Vinnan - 01.02.1948, Blaðsíða 13

HERMANN GUÐMUNDSSON :
ÁRAM ÓT
Það ár sem nú er liðið hefur fyrir margra hluta sakir
verið hið viðburðaríkasta fyrir verkalýð þessa lands.
Fyrir utan venjuleg fundarhöld og margvíslega fé-
lagsstarfsemi, sem á hverju ári setur sinn svip á hags-
munabaráttuna, þá urðu ýmsir atburðir, og þá ekki sízt
sú árás er gerð var á lífskjör almennings með tollahækk-
unarlögunum á s.l. vori, þess valdandi að ýms verkalýðs-
félög, ogð þar á meðal stærsta verkalýðsfélag landsins,
Dagsbrún, sögðu upp sarnningum við atvinnurekendur
og gerðu kröfu til kauphækkunar.
Til stórfeldra átaka kom milli atvinnurekenda og rík-
isstjórnarinnar annars vegar og verkalýðssamtakanna
hinsvegar, og stóðu þau yfir í alllangan tíma en lyktaði
með sigri verkalýðssamtakanna.
Að tiltölulega skömmum tíma liðnum frá því að þess-
um átökum lauk sögðu atvinnurekendur upp samning-
urn sínum við nokkur stærstu verkalýðsfélögin, og var
þá allt útlit á að til nýrra átaka rnundi draga, en atvinnu-
rekendur sáu sitt óvænna áður en út í hart var komið
og framlengdu óbreytta áður uppsagða samninga.
Aukaþing Alþýðusambandsins var haldið á s.l. hausti
og var það 20. þing A.S.Í. Til þessa þings var boðað
vegna þess, að óttast var alvarlega að yfirvofandi væru
nýjar árásir á kaup og kjör launþega svo og til þess
að heildarsamtökin gerðu sínar ráðstafanir af tilefni
þeirra klofningstilrauna innan verkalýðssamtakanna,
sem áberandi höfðu verið í launadeilunum á s.l. sumri
og haldið var markvisst áfram, og síðast en ekki sízt
til að ræða um lausn á dýrtíðarmálunum.
Þetta þing varð hið jákvæðasta. Gerði það merkar
samþykktir í dýrtíðarmálunum, vísaði öllum klofnings-
tilraunum á bug og hét á alla launþega að bindast öfl-
ugum samtökum til að hindra allar tilraunir til kaup-
lækkana.
I lok ársins skeði sá atburður, sem óséð er um, hverj-
ar afleiðingar hafi. Samþykkt voru á Alþingi lög, sem
lækka og binda vísitölu þá er kaupgjald er greitt eftir,
og hafa launþegarnir nú þegar fengið að kenna áþreif-
anlega á lagasetningu þessari, þar sem kaup er nú greitt
jneð vísitölu 300 en hefði ella verið 328. í frumvarp-
inu er ákvæði um að lagður skuli 31/2% söluskattur á
alla verzlun og fleira, og leggst hann á söluverðið.
Þá eru ýmis önnur atriði í frumvarpinu, sem eru
miður hagstæð verkalýðnum, en rúm leyfir ekki að þau
séu rakin hér.
Lög þessi þýða stórfellda kauplækkun og árás á samn-
ingafrelsi, og eitt hið alvarlegasta við þau er það, að
samkvæmt þeim er kaupgjald tekið úr tengslum við
verðlag.
Fari svo, sem líklegt er, að verðlag hækki en laun
standi í stað, þannig að þau nægi ekki til framfærslu, þá
mun skapast óánægja, sem fær framrás í samningsupp-
sögnurn verkalýðsfélaga, og þar með átök í þjóðfélag-
inu, sem verkalýðurinn hefur ekki óskað eftir, en aðrir
kallað fram.
Það er því við óvenjulegar aðstæður sem hið nýja
ár gengur í garð. Ófriðlega lítur út, hvernig sem úr
rætist, og sjáanlegt er eins og svo oft áður, að lífs-
nauðsyn ber lil að samtök verkalýðsins séu treyst.
eru staðráðin í að framkvæma hana þrátt fyrir alla
örðugleika.
Hin átján sambönd er mynda C. T. A. L. eru ásamt
G. I. 0. og einstökum félögum í Kanada höfuðstyrkur
lýðræðishugsjónarinnar í Ameríku. Með þann styrk að
baki átti C. T. A. L. sinn stóra þátt í stofnun Alþjóða-
sambands verkalýðsfélaga (W. F. T. U.), sem eru fyrstu
allsherjarsamtök heimsverkalýðsins. Með þennan styrk
að baki hefur C. T. A. L. barizt fyrir og mun halda
áfram að berjast fyrir alþjóðlegri einingu verkalýðs-
samtakanna, en gegn sundrungartilraunum A. F. L. í
krafti þessa styrks mun C. T. A. L. halda áfram baráttu
sinni fyrir heimsfriðnum, en gegn erindrekum stríðs-
æsingamannanna.
Minnugir baráttu þessara níu ára fyrir lýðræði gegn
fasisma, fyrir friði gegn árásaröflunum, fyrir frelsi og
framförum fólksins gegn þjóðlegu afturhaldi og alþjóð-
legu hringavaldi, fyrir réttindum verkalýðssarntakanna
gegn harðstjórum, er reyna að kúga þjóðir Suður-
Ameríku undir ok erlendra auðhringa, skora ég á ykkur
félagar í Suður-Ameríku að vernda einingu samtaka
Frh. á bls. 13.
VI N N A N
3