Stefnir - 01.07.1984, Side 23
tæki. Að þessu lútandi má nefna nokkur við-
mið. Heimild til að leggja í fjáffestingarsjóð
sparar skattgreiðslu á viðkomandi ári, þar sern
luin er hærri en varasjóðsheimildin. Hins vegar
tekjufærist tillag í fjárfestingarsjóð, þegar því
er ráðstafað til fjárfestinga, uppfært samkvæmt
verðbreytingarstuðli. Varasjóðinn þarf hins
vegar hvorki að binda í lánastofnun né tekju-
færa, þótt hann sé nýttur til fjárfestinga eða til
að mæta tapi. Það má því almennt leiða að því
rökum að fyrirtæki, sem er í jöfnum og ár-
legum fjárfestingum hagnist bctur á varasjóðs-
heimildinni, að því tilskyldu að fyrningarhlut-
fall sé hátt í þeirri eign sem fjárfest er í. Á hinn
bóginn koma kostir fjárfestingarsjóðs greini-
legast frant hjá fyrirtækjum sem búa við góða
afkomu og lánsfjárstöðu, en hyggja á fjárfest-
ingar eftir nokkur ár.
Meðal annarra nýmæla sem styrkja stöðu at-
vinnureksturs má nefna hœkkuð fyrningarhlut-
föll, lœkkuð skatthlutföll, hœkkada dráttar-
hœrni hjá greiðanda (þó að hámarki 10% af
nafnveröi hlutafjár). Þá má nefna yfirfœranleg
rekstrartöp og eignarskattfrelsi hlutabréfa.
Helstu breytingar frumvarpsins sem snúa að
einstaklingum eru aukin frádráttarbœrni arðs
hjá einstaklingum, allt að 10% af nafnverði
eirtstakra hlutabréfa eða hluta, þó að hámarki
25.000 kr. hjá einstaklingum og 50.000 kr. hjá
hjónum. Þá var áður getið um eignarskattfrelsi
hlutabréfa. Merkt nýniæli kemurnú inn f tekju-
skattsiögin, það að heimila einstaklingum frá-
drátt frá tekjum vegna aukinnar fjárfestingar í
atvinnurekstri. Þessi frádráttur er takmarkaður
við 20.000 kr. hjá einstaklingum og 40.000 kr.
hjá hjónum, en liann má nýta með fernum
hætti:
- til innborgana á stofnfjárreikninga.
- til beinna kaupa á hlutabréfum.
- til framlaga í fjárfestingarsjóði.
- til hlutabréfakaupa í tjárfestíngarfélögum.
Þróunin er því í rétta átt og vonandi mun
áhugi almcnnings á þeirri þátttöku í atvinnu-
rekstri aukast hérlendis eins og raunin hefur
orðið á í nágrannalöndunum á síðustu árum.
Þar mun tvennt ráða niiklu, annarsvegar aukin
hagsæld og stöðugleiki og hins vegar hugarfars-
breyting gagnvart sparnaði.
Sverrir Hermannsson.
- Geir Hallgrímsson utanríkisráðherra lagði
fram tvær skýrslur á nýliðnu þingi sem báðar
vöktu mikla athygli - um utanríkismái og
verktakastarfsemi íslenskra Aðalverktaka og
Keflavíkurverktaka.
- Steingrímur Hermannsson forsætisráðherra
var flutningsmaður tveggja stjórnarfrum-
varpa sem samþykkt voru um breytingu á
lögum urn Búnaðarbanka íslands og Iðnað-
arbanka íslands.
í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar er
gert ráð fyrír að bankalöggjöfin verði tekin
til endurskoðunar. Jafnframt segir f sömu
grein í sáttmálanum að yfirstjórn bankanna
verði öll færð undir eitt ráðuneyti, þ.e. við-
skiptaráðuneyti. Að öllum líkindum verður
ný bankalöggjöf lögð fyrir næsta þing, en
með frumvörpunum tveimur sem samþykkt
voru er yfirstjórn bankanna nú á hendi við-
skiptaráðherra.
- Matthías Bjarnason heilbrigöis- ogtrygginga-
ráðherra var flutningsmaður að samþykktum
frumvörpum um hollustuliœtti og heilbrigðis-
eftirlit og tóbaksvarnir. Með írumvarpinu um
tólabaksvarnir er nú gengið tengra í að
vernda þá sem ekki reykja.
- Ragnhildur Helgadóttir menntamálaráð-
herra var flutningsmaður að samþykktu
frumvarpi um kvikmyndamál, sem vakti
mikla eftirtekt og ánægju á meðal þingliða
stjórnar jafnt sem stjórnarandstöðu. Enn-
fremur var samþykkt frumvarp mennta-
málaráðherra um íslenska málnefnd. Megin-
hlutverk málnefndarinnar er að vinna að efl-
ingu íslenskrar tungu og varðveislu hennar í
ræðu og riti.
- Sverrir Hertnannsson iðnaðarráðherra var
flutningsmaður að samþykktri þingsályktun
um heimild til handa rfkisstjórnínni að reisa
og reka Kísilmálmverksmiðju við Reyðar-
fjörð, og leita samvinnu við innlenda og
erlenda aðila um eignaraðíld.
- MatthíasÁ. Mathiesen viðskiptaráðherra og
Pétur Sigurðsson lögðu fram tillögu til þings-
ályktunar um könnun á nýrri legu Vestur-
landsvegar með sérstakri gerð brúa er hann-
aðar væru með tiiliti til hafbeitarmöguleika í
Kollafirði og Leiruvogi.
- Friðjón Pórðarson, Vaidimar Indriðason og
fleiri þingmenn úr Vesturlandskjördæmi
lögðu fram tillögu til þingsályktunar um upp-
byggingu Reykholtsstaðar í Borgarfírði.
- Jón Magnússon og Jón Baldvin Hannibals-
son lögðu fram frumvarp til laga um breyt-
ingu á áfengislögum í þá veru að leyfa fram-
leiðslu ogsöiuásterkum bjór hérlendis. Þetta
frumvarp var svæft, svo og tillaga til þings-
ályktunar um þjóðaratkvœðagreiðslu um
áfengt öl sem Friðrik Sophusson o.fl. stóðu
að.
- Mýmörg þingmál - frumvörp. þingsálykt-
unartillögur og fyrirspurnir - stjórnarliða og
stjórnarandstæðinga, góð og slæm, döguðu
uppi á þinginu. Það telst ekki til nýmæla.
Sum verða eflaust endurflutt en önnur sjást
aldrei aftur, enda mísjafn tilgangur með
flutningi mála. Alls voru 120 stjórnarfrum-
vörp lögð fram á 106. löggjafarþínginu og
187 þíngmannafrumvörp. Tillögur til þing-
sályktunar voru 110 og fyrirspurnir 148.
Samþykkt voru alls 111 frumvörp sem lög
frá Alþingi, þar af 1 stjórnskipunarfrum-
varp, 93 stjórnarfrumvörp og 17 þingmanna-
frumvörp. Þingsályktanir voru 25 og 132
fyrirspurnum var svarað.
einokun hvar sem hún keniur fram, í einka-
rekstri jafnt sem opinberum, - til að tryggja
hag neytenda og auka valkosti.
f þrið ja lagi þá eru verulegir peningar í spil-
inu, hvort tveggja eða annað hvort, hvað
reksturinn og efnahag varðar. Ef litið er fyrst á
Siglósíld, þá er Ijóst, að fyrirtækið rambaði á
barmi gjaldþrots, Á árinu 1983 voru beinar
greiðslur úr ríkissjóði til Siglóstldar 7 milljónir
króna. Að auki reiddi ríkissjóður af hendi
framlag í formi yfirtöku á tveimur lánum hjá
Endurlánum ríkisins að upphæð rúmlega 10
milljónir kr. Rekstur Siglósíldar var þannig
verulegur baggi á ríkissjóði. Þrátt fyrir svarta
mynd þá trúðu nokkrir athafnasamir aðilar því
að með endurskipulagningu á rekstri og fram-
leiðslu fyrirtækisins mætti snúa blaðinu við og
renna um leið styrkari stoðum undir atvinnulíf
í Siglufirði. Á þessum grunni var samiðum sölu
fyrirtækisins fyrir 18 milljónir kr., sem greiðast
með útgúfu skuldabréfs til tíu ára. Bréfið er
verðtryggt og ber hæstu leyfilega vexti. Um
Iðnaðarbankann gildir allt annað, þar sem um
stöndugt fyrirtæki í örum vexti er að ræða.
Hlutur ríkissjóðs, sem er 27% af heildarhiuta-
fé er nú til sölu á 32 milljónir kr. Skilmálarnir
eru 50% útborgun, en 50% má greiða með vísí-
tölubundnu skuldabréfi til þriggja ára.
Fróðlegt er að stilla upp einfölduðu reikn-
ingsdæmi sem gefur til kynna hvaða upphæðir
eru í húfi fyrir ríkissjóð. Sú forsenda er gefin,
að það takist innan árs að selja öll hlutabréf
ríkissjóðs í Iðnaðarbankanum og öll skulda-
bréfin, bæði frá Siglósíld og Iðnaðarbank-
anum. Ætla má að þar sem afkomuhorfur
Siglósíldar eru óvissar þá verði gengi skulda-
bréfanna fremur lágt. Setjum sem svo að á
almennum verðbréfamarkaði fáist 13 milljónir
kr. út úr Siglósíldarbréfunum og 30 milljónir
kr. út úr Iðnaðarbankanum, - til samans 43
millj. kr. Þá eru ótalin framlög til tapreksturs
Siglósíldar sem sparast. Þessar upphæðir eru
ósmáar, og vel að merkja, hér er einungis um
tvö fyrirtæki að ræða.
ÞINGMÁL
3