Nýtt land-frjáls þjóð - 28.02.1969, Blaðsíða 1
NÝTT LAND
_ frtAi.s þjóð
MÁLSVARI VERKALÝÐSHRE YFINGAR OG VINS.TRI STEFNU
7. tbl. 21. febrúar 1969. 1. árg.
EFNI BLAÐSINS:
Greinar eftir m- a-:
Kristján frá Djúpalæk.
Magnús Torfa Ólafsson.
v*
ViS heygarðshomið.
Verkalýðsmál.
Alþýðubandalagið á Norð-
urlandi eystra í upplausn-
Sjá baksíÖu.
Láglaunafdlk má ekkert missa
HANNIBAL VALDIMARSSON:
HVER ERU LAUNIN?
HVAD ER FARID FRAM Á?
Geta atvinnurekendur lifað af þeim?
Nauðsynlegt er aS almenn-
ingur fái sem gleggstar upp-
lýsingar um, hvaða laun það
fólk á við að búa, sem nú er
að hefja viðræður við at-
vinurekendur um launakjör
sín frá 1. marz næst komandi.
Einnig er sjálfsagt að gera
það svo ljóst, sem verða má,
hvaða kröfur verkalýðshreyf-
ingin gerir.
Að þessu hvoru tveggju upp
lýstu á hver maður að geta
gert sér Ijóst:
1. Hvort auðvelt muni fyrir
það fólk, sem atvinnuveg-
unum þjónar, að fram-
fleyta sér og sínum á lægri
tekjum.
2. Hvort kröfumar séu óbil-
gjarnar og óhóflegar.
Hvað er þá kaup verka-
kvenna og verkamanna (fólks
ins í Dagsbrún og Verka-
kvennafélaginu Pramsókn)
nú? Svarið er: í dagvinnu er
kaupið 53 krónur, 87 aurar
með vísitöluálagi. Það þýðir,
að vikukaupið er 2.370 krón-
ur og mánaðarkaupið nagar
rétt um 10 þúsund krónur.
Samkvæmt þeirri kröfu,
sem nú hefur verið lögð
fram, yrði tímakaupið \frá 1.
marz kr. 59.51, en vikukaupið
2618 krónur.
Hvað er þá kaup fólksins í
Iðju, félagi verksmiðjufólks i
Reykjavík? Svarið er: Þar er
almennasta kaupið að við-
bættri vísitölu kr. 9839 á mán
Framhald á bls. 2.
SÍS gerir form. Framsfl.
ómerkan orða sinna
f síðasta blaði var ítarlega
rakið viðtal Tómasar Karlsson-
ar í Tímanum við Ólaf Jóhann-
esson, þar sem form. Framsókn
arflokksins gerði kröfu um ekki
aðeins skerta vísitölu til lág-
launafólks, heidur fulla vísitölu
á ailt launakerfið, frá sendlum
upp í ráðuneytissjóra, banka-
ASÍ-ÞING
Um fiskileit
Stöðugt verði haldið úti
skipum til að leita að nýjum
fiskimiðum á þeim hafsvæð-
um, sem íslenzku fiskiskipin
geta sótt á til veiða. Þar á
meðal verði haldið áfram leit
að nýjum rækju- og humar-
miðum.
stjóra, forstjóra, ráðherra og
efnahagssérfræðinga og að sjálf
sögðu alla uppmælingataxta
allra hæst launuðu iðnaðar-
manna( sem yfirleitt misstu vísi
töluna í fyrra, þótt verðuppbót
kæmi annars á tímakaup iðn-
aðarmanna, sem teljast verður
sízt of hátt).
Á það var bent, að Framsókn-
armenn ráða lögum og lofum í
stærstu atvinnuveitendasam-
steypu landsins, samvinnufélög
unum innan og utan SÍS, og
mundi því fljótlega reyna á,
hver heilindi lægju á bak við
yfirborð Framsóknarforkólf-
anna. Ef efndir fylgdu ekki orð
um hlytu menn að glata allri
tiltrú til stærsta stjómarand-
stöðuflokksins, hinar há-
stemmdu yfirlýsingar dæmast
gaspur eitt og innantómur slag-
orðavaðall.
Framhald á bls. 2.
Hvað dvelur aðgerðir
verkalýðsfélaganna?
1. marz ætla ríkisstjórnin,
vinnuveitendasambandið, iðn-
rekendur og samvinnufélögin að
hætta að greiða vísitöluálag á
laun skv. þeim samningum, sem
gerðir voru í fyrra. Þetta þýðir,
að í framtíðinni ætla þessir að-
ilar sér einhliða að skammta
verkafólki laun, án þess að
spyrja það eða samtök þeirra,
hvort vinnan sé föl við þessu
verði. Þetta þýðir, að í ofanálag
á missi yfirvinnu, yfirborgana-
og í þúsundum tilfella — at-
vinnunnar, skal hver xrona í
kaupi láglaunafólks gerð að tæp
um 90 aurum.
Þetta er réttlætt með því að
jafna verði byrðunum af ytri
áföllum, verðfalli og aflabresti,
á alla landsmenn. Er nú jafnt
skipt? Atvinnufyrirtækin hafa
neitað að tka á sig kjaraskerð-
ingu og kveina undan reksturs-
fjárskorti. Heimilið er minnsta
rekstursfjáreiningin í þjóðfé-
laginu. Meirihluti launþega „á“
og rekur eigin heimili: Á þeim
hvíla stofnlán eins og öðrum
fyrirtækjum — einu vísitölu-
bundnu lánin í þjóðfélaginu m.
a. s. — sem krefjast 5—10 þús.
kr. mánaðarlegra afborgana. Þá
Framhald á bls. 2.
ASÍ-ÞING
Verðtrygging
grundvallaratriðið
— Verðtrygging launa er
algert grundvallaratriði, rétt-
ur, sem verkalýðsfélögin geta,
ekki hvikað frá. Samkvæmt
því kerfi, sem um hefur verið
samið að undanförnu, eiga
vísitölubætur á laun a-5 greið
ast á þriggja mánaða fresti,
og slík ákvæði eru algerlega
óhjákvæmileg til þess að
vernda hagsmuni verkafólks
í þeirri óðaverðbólgu, sem nú
er framundan. Fyrir því skor
ar þingið á öll verkalýðsféiög
að búa sig undir sameigin-
lega baráttu til þess að
tryggja það, að verðbætur á
laun verði greidd áfram árs-
fjórðungslega.
Aðalfundur Sósialistafélagsins:
Skyldaðir tll að ganga i Abl. Gengur Abl.
i Sósialistafélagið?
Á fjölmennum aðalfundi Sós-
íalistafélagsins um síðustu helgi
var gengið frá lagabreytingum,
sem m. a. breyta því í pólitisk
landssamtök, heimila meðUmum
að vera jafnframt meðlimir ann
arra stjórnmálasamtaka — en
skylda þá um leið til að vinna
innan þeirra eingöngu að fyrir-
mælum félagsins og framgangi
samþykkta þess — að viðlögð-
um brottrekstri úr Sósíalistafé -
laginu!
Svo undarlega bregður við að
„málgagn sósíalisma og þjóð-
frelsis", Þjóðviljinn, hefur ekki
fengizt til að birta nokkra frá-
sögn af þessum fundi, sem hlýt-
ur þó að þykja fréttnæmur póli
tískur viðburður. Er þó formað-
ur Sósíalistafélagsins meðlimur
í útgáfustjóm Þjóðviljans.
Eins og skýrt var frá hér í
blaðinu á sínum tíma, var á-
kveðið á fyrsta fundi félagsins
eftir áramót að halda starfsemi
þess áfram, þótt Sósíalistaflokk
urinn hefði verið lagður niður
og stjórn félagsins falið að
breyta lögum þess í samræmi
við breytt viðhorf. Hefur verið
Framhald á bls. 2.
HVAÐ GERIR KRON 1. marz?
Að undanförnu hefur Þjóð-
viljinn lagt allt kapp á að taka
tvo forystumenn verkalýðssam-
takanna út úr, sverta þá á alla
lund og gera þá tortryggilega,
Hvað gera fyrirtækin hans
Lúðvíks i Neskaupstað?
í Neskaupstað eystra lúta nær
öll fyrirtæki „róttækri forystu“
Lúðvíks Jósefssonar og Bjarna
Þórðarsonar. Stærst þeirra er
Síldarvinnslan, sem auk síldar-
verksmiðju rekur frystihús og
a. m. k. 3 stóra báta. Flest önn-
ur stærri fyrirtæki eru byggð
upp með samvmnusniði með
meiri og minni þáttöku bæiar-
félagsins.
í fyrra stóð verkfall á Norð-
firði aðeins skamma stund, þar
eð samið var til 3ja mánaða um
fulla vísitölu. Flestir töldu aug-
Ijóst að hér væri raunar verið
að semja um að fá þær kjara-
Framhald á bls. 2.
þeir hafi samið bak við tjióldm
(hvernig sem þeim er ætlað að
þröngva þeim leynisamnmgmn
upp á forystu stærstu launþega-
félaga og allra fagsamband-
anna, sem eru örugglega í hönd
um „róttækrar forystu?), nú
ætli þeir „að fara að verzla“
með eitthvað o. s. frv. Hverju
sem menn vilja trúa í því efni,
er það þó staðreynd, að Hannl-
bal og Björn eru bara öðrum
megin við samningaborðið.
Verkafólk mun því eðlilega
spyrja um heilindi þeirra flokka
sem hagsmuna hafa að gæta
beggja megin borðsins.
Hvað gerir Kron? Það reið á
vaðið með „uppsagnargleðina",
sem Þjöðviljinn nefnir svo, sl.
vor er það sagði upp nær tveim
tugum starfsmanna, elzta starfs
fólkinu, sem hafði þjónað fé-
Framhald á bls. 2.