Rit Búvísindadeildar - 20.11.1995, Síða 28

mátt vænta og því var þetta atriði rannsakað nánar í annarri athugun (Bjami Guðmundsson
1995).
2. mynd. Breytingar á meltanleika heysins frá slætti til hirðingar.
Eins og fram hefur komið í fyrri tilraunum varð fall meltanleika þurrefnis þegar á
fyrstu stundum þurrkunarinnar, sbr. eftirfarandi hlutfallstölur meltanleika:
Tilraun I Tilraim II
liður a c a c
viðslátt 1,00 1,00 1,00 1,00
eftir 3 klst 0,97 0,96 0,99 0,96
Með því að koma heyinu strax í þurrkinn (a) hefur mátt draga ögn úr rýmun meltanleika
þess samanborið við það að hrófla ekki við heyinu í sláttumúgunum fyrr en eftir 6 klst (c).
Rýmun meltanleikans varð heldur hraðari í tilraun I, en þar var heyið bæði blautara við
sláttinn og þurrkur heldur daufari en í tilraun n. í sýnum sem tekin vom á ýmsum tímum
forþurrkunar reyndist marktæk fylgni vera á milli þurrefnis heysins (x, %) og meltanleika
þess (y, %):
Tilr. I y = 86,1 - 0,063 x r2 = 0,28 P < 0,01
Tilr. II y = 71,7 -0,049 x r2 = 0,22 P< 0,05
Meðalfallandinn svarar til þess að við forþurrkunina hafi meltanleiki þurrefnis lækkað um
0,5-0,6 prósentustig við hver 10%-stig þe. sem heyið þomaði um.
3.3 Sykrunar í heyinu. Við öndun plöntufrumanna sem heldur áfram að loknum
slætti má vænta þess að nokkuð gangi á sykmmagn heysins, mismikið eftir hraða
þurrkunarinnar. Mælingar á sykmnum þremur, glúkósa, frúktósa og súkrósa, sýndu að
sáralitlar breytingar urðu á sykrumagninu við forþurrkun heysins. Á 3. mynd er
sykrumagn heysins að lokinni forþurrkun gefið til kynna sem hlutfall af sykmmagninu við
slátt a-c liða með sama hætti og gert var með meltanleika heysins, sjá 2. mynd og er því
vísað til skýringa með henni.
23