Morgunblaðið - 11.12.2020, Síða 14

14 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 11. DESEMBER 2020
Flatahrauni 7 | 220 Hafnarfirði | Sími 565 1090 | www.bjb.is
Fékk bíllinn
ekki skoðun?
Aktu áhyggjulaus í burt á nýskoðuðum bíl
Sameinuð gæði
BJB-Mótorstilling þjónustar
flesta þætti endurskoðunar
anngjörnu verði og að
ki förum við með bílinn
n í endurskoðun, þér
kostnaðarlausu.
á s
au
þin
að
BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Upplýsingar frá nokkrum fyrirtækjum
á rafhleðslumarkaði benda til að þau
hafi selt á annað þúsund stöðvar fyrir
bifreiðar á þessu ári.
Ísorka er eitt umsvifamesta fyrir-
tækið á markaðnum. Það er með fjóra
starfsmenn og veltir orðið hundruðum
milljóna á ári.
Sigurður Ástgeirsson, fram-
kvæmdastjóri Ísorku, segir hafa hægt
á eftirspurninni í fyrstu bylgju kórónu-
veirufaraldursins. Hún hafi síðan auk-
ist um sumarið og haldist stöðug í
þriðju bylgjunni í haust.
„Sala til fjölbýlishúsa og heima-
hleðslustöðva í ár hefur verið nokkurn
veginn í takt við væntingar. Öðru máli
gegnir um áform okkar um að setja
upp 150 kílówattstunda hraðhleðslu-
stöðvar en samstarfsaðilar okkar frest-
uðu þeim um eitt ár. Nú stefna þeir á
að fara í þau verkefni á næsta ári.“
Spurður hvar tækifærin liggja segir
Sigurður marga aðila vera að skoða
þennan markað.
Laði að viðskiptavini
„Rafhleðslustöðvar bjóða upp á
meiri sveigjanleika en bensínstöðvar.
Það skapar möguleika fyrir nýja aðila
til að koma á markaðinn og laða að við-
skiptavini með því að bjóða þeim að
hlaða bílinn meðan verslað er. Með því
geta fyrirtækin samtímis haft tekjur af
sölu rafmagnsins og af annarri sölu,“
segir Sigurður. Þetta geti til dæmis átt
við kvikmyndahús, líkamsræktar-
stöðvar, veitingastaði og dagvöruversl-
anir.
Víða erlendis sé þróunin lengra
komin. Ágætt dæmi sé að í Evrópu hafi
McDonald’s-keðjunni tekist að hasla
sér völl á þessum markaði og með því
sett strik í reikninginn hjá raforku-
sölum.
Sigurður segir aðspurður að Ísorka
hafi sett upp 700 heimahleðslustöðvar í
fjölbýlishúsum og sérbýli í ár en alls
rekur fyrirtækið nú hleðslustöðvar í
120 fjölbýlishúsum. Samanlagt hefur
fyrirtækið sett upp 1.400 hleðslustöðv-
ar, þar af um 500 í fjölbýlishúsum.
Reksturinn hófst árið 2015 en fyrir-
tækið var upphaflega vörumerki í þró-
un hjá Íslenska gámafélaginu (ÍG). Ís-
orka varð svo til í núverandi mynd árið
2017 þegar nokkrir starfsmenn ÍG
keyptu vörumerkið og stofnuðu fyrir-
tækið.
Smíða stöðvarnar á Íslandi
Árið 2014 stofnaði tölvuverkfræð-
ingurinn og hugbúnaðarfræðingurinn
Ragnar Þór Valdimarson fyrirtækið
Faradice. Það er fyrsta íslenska fyrir-
tækið sem þróar og smíðar hleðslu-
stöðvar.
Faradice hefur sett upp um 120
fyrirtækjastöðvar og 200 heimastöðvar
ýmist til einstaklinga eða til notkunar í
fjölbýlishúsum frá 2016.
„Á þessu ári höfum við selt 15 tvö-
faldar fyrirtækjastöðvar og um 40
stöðvar í heimahús og fjölbýli,“ segir
Ragnar. Áformað sé að efla markaðs-
sókn og vaxa með markaðnum.
„Við erum enn frekar smáir á mark-
aðnum. Veltan er um 20 milljónir í ár
en mörg flott fyrirtæki hafa valið bún-
að frá okkur. Meðal þeirra eru HS
Orka, ON, Bláa lónið, Vodafone og
Marel, sem er með fjölda stöðva. Sam-
keppnin er mikil, ekki síst í sölu
hleðslustöðva til fjölbýlishúsa,“ segir
Ragnar Þór.
Fylgja gjarnan með rafbílum
Johan Rönning er heildverslun með
hleðslustöðvar en vísar á fagaðila varð-
andi uppsetningu þeirra.
Vignir Örn Sigþórsson, fram-
kvæmdastjóri Johan Rönning, segir
stígandi í sölu hleðslustöðva.
Hins vegar sé aukningin ekki í hlut-
falli við aukna sölu rafbíla.
Ein skýringin sé að nú fylgi hleðslu-
stöðvar gjarnan með rafbílum frá
framleiðendum.
Þá skýrist hærra hlutfall seldra raf-
bíla í ár meðal annars af minni sölu
nýrra bíla til bílaleiga.
Hann leggur áherslu á að mikill
munur sé á verði heimahleðslustöðva
og hraðhleðslustöðva. Þær fyrrnefndu
kosti gjarnan 100-200 þúsund auk
kostnaðar við uppsetningu sem sé mis-
mikill. Hins vegar geti hraðhleðslu-
stöðvar kostað fimm milljónir og allt að
10 milljónir með uppsetningu.
„Fáir kaupa hraðhleðslustöðvar,
helst opinberir aðilar samkvæmt út-
boðum,“ segir Vignir Örn.
Því sé markaðurinn tvískiptur.
Vignir Örn segir eftirspurnina að
aukast mest eftir heimahleðslustöðv-
um í fjölbýlishúsum og bílakjöllurum.
Þess sé að vænta að sá markaður muni
vaxa með fjölgun stöðva.
Selja í stóra bílakjallara
Hinrik Örn Bjarnarson, fram-
kvæmdastjóri N1, segir fjölda seldra
hleðslustöðva hjá fyrirtækinu trúnað-
armál en upplýsir að salan gangi vel.
„N1 hefur sett upp hleðslustöðvar í
mörgum af stærstu bílakjöllurum
landsins að undanförnu. Sem dæmi við
Kirkjusand, Höfðatorg, Mýrargötu og
svo lengi mætti telja. Jafnframt höfum
við sett upp hleðslustöðvar við fjöl-
mörg heimili og fyrirtæki á árinu.
Við höfum selt flestar hleðslustöðvar
til fjölbýlishúsa en eftirspurnin frá sér-
býlum er einnig mjög góð. N1 er einnig
mjög sterkt á fyrirtækjamarkaði og
eru hleðslustöðvar orðnar góð viðbót
við vöruframboð okkar til fyrirtækja,“
sagði Hinrik Örn.
N1 keypti í árslok 2019 fyrirtækið
Hlöðu sem hafði þá selt 600 stöðvar.
Hinrik Örn segir talsvert síðan N1
hafði selt fleiri en 600 hleðslustæði en í
einum kjallara geti verið um 100 stæði.
Rafbílarnir skapa eftirspurn
Morgunblaðið/Baldur
Nýr markaður Zaptec-hleðslustöð frá N1 í nýjum bílakjallara í Reykjavík.
 Fyrirtækið Ísorka hefur selt 700 heimahleðslustöðvar fyrir bifreiðar í ár  Vöxtur í fjölbýlishúsum
 Íslenska fyrirtækið Faradice hyggur á markaðssókn  Það hannar og smíðar eigin hleðslustöðvar
Sex nýjar stöðvar hjá ON
» Orka náttúrunnar hefur sett
upp fjórar hraðhleðslustöðvar í
ár og hyggst setja upp tvær að
auki fyrir áramót.
» Þær stöðvar eru á Akureyri
og í Víðigerði en á næsta ári
bætast við 11 slíkar stöðvar.
Stefán E. Stefánsson
ses@mbl.is
Tap Póstsins af erlendum sending-
um sem heyra undir svokallaða al-
þjónustu nam 496 milljónum króna
á síðasta ári og dróst tapið saman
um 415 milljónir frá árinu 2018 þeg-
ar það nam 818 milljónum.
Þetta kemur fram í nýbirtu yfir-
liti bókhaldslegs aðskilnaðar Ís-
landspósts fyrir árið 2019 sem Póst-
og fjarskiptastofnun gefur út á
hverju ári. í þessu yfirliti eru sund-
urliðaðar tekjur og gjöld af ólíkum
starfssviðum Póstsins, þ.e. þeim
sem falla undir einkarétt fyrirtækis-
ins á tilteknum þáttum póstþjónustu
og hins vegar samkeppnisrekstri
sem greinist niður í fyrrnefnda al-
þjónustu og utan hennar.
Hún er skilgreind af PFS sem sú
þjónusta sem allir landsmenn eiga
rétt á að hafa aðgang að á viðráð-
anlegu verði og hún nær til póst-
sendinga innanlands og utan.
Gjaldtaka vegur á móti tapi
Má minnkandi tap af samkeppni
innan alþjónustu einkum rekja til
þeirrar heimildar sem Pósturinn
fékk til þess að leggja á viðtak-
endur erlendra póstsendinga um
mitt ár 2019. Hafði að sögn Pósts-
ins reynst einkar þungbært að taka
við gríðarlegum fjölda sendinga frá
Kína en ríkið er skilgreint sem þró-
unarríki í alþjóðlegum póstsamn-
ingum og eru sendingar þaðan af
þeim sökum niðurgreiddar.
Líkt og meðfylgjandi tafla sýnir
hefur Pósturinn skilað verulegu
tapi af samkeppnisrekstri innan al-
þjónustu á síðustu árum. Var það
1.164 milljónir árið 2018 og 1.023
milljónir í fyrra. Sé mið tekið af
upplýsingum PFS um tap Póstsins
af erlendum sendingum má rekja
ríflega helming tapsins af sam-
keppni innan alþjónustu til annarr-
ar þjónustu fyrirtækisins. Annars
vegar 346 milljónir árið 2018 og
hins vegar 527 milljónir í fyrra.
Innlent og erlent tap
Morgunblaðið leitaði upplýsinga
hjá PFS um málið og hvort hægt
væri að fá sundurliðun á því í
hverju þessi hluti tapsins væri
fólginn.
Svar stofnunarinnar var það að
sundurliðun væri til en hún væri
álitin trúnaðarmál og það væri
Póstsins að gefa sundurliðunina út
ef vilji stæði til þess.
Var þá sérstaklega spurt hvort
þessi hluti tapsins væri, líkt og
orðalag PFS gefur til kynna, kom-
inn til vegna innlendra pakkasend-
inga. Svar sérfræðings hjá PFS
var að meginþorri upphæðarinnar
tengdist innlendum pakkasending-
um. Það er þjónusta sem Pósturinn
hefur fullt forræði yfir hvað gjald-
skrá varðar. Fyrirtækinu er sömu-
leiðis skylt, lögum samkvæmt, að
verðleggja þá þjónustu á grund-
velli raunkostnaðar að viðbættu því
sem nefnt er „hæfilegur hagnað-
ur“.
Tap af erlendum sending-
um minnkaði milli ára
 Ekki fæst nákvæm sundurliðun á tapi Póstsins af alþjónustu
Morgunblaðið/Hari
Pósturinn Hefur verið í kröggum
síðustu ár og enn er róður þungur.
Samkeppni innan
alþjónustu 2018-19
2018 2019
Tekjur 3.886 4.013
Gjöld -5.050 -5.037
Afkoma -1.164 -1.023
Þar af tap vegna
erlendra sendinga -818 -496
Heimild: Póst- og fjarskiptastofnun
Milljónir kr.
11. desember 2020
Gengi Kaup Sala Mið
Dollari 126.76
Sterlingspund 170.54
Kanadadalur 99.19
Dönsk króna 20.624
Norsk króna 14.513
Sænsk króna 14.94
Svissn. franki 142.6
Japanskt jen 1.2176
SDR 182.07
Evra 153.5
Meðalgengi/Viðskiptavog þröng 193.2822
Hrávöruverð
Gull 1859.8 ($/únsa)
Ál 1986.0 ($/tonn) LME
Hráolía 48.84 ($/fatið) Brent
● Greining Íslandsbanka spáir því að
vísitala neysluverðs muni hækka um
0,2% í desember frá fyrri mánuði. Ef
spáin gengur eftir mun 12 mánaða
verðbólga mælast 3,6% en hún var
3,5% í nóvember. Þetta kemur fram í
pistli á vef bankans.
Þar segir einnig að hækkunin sé um-
talsvert minni en sést hafi í desember-
mánuði síðastliðin ár. Flugfargjöld hafi
vegið hvað þyngst til hækkunar vísitöl-
unnar á þessum árstíma en sú sé ekki
raunin að þessu sinni. Þá segir í pistl-
inum að verðbólga hafi aukist talsvert
það sem af er ári sem megi að miklu
leyti rekja til veikingar krónunnar, sem
nú sé gengin til baka að hluta.
Spá 0,2% hækkun vísi-
tölu neysluverðs