Rit Búvísindadeildar - 20.11.1995, Page 18

7. tafla. Breytingar á fóöurgildi heysins frá slætti til hirðingar
FE/kg þe. Allir liðir Óknosað Knosað
Við slátt 0,73 0,73 0,73
Eftir 4-5 klst 0,70 0,72 0,70
Við hirðingu eftir 29-52 klst 0,70 0,71 0,69
Hráprótein, g/kg þe.
Við slátt 178 178 178
Eftir 4-5 klst 171 176 171
Við hirðingu eftir 29-52 klst 169 172 168
Þótt munur á knosuðu heyi og óknosuðu sé ekki marktækur er samræmi á breytingum
orkugildis og próteinmagns. Hafa verður í huga að knosaða heyið var jafnan þurrara og
öllu lengra komið í verkun en það óknosaða. Vera má að meira molnunartap úr knosaða
heyinu skýri muninn á fóðurgildi heysins sem lesa má úr tölunum. Þær sýna annars að við
hraða forþurrkun heys á velli verða óverulegar breytingar á fóðurgildi þess. Hins vegar
þarf að rannsaka nánar hvað gerist í plöntunum fyrstu stundimar eftir sláttinn.
d) Stráskemmdir af völdum sláttuvélanna. Gerð var athugun á heyinu í tilraun III
í því skyni að kanna hvort mismikið sæi á stráunum eftir því hvaða sláttuvél hafði verið
beitt. Sýni voru tekin úr heyinu tæpum sólarhring eftir slátt en þá var þurrefni heyins um
og yfir 50%. Úr hveijum reit var tekið sýni með því að grípa ofan í flekkinn þremur
fingrum og draga varlega upp dálitla visk. Hvert strá viskarinnar var síðan athugað og
flokkað eftir þessum einkennum:
1. Alheil og óbrotin strá (blöð og stönglar);
2. Strá með léttum áverkum, krumpum og brotum, en óslitin;
3. Stráhlutar, sýfðir í báða enda, og stubbar styttri en 1,5 cm.
Að lokinni 14 klst þurrkun við stofuhita var heyið vigtað og flokkahlutfall stráa í
hverju sýni fundið. Niðurstöður mælingarinnar eru sýndar á 3. mynd á næstu blaðsíðu.
Súluritið sýnir hlutföll 1. og 3. flokks (heilt og brytjað).
Marktækur munur reyndist vera á hlutfalli alheilla og óbrotinna stráa á milli
óknosaðs heys (PZ) annars vegar og knosaða heysins hins vegar (P<0,05). Á milli
knosaranna, Krone og Deutz-Fahr, reyndist hins vegar ekki vera marktækur mismunur.
Sjá mátti nokkum mismun á flekkgerðinni eftir vélum: eftir Deutz-Fahr var heyið öllu
meira krampað og í því meiri salli en eftir Krone-knosarann. Ferilhraði tinda í Deutz-Fahr
knosaranum er meiri en í Krone (24,9 m/s samanborið við 21,0 m/s, sjá skýrslur
Bútæknideildar nr.636 og 638/1993). Eftir PZ-sláttuþyrluna var heyið allt annarrar gerðar:
það var tuggóttara en knosaða heyið og hélt sinni eiginlegu stráagerð.
13