Heilsuvernd - 01.03.1954, Síða 21

HEILSUVERND
13
íslenzkt og útlent skyr.
Þessi fróðlega og athyglisverða ritgerð Gísla Guðmundssonar,
gerlafræðings, kom i Búnaðarritinu 1913. — Þar eð telja má víst,
að hún sé í fárra höndum, leyfir ritnefnd Heilsuverndar sér að
birta hana í heild og þann veg stuðla að aukinni neyzlu hollra
mjólkurafurða.
Menn skrifa ekki daglega um skyrið okkar þjóðkunna.
Þykir mér því rétt að fara um það nokkrum orðum, með-
fram af því, að slík fæða sem skyr er nú í hávegum höfð,
einkum á síðari árum. — Víðsvegar um heim búa menn til
eins konar skyr. Alkunnast er hið búlgarska skyr Yoghurt.
Þá eru aðrar skyrtegundir alþekktar, svo sem Kefir,
Mazun, Kumys, Leben og Gioddu. Norðurlandaskyr er ekki
eins víðfrægt, þótt framleiðsla þess hafi verið allmikil frá
því sögur hófust. Skyr er búið til á nokkuð ólíkan hátt í
landi hverju. Keimur þess er því nokkuð mismunandi, þótt
aðalbragðið sé sameiginlegt. Á öllum tímum hafa menn
gert úr mjólk ýmist skyr eða súrmjólk. Má meðal annars
sjá það í biblíunni í Jesaja 7. kap. 15. og 22. versi, enn-
fremur í 1. Mósebók, þótt það standi ekki með berum orð-
um í íslenzku þýðingunni. Skyrgerð hefir að líkindum flutzt
til Norðurlanda með vorum arisku forfeðrum. Að minnsta
kosti fullyrðir norskur gerlafræðingur (Olav Johann Olsen
verndar og nýrra og betri lífshátta. Bar Björn gæfu til að
standa við hlið þessa siðbótamanns íslenzkra heilbrigðis-
mála og aðstoða hann vel og drengilega á fyrstu árum
byrjunarerfiðleikanna.
Um leið og ég þakka Birni L. Jónssyni fyrir brautryðj-
andastarf hans, vil ég einnig færa honum þakkir fyrir þau
persónulegu kynni, sem ég hef af honum haft, og árna
honum heilla í lífi og starfi.
Gretar Fells.