Morgunblaðið - 19.08.2020, Blaðsíða 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 19. ÁGÚST 2020
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Andrés Magnússon andres@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson
menning@mbl.is Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Veronika Steinunn Magnúsdóttir
Ragnhildur Þrastardóttir
Skólahald og félagsstarf er helst á
meðal þess sem fer fram með óhefð-
bundnum hætti vegna sótt-
varnareglna sem tóku gildi á föstu-
daginn síðastliðinn. Samkvæmt þeim
verður eins metra regla í skólum
landsins en tveggja metra reglan
gildir þó utan veggja skólans og hef-
ur það töluverð áhrif á félagslíf nem-
enda, að sögn Elísabetar Siemsen,
rektors við Menntaskólann í Reykja-
vík.
Elísabet segir áhyggjuefni að
nemendur geti einungis sinnt fé-
lagslífi með takmörkuðum hætti.
„Við höfum undirbúið kennsluna
en félagslífið líður fyrir þetta, það er
alveg ljóst. Við erum með tvö nem-
endafélög og forystumenn þar sem
hafa verið í stöðugum samskiptum
við okkur og það er verið að reyna að
skipuleggja félagslíf í samræmi við
reglur,“ segir hún.
María Magnúsdóttir, formaður
Bandalags íslenskra skáta, segir að
stefnt verði að því að halda fámenna
viðburði í skátastarfi, en stefnan sé
síður en svo að gera hlé á starfsemi.
„Þetta opnar fyrir okkur nýjar
pælingar. Við erum öll farin að hugsa
út fyrir boxið núna,“ segir hún. Þó sé
beðið eftir nánari fyrirmælum um
skóla- og æskulýðsstarf.
Nýnemar við Menntaskólann í
Reykjavík voru flestir bjartsýnir á
komandi önn þrátt fyrir takmarkaða
veru í skólanum. Bekkjum hefur ver-
ið skipt í tvennt og fá nemendurnir
að mæta annan hvern dag í skólann.
Magdalena Arinbjörnsdóttir og
Margrét Tekla Arnfríðardóttir sögðu
skrýtið að hefja nám á þessum tíma.
„En þetta er alla vega vel undir-
búið,“ sagði Magdalena í samtali við
blaðamann eftir nýnemadaginn í
gær.
„Við ímynduðum okkur ekki að
þetta yrði svona þegar við myndum
byrja í menntaskóla en þau eru samt
að vinna í þessu þannig að eitthvað
verður með eðlilegum hætti. Ég vona
til dæmis að busaballið verði, þótt
það verði öðruvísi en vanalega og að
við verðum busuð. Því það er dálítið
skrýtið að byrja í skólanum og vera
ekki tæknilega séð partur af skól-
anum, þar sem við höfum ekki verið
busuð,“ sagði Margrét Tekla.
Þær voru þó báðar spenntar fyrir
komandi tímum og helst stressaðar
fyrir að bekkjarfélagarnir næðu ekki
að kynnast. „Það er mikið verið að
hvetja okkur til að kynnast á sam-
félagsmiðlum,“ sagði Magdalena.
Skólasetning MR verður ekki í
Dómkirkjunni líkt og undanfarin ár
heldur verður henni streymt á nýrri
heimasíðu skólans í dag.
„Við finnum það á félagsmönnum
okkar að þá langar að komast í skól-
ann og hitta vinina,“ segir Birta Kar-
en Tryggvadóttir, formaður Ökono-
miu, nemendafélags hagfræðinema
við Háskóla Íslands. Í ljósi nýrra
sóttvarnareglna fer félagsstarf fram
með óhefðbundnum hætti víða og
fastir liðir í félagslífi Háskóla Ís-
lands, eins og vísindaferðir, verða í
minni mæli en áður.
„Síðan takmarkanir voru hertar
höfum við bókað örfáar vísindaferðir,
þar sem aðstæður leyfa. Þó eru þó
nokkur fyrirtæki sem eru ekki tilbú-
in að bjóða okkur eins og stendur en
munu hafa okkur í huga þegar þau
eru tilbúin til þess,“ segir hún. Að-
spurð hvernig stemningin sé meðal
nemenda vegna þessa segir hún:
„Stemningin er auðvitað frekar fúl.
En við reynum að gera okkar besta
miðað við þær aðstæður sem eru nú
uppi,“ segir hún.
Félagslíf nemenda helsta áhyggjuefnið
 Reynt að taka á móti nýnemum háskóla og framhaldsskóla eftir bestu getu  Fyrirtæki síður tilbú-
in að bjóða nemendum í vísindaferðir  Rafræn skólasetning í Menntaskólanum í Reykjavík í dag
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Nýnemar Margrét Tekla Arnfríðardóttir og Magdalena Arinbjörnsdóttir mættu á nýnemadag MR-inga, sem fór
fram í gær. Báðar eru þær spenntar fyrir komandi skólaári, þrátt fyrir að sóttvarnareglur setji strik í reikninginn.
Þrjú kór-
ónuveirusmit
greindust hjá
sýkla- og veiru-
fræðideild Land-
spítalans á
mánudag og sex
við landamærin,
þar af þrjú virk
og er niðurstöðu
mótefnamæl-
ingar beðið í
tveimur tilfellum. 122 eru í ein-
angrun með virk smit og 494 í
sóttkví.
Ráðleggja gegn Íslandsferðum
Utanríkisráðuneyti Danmerkur
hefur ráðlagt Dönum gegn ónauð-
synlegum ferðalögum til Íslands
vegna nýrra reglna sem tóku gildi
á miðnætti í nótt. Með þeim þurfa
Danir, líkt og aðrir, nú að sæta
tvöfaldri sýnatöku og sóttkví.
Þrjú innanlandssmit
í gær og þrjú virk
smit við landamærin
Viðbúnaður Skim-
un í Leifsstöð.
Sighvatur Bjarnason
sighvaturb@mbl.is
Fjöldi einstaklinga hefur sótt um
greiðslufrest húsnæðislána í kjölfar
efnahagsþrenginga ársins. Að sögn
Katrínar Júlíusdóttur, framkvæmda-
stjóra Samtaka fjármálafyrirtækja
stendur nú yfir vinna við að kortleggja
umfang vandans en að „strax í vor hafi
þetta verið mörg þúsund manns“ og
líklega aukist síðan. Hún segir að lána-
stofnanir hafi gripið til þekktra úr-
ræða, s.s. að „frysta“ afborganir af
húsnæðislánum en það sé á forræði
hverrar lánastofnunar að ákveða, enda
um samkeppnisrekstur að ræða. Sam-
tökin hafi þó haft milligöngu um að
samþætta formkröfur til að auðvelda
ferlin við greiðslufrest.
Hún telur að þörfin fyrir úrræði
muni ekki minnka og tiltekur að
margir séu ótryggir með tekjuöflun á
komandi vetri.
Umfang greiðslufrests
Á vef Stjórnarráðsins er að finna
yfirlit um fjölda einstaklinga í
greiðsluhléi. Upplýsingarnar ná aftur
í miðjan maí en í lok þess mánaðar
nýttu sér liðlega 4.100 manns úrræðið
og námu skuldir þessa hóps þá 111
milljörðum króna. Heldur dró úr
strax í byrjun júní, sem skýrist lík-
lega af því að margir þriggja mánaða
frestir tóku enda. Síðan þá hefur
fjöldinn haldist nær stöðugur og 5.
ágúst síðastliðinn voru 3.140 manns
með lán í greiðsluhléi og námu
heildarskuldir þeirra um 84 milljörð-
um eða að meðaltali 26 milljónum
króna á hvern einstakling.
Endurfjármögnun lána
Mikið annríki hefur verið hjá
bönkunum í sumar vegna lána-
samninga. Endurfjármögnun lána á
þar hlut að máli, enda hafa margir
notað tækifærið eftir að Seðlabank-
inn lækkaði vexti. Björn Berg
Gunnarsson, deildarstjóri hjá Ís-
landsbanka segir óvarlegt að tengja
beint saman endurfjármögnun og
skort á greiðslugetu, en vissulega
geti sú ráðstöfun lækkað greiðslu-
byrði þeirra sem eiga í erfileikum
og leiða megi að því líkur að í ein-
hverjum tilvikum sé það mótvægi
við skort á greiðslugetu og geti því
hjálpað.
Framhald úrræða
Nokkur blæbrigði eru á því með
hvaða hætti gjaldfrestir eru útfærðir
á milli lánastofnana. Algengt er að
þeir séu veittir innan ákveðinna tíma-
ramma t.d. til þriggja mánaða með
möguleika á framlengingu í sjö hjá Ís-
landsbanka. Margir einstaklingar
horfa til þess að úrræðið sé komið á
leiðarenda og spyrja um framhaldið.
Samkvæmt svörum frá bönkunum
þremur: Íslands-, Lands- og Arion-
banka, má ráða að vinna standi nú yf-
ir við að skoða framhaldið og er þar
horft til ýmissa lausna. Ekki verður
annað ráðið en að vilji sé til þess að
tryggja úrræði, hvort sem það er með
almennum aðgerðum eða á grundvelli
hvers einstaklings fyrir sig.
Mikil ásókn í greiðsluhlé
 Ríflega þrjú þúsund nýta sér greiðsluhlé á húsnæðislánum vegna minni
greiðslugetu  Endurfjármögnun lána getur hjálpað  Óvissa um framhaldið