Fréttabréf Ættfræðifélagsins - nov 2020, Qupperneq 7

Fréttabréf Ættfræðifélagsins í nóvember 2020
http://www.ætt.is aett@aett.is7
Í grein sem birtist í Lögréttu þann 27. ágúst 1930
segir um heimili Bjarna og Kristínar:
„Það má næstum svo að orði kveða að Brjánslækur
hafi, í tíð þessara hjóna, verið elliheimili sveitarinn-
ar. Í fyrra voru 5 gamalmenni á Brjánslæk, en þetta ár
3. Tvær konur önduðust í fyrra. Allir, sem bágstaddir
voru áttu athvarf hjá sjera Bjarna, hverrar stöðu eða
stjettar sem voru, og jafnt ungir sem gamlir.“
Fóstursonurinn
Bjarni og Kristín eignuðust ekki börn, enda Kristín
orðin 47 ára þegar þau gengu í hjónaband. Valborg
Elísabet, dóttir Kristínar, giftist Sigurði Pálssyni,
sem fyrr er nefndur, í maí 1902 og fóru þau að búa
að Auðshaugi á Barðaströnd. Þau eignuðust soninn
Gunnlaug Þorvald árið 1903 og svo Bjarna árið 1904.
Vegna veikinda Valborgar Elísabetar var yngri sonur-
inn sendur í fóstur til Kristínar og Bjarna, þar sem
hann ólst upp. Hjá þeim fékk hann einnig sína grunn-
menntun, því Bjarni fósturfaðir hans sá um að kenna
honum, enda vel menntaður og hafði verið farkennari
þegar þau Kristín kynntust í Innra-Fagradal.
Þorvaldur, eldri bróðir hans, fékk þá einnig að
koma að Brjánslæk frá Auðshaugi og stunda nám
með bróður sínum, hjá ömmu sinni og fósturafa.
Eftir bréfaskriftum Kristínar að dæma hefur Bjarna
þótt varið í að fá Valda bróður sinn til sín, þeir voru
nálægt hvor öðrum í aldri og virðast hafa verið nán-
ir og góðir bræður. Þegar Bjarni óx upp fór hann til
náms á Akureyri, en þar var Árni móðurbróðir hans
menntaskólakennari, og hefur vafalaust hýst piltinn.
Eftir menntaskólanámið fór Bjarni í Háskólann og
lauk þar prófi árið 1931, ári eftir að fósturfaðir hans
lést. Fór hann út til Þýskalands til frekara náms, en
kom loks heim eftir stríðið 1945 og fór þá til starfa,
fyrst sem héraðslæknir í Búðardal og síðar við sjúkra-
húsið á Ísafirði. Þá varð hann loks sjúkrahúslækn-
ir í Keflavík. Kristín kallaði þennan fósturson sinn
Badda og er greinilegt á bréfaskrifum, þar sem hún
nefnir hann, að hann er henni afar kær.
Bréfin
Einnig er áhugavert að lesa bréf Kristínar, sem flest eru
til Sigurlaugar frænku hennar í Hvammi í Norðurárdal,
dóttur Vigdísar fóstursystur hennar. Bréfaskriftir voru
mikils virði á þessum tíma til að halda uppi tenglsum
milli fólks, þegar miklar vegalengdir voru á milli, og
jafnvel gátu liðið ár án þess að fólk sæist. Gluggum
hér í eitt bréfa Kristínar til Sigurlaugar:
„Brjánslæk 23.jan. 1917
Elskulega frænka mín.
Hjartanlega þakka jeg þjer þitt góða og skemmtilega
brjef. Jeg óska af hjarta að þetta nýbyrjaða ár verði
þjer gott og gleðilegt. Þetta er nú fyrsta brjefið sem
jeg skrifa þjer elsku frænka mín, og verður það nú því
ver mjög ómerkilegt. Hjer ber fátt til tíðinda, svo ert
þú líka hjer svo ókunnug. Á föstudag fyrir jól, þá giptu
sig hjer Finnbogi í Moshlíð og Margrjet Gestsdóttir.
Veislan var hjer og voru 10 manns aðkomandi og allt
heimilisfólkið hjerna, það vakti alla nóttina og skemmti
sjer með ýmsum leikjum. Nokkru áður giptust Árni
Jónsson í Sauðeyjum og Jónína Jónsdóttir sem hjá mér
var vinnukona í fyrra, mjer var boðið í þá veislu, og
hafði ég skemmtun af að vera í henni. Jeg þekkti líka
móður Árna, hún var okkur mömmu þinni samtíða í
Akureyjum. Við hjónin og Baddi litli vorum þá stödd á
Auðshaugi og Sauðeyingar sóttu okkur þangað.
Okkur líður vel, allir frískir, kvef hefur verið að
ganga hjer stöku sinnum í vetur en fólk hefur ekki leg-
ið í því hjer, en á Auðshaugi hafa öll börnin fengið
slæmt kvef, og legið í því og Valdi litli lá í 3 vikur í
einu og svo aptur seinna, en nú er því öllu batnað, og
Valdi litli er kominn hingað fyrir 2 dögum, hann verð-
ur hjer í vetur að læra. Baddi bróðir hans var heldur
feginn þegar hann kom, nú leika þeir sjer saman þeg-
ar þeir eiga frí, og svo þykir þeim skemmtilegra að
læra þegar þeir eru tveir.
Hjer er líka stúlka að kenna sem heitir Össurlína
hún kennir ensku og dönsku, hún hefur verið 6 ár í
Ameríku og kann frá mörgu að segja þaðan en jeg
held að hana langi þangað aptur. Elsku frænka mín
fyrirgefðu þetta risp og brendu það, jeg legg innaní
það 10 kr sem þú átt að kaupa þjer slifsi eða eitthvað
fyrir. Jeg bið þig fyrirgefa hvað það er lítið.
Maðurinn minn biður kærlega að heilsa þjer og
Baddi og Valdi. Jeg kveð þig sem best og óska þjer
alls góðs
Þín elskandi frænka
Kristín Jónsdóttir“
Bjarni Símonarson prestur á Brjánslæk, seinni mað-
ur Kristínar Jónsdóttur, þau bjuggu á Brjánslæk á
Barðaströnd frá 1897 til 1930, er Bjarni lést. Bjarni var
mjög vinsæll prestur og þótti ljúfur en ákveðinn og gott
til hans að leita.