Fréttablaðið - 21.09.2021, Blaðsíða 6

Það gengur eiginlega
ekki að aka yngstu
börnunum með skóla-
bíl.
Kristján Þór Magnússon,
sveitarstjóri Norðurþings
Grjóthrun gæti sannar-
lega verið vandamál, ef
ekki væri passað upp á
að koma í veg fyrir
það.
Ragnhildur
Sverrisdóttir,
hjá Landsvirkjun
Almennt séð eru íslenskar
skoðanakannanir nálægt
úrslitum kosninga en þó
mælist ofmat á vinstriflokk­
um eins og víða erlendis.
Lokametrar kosningabarátt­
unnar geta skipt sköpum þar
sem tugprósent fólks ákveða
sig á kjördag.
kristinnhaukur@frettabladid.is
KOSNINGAR Í tvennum síðustu
kosningum hefur munur á skoð­
anakönnunum og kosningaúr­
slitum í langflestum tilfellum verið
innan við tvö prósent í heildina.
Stærri munur getur komið fram
hjá einstaka flokkum og birtist þá
sú skekkja hjá öllum könnunar­
fyrirtækjum. Þetta kemur fram hjá
Hafsteini Einarssyni, doktorsnema
í félagstölfræði við Manchester­
háskóla.
„Í alþjóðlegum samanburði geta
Íslendingar verið nokkuð ánægðir
með sínar kannanir,“ segir Haf­
steinn. Hann hefur skoðað kann­
anir Fréttablaðsins, Gallup, MMR,
Zenter og Félagsvísindastofnunar.
Árið 2016 birtist aðallega munur á
tveimur flokkum þegar Sjálfstæðis­
flokkurinn var vanmetinn um 3,05
prósent og Píratar ofmetnir um
4,65. Ári seinna var enginn flokkur
eins nálægt sínu könnunarfylgi og
Píratar. En þá var Samfylkingin
ofmetin um 2,36 prósent og Vinstri
græn um 1,68 á meðan Framsóknar­
flokkurinn var vanmetinn um 1,84
prósent og Sjálfstæðisf lokkurinn
um 1,76.
Vanmetnastur af öllum var
Flokkur fólksins, um 2,64 prósent
og er Hafsteinn sannfærður um að
frammistaða formannsins, Ingu
Sæland, í leiðtogaumræðunum
hafi haft áhrif. Þeir sem ákveða sig
á síðustu stundu eru nokkrir tugir
prósenta og lokametrar kosninga­
baráttunnar geti því skipti sköpum.
„Könnunarfyrirtækin mæla ekki
þessa sveiflu,“ segir Hafsteinn.
Í báðum kosningunum birtist til­
hneiging til þess að vanmeta hægri­
f lokka og ofmeta vinstrif lokka.
Hafsteinn vill þó ekki fullyrða að
lesendur verði alltaf að gera ráð fyrir
slíkri skekkju. „Það er ekkert víst
að hið sama gerist aftur í ár,“ segir
hann. „Könnunarfyrirtækin hafa
nú haft fjögur ár og aldrei að vita
nema að breyting hafi átt sér stað á
aðferðafræðinni.“
Könnunarfyrirtækin reyna sífellt
að bæta kannanir sínar til að hafa
þær sem áreiðanlegastar. Fóru mörg
í mikla naf laskoðun eftir mjög
óvæntar kosningar um útgöngu
Bretlands úr Evrópusambandinu
og kosningasigur Donalds Trump
árið 2016.
Spurður hvað geti valdið vinstri
skekkju í könnunum segir Haf­
steinn það geta stafað af aldurs­
dreifingunni. Yngri kjósendur, sem
líklegri eru til að kjósa til vinstri,
skili sér ekki jafn vel á kjörstað og
hinir eldri. „Mér finnst líka ekki
ósennilegt að fólk sem er áhuga­
samt um að taka þátt í könnunum
sé vinstrisinnaðra,“ segir hann.
Einnig verði að taka tilviljun með í
reikninginn.
Í kosningabaráttunni núna hefur
fylgi f lokkanna verið mjög stöðugt
fram að mánaðamótum en síðan
þá hefur verið vinstrisveifla í könn­
unum.
Kosningaþátttaka hefur dalað um
10 prósent á rúmum 30 árum og fór
árið 2016 undir 80 prósentin í fyrsta
sinn á lýðræðistímanum. Einkum
hefur dvínað þátttakan hjá körlum.
Þátttakan fór þó upp um 2 prósent
árið 2017, einkum vegna aukinnar
þátttöku ungs fólks. Hafsteinn segir
líklegt að átakið Ég kýs hafi skipt
þar miklu en óttast þó að þátttakan
dali aftur í ár.
„Þetta verða mjög spennandi
kosningar og tvísýnt hvort ríkis­
stjórnin haldi,“ segir Hafsteinn.
„Kosningabaráttan hefur verið bæði
málefnaleg og skemmtilegri en oft
er af látið.“ ■
Hægriflokkar ítrekað verið
vanmetnir fyrir kosningar
Hafsteinn er
sannfærður um
að frammistaða
Ingu Sæland í
leiðtogaum-
ræðum hafi
skipt sköpum.
FRÉTTABLAÐIÐ/
ERNIR
Það er ekkert víst að
hið sama gerist aftur í
ár.
Hafsteinn
Einarsson,
doktorsnemi í
félagstölfræði
bth@frettabladid.is
SKÓLAMÁL Kristján Þór Magnússon,
sveitarstjóri Norðurþings, segir að
sveitarfélagið geri allt hvað það geti
til að opna aftur leikskóladeild á
Kópaskeri, ekki síðar en fyrir næsta
skólaár.
Fréttablaðið greindi frá því fyrir
skemmstu að börn búsett á Kópa­
skeri þyrftu að aka tæplega 60 kíló­
metra daglega, til og frá leikskóla í
Lundi, þar sem enginn starfsmaður
fékkst í leikskólann á Kópaskeri nú
að loknu sumarleyfi. Sveitarstjórinn
segir málið mjög erfitt og ástandið
þungt fyrir foreldra. „Við höfum
reynt að leita samninga við foreldra
um að bjóða akstursgreiðslur fyrir
þær fjórar til fimm fjölskyldur sem
lenda í þessu millibilsástandi.“
Ekki sé heppilegt að aka börnum
yngri en 4­5 ára með skólabíl svo
langa leið. Aukinheldur sé nýbúið
að semja um útboð á skólaakstri
og þar hafi ekki verið gert ráð fyrir
leikskólabörnum í bílnum. „Það
gengur eiginlega ekki að aka yngstu
börnunum með skólabíl. Þess vegna
erum við að kanna allar leiðir og
skoðum meðal annars hvort það
gæti verið tímabundin lausn að
kaupa eða leigja 30 manna bíl sem
gæti tekið öll þessi börn, auk þess
sem sérstakur starfsmaður yrði að
vera í bílnum.“
Mjög víða á höfuðborgarsvæð­
inu vantar starfsmenn nú á leik­
skóla. Í ljósi þess er ekki að undra
að fámenn byggðarlög eigi í erfið­
leikum með að fá leikskólakennara
til starfa. Foreldrar á Kópaskeri sem
blaðið ræddi við segja að kerfið hafi
brugðist og kallaði ein móðir sem
blaðið ræddi við stöðuna neyðar­
ástand.
Spurður hvort ástandið geti leitt
til fólksflótta úr dreif býlinu, segir
Kristján Þór: „Hættan er alltaf sú að
fólk færi sig til og f lytji þegar upp
koma svona vandræði með grunn­
þjónustu. En ég vona einlæglega að
þetta verði ekki til þess að barna­
fjölskyldur taki sig upp, þótt ástand­
ið verði sennilega að einhverju leyti
bagalegt í vetur.“ ■
Leita allra leiða fyrir börn Kópaskers
Málefni kvöldsins:
Bólusetningar - hvaða máli skipta þær?
Ingileif Jónsdóttir, prófessor við læknadeild Háskóla Íslands
og deildarstjóri hjá Íslenskri erfðagreiningu.
Sjaldan eða aldrei hefur verið rætt jafnmikið um bólusetningar
og nú. Ingileif fjallar um þýðingu bólusetninga á tímum heims-
faraldurs, þróun bóluefna og vernd gegn COVID-19 sjúkdómi
og smiti, hjarðónæmi, bólusetningu viðkvæmra hópa og
bóluefni gegn nýjum afbrigðum veirunnar.
Rannís býður upp á Vísindakaffi þar sem vísindafólk
kynnir viðfangsefni sín á óformlegan hátt í þægilegri
kaffihúsastemningu. Markmiðið er að færa vísindin nær fólki
og segja frá rannsóknum sem skipta máli fyrir daglegt líf.
Vísindakaffi Rannís
í Perlunni
í kvöld kl. 20:00 - 21:30
Kaffistjóri: Sævar Helgi Bragason
Verið velkomin!
kristinnhaukur@frettabladid.is
AUSTURLAND Landsvirkjun aug­
lýsir nú krefjandi verkefni við
uppsetningu hrunvarnargirðinga
við Kárahnjúka. Samkvæmt aug­
lýsingunni er verkið afar krefjandi
því vinna þarf í miklum bratta og
grafa í bæði laus og föst jarðlög.
Mun þurfa að f lytja öll aðföng að
staðnum með krana eða þyrlu og
öryggismál verða í fyrirrúmi. Sér­
hæfðrar þekkingar verður krafist í
útboðsgögnum.
„Grjóthrun gæti sannarlega verið
vandamál, ef ekki væri passað upp á
að koma í veg fyrir það,“ segir Ragn­
hildur Sverrisdóttir, forstöðumaður
samskipta og upplýsingamiðlunar
Landsvirkjunar. Um sé að ræða við­
haldsverkefni, endurnýjun fyrri
hrunvarna sem hafi verið settar
upp við byggingu stíf lunnar árin
2003 til 2007.
Ragnhildur segir þetta gert til
að koma í veg fyrir að laust grjót
hrynji úr Fremri­Kárahnjúk niður
á aðkomuveginn að stíf lumann­
virkjunum.
„Þetta eru hrunvarnargirðingar,
sem grípa hrunið sem verður þarna
af náttúrulegum orsökum, það er
frostsprengt grjót og rof sem verður
við leysingar,“ segir hún.
Banaslys varð í gljúfrinu undir
Fremri­Kárahnjúk árið 2004 þegar
grjóthnullungur féll á starfsmann
Arnarfells, undirverktaka Impreg­
ilo. Var þetta eitt af þremur bana­
slysum við byggingu virkjunar­
innar.
Girðingarnar hafa ekki verið
hannaðar að fullu en þær verða 150
metra langar og 5 metra háar.
Landsvirkjun býður áhugasömum
verktökum í vettvangsferð á stað­
inn þriðjudaginn 28. september en
skráningu lýkur á föstudag. Tekið er
fram að aðstæðurnar séu krefjandi
og nauðsynlegt að vera í góðu líkam­
legu ástandi til þess að taka þátt í
ferðinni og að vera í góðum göngu­
skóm. Landsvirkjun mun ekki bjóða
upp á hádegismat. ■
Auglýsa verkefni sem er
ekki fyrir lofthrædda
6 Fréttir 21. september 2021 ÞRIÐJUDAGURFRÉTTABLAÐIÐ