Morgunblaðið - 30.07.2021, Blaðsíða 21

Amma var ekki þessi dæmi-
gerða barnagæla. Við efuðumst
aldrei um ást hennar, en henni
gat samt leiðst ægilega læti og
vesen sem krakkar eiga gjarnan
til. Það fór til dæmis mjög í
taugarnar á henni þegar við
tuskuðumst og þá hrópaði hún
„Áflog! Ég þoli ekki áflog“. En
þó hún yrði stundum pirruð var
hins vegar alltaf mjög stutt í
glettið bros og hlátur. Amma
var nefnilega húmoristi fram í
fingurgóma. Hún var líka gædd
miklum leikhæfileikum og hefði
eflaust sómt sér vel sem leik-
kona hefði hún haft tækifæri til.
Sérlega var hún góð eftirherma
og hafði lag á að tileinka sér
takta og talanda fólks svo hún
nánast umbreyttist í viðkom-
andi. Ég minnist þess að hafa
átt í mestu vandræðum með að
bæla niður hláturinn í heimsókn
hjá aldraðri frænku því hún var
í háttum nákvæmlega eins og
amma hafði leikið hana. Kímni-
gáfuna missti amma aldrei þó
svo að heilsu hennar hafi hrak-
að hin síðari ár.
Nú hefur elsku amma siglt á
vit feðra sinna. Hennar er sárt
saknað en minningar um góða
og yndislega ömmu og vinkonu
lifa áfram.
Hvíl í friði, elsku amma.
Ragnhildur.
Það er margs að minnast að
lokinni langri og farsælli ævi
móðurömmu minnar. Hún
fæddist í veröld sem er gjörólík
því sem við þekkjum. Veröld
sem var afskekkt og tækifærin
þurfti að sækja. Það þótti ekki
sjálfsagt að sækja sér menntun,
hvað þá fyrir konur. Þótt hug-
urinn stefndi hátt var oft ekki
raunhæft að fylgja draumum
sínum og þrám eftir. Það gerði
amma samt þrátt fyrir þessar
aðstæður. Fjórtán ára gömul
flutti hún að heiman frá
Grunnavík í Jökulfjörðum til
Ísafjarðar og sá fyrir sér sjálf
frá þeim tíma. Nokkrum árum
síðar fór hún til Reykjavíkur í
nám og lærði að verða ljósmóð-
ir. Hugur hennar hafði staðið til
þess og tækifærin sótti hún þótt
það hefði langt í frá verið sjálf-
sagt mál. Það lýsir ákveðni og
útsjónarsemi sem einkenndi
hennar framkomu. Hún vildi
annað líf en það sem hún fædd-
ist til og það skapaði hún sér
með því að sækja tækifærin.
Amma var ákaflega heiðar-
leg, réttsýn og gerði ekki upp á
milli fólks. Hún var borgaralega
þenkjandi og lagði áherslu á að
fylgja settum reglum. Hún vildi
fólki vel. Prestsetrið var heimili
hennar og afa míns á Ísafirði en
það var einnig vettvangur fyrir
skírnir og brúðkaup. Hún rifjaði
það upp að ein jólin hefðu 25
börn verið skírð heima hjá
þeim. Mjög gestkvæmt var á
heimilinu og féll það í hlut
ömmu að taka á móti gestum og
sjá til þess að allt væri óaðfinn-
anlegt. Það var sannarlega fullt
starf.
Hún var einkar laghent sem
birtist meðal annars í því að
hún var flink að sauma og
saumaði föt á fjölskyldumeðlimi
og á sig sjálfa. Hún lagði ríka
áherslu á að vera vel til fara og
fór aldrei út úr húsi án þess að
hafa sig til og klæða sig upp.
Allt til hinsta dags leit hún vel
út. Þetta birtist á fleiri sviðum
og sagði hún gjarnan sögur af
því hvernig hún hefði annast
verklegar framkvæmdir á heim-
ilinu hvort sem það laut að
smíðum eða því að skipta um
dekk.
Hún hafði ótrúlega mikið
skopskyn og braust húmorinn
út við ýmis tækifæri. Hún lék
gjarnan á als oddi þar sem hún
flutti heilu leikþættina sem voru
frumsamdir en hún hafði svo
mikið lag á því að finna spaugi-
legar hliðar á mannlífinu sem
glöddu hana sjálfa sem og sam-
ferðamenn hennar. Þetta var
svo sterk hlið á henni og til
marks um það þá glitti í húm-
orinn í síðustu heimsókn minni
til hennar fyrir nokkrum dögum
síðan þótt flest annað væri far-
ið. Hún hafði líka húmor fyrir
sjálfri sér og sá spaugilegar
hliðar í eigin fari sem ekki er
öllum gefið.
Samfylgd okkar ömmu hófst
á Fæðingarheimili Reykjavíkur
þegar móðir mín ól mig í þenn-
an heim og amma tók á móti
mér sem ljósmóðir. Við fæðingu
var ég því strax í öruggum og
traustum höndum. Degi áður
hafði afi minn, eiginmaður
ömmu og faðir móður minnar,
fallið frá og því var þessi stund
enn áhrifameiri en ella. Þessari
ríflega fjögurra áratuga sam-
fylgd okkar ömmu lýkur nú og
er ég þakklátur fyrir okkar
góðu kynni, fyrir ástúð og um-
hyggju sem hún sýndi mér og
fyrir okkar vináttu.
Sigurður Hannesson.
Nú kveð ég hlýja og góða
konu, ömmu mína og nöfnu,
sem umvafði mig væntumþykju
þegar á reyndi.
Amma var dugnaðarforkur
og féll ekki verk úr hendi. Hún
rak umsvifamikið heimili þar
sem hún hélt ófáar veislurnar.
Hún var einstaklega lagin í
höndunum og hannaði og saum-
aði föt fyrir sig, fjölskyldumeð-
limi, vini og kunningja. Ná-
kvæmni var eitt af því sem
hægt var að læra af henni. Allt
sem hún tók sér fyrir hendur
var gert af mikilli vandvirkni.
Það sá maður vel þegar hún
hjálpaði mér að sauma föt á
sjálfa mig. Hún var þolinmóð,
passaði að allt sneri rétt og
kenndi mér að sníða. Fyrir utan
að vera vandvirk og nákvæm
hafði hún mikinn húmor og gat
leikið á als oddi. Hún hafði lag á
því að sjá spaugilegar hliðar á
fólki og miðla því áfram.
Annað sem hægt var að læra
af ömmu var að vera ávallt vel
til fara. Hún fór aldrei út úr
húsi án þess að hafa sig til og
mátti aldrei gleyma varalitnum.
Fötin sem hún klæddist saum-
aði hún ýmist á sig eða fann í
tískubúðum og strílaði sig upp
frá toppi til táar. Þetta hafði
hún að leiðarljósi og innprentaði
mér og okkur barnabörnunum.
Ég er þakklát ömmu fyrir
samfylgdina. Hún er hvíldinni
fegin eftir áralöng veikindi og
hvílir nú í faðmi Guðs og góðra
engla. Blessuð sé minning henn-
ar.
Margrét Hannesdóttir.
Frú Margrét ljósmóðir og
prestkona á Ísafirði var upp-
runnin norður í mynni Jökul-
fjarða vestanverðu þar sem
heitir Grunnavík og vetur verða
harðir og miskunnarlausir með
hamförum hafsins, snjóalögum,
hríðarbyljum og náhljóðum í
hafísnum.
Prófastshjónin tóku nýliðum í
prestastétt sem væru þeir eigin
börn þeirra. Síra Sigurður, lof-
legrar minningar, var vakinn og
sofinn yfir velferð kollega sinna,
mikið í mun að þeir væri ekki
hlunnfarnir, en frú Margrét
framúrskarandi glaðhittin og
gestrisin, bugaði jafnan góðu að
komumanni. Reyndar voru
klerkarnir á norðanverðum
Vestfjörðum myndarlega
kvæntir um miðja öldina sem
leið; síra Stefán á Þingeyri frú
Guðrúnu, síra Lárus í Holti frú
Sigurveigu, síra Jóhannes á
Stað frú Aðalheiði og síra Bald-
ur í Vatnsfirði frú Ólafíu.
Frú Margrét var exemplarísk
manneskja og góðkvendi, mynd-
arkona, vel verki farin, kímin og
aðhlægin. Nágrannaprestur
fékk að sitja í hjá manni hennar
til Reykjavíkur og voru þeir
þrjá daga á leiðinni og gistu hjá
starfsbræðrum tvær nætur. Frú
Margrét kvaðst hafa af kenni-
mönnunum nokkrar áhyggjur,
og hafði orð á þessu við frú
Veronicu í Bolungarvík, enda
kynni hvorugur þeirra að skipta
um dekk. Sjálf var hún forkur
dugleg, lék sér að því að bólstra
húsgögn, stoppa upp og draga
áklæði á viðhafnarmublur og
þannig yfirdekkti hún forláta
sófasett fyrir sæmdarhjónin
Sigríði og Ragnar H. Ragnar.
Dætur eignuðust hjónin þrjár
og frú Margrét son fyrir hjóna-
band. Prestur í prófastsdæminu
sagði að eins og þau væru nú
góð heim að sækja frú Margrét
og síra Sigurður, þá væri varla
hægt að koma til þeirra fyrir
látunum í yngstu telpunni; hún
kæmi til dyra og ræki upp þess-
ar líka skaðræðis sópranstrófur
(con forza – molto vibrato); hún
hafði erft hermigáfu móður
sinnar og gleypti eftir frúnum í
kórunum. Ein dætranna sagði,
að fyrst þessi strákur í Bolung-
arvík gæti verið prestur ætti
hún að geta það líka, handa
annarri keyptu foreldrarnir
konsertflygil og meðleikari Ís-
lands sagði, eins og hann var
alltaf vanur, að þetta væri lík-
lega besti flygill landsins, flygill
allra flygla, eins konar platónsk
frummynd flygilsins, himneskur
flygill, áþreifanlegur og eilífur í
senn, sem allir aðrir flyglar
væru aðeins ófullkomnar og for-
gengilegar eftirmyndir hans.
Frú Margrét hafði eftir tón-
listarskólastjóranum á Ísafirði,
lék takta hans og hermdi eftir
þingeysk/amrískum framburðin-
um: „Dóttir þín er ákaflega
mJÚsíkölsk teLPa og vel þess
virði, að henni sé siNNt.“
Skemmtilegasti prestur
landsins, mætismaðurinn
ógleymanlegi, síra Baldur í
Vatnsfirði, var á ferð á Ísafirði
erinda sinna. Kvaðst hann ekki
hafa tóm til þess að þiggja
kvöldskatt hjá prófastshjónun-
um að sinni, en beiddist þess
aftur á móti að vera nætursakir.
Um þetta féllu síra Baldri svo
orð: „Ég borða ekki hjá þér í
kvöld, góða, en ég sef hjá þér í
nótt.“ Þetta var nú aldeilis eitt-
hvað fyrir frú Margréti að
hlæja að.
Guð blessi minningu góðrar
konu, sem var happ í mann-
félagi Ísfirðinga. Hann verndi
og styrki ástvini hennar alla.
Gunnar Björnsson,
pastor emeritus.
Frú Margrét var hún kölluð
af mörgum, sem endurspeglaði
þá virðingu sem borin var fyrir
henni af þeim sem nutu þeirrar
gæfu að kynnast henni. Hún var
einstaklega kröftug, dugmikil,
vel gefin og ákveðin kona með
einstaklega hlýja og þægilega
nærveru. Hún var glaðlynd og
hafði skemmtilegan húmor.
Henni var einkar lagið að sjá
það spaugilega við aðstæður og
fólk en aldrei heyrði ég hana
hallmæla neinum. Hún talaði
alltaf fallega til fólks og um
fólk. Hún var ekki spör á hrós-
yrði sem juku sjálfstraust og
vellíðan hjá fólki. Ég fékk oftar
en ekki að heyra að brosið mitt
hlýjaði henni álíka mikið um
hjartarætur og sólargeislar.
Hver kemst ekki í betra skap
við slíkt hrós! Það var alveg
sama hvort hugarástandið var
gott eða slæmt þegar komið var
í heimsókn til hennar, alltaf
tókst henni með léttu skapi
sínu, hlýju og jákvæðni að betr-
umbæta það. Þessir dýrmætu
kostir nýttust henni einstaklega
vel í hlutverki hennar sem móð-
ir og umsvifamikil prófastsfrú
og í störfum hennar sem ljós-
móðir.
Frú Margrét og dætur henn-
ar þrjár voru miklir og jákvæðir
áhrifavaldar í mínu lífi. Þannig
var að í Súðavík þar sem ég bjó
var einungis boðið upp á tak-
markaða skólagöngu og senda
þurfti því þorpsbörnin burt í
skóla. Áki afi og Rósa amma
voru mikið vinafólk séra Sig-
urðar og varð það úr að ég fékk
að búa hjá þeim árið sem ég
lærði til landsprófs. Það er hátt
í hálf öld síðan en mér er enn
sterklega í minni af hve mikilli
hlýju mér var tekið af öllu
heimilisfólkinu. Sérstaklega frú
Margréti, sem tók mér opnum
örmum og strax á fyrsta degi
tókst að láta mér líða eins og ég
væri ein af fjölskyldunni. Hún
átti stóran þátt í að ég upplifði
mig sem hluta af dætrahópnum
hennar og milli okkar mynd-
aðist vinskapur sem varð og er
mér mjög dýrmætur. Hún varð
mér mikil fyrirmynd æ síðan.
Heimili þeirra á Ísafirði var
menningarheimili og hún stýrði
því af mikilli röggsemi. Séra
Sigurður var áhugamaður um
margt, ekki síst bókmenntir, og
var hann duglegur við að vekja
áhuga heimilisfólksins. Dæturn-
ar voru allar í tónlistarnámi og
mikill áhugi á klassískri tónlist
hjá öllum fjölskyldumeðlimum.
Frú Margrét hafði áhuga á og
tók þátt í þessu öllu auk þess að
vera afkastamikil og skapandi
hannyrðakona. Gestkvæmt var
á prestssetrinu og alltaf var til
kaffi á könnunni og heimabakað
bakkelsi með því. Óháð gesta-
komum sá hún til þess að hvern
morgun-, hádegis- og kvöldverð
væri setið að snæðingi við fal-
lega uppdekkað stóra borð-
stofuborðið í stássstofunni. Í
minningu minni af þessum vetri
var hún alltaf fyrst á fætur á
morgnana og seinust að leggj-
ast til hvílu á kvöldin. Hvernig
hún hafði orku í allt sem hún af-
rekaði yfir daginn er mér óskilj-
anlegt enn þann dag í dag.
Ég mun ávallt minnast frú
Margrétar með hlýju og þakk-
læti. Börnum hennar öllum og
Reyni, barnabörnum, tengda-
börnum og öðrum aðstandend-
um hennar sendi ég mínar hug-
heilustu samúðarkveðjur og
megi góður Guð styrkja þau öll
í sorg þeirra.
Rósa Björk Barkardóttir.
MINNINGAR 21
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 30. JÚLÍ 2021
lesinn og fróður, með ríka réttlæt-
iskennd og beitt skopskyn.
Með okkur tókust fljótt vina-
bönd og ég fann í honum tryggan
vin, sem deildi m.a. með mér
áhuga á tónlist og aðdáun á verk-
um meistara Chaplin.
Kristján dró að sér marga góða
vini og var ég velkominn inn í hans
nánasta vinahóp og áttum við
strákarnir saman ótalmargar eft-
irminnilegar og góðar stundir um
árabil.
Engum duldist að Kristján var
mjög metnaðarfullur, agaður og
einstaklega ósérhlífinn, ekki síst
þegar kom að námi og vinnu.
Ef það var eitthvað sem hann
ætlaði sér, þá var ekkert sem gat
stoppað hann í að ná markmiðum
sínum.
Þessum aga vinar míns hef ég
alltaf dáðst að en fannst þó á
stundum sem að hann ætti það til
að sökkva sér fullmikið í vinnu,
með tilheyrandi álagi og einangr-
un sem engum er hollt til lengdar.
Um aldamótin urðu vatnaskil í
vinahópnum er Kristján fluttist af
landi brott, fyrst til Danmerkur og
síðan til Svíþjóðar, þar sem hann
kom sér upp fallegu heimili í
Malmö og starfaði lengst af sem
röntgenlæknir í Noregi.
Vináttuböndin voru þó alltaf
sterk og voru oft miklir fagnaðar-
fundir í kringum jólin þegar hann
kom heim til Íslands.
Þá var gjarnan tekið á móti
manni með bróðurlegu faðmlagi
og beittum húmor og svo rifjaðar
upp góðar minningar frá yngri ár-
um.
Með fráfalli Kristjáns er stórt
skarð höggvið í vinahópinn, sem
verður aldrei fyllt aftur. Ég finn
fyrir nístandi sorg og söknuði að
geta ekki átt með honum fleiri
stundir og heyrt aftur smitandi
hlátur hans.
En er ég fylgi honum síðasta
spölinn þá er hjarta mitt fullt af
þakklæti fyrir að hafa fengið að
njóta þeirra forréttinda í nær
fjóra áratugi að kalla Kristján Þór
vin minn.
Minning hans mun lifa áfram
með okkur sem eftir stöndum.
Ingólfur (Hjalli) Geirdal.
Elsku vinur minn.
Hjörtun sem þú sendir dætrum
mínum sama dag og þú ákvaðst að
kveðja þetta líf segja meira en allt
sem mér gæti dottið í hug að
skrifa niður núna.
Þetta átti ekki að fara svona.
Kristján kom inn í fjölskylduna
mína þegar við bjuggum í Malmö.
Fljótlega varð til einlæg vinátta
milli okkar allra og eins og Krist-
ján orðaði það svo vel sjálfur bor-
uðu dætur mínar sér beina leið inn
í hjartað á honum og gáfu honum
aftur trú á lífið. Stelpurnar okkar
Óla sáu ekki sólina fyrir Kristjáni
og kepptust þær um að knúsa
hann og kúra með honum að horfa
á sjónvarpið þegar hann var hjá
okkur sem var sem betur fer mjög
oft. Þær voru duglegar að segja
honum hvað þær elskuðu hann
mikið og töldu niður dagana þegar
hann var í burtu að vinna í Noregi
og þangað til hann kom heim. Ég
man sérstaklega eftir því þegar
von var á Kristjáni eftir nokkurra
daga fjarveru þegar bjöllunni var
hringt og þrjár stelpur hrópuðu
upp yfir sig: „Kristján er kom-
inn!“ og þegar hann birtist svo í
dyrunum stukku þær beint í fang-
ið á honum. Árið 2014 áttum við
Óli von á fjórðu prinsessunni og
tók Kristján fullan þátt í með-
göngunni. Ég hafði oft orð á því að
mér liði eins og ég væri gift tveim-
ur mönnum. Á sjálfan fæðingar-
daginn var hann með dætrum
okkar að bíða frétta og er þeim
minnisstætt þegar hann tilkynnti
þeim að Hrafnhildur væri fædd
og sýndi þeim fyrstu myndirnar
af henni. Daginn eftir kom hann á
fæðingardeildina til mín og fékk
hana í fangið. Ég gleymi aldrei
hversu klökkur og hrærður hann
var.
Ég get ekki lýst því betur en
þetta hversu náinn Kristján var
mér, Óla og dætrum okkar og
hversu fallegt samband okkar
var. Við hjónin áttum ólík tengsl
við Kristján. Hann og Óli hlógu
mikið og fífluðust, gerðu óspart
grín hvor að öðrum. Á milli mín og
Kristjáns var djúp trúnaðarvin-
átta þar sem við gátum talað um
allt. Við áttum okkar beyglur sem
við náðum svo oft að slétta með
því að tala og hlusta. Kristjana
mín átti svo í honum einstakan
sálufélaga og hann í henni, alveg
frá því þau hittust fyrst þegar hún
var í kringum átta ára. Hann var
sá sem sat með henni á netinu í
maraþonlærdómi að hjálpa henni
í gegnum stúdentsprófin þegar ég
og pabbi hennar vorum að vinna
og hugsa um hin börnin og allt
þetta hversdagslega at. Hann var
hvort eð er miklu betri í því en við.
Ég trúi því ekki að ég sitji
hérna og skrifi minningargrein
um þig elsku vinurinn minn. Loks-
ins ætlaðir þú að flytja heim. Við
vorum búin að hamast svo í þér að
láta verða af því og vorum öll að
springa úr tilhlökkun yfir því að
nú væri komið að því. Þú varst bú-
inn að festa þér íbúð í göngufæri
frá stelpunum þínum og ætlaðir að
flytja inn núna í september.
Ég er búin að heyra svo oft
undanfarna daga að enginn hefði
getað breytt því hvernig fór. En
eftir sit ég og hugsa. Hlustaði ég
ekki nóg? Sagði ég ekki réttu orð-
in? Hvað ef?
Elsku Kristján. Ég og Óli pöss-
um upp á stelpurnar okkar sem þú
átt svo mikið í og munt alltaf eiga.
Þín vinkona,
Hulda Lind.
Kaupmannahöfn færði okkur
Kristján saman, eins og oft vill
verða með Íslendinga í erlendum
borgum. Við Guðmundur, fyrrver-
andi eiginmaður minn, fluttum
þangað um svipað leyti og hann; við
áttum sameiginlega vini og þekkt-
um fáa í borginni, og fyrr en varði
vorum við orðin eins og fjölskylda.
Við könnuðum borgina saman,
flæktumst á milli kaffihúsa og veit-
ingastaða, borðuðum saman á
stórhátíðum, hjálpuðumst að við að
flytja og deildum reynslunni af því
að fóta okkur í framandi þjóðfélagi.
Stjáni var hryllilega skemmtilegur
sögumaður og gerði mest grín að
sjálfum sér, og við veltumst um af
hlátri yfir ævintýrum hans á Rík-
isspítalanum og samskiptum á
bjagaðri dönsku við umheiminn.
Hann, sem gat verið svo alvörugef-
inn, átti það líka til að tárast af
hlátri yfir eigin óförum. Stjáni bjó
yfir óvenjulegum gáfum og þekk-
ingu á undarlegustu hlutum; þökk
sé honum mun ég alltaf vita miklu
meira um steinsteypu en ég mun
nokkurn tímann hafa not fyrir. Ná-
kvæmni hans og greiningarhæfni
var við brugðið, og leitin með hon-
um að hinum fullkomna sófa er
ógleymanleg. Stjáni hefur örugg-
lega sest í hvern einasta sófa sem
var til sölu á öllu Stór-Kaupmanna-
hafnarsvæðinu.
Hann var svolítið hrjúfur á yf-
irborðinu og gat virst óárennilegur;
hávaxinn, herðabreiður og bursta-
klipptur, augnaráðið skarpt og
greindarlegt, og gat brugðið fyrir
köldu ef gert var á hlut hans. En
hann bjó líka yfir endalausri mildi
og manngæsku, hlýrri kímnigáfu
og örlæti. Það var gaman að vera
með honum, hlýtt og bjart, þótt
stundum greindi maður djúpan
trega undir niðri. Hann var óskap-
lega barngóður og tók eldri dóttur
okkar með kostum og kynjum þeg-
ar hún bættist við litlu fjölskylduna.
Það dró aðeins í sundur með
okkur þegar Stjáni flutti yfir Eyr-
arsundið til Malmö, og enn meira
þegar við fluttum heim til Íslands,
en alltaf héldum við sambandinu og
reyndum að hittast þegar hann
kom heim. Ég minnist þess með
þakklæti þegar hann gerði sér ferð
yfir sundið til Kaupmannahafnar
fyrir nokkrum árum til að hlusta á
mig lesa skjálfraddaða upp úr
fyrstu bókinni minni í Jónshúsi. Við
fórum út að borða og heimsóttum
gamla uppáhaldsstaði, eigruðum
um borgina okkar og rifjuðum upp
gömul ævintýri, og hlógum eins og
áður.
Elsku vinur, takk fyrir sam-
fylgdina og allar góðu minningarn-
ar, gleðina og birtuna sem þú
gafst af þér.
Sigríður Hagalín
Björnsdóttir
- Fleiri minningargreinar
um Kristján Þór Guðmunds-
son bíða birtingar og munu
birtast í blaðinu næstu daga.
Elskuleg eiginkona mín,
GEORGÍA MAGNEA
KRISTMUNDSDÓTTIR,
lést á gjörgæsludeild Landspítalans
við Hringbraut 18. júlí. Útförin hefur farið
fram í kyrrþey að ósk hinnar látnu.
Kærar þakkir til starfsfólks skilunardeildar Landspítalans
fyrir góða umönnun og hlýhug.
Einar Sigurþórsson