Hinsegin dagar í Reykjavík - aug 2017, Qupperneq 38

veru að upplifa þetta tímabil. Þannig
má segja að bókin um líf mitt sé rökrétt
framhald af því þar sem sögurnar eru
færðar á blað.

Ritunarferlið hefur gert mér kleift að safna
minningum mínum saman á einn stað og
brúa bilið milli nútíðar og fortíðar. Þegar
ég kom fyrst til New York fyrir fjörutíu
árum var ómögulegt að tengja saman
djasslistamanninn Fred og hommann
Fred enda voru engin fordæmi til staðar
eða fyrirmyndir sem ég gat litið til. Lengi
framan af var lífið því tvískipt. Hægt og
rólega fóru ólíkir þættir tilveru minnar að
samþættast, eftir því sem samfélagið tók
framförum, fram til dagsins í dag þegar
öllum virðist vera sama hver kynhneigð
manns er. En umhverfið var gjörólíkt árið
1977 enda voru þá aðeins átta ár frá því
að Stonewall-uppreisnin átti sér stað.

Hvenær tókstu ákvörðun um að koma úr
skápnum?
Ég kom snemma úr skápnum, 19 ára
gamall, gagnvart vinum og fjölskyldu og
í sjálfu sér kom það fáum á óvart. Það var
ekki fyrr en mörgum árum seinna, árið
1993, að ég kom út opinberlega og það
vakti töluverða athygli í Bandaríkjunum
þar sem ég var á þeim tíma orðinn
landsþekktur djasstónlistarmaður. Það var
þá sem ég tilkynnti að ég væri með HIV,
sem á þeim tíma var dauðadómur, og þá
hófst einnig ferill minn sem aktívisti.
er tilhneigingin sú að leita í það sem
veitir þér unað án þess að hugsa um
afleiðingar þess fyrir aðra. Fólk þarf
að leita reglulega til læknis og afla sér
þekkingar um hvernig skuli verja sig gegn
kynsjúkdómum.

Er einhverjum vandkvæðum bundið að
samþætta vinnuna sem djasslistamaður
annars vegar og aktívisti hins vegar?
Koma augnablik þar sem þér leiðist að
vera kallaður djasslistamaðurinn sem er
hommi?
Ég lít ekki á mig sem hommann sem
spilar djass eða hinsegin listamann. Ég
er Fred, sem vill svo til að spilar djass,
semur tónlist, er samkynhneigður og
með HIV, nokkurn veginn í þessari röð.
Ég vil ekki líta svo á að ákveðin tónlist sé
hommatónlist eða hinsegin tónlist. Textar
geta fjallað um kynhneigðir en annars
er tónlist sem er spiluð á hljóðfæri án
kynhneigðar; hún er einfaldlega tónlist
sem veitir fólki innblástur.

Muntu spila einhverja ákveðna tegund
af djasstónlist í Reykjavík?
Ég mun spila með hljóðfæraleikurum
sem ég hef starfað með í langan tíma.
Tónverkin sem við spilum eru efni sem
ég hef samið sjálfur ásamt tónlist eftir
aðra djasslistamenn líkt og Thelonious
Monk. Mér er illa við að setja merkimiða á
tónlistina mína en ég myndi lýsa henni sem
skapandi og kraftmikilli tónlist. Tónleikarnir
sterkar tilfinningar sem dvelja með því,
vekja spurningar og að sjálfsögðu veita
skemmtun.

Hvað laðar þig að djasstónlist?
Í hvert einasta skipti ertu að skapa nýja
tónlist, með öðrum tónlistarmönnum,
fyrir framan áhorfendur. Djass er
félagsleg upplifun. Hann er ekki tónlist
með stífan ramma, líkt og Chopin eða
Beethoven, heldur upplifun sem er ný og
einstök í hvert skipti.

Hvaða djasslistamanni myndir þú mæla
með fyrir þá sem eru að byrja að hlusta
á djasstónlist?
Ég myndi kynna mér stóru nöfnin: Miles
Davis, Charles Mingus og Duke Ellington.
Sumu fólki finnst gott að kynnast
djassi í gegnum söngvara líkt og Billie
Holiday, Sarah Vaughan og Betty Carter.
Saga djasstónlistar er löng og rík af
áhugaverðum persónum og því er ekki
úr vegi að lesa sér aðeins til um helstu
stefnur og áhrifavalda. Það er til gnægð
af stuttum, auðlesnum bókum sem geta
leiðbeint nýjum djassunnendum. Loks er
besta ráðið að hlusta á það sem manni
líkar best.

Á Íslandi er tíðni kynsjúkdóma meðal
ungs fólks, sérstaklega karlmanna,
að aukast. Hver er þín sýn á þennan
málaflokk?
Ég tel að fjarlægðin frá
alnæmisfaraldrinum á áttunda og níunda
áratugnum geri fólk blint gagnvart
hættunni sem það leggur sig í ef það er
ekki að verja sjálft sig og aðra. Ef þú ert
einstaklingur sem stundar áhættumikið
kynlíf, til dæmis með örvandi lyfjum,
eru ætlaðir öllum og þótt fólk sé ekki
kunnugt djassi ættu flestir, sem koma með
opnum hug, að geta treyst okkur fyrir að
fara með þá í skemmtilegt ferðalag þar sem
tónlist er sköpuð sérstaklega á staðnum.

List er ekki dægrastytting, líkt og
Hollywood-bíómynd eða reyfari sem þú
gleymir samstundis. Góð listsköpun kallar
á samstarf og þátttöku áhorfenda og góð
list á að hreyfa við fólki þannig það upplifi
Tónleikar Fred Hersch í Reykjavík eru
hluti af Reykjavik Jazz festival og
samstarfsverkefni hátíðarinnar og
Hinsegin daga. Tónleikarnir fara fram í
Eldborg í Hörpu, laugardaginn 12. ágúst
kl. 20:30. Auk þess að spila tónlist mun
Hersch ræða um reynslu sína af því að
vera hinsegin djasstónlistarmaður en
hann er ötull tals- og stuðningsmaður
HIV-samtaka vestanhafs. Spjallið fer fram
í Hörpu klukkan 17:00, nánari upplýsingar
á reykjavikjazz.is og Reykjavik Pride Off
Venue dagskrá. Handhafar Pride-passa
fá 20% afslátt á Eldborgartónleikana í
miðasölu Hörpu.
38