Bæjarins besta - 08.02.1995, Blaðsíða 4

I
Óháð vikublað Ábyrgðarmenn:
á Vestfjörðum Sigurjón J.
TJtgefandi: Sigurðsson
H-prent hf. og Halldór
Sólgötu 9, Sveinbjörnsson
400 ísafjörður Útgáfudagur:
s 94-4560 Miðvikudagur
J 94-4564
Ritstjóri:
Sigurjón J. Sigurðsson
Bæjarins besta er aðili að samtök-
um bæjar- og héraðsfréttáblaða
Eftirprentun, hljóðritun, notkun
ljósmynda og annars efnis er
óheimil nema heimilda sé getið
ijlj ÓHÁÐ FRÉTTABLAÐ
I 11 1 Á VESTFJÖRÐUM
R / R J STOFNAD14. NOVEMBER1984
Orð vega
þungt
„Oft lifa þeir lengi sem me(5 orðum eru vegnir,” segir
íslenskur málsháttur.
Islendingar hafa löngum stært sig af orðsins list. Fjöl-
breytileiki tungunnar er mikill og viðbrugðið er orðgnótt
og ritfærni margs landans.
En orð vega þungt. Töluð orð verða ekki aftur tekin.
„Það sem ég hef skrifað, það hef ég skrifað,” sagði
Pílatus forðum.
Fyrri tíma skáld okkar áttu það til að yrkja níð, þegar
þeim fannst að þeim vegið og stundum þurfti reyndar
ekki meira til en að þeim sinnaðist illa við einhvern
sveitunga. Fjölmargar sagnir herma frá áhrínsvísum sem
voru ætlaðar til að koma viðtakanda fyrir kattarnef.
Orðhákar núdagsins yrkja ekki dýrt kveðnar níðvísur
til að koma andstæðingum sínum á kné. Sú orðsins list
leikur þeim fæstum á tungu. Vanmátturinn segir til sín á
ýmsa vegu. Hálfkveðnarvísurmeð spumingamerki liggja
léttar fyrir. Olyginn sagði mér.
A mánudaginn voru hin svokölluðu íslensku bók-
menntaverðlaun veitt eina ferðina enn. Á jólabókaver-
tíðinni eru nokkrar bækur pikkaðar út úr straumnum og
stimplaðartil hugsanlegra verðlauna. Þessi stimpill mælist
misjafnlega vel fyrir, jafnvel meðal rithöfunda, og er
langt í frá að hann tryggi sölu svo sem áþreifanleg dæmi
sanna. Rithöfundar eru nefnilega misjafnlega góðir, eins
og einn þeirra komst að orði, þá duga stimplarnir skammt.
Fámenn útvalin klíka er þess heldur ekki umkomin að
segja almenningi fyrir verkum um hvaða bækur eigi að
kaupa eða lesa. Svo einfalt er það nú.
„Og þegar mennfrá grafreit mínum ganga, / þá gleymist
það, að ég hefverið til,” sagði þjóðskáldið frá Fagra-
skógi í niðurlagserindi kvæðisins Moldin angar. Hinn 21.
janúar sl., voru 100 ár frá fæðingu Davíðs Stefánssonar.
Þessa var minnst á verðugan hátt. Þótt því fari fjarri að
þarna hafi skáldinu ratast satt á munn þá vantar það ekki
að seinni tíma skáld og „andans menn” reyndu sumir
hverjir að vega Davíð með orðum með því að gera lítið úr
skáldskap hans. En Davíð lifir og mun lifa svo lengi sem
Islendingar unna ljóðum. Ummæli stjórnmálaforingja,
sem telja skáldskap hans veruleikafirrtan, skipta engu
máli.
Orðsins menn hafa kveikt á kyndlum sínum. Stjórn-
málamenn vilja hefta málfrelsi og binda það í stjórnar-
skrá, segja þeir. Fréttahaukar hafa beint spjótum sínum
að formanni almannavarna á Isafirði. Þeir gátu ekki lengi
dulið gremju sína yfir fréttabanni sem þeir segja að ríkt
hafi meðan mestu hörmungarnar í Súðavík gengu yfir.
Menn eiga að vera frjálsir til orðs og æðis. Það þýðir þó
ekki að menn geti gert, eða sagt, hvað sem er og hvenær
sem er. Frelsi fylgir ábyrgð, sem ekki verður vikist
undan.
Þegar þessi sannindi gleymast er auðvelt að vega menn
með orðum.
s.h.
,,Því er ekki að neita aá sumum fannst mikið tii um ágengni frétta- og biaðamanna meðan enn var
ieitað fó/ks í rústum við erfiðar aðstæður. ”
Súðavíkog fjölmiðlarnir
SNJÓFLÓÐIÐ í Súðavík
hinn 16. janúar síðastliðinn er
eitt hinna mannskæðari á ís-
landi. Á þessari öld, sem brátt
er komin á enda, hefur aðeins
eitt einstakt snjóflóð kostað
fleiri líf. Það var 1910 í Hnífs-
dal, en þá fórust 20 manns.
Siglufjarðarflóðin 1919 hafa
verið nefnd sem önnur mann-
skæðustu snjóflóðin á öldinni,
en um var að ræða nokkur flóð.
I snjóflóðinu sent féll á móts
við kaupstaðinn á Hvanneyri
létust 9 manns, í Héðinsfirði
fórust tveir, hvor í sínu lagi og
lokst fórust 7 í Siglufjarðar-
dölum. Samtals varð mann-
tjónið í apríl 1919 því 18 manns.
Fyrir rúmum 20 árum fórust
12 í snjóflóði á Neskaupstað, í
desember 1974.
Öll þessi snjóflóð teljast því
hluti íslandssögunnar og þar á
meðal Súðavíkurflóðið. Enginn
bjóst við neinu þvíumlíku
fremur en því að búist hefði
verið við snjóflóði í Reykhóla-
hreppi, en við bæinn Grund féll
eitt og kostaði mannslíf og
annar slasaðist.
Engan skyldi því undra þótt
slíkurhörmungaratburðurteljist
fréttnæmur og fjölmiðlar telji
það skyldu sína að birta fréttir,
frásagnir, ljósmyndir og kvik-
myndir af þessum atburðum.
Um þá meginstefnu geta vafa-
Iítiðallirveriðsammála. En svo
vakna margar spurningar.
Síðastliðinn miðvikudag, 8.
febrúar 1995, var haldinn
fundur í Blaðamannafélagi ís-
lands. Um slíkt fundarhald er
ekki nema gott eitt að segja.
Þeir sem vilja verja tíma sínum
á fundum eiga að fá að gera það
í friði og fá að tala eins mikið
og þeim sýnist um hugðarefni
sín.
En ýmsum fannst það vel til
fundið hjá blaðamönnum, sem
samkvæmt skilgreiningunni
teljast víst vera allir þeir er starfa
við fréttaöflun og dreifingu og
kallast þá fréttamenn, að segja
frá þessum fundi sínum í fjöl-
miðlum. Óneitanlega er þetta
snjöll aðferð fréttamannanna
sjálfra til þess að koma fréttum
sínum á framfæri.
En um hvað fjallaði fréttin í
Morgunpóstinum og á Stöð 2?
Hún snerist aðallega um það
hvað Ólafur Helgi Kjartansson,
sýslumaður á ísafirði, væri
erfiður fréttamönnum. Helsta
umkvörtunarefnið var að Ólafur
Helgi, sýslumaður, hefði haldið
fréttamönnum í gíslingu. Það
er nú svo að við ísfirðingar
höfum ekki alltaf verið sam-
mála um eiginleika Ólafs Helga,
sem hefur svo sem víða komið
við hér vestra, verið í bæjar-
stjórn og bæjarráði á ísafirði, í
stjórn Orkubús Vestfjarða og
formaður Fjórðungssambands
Vestfirðinga, að öðru slepptu.
Getur það virkilega verið að
hann hafi sett fréttamennina í
stofufangelsi í Súðavík? Heldur
er það nú ótrúlegt.
Því er ekki að neita að sumum
fannst mikið til um ágengni
frétta- og blaðamanna meðan
enn var leitað fólks í rústum við
erfiðar aðstæður. Ekki má
gleyma því, að allan tímann
gerðu þeir, sem áttu ástvini
ót'undna, sér vonir um að þeir
fyndust á lífi. Hver getur ekki
sett sig í þau spor? Á þessum
óvissutíma foreldra, systkina,
batna og annarra ástvina töldu
margir það ekki aðalatriðið að
lýst væri í hvernig ástandi
lifandi eða látnir fundust. Allir
hljóta að vera sammála um það
að fyrst og fremst bar að leggja
áherslu á það að finna þá sem
týndir voru. Einnig þurfti að
tryggja öryggi þeirra fórnfúsu
björgunarsveitarmannaaf Vest-
tjörðum og landinu öllu, sent
leituðu. Þeir lögðu sig í lífs-
hættu í veðri sent náði 12 vind-
stigum, blindbyl, bæði ofan-
komu og skafrenningi og höfðu
hvorki hugmynd um það hvort
og þá hvenær næsta snjótlóð
mundi falla.
Það varekki fært landleiðina
til Súðavíkur, nokkrar tilraunir
voru gerðar til þess að moka en
tókst ekki nærri strax vegna
veðurs. Þó er fullvíst að þeir
sem það reyndu drógu ekki af
sér. Það var ekki fært sjóleiðina,
nema af því að neyðarástand
rfkti og gekk á ýmsu. Fróðlegt
væri að taka viðtal við skip-
stjórana á Fagranesi og Haf-
fara, að minnsta kosti og helst
alla sem voru í ferðinni.
Lýsingar björgunarsveitar-
manna á störfum sínum voru
þannig að enginn sem átti ekki
brýnt erindi hafði neitt út að
gera.
Og hvað var þá að? Getur
verið að sýslumaðurinn, þessi
Ólafur Helgi Kjartansson, hafi
talið sig vera að gæta öryggis
þeirra sem voru í Súðavík, jafnt
félaga í Blaðamannafélagi Is-
lands sem annarra?
Til þess að fá botn í málið er
nauðsynlegt að fá upplýst undir
hvaða formerkjum fundurinn
var haldinn fyrir einni viku.
Enginn hefur spurt sýslu-
manninn að því, Itvað fyrir
honum vakti. En miðað við þá
kurteisi að gæta þess að að-
standendur verði fyrstir til að
frétta af láti fólksins síns og
þess að ekki verði fleiri lífum
stefnt í hættu en nauðsynlegt
telst, þá virðist yfirsjón hans
ekki stór, ef hún er þá nokkur.
Snjór, snjór og aftur snjór..
pað er ekki hægt að segja
annað en að Vestfirðingar hafi
orðið iHiieaa varir við snió bar
fjórar vikur að e/stu menn
muna vart eftir öðru eins snjó-
fargi. / öllum kaupstöðum og
þorpum á Vestfjörðum hefur
nánast allt verið á kafi í snjó og
hafa starfsmenn bæjarfé/aganna
haft t nógu að snúast og jafnvei
unnið á vöktum at/an só/ar-
hringinn. Þá hafa íbúðareigendur
haft inógu að snúast við mokstur
frá híbý/um sínum sem og starfs-
menn fyrirtækja. Meðfy/gjandi
mynd var tekin í iok siðustu viku
er starfsmenn íshúsfé/ags is-
firðinga hf., voru að hreinsa snjó
afþaki hússins en þarhafði skafið
i stóra skaf/a eins og sjá má.
4
MIÐVIKUDAGUR 8. FEBRÚAR 1995