Morgunblaðið - 23.06.2021, Qupperneq 10

10 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 23. JÚNÍ 2021
HURÐIR
Tunguháls 10, 110 Reykjavík, sími 567 3440, vagnar@vagnar.is, vagnar.is
• Stuttur afhendingartími
• Hágæða íslensk
framleiðsla
• Val um fjölda lita í
RAL-litakerfinu
• Vindstyrktar hurðir
Bílskúrs- og iðnaðarhurðir
Iðnaðarhurðir
Iðnaðarhurðir með gönguhurð
Bílskúrshurðir
Hurðir í trékarma
Tvískiptar hurðir
Smíðað eftir máli
Fyrsta flokks þjónusta og ráðgjöf
„Það er eindregin afstaða mín og
Samherja að engin refsiverð brot hafi
verið framin í Namibíu af hálfu fyr-
irtækja á okkar vegum eða starfs-
manna þeirra ef undan er skilin sú
háttsemi sem fyrrverandi fram-
kvæmdastjóri hefur beinlínis játað og
viðurkennt,“ sagði Þorsteinn Már
Baldvinsson, forstjóri Samherja hf., í
yfirlýsingu og afsökunarbeiðni sem
birt var á heimasíðu Samherja (sam-
herji.is) í gær. Enn fremur sagði
hann:
„Engu að síður ber ég sem æðsti
stjórnandi Samherja ábyrgð á því að
hafa látið þau vinnubrögð, sem þar
voru viðhöfð, viðgangast. Hefur það
valdið uppnámi hjá starfsfólki okkar,
vinum, fjölskyldum, samstarfsaðil-
um, viðskiptavinum og víðar í sam-
félaginu. Mér þykir mjög leitt að svo
hafi farið og bið ég alla þá, sem hlut
eiga að máli, einlæglega afsökunar á
mistökum okkar, bæði persónulega
og fyrir hönd félagsins. Nú reynir á
að tryggja að ekkert þessu líkt end-
urtaki sig, við munum sannarlega
kappkosta að svo verði.“
Samherji gerir í yfirlýsingunni
grein fyrir sjónarmiðum sínum í
Namibíumálinu svonefnda. Einnig
helstu niðurstöðum úr rannsókn
norsku lögmannsstofunnar Wikborg
Rein. Ætlunin var að kynna þær nið-
urstöður fyrir íslenskum stjórnvöld-
um en því var ítrekað frestað „af al-
kunnum ástæðum“.
Ekki ákærðir í Namibíu
Engir starfsmenn Samherja eða
félög í eigu Samherja eru á meðal
ákærðra í refsimálum sem nú eru
rekin í Namibíu gegn allmörgum
Namibíumönnum. Þeir eru sakaðir
um ýmis afbrot þar á meðal að hafa
þegið mútur frá starfsmönnum Sam-
herja. Jafnframt er rekið kyrrsetn-
ingarmál gagnvart nokkrum aðilum
þar sem krafist er kyrrsetningar á
þeim eignum sem m.a. félög Sam-
herja eiga í landinu. Forsvarsmenn
Samherja skiluðu formlegri málsvörn
vegna þessa máls 31. maí. „Er það í
fyrsta sinn sem Samherji eða félög
tengd Samherja fá tækifæri til að
leggja fram gögn og taka til varna
fyrir opinberum dómstólum gagnvart
þeim þungu ásökunum sem á félagið
hafa verið bornar. Hafa þau gögn
verið gerð opinber og eru öllum að-
gengileg á vef namibíska dómstóls-
ins.“
Rannsókn Wikborg Rein „leiddi í
ljós ákveðin atriði í rekstri félaga sem
tengjast Samherja í Namibíu sem
vöktu spurningar um vandaða við-
skiptahætti og gátu aukið lagalega
áhættu,“ segir í yfirlýsingunni. Fyrir-
tækið kom á fót ítarlegu kerfi fyrir
stjórnarhætti og regluvörslu, að
vandaðri erlendri fyrirmynd, til að
tryggja að mistök eins og þau sem
voru gerð endurtaki sig ekki.
Félög tengd Samherja nutu ráð-
gjafar innlendra ráðgjafa í Namibíu
til að öðlast almenna þekkingu á
namibískum sjávarútvegi og mark-
aðsaðstæðum í landinu. Nokkrir
þessara ráðgjafa höfðu pólitísk
tengsl. Wikborg Rein komst að því að
ráðning þessara ráðgjafa og það að
aðkoma háttsettra aðila í stjórnkerfi
Namibíu hafi verið látin óátalin hafi
vakið spurningar um vandaða við-
skiptahætti og aukið áhættu sem ekki
var gætt nægilega vel að.
Þá segir Samherji að mistök hafi
verið gerð í rekstrinum sem tengdust
alþjóðlegri skipaskrá í Færeyjum.
Félagið hefur greitt tryggingarfjár-
hæð sem verður til staðar þegar nið-
urstaða fæst í málinu. „Við viljum
leiðrétta þau mistök sem þarna voru
gerð og biðjast velvirðingar á þeim.“
Biðst afsökun-
ar á mistökum
- Samherji sendi frá sér yfirlýsingu
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Samherji Gaf út langa yfirlýsingu og afsökunarbeiðni í gær.
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Vestmannaeyjabær krefst þess að
ríkið greiði eðlilega húsaleigu vegna
afnota Heilbrigðisstofnunar Suður-
lands af húsnæði dvalar- og hjúkr-
unarheimilisins Hraunbúða. Telja
stjórnendur bæjarins að hann eigi
húsnæðið að fullu. Ríkið hefur ekki
fallist á þessa kröfu en stefnt er að
því að leiða viðræður um málið til
lykta fyrir lok mánaðarins.
Vestmannaeyjabæjar sagði sig frá
rekstri Hraunbúða vegna halla-
reksturs og fól heilbrigðisráðuneytið
Heilbrigðisstofnun Suðurlands
(HSu) að taka við rekstrinum. Yf-
irfærslan fór fram 1. maí en enn er
unnið að frágangi ýmissa mála í því
efni og gengur það nokkuð vel, að
sögn Írisar Róbertsdóttur bæjar-
stjóra, fyrir utan það að ekki hafi
náðst samningar um leigu fyrir
notkun ríkisins á húsnæði Vest-
mannaeyjabæjar.
Eignarhald með ýmsum hætti
Heilbrigðisstofnunin hefur nú
notað húsnæði Hraunbúða í tæpa
tvo mánuði án þess að gengið hafi
verið frá samningum um leigu.
Stefnt er að því að leiða málið til
lykta fyrir lok mánaðarins.
Eignarhald húsnæðis dvalar- og
hjúkrunarheimila landsins er með
ýmsum hætti. Ríkið á húsnæði
sumra heimilanna, annað er í eigu
sveitarfélaga eða sjálfseignarstofn-
ana og enn annað í blandaðri eigu.
Íris segir klárt að Vestmannaeyja-
bær eigi húsnæði Hraunbúða að
fullu. Enginn vafi leiki á því.
Fengu húsið að gjöf eftir gos
Húsnæði elliheimilisins í Eyjum
fór undir hraun í eldgosinu árið
1973. Eftir gos gáfu Norðmenn, Am-
erican Scandinavian Foundation og
ýmis félagasamtök á vegum Rauða
krossins Vestmannaeyjum nýtt
dvalarheimili sem nefnt var Hraun-
búðir. Síðan hefur húsnæðið verið
stækkað og unnið að endurbótum á
því og hefur Vestmannaeyjabær
staðið fyrir því, stundum með fjár-
framlögum félagasamtaka í Eyjum.
Framkvæmdasjóður aldraðra hefur
styrkt ýmsar framkvæmdir við hús-
næðið síðustu þrjátíu árin.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Vestmannaeyjar Eftir að Skálholt, gamla elliheimilið, fór undir hraun
fengu Vestmannaeyingar Hraunbúðir að gjöf frá Norðmönnum og fleirum.
Krefja ríkið um húsa-
leigu fyrir elliheimili
- Vestmannaeyjabær telur sig eiga húsnæði Hraunbúða
Þrefalt fleiri kvenstjórnendur en
karlstjórnendur upplifa að hafa þurft
að sanna sig í starfi meira en aðrir og
fleiri konur en karlar upplifa að talað
hafi verið niður til þeirra á vinnu-
staðnum. Þetta kemur m.a. fram í
niðurstöðum rannsóknarinnar Kynin
og vinnustaðurinn, sem kynnt var í
gær.
Fram kemur að líkurnar á að talað
sé niður til kvenna virðast meiri þeg-
ar þær eru stjórnendur en lítill sem
enginn munur er á milli karla hvað
þetta varðar. Eiga þessar niður-
stöður við hvort sem um er að ræða
starfsfólk eða stjórnendur.
Könnunin var lögð fyrir um 2.000
aðildarfélaga Viðskiptaráðs Íslands
og voru niðurstöðurnar kynntar í
gær. Um er að ræða samstarfsverk-
efni Viðskiptaráðs, Empower, Há-
skóla Íslands og Gallup.
Upplifa grófan talsmáta
Í fréttatilkynningu um niðurstöð-
urnar er m.a. bent á að könnunin leiði
í ljós að fleiri kvenstjórnendur en
karlstjórnendur upplifa að dóm-
greind þeirra og hæfni sé dregin í efa
og konur eru líklegri en karlar til að
upplifa að notaður sé grófur talsmáti
og óviðeigandi brandarar.
„Þegar konur eru stjórnendur eru
meiri líkur á því að þær upplifi gróf-
an talsmáta og óviðeigandi brandara.
Þegar spurt er um ábyrgð kynja á
heimilinu þá telja sex sinnum fleiri
konur en karlar sig bera ábyrgð á
heimilinu að meirihluta eða öllu leyti
og bilið eykst þegar kemur að stjórn-
endum en 14 sinnum fleiri kven-
stjórnendur en karlstjórnendur telja
sig bera ábyrgð á heimilinu að meiri-
hluta eða öllu leyti,“ segir í frétta-
tilkynningunni.
Fá meiri stuðning
Lesa má úr könnuninni að konur
virðast fá meiri stuðning en karlar
frá yfirmönnum við að leysa verkefni,
fá upplýsingar og aðstoð í starfinu.
85% kvenna og 79% karla telja sig fá
stuðning þegar upplýsingar vantar
eða aðferðir til að sinna starfinu.
Þá virðast kvenstjórnendur veita
starfsfólki meiri stuðning við að sam-
ræma atvinnu og einkalíf og færri
körlum en konum finnst þeir fá
stuðning frá yfirmanni við að sam-
ræma atvinnu og einkalíf.
Niðurstöður kynntar Aðstandendur verkefnisins, f.v.: Ólafur Elínarson hjá Gallup, Þorgerður Einarsdóttir, pró-
fessor við HÍ, Svanhildur Hólm Valsdóttir, framkvæmdastjóri VÍ, og Þórey Vilhjálmsdóttir Proppé hjá Empower.
Upplifa að talað sé niður til
þeirra og hæfni dregin í efa
- Kynin upplifa vinnustaðinn á ólíkan hátt skv. könnun