Vinnan - 01.02.1948, Blaðsíða 21

vöruverðiö. Samkv. áætlun stjórnarinnar á þessi skattur
að gefa 19 milljónir í ríkissjóð og má telja víst, að með
þessum hætti verði teknar á ári a. m. k. milli 20 og 30
milljónir króna af almenningi, í hækkuðu vöruverði.
Þá eru með lögunum framlengdar þær gífurlegu tolla-
hækkanir, sem ríkisstjórnin fékk samþykktar á síðasta
þingi, og annars áttu að falla úr gildi um áramótin. Með
hækkandi verðlagi á erlendri vöru verður þessi tolla-
byrði stöðugt þyngri og eykur því meir verðbólguna.
Sem sagt: Akvæði laganna miða að því að auka verð-
bólguna. Hinsvegar skera þau niður launin. En vaxandi
verðbólga og lækkuð laun þýðir auðvitað aukna dýrtíð,
þ. e. meiri erfiðleika fyrir almenning að kaupa daglegar
þarfir sínar.
Það breytir engu um þennan ;,tendens“ dýrtíðarlag-
anna, þó ríkisstjórnin hafi, með sérstökum ráðstöfun-
um, sem styðjast við önnur lög, látið auglýsa nú um ára-
mótin ofurlitla lækkun á nokkrum vörutegundum. Þrátt
fyrir allt það auglýsingagum, nemur lækkun framfærslu-
vísitölunnar aðeins 2%% á móti ö1/4% launalækkun-
inni. En það, sem mestu skiptir í því efni er, að þetta
er aðeins herbragð af hálfu ríkisstjórnarinnar:
Með auknum niðurgreiðslum úr ríkissj óði lækkar hún
verð á nokkrum vörutegundum, um leið og dýrtíðarlög-
in taka gildi, í von um að henni takist þannig að telja
launþegunum trú um, að dýrtíðarlögin leiði til allsherj-
ar verðlækkunar, og að launþegarnir, í þeirri trú, sætti
sig við niðurskurð vísitölunnar.
Geri launþegarnir það, mun ríkisstj órnin áreiðanlega
ganga á lagið og draga aftur úr niðurgreiðslunum og
jafnvel fella þær alveg niður, þegar hún þyrði að ganga
svo langt.
Akvæði til að tryggja áframhaldandi rekstur sjávar-
útvegsins eru engin í lögunum, önnur en fiskábyrgðin,
sem sett er fyrir frumkvæði Sósíalistaflokksins. Hins-
vegar er óvíst að hún ein dugi, ef haldið er áfram sama
sníkjulífinu á útveginum og verið hefur.
Formúlan um að „stemma stigu fyrir atvinnuleysi og
auka framleiðslu til gjaldeyrisöflunar" er aðeins mál-
skrúð, sem ekki styðst við nein ákvæði laganna — enda
er þessi ríkisstjórn og stofnanir hennar þekktust 'fyrir
áhuga sinn á því að stöðva allar lífrænar framkvæmdir
í landinu.
Hinn raunverulegi
tilgangur laganna.
Hinn raunverulegi tilgangur lag-
anna er ekki sá að vinna gegn verð-
hólgu og dýrtíð o. s. frv., heldur
hinn: Að ráðast á lífskjör alþýðunnar.
Ahuginn fyrir þessu skein mjög í gegnum ræður ráð-
herranna við útvarpsumræðurnar frá efri deild Alþingis.
Fulltrúar allra stjórnarflokkanna: Stefán Jóhann, Bjarni
Ben. og Eysteinn voru innilega sammála um það, að al-
þýðan byggi við allt of góð kjör.
„Allar vinnustéttir hafa haft prýðilega góð kjör,“
sagði Stefán Jóhann. Og hann bætti við: „Hjá kauplækk-
un varð ekki komist.“
„Menn fá rneira fyrir vinnu sína, en hún gefur af
sér,“ sagði viðskiptageníið Eysteinn — og er þá sjálf-
sagt enn að brjóta heilann um það, hvaðan hinni ný-
ríku millj ónerastétt Reykjavíkur sé kominn auður sinn!
„Yerkamenn hafa fengið miklar kauphækkanir,“ sagði
Bjarni Ben. — og var helzt á honum að heyra, að slíkt
hefðu verið náðargjafir örlátra valdhafa, sem nú væri
sanngjarnt að leituðu „sparisjóðs“ síns hjá verkalýðn-
um.
Sem sagt: Þessir samherjar telja að almenningur lifi
of góðu lífi. Lífskjör hins vinnandi fólks verði að rýra.
— Og til þess voru dýrtíðarlögin sett.
En þessir herrar voru líka sammála um annað: Að í
þessu efni gangi lögin miklu skemmra en þeir hefðu
óskað.
Stefán Jóhann skýrði frá því, að innan stj órnarliðsins
hefðu verið uppi kröfur um að fara með vísitöluna
langt niður fyrir 300 stig, en hefði verið horfið frá því
vegna „óvissu um hvort fram myndi ganga“ — þ. e.
vegna hræðslu við verkalýðssamtökin.
Eysteinn orðaði þessa sömu hugsun þannig, að ekki
hefði orðið „hægt að fara svo langt niður með vísitöl-
una, að endarnir kæmu saman fyrir bátaútveginn.“
Bjarni kvaðst hafa viljað ganga svo langt um niður-
færslu vísitölunnar, að fiskábyrgðar þyrfti ekki með
— „en svo langt var ekki hægt að komast í einum áfanga,“
sagði hann.
Það er ástæða til, að verklýðssamtökin veiti þessum
ummælum athygli og festi sér þau í minni.
Valdhafarnir eru af ráðnum huga og með útreiknuð-
um bardagaaðferðum, að ráðast á lífskjör hins vinn-
andi fólks. Þeim þykir of skammt farið í fyrsta áfang-
anum — en treystu sér ekki til að stíga skrefið stærra.
Nú veltur á öllu fyrir þeirn að fá verkalýðinn til að
sætta sig við þennan fyrsta áfanga. í því skyni er beitt
allskonar auglýsingakúnstum og bókfærslubrellum, til
þess að telja fólki trú um, að innihald og framkvæmd
dýrtíðarlaganna verði því létt í skauti.
Takist þannig að sætta fólkið við „fyrsta áfangann“
verður áreiðanlega fljótt lagt á þann næsta.
Verkafólkið og samtök þess mega þess vegna ekki
láta villa sér sýn — heldur meta aðfarir valdhafanna
eins og þær raunverulega eru — sem árás á lífskjör al-
þýðunnar — og svara þeim samkvæmt því.
r "
VERK AMENN!
Sendið Vinnunni greinar um áhugamál
__________________________________________
VINNAN
11