Morgunblaðið - 05.02.2021, Síða 10

10 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. FEBRÚAR 2021
Í baráttu við COVID-19
býður Donnamaska, grímur
og andlitshlífar sem eru
gæða vara frá DACH og
notuð um allan heim.
Vefverslun: www.donna.is
Erum nú á Facebook: donna ehf
Öryggið í fyrirrúmi fyrir lærða sem leika
Sími 555 3100 www.donna.is
Heildsöludreifing
Type II 3ja laga
medical andlitsgríma
FFP3 Respirator Comfort
andlitsgríma með ventli
FFP3 High-Risk
andlitsgríma
Andlitshlíf
móðufrí
C-gríma Pandemic
Respirator andlitsgríma
Sigtryggur Sigtryggsson
sisi@mbl.is
Íbúaráð Háaleitis og Bústaða í
Reykjavík tekur undir áhyggjur
íbúa vegna umferðarhraða á nokkr-
um götum í hverfinu í bókun á síð-
asta fundi sínum. Íbúaráðið fer
þess jafnframt á leit að farið verði í
umfangsmiklar hraðamælingar í
Álmgerði, Hæðargarði, Sogavegi
og Réttarholtsvegi og lausnir verði
skoðaðar hið fyrsta til að draga úr
of hröðum akstri á þessum götum.
Álmgerði tekur við af Hæðar-
garði, vestan Grensásvegar, og
hafa íbúar ítrekað látið í ljós
áhyggjur sínar vegna umferðar-
hraða á götunum, segir í bókun
íbúaráðsins. „Nú síðast á þræði í
íbúagrúppu Bústaða (108 RVK –
hverfagrúbba) á Facebook 26. jan-
úar (252 læk og 48 ummæli) þar
sem íbúar eru allir á sama máli,“
segir þar.
Íbúi í Hlyngerði sendi íbúaráðinu
bréf með ósk um að það yrði tekið
til skoðunar hvernig bregðast skuli
við miklum umferðarhraða í Álm-
gerði en börn sem búa við Furu-
gerði, Hlyngerði, Seljugerði og
Viðjugerði þurfa að fara yfir götuna
á leið sinni í Hvassaleitisskóla.
Leyfilegur hámarkshraði í Álm-
gerði er 30 km/klst. en samkvæmt
mælingum lögreglu sé brotahlutfall
þar hátt. Tiltekur hann sex hraða-
mælingar lögreglu, sem gerðar
voru í Álmgerði á árunum 2017-
2019. Hlutfall bíla sem óku of hratt
hafi verið 33-51% af fjölda bíla sem
voru mældir. Sá sem hraðast ók
mældist á 61 km/klst.
„Sá hraðakstur sem íbúi tíundar
er á pari við of hraðan akstur í
Hæðargarði og ræddur var á vett-
vangi Hverfisráðs Háaleitis og Bú-
staða í nokkur skipti 2014-2018 en
ekki þótti ástæða til að bregðast við
þó í götunni sé leikskóli, grunnskóli
og félagsmiðstöð aldraðra og mikið
um börn og eldri borgara á gangi,“
segir í bókun íbúaráðsins.
Einnig tók íbúaráð Háaleitis- og
Bústaðahverfis fyrir ályktun
stjórnar Foreldrafélags Réttar-
holtsskóla sem lýsir yfir áhyggjum
af miklum hraðakstri á götum í ná-
grenni skólans, þar á meðal Rétt-
arholtsvegi, Sogavegi, Hæðargarði
og Álmgerði en á öllum þessum
götum er 30 km hámarkshraði.
Samkvæmt upplýsingum lögregl-
unnar á höfuðborgarsvæðinu hafi
hún með reglulegu millibili fram-
kvæmt hraðamælingar í umrædd-
um götum.
Hátt brotahlutfall ökumanna
Niðurstöður mælinganna stað-
festi að ökumenn aka allt of hratt
og að brotahlutfall sé hátt. Að sögn
lögreglu hefur borgaryfirvöldum í
öllum tilvikum verið gerð grein fyr-
ir niðurstöðum mælinga.
Að undanförnu hafi átt sér stað
töluverð umræða á samfélags-
miðlum meðal foreldra barna sem
búa við framangreindar götur eða
þurfa að fara um eða yfir þær á leið
sinni í Hvassaleitisskóla, Breiða-
gerðisskóla og Réttarholtsskóla.
Foreldrarnir hafa áhyggjur af ör-
yggi barna sinna, hvort tveggja
vegna gáleysislegs aksturslags og
mikils umferðarhraða, segir í álykt-
un foreldrafélagsins.
Hafa áhyggjur af hraðri umferð
 Íbúaráð Háaleitis og Bústaða tekur undir áhyggjur íbúa vegna umferðarhraða á nokkrum götum
í hverfinu  Hraðamælingar verði gerðar í Álmgerði, Hæðargarði , Sogavegi og Réttarholtsvegi
Réttarholtsskóli Foreldrafélagið segir að niðurstöður mælinga lögreglu staðfesti að ökumenn aki allt of hratt.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Hvers vegna velja sumir einstak-
lingar fuglategundar að dvelja á Ís-
landi yfir veturinn en aðrir af sömu
tegund fljúga á hlýrri slóðir? Tjald-
urinn er bæði farfugl og staðfugl á
Íslandi. Tæplega þriðjungur stofns-
ins, um 11.000 fuglar, dvelur hér
allt árið en um 70% fara til vetr-
ardvalar í Stóra-Bretlandi, á Ír-
landi og meginlandi Evrópu.
Vísindamenn hafa leitað skýr-
inga á þessu. Allt bendir til þess að
ungar frá sumrinu fylgi feðrum
sínum og val föðurins ráði því
hvort ungarnir verða staðfuglar
eða farfuglar. Þetta kemur fram í
nýrri grein í vísindatímaritinu Sci-
entific Reports eftir dr. Veronicu
Méndez Aragón og samstarfsmenn
hennar.
Talið er að í varpstofni íslenska
tjaldastofnsins séu um 13.000 pör
eða 26.000 fullorðnir fuglar. Tjald-
urinn fer að verpa 4-6 ára gamall
svo nokkuð er um geldfugla auk
unga að hausti þannig að áætla má
gróflega að íslenski stofninn sé í
kringum 36.000 fuglar.
Feðurnir taka við uppeldinu
Veronica segir að bæði karl- og
kvenfuglinn annist hreiðrið og liggi
á eggjunum til skiptis. Það sama á
við um flesta vaðfugla, t.d. lóu,
spóa og jaðrakan. Þegar eggin
klekjast og ungarnir komast á legg
sýna tjaldarnir annað atferli en
flestir aðrir vaðfuglar. Ungar
flestra þeirra þurfa að finna fæðu
sína sjálfir en tjaldar bera fæðu í
ungana. Í fyrstu gera báðir foreldr-
arnir það en svo kemur að því að
kvenfuglinn kveður fjölskylduna.
Það á við um flesta vaðfugla að
kvenfuglinn yfirgefi ungana á und-
an karlfuglinum, að sögn Veronicu.
Karlfuglar í hópi tjalda taka því við
ungunum. Líklega slitnar upp úr
sambandi unga og föður þegar líð-
ur á haustið. Dæmi eru um að ung-
ar tjalda þiggi fæðubita þegar
langt er liðið á vetur.
Farfuglarnir í hópi tjalda fara að
safnast saman á túnum sunnan-
lands í lok ágúst og byrjun sept-
ember. Talið er að ungar sem eru í
umsjá karlfugla sem hyggja á far-
flug fylgi feðrum sínum og samein-
ist þessum flokkum og læri af þeim.
Þeir karlfuglar sem dvelja hér yfir
veturinn halda á vetrarstöðvarnar
og ungar þeirra fylgja þeim. Í
þessu hegða tjaldar sér öðruvísi en
flestir aðrir vaðfuglar á Íslandi.
Tjaldar sem hafa vetursetu á Ís-
landi dvelja mikið á Vesturlandi,
einkum við Faxaflóa og Breiða-
fjörð. Veronica segir að talið sé að
félagslegt atferli ráði því hvort
tjaldsungi verður staðfugl eða far-
fugl. Unginn læri af hópnum sem
faðir hans velur sér. Veronica segir
að það sé þekkt að t.d. tjaldastofn-
inn í Hollandi skiptist í staðfugla og
farfugla, líkt og íslenski tjalda-
stofninn.
Það næsta sem vísindamennirnir
hyggjast athuga er hve lengi ung-
arnir eru samvistum við feðurna.
Talið er að ungar í hópi staðfugla
dvelji lengur með föður sínum en
ungar þeirra sem verða farfuglar.
Áhugi er á að kanna það og hvenær
leiðir unganna og feðranna skilur.
Morgunblaðið/Ómar
Tjaldur með unga Foreldrar í hópi tjalda bera fæðu í unga sína til að byrja með. Svo yfirgefur kvenfuglinn fjöl-
skylduna og þá taka karlfuglarnir við ungunum. Þeir taka upp háttu feðranna og verða staðfuglar eða farfuglar.
Feðurnir ráða því hvar
ungarnir verja vetrinum
 Forvitnilegar niðurstöður um háttalag íslenska tjaldsins
„Bæjarráðið setur þetta ekki af stað
með væntingum um eina niðurstöðu
fram yfir aðra. Við höfum ekki átt í
neinum viðræð-
um við önnur
sveitarfélög,“
segir Bergur Álf-
þórsson, formað-
ur bæjarráðs í
sveitarfélaginu
Vogum.
Samþykkt var
á fundi ráðsins í
vikunni að Róbert
Ragnarsson ráð-
gjafi verði fenginn til að vinna val-
kostagreiningu um mögulega sam-
einingu við önnur sveitarfélög.
Róbert var eitt sinn bæjarstjóri í
Vogum en hefur síðustu ár starfað
við ráðgjöf og gefið sig mjög að sam-
einingarmálum.
Bergur rifjar upp í samtali við
Morgunblaðið að árið 2005 hafi íbúar
í Vogum kolfellt tillögu um samein-
ingu við Hafnarfjörð. „Núna er
kannski allt í lagi að skoða þessi mál
upp á nýtt. Menn verða bara að hafa
augun opin og þessi könnun leiðir
vonandi í ljós hvort yfir höfuð er
skynsamlegt að leitast eftir samein-
ingu og þá við hvern. Kannski er
bara langbest að við séum ein.“
Eins og kunnugt er hafa stjórn-
völd boðað þá stefnu að fyrir sveit-
arstjórnarkosningarnar 2022 verði
sveitarfélög með 250 íbúa og færri
þvinguð til að sameinast öðrum og
fjórum árum seinna verði lágmarks-
tala íbúa 1.000 manns. Íbúar í Vog-
um voru ríflega 1.300 á síðasta ári.
Bergur segir að núverandi að-
stæður í þjóðfélaginu hafi ekki kom-
ið vel við Voga. „En þetta er stækk-
andi sveitarfélag og það er engu að
síður bjart fram undan.“ hdm@mbl.is
Sameiningarmál
skoðuð í Vogum
 Ráðgjafi greinir kosti  Felldu 2005
Bergur
Álfþórsson