Morgunblaðið - 16.08.2021, Side 2

2 FRÉTTIR
Innlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 16. ÁGÚST 2021
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Andrés Magnússon andres@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson
menning@mbl.is Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Móða valdi áhrifum við lægri styrk
- Þarf minna til svo viðkvæmir finni fyrir gosmóðu en gasmengun - Mælingar uppfærðar reglulega
Gunnhildur Sif Oddsdóttir
gunnhildursif@mbl.is
Gosmóða fer að verða landsmönnum
ansi kunn en hún hefur legið yfir
bæði Suður- og Vesturlandi undan-
farna daga. Að sögn Þorsteins Jó-
hannssonar, sérfræðings hjá Um-
hverfisstofnun, hefur hins vegar
ekki mælst mikil gasmengun en gas-
mengun, ólíkt gosmóðu, er að mestu
ósýnileg og því auðveldara að passa
sig á gosmóðunni.
Hins vegar segir Þorsteinn að
gosmóðan valdi áhrifum við lægri
styrk en gasmengunin. Þá finni fólk
sem er miðlungsviðkvæmt ekki fyrir
gasmengun fyrr en SO2 mælist
nokkur hundruð míkrógrömm í rúm-
metra. Gosmóðan, sem mælist sem
fínt svifryk eða PM2,5 þarf aftur á
móti ekki að fara langt yfir 20 mík-
rógrömm í rúmmetra svo viðkvæmir
finni fyrir gosmóðunni. „En svo get-
ur kannski verið örlítið erfitt að
þekkja í sundur venjulega, heiðar-
legu þoku frá þessari gosmóðu,“ seg-
ir Þorsteinn en bendir á að gosmóð-
an sé yfirleitt aðeins blágrárri eða
stálgrá og sjá megi skil á þokunni
ólíkt gosmóðunni sem liggur yfirleitt
yfir öllu.
Mælingar uppfærðar
á 10–60 mínútna fresti
Þá geti gosmóðan, sem er tveggja
til þriggja daga gamall gosmökkur,
einnig virkað líkt og þéttir kjarnar í
andrúmsloftinu og þannig verið
þokuhvetjandi.
Mælingar á loftgæðum eru upp-
færðar reglulega, eða á 10 mínútna
til klukkustundar fresti, en það er
misjafnt eftir mælistöðvum. Áður en
gosið hófst voru mælingar alltaf upp-
færðar á klukkustundar fresti en að
sögn Þorsteins var því breytt eftir að
gosið byrjaði og þannig eru til dæm-
is allar mælingar á Suðurnesjum nú
uppfærðar á 10 mínútna fresti.
Þær stöðvar sem uppfærast á
klukkutíma fresti, uppfærast korter
yfir heila tímann og segja þá til um
meðaltal loftgæða á heila tímanum á
undan. Upplýsingarnar eru því aldr-
ei eldri en 75 mínútna gamlar.
Fylgjast má með loftgæðum á loft-
gaedi.is en þar eru einnig tenglar á
gosdreifingarspár hjá Veðurstofunni
og Belgingi.
Morgunblaðið/Baldur
Eldgos Gosmökkur var áberandi í Geldingadölum aðfaranótt sunnudags en
gosmóða er 2-3 daga gamall gosmökkur og varð vart um helgina.
Steinar Ingi Kolbeins
steinar@mbl.is
Víkingur Heiðar Ólafsson varð nú á
laugardag fyrsti íslenski einleik-
arinn til þess að koma fram á tónlist-
arhátíðinni Proms sem haldin er af
BBC. Víkingur lék þá tvö píanó-
konsertverk eftir Bach og Mozart.
Tónleikarnir fóru fram í Royal Al-
bert Hall í London.
„Þetta gekk allt bara ótrúlega vel,
algjört draumakvöld í rauninni,“
segir Víkingur í samtali við blaða-
mann. Öllum takmörkunum vegna
faraldursins var aflétt í Bretlandi
fyrir tæpum mánuði og voru því
áhorfendur í salnum. „Það voru
þarna eflaust milli fimm og sex þús-
und manns á tónleikunum og það er
náttúrlega ótrúlegt að fá að upplifa
aftur að spila fyrir áhorfendur, eig-
inlega bara óraunverulegt.“
Proms-hátíðin er ein stærsta og
virtasta tónlistarhátíð heims þar
sem áherslan er lögð á klassíska tón-
list. Hátíðin er þó í raun tónleikaröð
en hún spannar nú í ár sex vikur. Þá
hefur hún verið haldin árlega frá
árinu 1895 og hefur markmið hátíð-
arinnar ávallt verið að reyna að ná til
eins fjölbreytts áheyrendahóps og
hægt er.
Víkingur var gífurlega ánægður
með kvöldið og segir hann allt hafa
verið eins og best verður á kosið.
„Ég fékk að gera þetta með
draumahljómsveit með frábærum
stjórnanda. Ég fékk að gera þetta
mikið á mínum forsendum sem er
frábært. Breska pressan var búin að
fjalla mikið um tónleikana í vikunni
og því búið að skapa mikla stemm-
ingu og pressu, þannig að það var
mikið undir að vel gengi.“
„Algjört draumakvöld“
- Víkingur fyrsti íslenski einleikarinn á Proms-hátíðinni
- Þótti óraunverulegt að spila aftur fyrir áhorfendur
Morgunblaðið/Einar Falur
Einleikari Víkingur Heiðar spilaði á
Proms-hátíðinni nú um helgina.
Góða veðrið má nýta til ýmissa kúnsta en þessir
ævintýrahugar nýttu sólina í Vestmannaeyjum
nú á dögunum til þess að stökkva ofan í sjóinn í
höfninni í Eyjum. Vissulega er ekki allra að
demba sér af fullum krafti ofan í kaldan sjóinn,
en svo virðist sem þau séu öllum hnútum kunn-
ug. Að minnsta kosti ef marka má búnaðinn, en
öll eru þau klædd í blautbúninga sem ætla má að
geri kaldan sjóinn bærilegri við lendingu.
Stokkið í sjóinn í höfninni í Vestmannaeyjum
Morgunblaðið/Eggert
Mann rak út á sjó milli Reykjanes-
vita og Sandvíkur laust fyrir klukk-
an tíu í gærmorgun. Þyrla Land-
helgisgæslunnar var þá ræst út.
Eftir stutta leit kom áhöfn þyrl-
unnar auga á hann og kom hún
manninum til bjargar. Maðurinn
var hífður um borð og honum kom-
ið undir læknishendur á Landspít-
alanum í Fossvogi. Maðurinn er
sagður hafa verið einn fjögurra
sem fengu sér sundsprett í morg-
unsárið nærri heitu útfalli Reykja-
nesvirkjunar. Þegar hann rak svo
út á sjó voru viðbragðsaðilar kall-
aðir til; lögregla, sjúkralið, björg-
unarsveitir, skip Landsbjargar og
þyrla gæslunnar. Þá var fiskiskipi
sem var á svæðinu einnig gert að
halda á vettvang.
Þyrlan bjargaði
manni á reki
„Það kom nógu mikið út úr fund-
inum til þess að við boðuðum ekki
verkfall númer tvö,“ segir Arnar
Hjálmsson, formaður Félags ís-
lenskra flugumferðarstjóra, en
flugumferðarstjórar mættu á samn-
ingafund á föstudaginn var. Arnar
sagðist ekki geta sagt hvað kom út
úr fundinum en annar fundur er
boðaður á morgun.
Arnar segir vinnutímann hafa
verið stærsta málið frá því að við-
ræður hófust og reynt sé að komast
að niðurstöðu í þeim málum. Þá
kveðst Arnar bjartsýnn fyrir kom-
andi fundi og vonast til þess að
skref verði tekin fram á við.
Flugumferðarstjórar
boða ekki verkfall