svan-
fríður taka við Söndru Osk á bamaheimili
í Kalkútta.
Ég varð mjög hamingjusamur, en
um leið spenntur og svolítið kvíð-
inn. Ég hugsaði mikið um hvort ég
mundi finna til eins sterkrar föður-
tilfinningar gagnvart barninu, eins
og ef það væri tengt mér blóðbönd-
um. Við ræddum þessi mál mikið
okkar á milli. Jólin, áður en við
fórum út, urðu okkur t.d. mjög erf-
iður tími. Við vorum þá búin að fá
mynd af Söndru og vorum í raun
farin að líta á hana sem barnið okk-
ar. Það var sárt að vita hana á
barnaheimili óralangt í burtu og
geta ekkert gert fyrir hana”.
Ég hefði viljað taka þau öll
með mér
Þið sóttuð bæði börnin til Ind-
lands. Voru þetta erfið ferðalög?
Magnús:” Já, þau þurftu mikinn
undirbúning. Við þurftum að sækja
um vegabréfsáritun til Indlands í
gegnum sendiráð þeirra í Noregi.
Síðan höfðum við samband við
margar ferðaskrifstofur til að
kanna verð, því auðvitað reyndum
við að komast út á sem hagstæðast-
an hátt því allt kostaði þetta mjög
mikið. í fyrra skiptið reyndist best
að skipta við Arnarflug, þeir pönt-
uðu far áfram hjá KLM og sáu
einnig um að panta hótel fyrir okk-
ur”.
Svanfríður:" Við vorum um 10
daga í allt í ferðinni. Við komum
fyrst til Delhi en fórum síðan til
Kalkútta, en þar hafði Sandra verið
á barnaheimili frá fæðingu. Heimil-
ið rekur Indversk kona sem heitir
Chandana. Flest börnin koma á
heimilið nýfædd, en stundum er um
að ræða eldri börn sem fundist hafa
á götunni. Um uppruna þessara
barna er ekkert vitað, mæðurnar
gefa ekki upp nöfn sín. Þarna voru
mjög mörg börn og það er mjög
vel hugsað um þau. Samt eru þau
einhvern vegin svo umkomulaus.
Við vorum nokkrir foreldrar frá Is-
landi saman í hóp og þegar við
höfðum klætt okkar börn í ný falleg
föt sem við höfðum með okkur
heiman að varð fátæktin og um-
komuleysið á þeim sem eftir voru
enn meira áberandi. Þegar ég gekk
út með Söndru langaði mig mest til
að taka þau öll með mér.” Magn-
ús: I vor þegar við sóttum Gunnar
var þetta allt miklu auðveldara því
heimilið er flutt í betra húsnæði og
börnin voru ekki eins mörg og í
fyrra skiptið.
Hvernig er að koma til Indlands?
Svanfríður:”Ólýsanlegt, mann-
mergðin, lyktin, loftslagið það er
ekki hægt að lýsa þessu. Við vor-
um búin að vera á flugi í 11 eða 12
tíma og höfðum mjög lítið getað
sofið vegna taugaspennu. Ég held
ég gleymi aldrei áhrifunum sem ég
varð fyrir þegar ég sá þetta mikla
mannhaf, mér fannst eins og ég
væri ein í heiminum. Fólkið er svo
ólíkt okkur og þó það talaði ensku
gekk okkur illa að skilja það”.
Magnús:” Við vorum 7 saman,
öll í þeim erindagerðum að sækja
börn. í hópnum voru þrenn hjón og
einn faðir sem varð að fara einn
vegna þess að konan hans gat ekki
farið af heilsufarsástæðum. Ég
held að það sé mjög erfitt að fara í
svona ferð einn, álagið er mjög
mikið og því nauðsynlegt að hjónin
fari bæði. Það er líka hægt að fá
einhvern til að fara fyrir sig til að
sækja barnið, því það er búið að
ganga frá öllu fyrirfram. Ég tel að
það sé ekki æskilegt, það er mikil
upplifun að koma til Indlands og ég
held að það geri manni auðveldara
fyrir seinna, þegar barnið fer að
spyrja um uppruna sinn, að hafa
séð landið og fólkið með eigin aug-
um.
Við höfðum áður en við fórum
lesið allt sem okkur tókst að ná í
um Indland. Þetta er stórkostlegt
land með mikla og foma menn-
ingu”. Svanfríður: Það sem mér
finnst svo sérstakt er að allir eru
brosandi þrátt fyrir fátæktina. Fólk-
ið er svo glaðlegt, jafnvel þó það
eigi ekkert nema fötin sem það
stendur í.
Var ekki erfitt að vera allt í einu
komin með lítið barn í ókunnu
landi? Svanfríður:” Nei, þetta
gekk allt svo ótrúlega vel. Börnin
voru u.þ.b 4 og 5 mánaða þegar við
tókum við þeim og þau tóku okkur
strax og voru í bæði skiptin mjög
vær og auðveld á heimleiðinni. Við
höfum líka verið alveg einstaklega
heppin með heilsufarið hjá þeim.
Eina vandamálið hefur verið þurr
húð hjá Söndru”.
Hvernig tóku fjölskyldur ykkar
þessu? Hvernig var að koma heim?
Svanfríður:” Alveg stórkostlegt.
Fjölskyldur okkar beggja studdu
okkur frá upphafi og reyndar höf-
um við aldrei mætt öðru en vel-
vilja, en margir eru forvitnir. Mér
fannst það svolítið óþægilegt
fyrst”.
Við létum lukkuna ráða
Hvernig var að vera allt í einu
komin með barn eftir öll þessi ár?
Svanfríður: Umskiptin voru mikil.
Við vorum búin að búa saman í 16
ár og vorum óháð nema bara hvort
öðru og fórum auðvitað að heiman
þegar okkur datt í hug. Svo vorum
við allt í einu komin með litla
mannveru sem þurfti að taka tillit
til. Það var svolítið erfitt fyrst. Einu
sinni gleymum við Söndru og vor-
um komin út á tröppur á leið í
heimsókn til mágkonu minnar þeg-
ar við áttuðum okkur á því að við
áttum barn sem svaf inn í rúmi. Það
var líka dálítið erfitt til að byrja
með að þurfa að vakna til að sinna
bami. Ég saknaði líka vinnunnar og
þótti slæmt að þurfa að hætta að
vinna, því ég var nýbúinn að ljúka
námi í Póst og símaskólanum og
var í fastri vinnu á pósthúsinu.
Magnús:” Mér eru minnistæðust
fyrstu jólin okkar með Söndru. Við
höfum alltaf skreytt mikið og gert
jólalegt í kringum okkur og notið
þess að halda jól, en þegar við
héldum upp á jólin í fyrsta skipti
þrjú varð mér ljóst hve mikið vant-
ar í fjölskylduna þar sem engin
böm eru”.
Voruð þið ekkert hikandi við að
ganga í gegnum þetta allt aftur og
ættleiða annað barn. Svanfríður:
"Nei, alls ekki fljótlega eftir að við
Sandra Ósk 5 mánaða hjá afa og ömmu í
Reykjavík. A sínum jyrsta degi í nýju
föðurlandi.
komum heim létum við skrá okkur
aftur á biðlista. Það eiga samkvæmt
lögum að líða tvö ár á milli ættleið-
inga og við þurftum að bíða í 3 ár í
viðbót. Gunnar er jólabarn, fæddur
24 desember. Við fengum að vita
um hann í febrúar og fórum og
sóttum hann í maí, þá voru liðin
rúm 5 ár frá því að við sóttum
Söndru”. Magnús:” Mér fannst
biðtíminn eftir Gunnari mjög lang-
ur og á margan hátt erfiðari, en bið-
tíminn eftir að fá Söndru Osk.
Ræður tilviljun því hvaða bam
þið fáið? Svanfríður:” Já það er al-
gjör tilviljun”.
Magnús: “Það er hægt að biðja
um annað hvort dreng eða stúlku,
en við vildum ekki gera það og lét-
um bara lukkuna ráða í bæði skipt-
in og vorum mjög heppin.
Hér á landi er ættleiðing
feimnismál
Nú eruð þið félagar í félaginu Is-
lensk ættleiðing? Er mikið starf á
vegum félagsins? Svanfríður: Við
hittumst alltaf einu sinni á ári í
byrjun júlí og förum saman í úti-
Svanfríður ásamt ferðafélögum fyrir utan Viktoríu safnið. Safnið, sem er kennt við
Viktoríu drottningu, var opnað 1921. Safnið hýsir list og minjar nýlendutíma Breta á
Indlandi.
Eitt það merkilegasta sem Svanfríður og Magnús sáu á Indlandi var Taj Mahal graf-
hýsið í borginni Akra. Grajhýsið, sem er byggt úr marmara lét Mongun keisari reisa til
minningar um konu sína Muntaz Mahal drottningu. Byggingin stóð í 22 ár og við hana
unnu 20 þúsund manns.